Fietstoerisme Als het over Oman gaat, denk je daar wellicht niet gelijk over na als fietsbestemming. Niet gek, maar het land timmert hard aan de weg om daar verandering in te brengen. Aan de prachtige woestijngebergten, wadi’s en grenzeloze gastvrijheid van het Omaanse volk zal het in ieder geval niet liggen.

Enkele jaren geleden had nog vrijwel niemand gehoord van fietsen in het Midden-Oosten, maar de voorbije jaren is daar in rap tempo verandering in gekomen, met tal van profkoersen in de Arabische wereld. Koploper in die groeiende fietscultuur, is Oman. Zoals veel landen in de streek realiseert het Sultanaat dat de inkomsten van olie eindig zijn en het dus van belang is op zoek te gaan naar alternatieven.

Eén van die alternatieven is fietstoerisme, dus in rap tempo wordt er nieuwe infrastructuur gebouwd om liefhebbers van de racefiets, gravelbike of mountainbike te kunnen accommoderen tijdens hun fietsreis.

Dat vergt misschien enig inbeeldingsvermogen, want fietsen door de woestijn klinkt wellicht vreemd. Eerlijk gezegd is het dat ook, maar vreemd is niet slecht. Het tegenovergestelde zelfs in dit geval. De woestijn in Oman is niet enkel eindeloze zandvlaktes, maar ook ruwe gebergten met unieke vergezichten.

Diverse cultuur
Het Sultanaat Oman ligt op het meest oostelijke puntje van het Arabische schiereiland en heeft ruim 4,5 miljoen inwoners. Lang was de golfstaat een belangrijke handelspost waar aanvoerroutes uit Azië, Afrika en het Midden-Oosten elkaar troffen. Alhoewel daar tegenwoordig weinig meer van over is, heeft die samenkomst van mensen en culturen er wel toe geleid dat het land een uniek karakter heeft: Arabisch, met invloeden uit de wijde omgeving.

Ook de vele machthebbers, waaronder het Ottomaanse rijk, de Portugezen en de Britten, hebben er allemaal hun invloed op de cultuur gehad. Sinds 1970 zwaait Sultan Qaboos er de scepter en ondergaat het land een stevige moderniseringsslag. Er wordt geïnvesteerd in gezondheidszorg, infrastructuur en onderwijs en de eens zo belangrijke slavernij wordt afgeschaft. Vanaf dat jaar wordt dus ook het Oman van vandaag gecreëerd. Een modern land, met in de kern de eeuwenoude, rijke Arabische cultuur.

Fietsen kan in Oman vooral fraai in het Al Hajar-gebergte, welke vrijwel de hele noordelijke grens van het land beslaat. Door dit woestijngebergte lopen verschillende onverharde wegen die met een gravel- of mountainbike goed te befietsen zijn, terwijl er ook de nodige accommodaties zijn om te overnachten of tussentijds wat te eten en drinken.

Alhoewel de wegen goed te befietsen zijn, zijn ze niet per se makkelijk te befietsen. Het gebergte is hier regelmatig zo onherbergzaam, dat wegen lastig zijn aan te leggen en dus een grillig karakter kennen. Op en af, steile stroken afgewisseld met vlakke passages en zelfs afdalingen; je treft het er allemaal. Toch is er één constante factor: als het omhoog loopt, is dat gelijk goed steil.

Toch zijn het hier niet enkel onherbergzame rotswanden en bergtoppen die de omgeving sieren, want regelmatig passeer je een wadi of kleine dorpjes die een opvallende verschijning vormen. Een van de meest bijzondere plekken die ik tijdens mijn fietstocht tegenkom, is Bilad Sayt. Middenin de bergen ligt dit opvallende dorpje, omringd door dadelboerderijen en andere soorten plantages. Opeens is daar in die onherbergzame bergen een oase van groen.

Onderdeel van dat gebergte is de Green Mountain, de onbetwiste fietshotspot van Oman. Dat gebied, wat voluit Al Jebel Al Akhdar heet, is bekend als scherprechter van de Ronde van Oman. Die beklimming loopt van ongeveer 600 meter naar ruim 2000 meter, het merendeel aan stijgingspercentages aan dubbele cijfers. Maar het gebied is meer dan die beklimming. Sterker nog, juist de omgeving die je op de top aantreft maakt het erg fraai.

Dat hele gebied – Green Mountain is niet enkel één top – is namelijk bijzonder fraai. De streek ontleent zijn naam aan de vruchtbare grond en het relatief gunstige milieu, waardoor er relatief veel groente- en fruitteelt plaatsvindt. Eenmaal in die hoge omgeving aangekomen loopt de weg kilometers lang op en af langs een eindeloze hoeveelheid dorpje’s, wadi’s, ouderwetse nederzettingen en landbouwgronden. Doordat die akkerteelt op kleine terrassen plaatsvindt levert dat bijzondere gezichten op.

Deze terrassen zijn allemaal voorzien van een ingenieus irrigatiesysteem, zogenaamde Aflaj, wat is opgenomen op de UNESCO werelderfgoedlijst. Op één punt komt water het dorpje in, waarna een kanaal met talloze vertakkingen ervoor zorgt dat iedereen genoeg water krijgt om zijn of haar lapje landbouwgrond te kunnen onderhouden. De dijkjes die langs deze kanaaltjes liggen lenen zich perfect om over te lopen en het gebied te ontdekken – iets wat de lokale bewoners prima vinden, zolang je maar oppast voor de landbouwgronden zelf.

Historische steden
Wat je ook niet mag missen in Oman, zijn de vele wadi’s. Wadi Ghul, Wadi Bani Awf, Wadi Tanuf, Wadi Shab; het is slechts een greep uit de tal van wadi’s die er zijn, maar ze zijn stuk voor stuk een bezoek waard. Een wadi – het Arabische woord voor vallei – is een vaak smalle vallei waar regenwater verzamelt als het in de bergen heeft geregend. Is het droog, dan zijn het prachtige valleien om te bezoeken. Heeft het geregend, dan kunnen er wilde stromen ontstaan.

Iedere wadi is anders en iedere keer dat ik er doorheen fiets, kijk ik vol verbazing om mij heen. Alhoewel het iedere keer een kloof is, heeft iedere wadi een eigen karakter: van brede slingerende rivierbeddingen, tot smalle kloven met hoge rotswanden die honderden meters de lucht in schieten. Je kan niet zomaar iedere wadi in met de fiets, maar als dat kan is het gelijk een bijzonder ritje.

Ook naast de fiets is er een hoop te beleven in Oman. In hoofdstad Musqat kan je bijvoorbeeld de bijzondere culturele rijkdom en veelzijdigheid van het land in volle glorie bewonderen. Ook de prachtige Sultan Qaboos moskee, het Royal Opera House, het nationale museum en de originele Souq (een traditionele Arabische marktplaats) zijn absoluut een bezoek waard.

Als je kennis wil maken met een traditionele Arabische stad, is Misfat al Abriyyin een aanrader. Gelegen op de flanken van het Hajargebergte, kijk je vanuit deze stad op de bergen aan de ene kant en de woestijn aan de andere kant. In het historische centrum tref je de typische architectuur, waar je door smalle gangetjes en kleine poortjes een weg door het centrum baant.

Andere dorpen die een bezoek waard zijn, zijn Nizwa en Wakan. Nizwa is één van de  oudste steden van Oman, met in het centrum een bijzonder fort. Hier kan je de fascinerende geschiedenis van deze nederzettingen en de strijd erom herbeleven. Wakan is een klein bergdorpje in een doodlopende vallei op ongeveer 1600 meter hoogte. Deze kleine nederzetting ligt op een steile bergwand, waardoor het hoog boven de vallei uittorent. Dat levert een erg fraai uitzicht op.

Het is een aanrader om je trip naar Oman te plannen met de nodige speelruimte in je planning, want het Omaanse volk is ongekend gastvrij. Regelmatig willen mensen een praatje met je maken, je wat te drinken aan bieden of je zelfs uitnodigen om bij ze te komen eten. Men is trots op hun land en waardeert het als je dat komt bezoeken, iets dat ze maar wat graag uiten.

Dat maakt een trip naar Oman – zeker op de fiets – enorm bijzonder. Het is misschien niet de beste bestemming voor een fietsvakantie waar je bekende Cols van je wensenlijstje gaat afstrepen, maar het is wel een uiterst bijzondere ervaring. Niet alleen vanwege de omgeving, maar vooral door de bijzondere gesprekken en grenzeloze gastvrijheid die je er treft.

---

Meer informatie over fietsen in Oman vind je op experienceoman.om