Ties Wijntjes

•

De gemiddelde wielrenner zal bij Nederland waarschijnlijk niet denken aan klimmen. Zuid-Limburg heeft een paar steile beklimmingen in petto, maar daar houdt het wel op, toch? Niks is minder waar. Het zijn misschien geen hoge toppen, maar de weg kan ook in Midden Nederland af en toe behoorlijk omhooglopen. Bijvoorbeeld op de Utrechtse Heuvelrug.

Het is met ongeveer 23.000 hectare na de Veluwe het grootste bosgebied van Nederland. De Utrechtse Heuvelrug is een stuwwal uit de voorlaatste ijstijd die vele wielrenners tegenwoordig een hoop lol bezorgd. Het hoogteverschil is tienduizenden jaren terug veroorzaakt door rivierafzettingen van zand en grind, die door ijs werden opgestuwd tot een maximale hoogte van 69,2 meter.

Afgaande op de MyCols app zijn er tien beklimmingen om op te fietsen. Vijf daarvan fiets ik vandaag, in een route die vooral over het zuidelijke deel van de Heuvelrug gaat. De rit start op de top van de Amerongse Berg. Na een paar trappen rol ik al met bijna 60 kilometer per uur bergafwaarts, dus de eerste kilometers voelen gratis. Ik draai de regionale weg op richting Elst en krijg met een paar nagenoeg vlakke kilometers de kans om even op te warmen.

Als ik Elst uitfiets loopt de weg voor het eerst zichtbaar omhoog. Na een kleine kilometer vals plat sla ik rechtsaf de Defensieweg in. De weg loopt hier trapsgewijs naar boven, in twee knikjes. Even aanzetten en je bent al boven in de bosrijke, rustige omgeving. Gelijk volgt een van de mooiste stukken van de route. Over een brede maar rustige weg slinger je door het bos naar beneden. Aan mijn rechterzijde zie ik twee mountainbikers gaan. Met een beetje geluk zie je hier ’s ochtends misschien zelfs een groep reeën de weg kruisen.

In de kilometers die volgen kan de weg af en toe vies steil omhooglopen, maar lang duurt het nergens. Als ik boven Rhenen langs fiets word ik beloond met een bijna on-Nederlands uitzicht. Over een weide waar enkele schapen grazen kijk ik naar beneden, het Binnenveld in. Even waan ik me op de Franse Campagne. Met een oversteek over een drukke weg en het spoor word ik echter even snel weer uit die waan gehaald.

De heuvelrug herbergt ook talloze verstopte bospaden – foto: RBT Heuvelrug & Vallei

Een paar kilometer blijft de route vlak, maar bij het Zuidelijkste punt van de 150.000 jaar oude stuwwal wacht het volgende obstakel: de Grebbeberg. Door een haarspeldbocht aan de voet begin ik uit stilstand dus is het aardig aanpoten. De korte, maar relatief steile helling loopt langs een drukke N-weg dus de omgeving vergt gelukkig weinig aandacht.

Historische gronden
Deze beklimming is door fietsers drukbezocht, maar in de eerste plaats bekend vanwege de hevige gevechten die er in de Tweede Wereldoorlog hebben plaatsgevonden. Op de top houd ik mijn benen even stil om op adem te komen. Rechts van mij strekken de graven van het Militair Ereveld Grebbeberg zich in de verte uit. Meer dan 800 militairen en 1 burger vonden hier hun laatste rustplaats na de capitulatie van Nederland. Het merendeel van hen sneuvelde tijdens de Slag om de Grebbeberg.

Militair ereveld Grebbeberg – foto: RBT Heuvelrug & Vallei

Ik vervolg de weg langs Ouwehands Dierenpark, Rhenen in. Na de afdaling volgt vrijwel gelijk weer een beklimming: de Koerheuvel. Dit is de steilste in de omgeving, met een maximaal stijgingspercentage van 8% in de tweede helft van de beklimming. Vanaf een rotonde draai je er rechts op en doemt de weg als een muur voor je op. Dat laatste is misschien enigszins overdreven, maar met de polder in mijn achterhoofd lijkt het wel even zo.

Een ideale koffiestop
Over nagenoeg dezelfde weg als het begin van de route fiets ik terug naar Amerongen, waar ik pauzeer bij een onder wielrenners geliefd café: de Proloog. Als waar fietscafé is het de perfecte tussenstop. Niet alleen bieden ze goede koffie en een lekker stuk taart, maar je kijkt binnen ook je ogen uit. Prachtige fietsen, talloze wielershirtjes en allerhande accessoires sieren het interieur. Door de coronamaatregelen is het helaas niet mogelijk binnen te zitten, maar dankzij een koffie en brownie to-go kan ik er weer even tegenaan.

Een paar kilometer is de route nagenoeg vlak, maar vanaf Leersum begint het fietspad weer wat te glooien ter aankondiging van de volgende beklimming.  Als ik rechtsaf de Kaapse Bossen insla krijg ik in de vorm van de Ruiterberg de volgende helling onder mijn wielen geschoven. In de achtergrond vervaagt het geluid van de vele auto’s en ik snap gelijk waarom deze bossen populair zijn onder wandelaars en fietsers. Ik hoor enkel mijn wielen suizen en de wind door de bomen waaien. Lastig is de klim allerminst. Ongeveer 700 meter loopt het wegdek aan een procent of 4 omhoog, gevolgd door een uitloper van ruim 500 meter.

De Kaapse Bossen – foto: Ties Wijntjes

Cima Coppi
De route loopt nog een paar kilometer verder door het rustige bos. Na de afdaling volgt vrijwel gelijk de beklimming van de Hoogstraat, die je terug op de N-weg tussen Doorn en Leersum brengt. Met de Leersumseberg staat vervolgens de één-na-laatste beklimming op het programma alvorens enkel nog de Cima Coppi van Utrecht resteert: de Amerongse Berg.

De mooiste beklimming van de dag is het zeker niet, maar met zijn 52 hoogtemeters is het wel de zwaarste beklimming van de Heuvelrug. Ondanks de drukte heeft de klim wel een bepaalde charme. De weg kronkelt lichtjes door het bos waardoor je niet ver vooruit kan kijken. Af en toe krijg je daardoor echt het gevoel aan het klimmen te zijn. Als je bijna boven denkt te zijn loopt de weg nog een stuk vals plat door omhoog. Als je nog nog even aan zet kan je iemand die stuk zit hier flink pijn doen!

In iets meer dan 60 kilometer heb ik ruim 400 hoogtemeters bij elkaar gefietst. Nee, het zijn niet de indrukwekkende getallen van Alpencols of steile beklimmingen uit Zuid-Limburg, maar toch is de Utrechtse Heuvelrug met recht een van de populairste fietsgebieden in Nederland. De korte pukkels zijn een welkome doorbreking van het vaak vlakke ritme in de polder. Dat, in combinatie met de prachtige bossen, maken het zeker een bezoek waard.