De vernieuwde Specialized CruX: geen crossfiets, maar toch ook weer wel
Foto's: Joris Knapen
vrijdag 8 oktober 2021 om 13:44

De vernieuwde Specialized CruX: geen crossfiets, maar toch ook weer wel

Menig fietsfabrikant is al een paar jaar om. Ze verkopen racefietsen en mountainbikes, maar er moet ook zeker een gravelfiets in het assortiment zitten. Bij veel merken gaat dat dan ten koste van de crossfiets. En dat terwijl we allemaal de hele winter kijken naar Lucinda, Mathieu, Wout en Ceylin, die zich op hun crossfietsen door de modder voortbewegen. Onze liefde voor de cross werd aangewakkerd toen we uitgenodigd werden om de nieuwe Specialized CruX te testen.

Deze uitnodiging maakte ons nieuwsgierig. Op de agenda stond immers een rondje van 70 kilometer door de bossen van Leuven. Ze zullen de Crux toch niet veranderen in een gravelbike? De CruX won werelkampioenschappen in het veld en Tom Pidcock reed vorig jaar de nodige podiumplaatsten op een CruX bij elkaar. En ze hebben bij Specialized met de Diverge (die we eerder dit jaar getest hebben) immers al een goede gravelbike. De fiets waarmee de prestigieuze gravelrace Unbound werd gewonnen

Vol nieuwsgierigheid trokken we daags na de wereldkampioenschappen naar Leuven. Het zonnetje van de memorabele mondiale titelstrijd de dag ervoor had plaatsgemaakt voor de regen en de straten werden opgeruimd. De finishstraat werd afgebroken en ook het plein waar enkele uren eerder Alaphilippe werd gehuldigd was een stuk troostelozer dan de dag voordien. Langzaam maar zeker verdwenen de WK-gangers uit het straatbeeld.

Toch waren er nog wat journalisten gebleven. Want een dag nadat de Fransman op zijn Specialized naar een nieuwe regenboogtrui reed, had men een verrassing in petto. Ben Edward, de global Marketing manager ROAD en Stewart Thompson, de road & gravel category leader hielden de presentatie over de nieuwe CruX.

Niet enkel voor lange tochten

Om eerlijk te zijn, kunnen we na een paar jaar gravelmania toch wel concluderen dat we misschien een beetje zijn doorgeschoten. Dat dachten ze bij Specialized ook, al hadden ze aanvankelijk nadat vorig jaar de Diverge uitkwamen het idee dat ze het gravelfietsen wel onder controle hadden. De Diverge was immers een schot in de roos. Een fiets met vering in de voorvork, tal van bevestigingspunten voor bagage, talloze plekken om je bidon aan vast te maken en zelfs ruimte in de buis om je binnenbandje op te bergen. Een perfecte fiets om dagen mee op avontuur te gaan. Maar, spoiler alert: niet iedereen die over gravel heen is dagen onderweg. Sommige mensen pakken hun gravelfiets ook voor een paar uurtjes in het bos (en dat is stiekem ook heel leuk). Zeker in Nederland en België heb je die voorvering en de extra bagageruimte niet elke rit nodig.

Eigenlijk was de CruX al een gravelfiets. Want hoewel Tom Pidcock er de afgelopen jaren prachtige overwinningen mee pakte in het veld en Zdenek Stybar er ooit wereldkampioen mee werd, was de CruX in de praktijk ook prima te gebruiken als gravelfiets. Iets bredere banden erop en je was klaar voor het avontuur.

En die brede banden doen het hem nu juist. Terwijl de vorige CruX speciaal gemaakt was voor het veldrijden en dus met 33 mm banden het beste tot zijn recht komt, is dat bij de nieuwe CruX anders. Tyre clearance van 700 x 47c. Dus dat betekent dat er 47mm banden op kunnen. Dat is net zoveel ruimte als op de Diverge. Meer mogelijkheden om verschillende ondergronden te bedwingen dus.

It’s a gravelbike, it’s a crossbike, it’s a CruX

Die bredere banden zorgen voor meer comfort en nog belangrijker: meer mogelijkheden. Om daadwerkelijke een snelle off-road fiets te maken, is er nog een andere belangrijke eigenschap die niet vergeten moet worden. De fiets moet immers licht zijn. Dat is gelukt met dank aan de Aethos, de fiets waarmee Specialized een zo licht mogelijke fiets maakte. Het S-Works frame van de CruX weegt daardoor slechts 725 gram. Dat is net zoveel als een volle bidon.

Compleet afgemonteerd weegt de S-works (maat 56) 7,25 kilo. Diezelfde maat is in de Pro versie 7,6 kg, 8,1kg voor de Expert en 8,5 voor de Comp. De CruX komt in twee verschillende frames. Diegene die gebruikt wordt in de Pro, Expert en Comp uitvoering en het S-Works frame.

Alle complete fietsen worden afgeleverd met een 1x groep van SRAM, dus met 1 kettingblad voor. Wel is er de mogelijkheid om een dubbel voorblad te monteren, met elektronisch schakelen. Zo kan de Shimano GRX groep ook prima op de nieuwe CruX.

En dan de maten, want de geometrie bepaalt nu eenmaal hoe je op de fiets zit. Je fiets kan dan nog zo aerodynamisch zijn, als je nagenoeg rechtop zit voelt het toch comfortabel aan. En als je bijna liggend op je mountainbike zit, heb je het gevoel dat je alleen maar hard kan gaan.

Om de fietsen op die manier te vergelijken, wordt er naar stack and reach gekeken. De stack is de verticale lengte tussen de bracket en de bovenkant van je balhoofdbuis. Reach is dan weer de horizontale lengte tussen die punten. Oftewel, een lagere reach zorgt ervoor dat je dieper zit. Een langere reach dat je meer uitgerekt zit. Een lage stack en een lange reach vindt je op een aerofiets terwijl je op een endurance fiets te maken hebt met een hoge stack en een korte reach.

Om de nieuwe CruX met de oude CruX en de Diverge te vergelijken heb ik de maten die horen bij framemaat 56 opgezocht. Naast stack and reach heb ik ook de wielbasis erbij gepakt. Dan zien we welke fiets het langste is.

CruX 2021 CruX 2018 Diverge
Stack 578 582 610
Reach 397 388 392
Wheelbase 286 283,5 270

De stack van de nieuwe CruX is lager dan die van de oude CruX. Dat betekent dat je dus dieper kan zitten. Daarnaast is de reach ook nog eens langer. Dus nog aerodynamischer en meer race dan de vorige CruX. Je leest het goed, de nieuwe CruX is eigenlijk gemaakt om harder te gaan dan de vorige. Wellicht is dit de perfecte fiets voor een rondje zoals op het crossparcours van Rosmalen. Omdat dit wel wat verder weg gaat van de traditionele gravelfietsen, noemt Specialized dit dan ook performance gravel geometry. In combinatie met een korte stuurpen heb je een fiets die ook nog eens goed te besturen is in de kleine ruimte. Wat betreft de geometrie ligt de fiets een stuk dichterbij de oude CruX dan bij de Diverge. Op de Diverge zit je wel iets meer rechtop doordat de stack maar liefst 2 cm hoger is.

De bossen door en de paden af

Tijd om te fietsen want stack, reach en bredere banden zijn nou niet echt de onderwerpen waar ik geregeld aan denk als ik op de fiets zit. Al valt het wel direct op als je de fiets voor het eerst in je handen krijgt. Dat het een verderlichte fiets is, maar ook dat je gewoon een racefiets in je handen hebt. Zelfs als je het stuur vast pakt want ik ben bijna vergeten om het over het stuur te hebben. Want een gravelfiets heeft een raar stuur al is dat meer smaak. Esthetisch ben ik er geen fan van als een stuur aan de onderkant naar buiten loopt, maar ik begrijp dan ook weer dat het lekker comfortabel zit.

Het stuur loopt dus aan de onderkant iets naar buiten. Het is zo weinig dat je er gelukkig niet veel van ziet. Wel zorgt het ervoor als je onderin zit je armen redelijk makkelijk recht langs het stuur lopen. Dus onderin zitten zonder je armen te moeten buigen is goed mogelijk. Met deze fiets zit je nog wel eens met je handen onderin, maar normaal gesproken zitten deze vooral op de remgrepen (in het geval van de testfiets op de SRAM Red Etap shifters) Links is lichter en rechts is zwaarder schakelen. Je hebt immers maar 1 blad voor.

Ondanks een kleine kater van de avond ervoor, was het een prachtige dag om een nieuwe omgeving te verkennen. Dat verkennen gaat nu eenmaal beter op een gravelfiets. Vanuit Leuven reden we de stad uit en gingen we bijna meteen het weiland in, de bossen door en de paden af.

Prachtig weer en een leuke groep mensen zorgden voor een mooie dag op de fiets. En al snel merkte je dat je eigenlijk op een racefiets zat die gemaakt was om over bospaden te scheuren. Want hoe gezellig het ook was, het was koers. Handen onderin en gaan. Over de kasseien werd de eerste schifting al gemaakt. Op de bospaden was het vol gas. En dat kon ook prima op de nieuwe CruX. Je merkt meteen dat het een snelle fiets is, wat het eigenlijk nog veel leuker maakt. Je kan natuurlijk rustig gravelen, van de omgeving genieten en af en toe stoppen om iets uit je zelf meegebrachte mok te drinken. Maar zo lekker rondracen is toch stiekem veel leuker?

De route bracht ons op verschillende plekken van het WK Parcours. Zo reden we evenwijdig aan de Moskesstraat een nog zwaardere kasseienstrook op. Er ontbraken zoveel kasseien dat het bijna een bospad was. Daarnaast staken we de Smeysberg over terwijl de VIP-tenten nog werden afgebroken.

Iets verder van het parcours staken we de taalgrens over richting La Hulpe. Bij het kasteel kwamen we de echte witte gravelwegen tegen. En je zal het niks verbazen, ook daar deed de fiets wat het moest doen, hard gaan.

De geometrie en de 12 speed versnellingen zorgen ervoor dat je ook redelijk uit de voeten kan op de weg. Na 3 uur koers waren we weer terug in Leuven, bezweet en uitgeput, al lag dat niet aan de fiets maar vooral aan de groep mensen bij elkaar. De tijd dat gravelfietsen zwaar waren en crossfietsen oncomfortabel lijkt nu echt achter ons.

Maar zoveel voordelen brengen ook nieuwe dilemma’s met zich mee. Want als je een paar uurtjes over bospaden gaat rijden hoef je eigenlijk niet af te stappen. Dat maakt het voordeel van mountainbike-schoenen eigenlijk minimaal. Ik begon echt te twijfelen toen ik Peter Sagan op de nieuwe CruX zag. Hij had zijn wegschoenen aan en dat is eigenlijk zo gek nog niet. Want met wegschoenen en wegpedalen kan je nu eenmaal meer kracht zetten. Al zal dat voor iedereen een kwestie van smaak zijn.

Wat is het nu?

Wat is de CruX nu eigenlijk voor een fiets? Het is een gravelfiets, maar eigenlijk ook een crossfiets. Wat Specialized en veel andere merken ondertussen beseffen, is dat het veldrijden zich vooral afspeelt in België, Nederland en een klein gedeelte van Amerika. Voor een wereldwijd opererend merk is het niet echt een buitengewoon interessante markt. Maar ze wilden in Morgan Hill, waar het hoofdkantoor van Specialized is gevestigd, ook zeker de echte veldrijders niet vergeten.

Door de fiets wat betreft de geometrie amper aan te passen en het gewicht naar beneden te brengen, is dit ook op het gebied van veldrijden een vooruitgang ten opzichte van de oude CruX. Daarnaast is de fiets nog gemakkelijk op de schouder te nemen om vast te pakken als er gelopen moet worden.

Voor mensen die een snelle gravelfiets zoeken is de CruX perfect, maar voor mensen die af en toe een veldritje willen rijden ook. Zelf zie ik het vooral als een ideale fiets is voor die winterse bostoertochten. Dat zijn vaak tochten over bospaden en minder over singletracks. Dan is deze fiets gewoon sneller dan een MTB en kan door de bredere banden meer aan de een crossfiets. En dan vergeten we even dat het een gravelfiets is.

Terug naar het begin. Vooraf vreesde ik dat met het omdopen van de CruX naar een gravelfiets Specialized definitief afscheid ging nemen van de prachtige veldritsport. Maar niets is minder waar. Het zal mij dan ook niks verbazen wanneer we deze fiets in de veldritten vooraan gaan zien. Sterker nog, de nieuwe CruX heeft al drie van de vier crossen in de USCX Series gewonnen. Maghalie Rochette was al drie keer de snelste op de nieuwe CruX. Het is namelijk ook gewoon een hele fijne crossfiets.

Om af te sluiten een antwoord op een niet onbelangrijke vraag:  wat kost hij eigenlijk? De S-Works CruX, het topmodel, wisselt voor 12.000 euro van eigenaar. De CruX Pro kost € 8.000,-, de CruX Expert € 6.000,- en de CruX Comp is €4.000,-. De frames zijn ook los te verkrijgbaar: 3.000 euro voor het CruX Frameset en 4.500 voor de S-Works versie. Een aardige investering, maar je krijgt hier wel een veelzijdige fiets voor meerdere terreinen voor terug.

Verantwoording:
Specialized is mediapartner van WielerFlits en ondersteunt op deze manier ons platform. Dit artikel is in samenwerking met Specialized tot stand gekomen en is geschreven door een redacteur van WielerFlits

RIDE Magazine

Om te reageren moet je ingelogd zijn.