Column Geen enkele voorjaarsklassieker die meer aparte verhalen telt dan de Amstel Gold Race. Van de te vroeg juichende Luc Roosen die nog door Adrie van der Poel werd overruled, over de spannendste editie die zijn zoon Mathieu zes jaar geleden won, tot de sprint der sprinten tussen Wout van Aert en Tom Pidcock die de Brit nog altijd niet lekker zit. Daarbovenop moest koersdirecteur Leo van Vliet niet zelden plots opdoemende problemen overwinnen vooraleer hij zijn Amstel Gold Race in Maastricht kon uitzwaaien.

En dan nog zat Van Vliet niet op zijn gemak naast chauffeur, ex-winnaar en goede vriend Walter Planckaert. Twintig jaar geleden bijvoorbeeld hield hardnekkige mist Nederlands Limburg compleet in een wurggreep. Geen helikopter kon de lucht in. De koers kon alleen via de radio worden gevolgd, maar tot overmaat van ramp werd ook de motor met de radioverslaggever een kilometer van het einde weggeleid. Het was wachten tot de vaste camera op de Cauberg om te zien hoe Michael Boogerd van Danilo Di Luca verloor…

Een relatief onbekend en tragisch verhaal is dat van zondag 27 maart 1971. Toen werd de Amstel Gold Race nog daags na de E3-Prijs in Harelbeke gehouden. De later drievoudige Ronde van Vlaanderenwinnaar Eric Leman reed ’s ochtends van thuis naar de startplaats in Heerlen, maar in Lokeren kwam hij in een mistbank terecht en botste tegen de auto waarin Eric, Roger en vader De Vlaeminck zaten. Lemans vrouw werd uit de auto geslingerd en overleefde de klap niet. En dit trieste voorval gebeurde nog geen veertien dagen nadat wereldkampioen en Lemans ploegmaat bij Flandria, Jean-Pierre Monseré, in Retie tijdens de Grote Jaarmarktprijs verongelukte toen hij frontaal op een stilstaande auto knalde.

Leo van Vliet met Mathieu van der Poel. Foto: Cor Vox

Negen jaar geleden was er een verhaal van hoop toen de naar Wanty-Groupe Gobert getransfereerde Italiaan Enrico Gasparotto zijn tweede Amstel pakte. Het was niet alleen de allereerste WorldTourzege ooit voor de Henegouwse ploeg van Hilaire Van der Schueren, maar ook een hommage aan de nog geen maand eerder in Gent-Wevelgem tragisch om het leven gekomen ploegmaat Antoine Demoitié.

Luchthaventaxi
Zelf heb ik een verhaal dat dateert van 1998. Toen was de Amstel Gold Race op zaterdag nog het sluitstuk van het voorjaarsseizoen. Rolf Järmann won voor de tweede keer ‘Nederlands Mooiste’ na een sprint tegen Maarten den Bakker. Stichter Herman Krott trok maar een zuur gezicht. Hoe oerdegelijk de Zwitser ook was, Krott vond het maar niks. Hij had van Järmann vooral onthouden dat hij vijf jaar eerder verrassend Gianni Bugno had geklopt in een sprint met twee. In geval van winst was de toen regerende wereldkampioen Bugno de eerste Italiaan geweest op de erelijst.

En nu deed die dekselse Järmann het opnieuw, terwijl de verwachte hoofdrolspelers Michael Boogerd en Michele Bartoli elkaar het wit uit de ogen keken en streden voor de laatste plaats op het podium. Na afloop van de persconferentie kreeg ik de vraag of ik langs Zaventem naar huis reed, want de stille Zwitser van Casino-AG2R had niemand die hem naar daar kon brengen. Het was de enige keer dat ik een winnaar eigenhandig naar de luchthaven bracht. Järmann, niet bepaald een vrolijke Hans, bedankte beleefd en checkte in. Einde verhaal.

IJslandse vulkaan
Zo rustig de Zwitser Järmann zijn tweede zege fêteerde, zo onrustig werd de Eyjafjallajökull in IJsland vijftien jaar geleden. Dat is een stratovulkaan die twee eeuwen in rust was geweest maar plots enkele dagen voor de Amstel Gold Race 2010 ineens de as elf kilometer hoog spuwde. Door de wind werd het vliegverkeer in Europa danig in de war gestuurd dat eeuwige favoriet Alejandro Valverde zelfs niet tijdig in Maastricht kon raken.

Rolf Järmann verslaat Maarten den Bakker. Foto: Cor Vos

Het was bijlange niet de eerste plaag van Egypte die organisator Leo van Vliet moest ondergaan. In 2001 was er de MKZ-crisis – de veeziekte mond- en klauwzeer – waardoor er niet alleen een streep ging door de Belgische lus, maar ook alle wielen van de fietsen, motoren en de hele karavaan auto’s vooraf zorgvuldig moesten ontsmet worden. Op bepaalde plaatsen langs het parcours, waar er contact met vee mogelijk was, mocht geen publiek staan. Achteraf gezien was het een generale voor de corona-editie van 2021 die na de annulering van 2020 slechts kon doorgaan op de finale ronde en die zonder publiek werd gehouden.

Uniek profiel
Alsof de duivel ermee gemoeid is, stond Leo van Vliet de voorbije winter opnieuw voor een huizenhoog obstakel. Nu was er de crisis rond de politiebegeleiding van koersen die gelukkig bijtijds werd opgelost. De politiemotoren staan klaar, de kleurrijke Leo van Vliet kan aan zijn voorlaatste editie als koersdirecteur beginnen.

Een editie van de Amstel Gold Race waarin zowel Remco Evenepoel als Thibau Nys debuteren. Qua profiel leunt Nys Junior zelfs het dichtst aan bij Philippe ‘Mister Cauberg’ Gilbert die vier keer won en ook in Valkenburg wereldkampioen werd. Phil maakte in no time zijn landgenoten opnieuw laaiend enthousiast voor Nederlands Mooiste. Eindelijk speelde een Belg opnieuw mee op de ontelbare heuvels van Nederlands-Limburg. ‘Phil’ kwam na een periode van grote droogte, want tussen de zege van Johan Museeuw op de Maasboulevard in Maastricht van 1994 en de eerste van Gilbert lag meer dan anderhalf decennium.

De vierde keer voor Gilbert – foto: Cor Vos

Met Evenepoel en onder andere Maxim Van Gils, maar ook Wout van Aert en Tiesj Benoot is de kans groot dat de Belgen op dit geaccidenteerd terrein opnieuw goed meespelen in wat sinds de jaren ‘80 tot de ‘Amstel Gold Raas’ is omgedoopt, daar de Zeeuw met vijf zeges de absolute recordhouder is.

Al ben ik wel benieuwd hoe ver ‘Rufus’ zondag kan komen. Rufus is de bijnaam van Thibau Nys die hij op zijn rechterarm liet tatoeëren. Rufus is een wat slungelachtig personage uit de Vlaamse film ‘De Paniekzaaiers’ van het Antwerpse duo Leo en Martin dat de ‘kleine Nys’ geweldig kan imiteren.

Rufus startte met roffelende trom het wegseizoen in de Gran Premio Miguel Indurain. Thibau Nys heeft met zijn punch een uniek Belgisch profiel. De Cauberg lijkt hem ook op het lijf geschreven maar vooraleer deze wereldberoemde bult een laatste keer wordt aangesneden, hebben de kandidaat-winnaars al 33 heuvels achter de rug, waaronder de gevreesde Keutenberg. Dé vraag van één miljoen is of de puncher van amper 22 jaar in Berg en Terblijt nog paniek kan zaaien in een peloton met Remco Evenepoel en patron Tadej Pogacar.