WielerFlits kijkt in de maand december terug op het wielerjaar 2017 met iedere dag een terugblik en poll. Vandaag de eerste aflevering over de beste wielrenner van 2017.

Tom Dumoulin

foto: LaPresse Fabio Ferrari

Het was Jacques Chirac, de toenmalig burgemeester van Parijs, die in 1980 Joop Zoetemelk op het eindpodium in Parijs le maillot jaune overhandigde. In hetzelfde jaar deed Koningin Juliana na 32 jaar afstand van de troon ter faveure van Beatrix. Maar 1980 is ook het jaar waarin Desi Bouterse na een militaire coup de macht overnam in Suriname, in Amsterdam de eerste grote krakersrellen uitbraken en de NOS met de allereerste uitzending van het inmiddels niet meer weg te denken teletekst op de proppen kwam. Het jaar 1980 stond ook 37 jaar lang in de boeken als de jaargang waarin Nederland zijn allerlaatste zege in een grote ronde wist te vieren. Jan Janssen en Joop Zoetemelk deelden decennialang het unieke gegeven dat alleen zij in hun carrière een drieweekse rittenkoers wisten te winnen. Sinds de afgelopen Giro d’Italia mag ook Tom Dumoulin zich in één adem noemen met Jan & Joop.

Voordat we terugblikken op deze in mei verreden ronde, beginnen we Dumoulins 2017 in het bloedhete Abu Dhabi. In deze vierdaagse rittenkoers stak hij zijn neus al nadrukkelijk aan het venster met een derde plaats in de eindstand. Het bleek een opmaat voor een puike Italiaanse campagne. In de heroïsche Strade Bianche liet Dumoulin zien uit het juiste eendagshout (5e) gesneden te zijn, door met klassiekerkemphanen als Michal Kwiatkowski, Zdeněk Štybar en Greg Van Avermaet tot in de diepe finale te wedijveren. In de daaropvolgende Tirreno-Adriatico (6e) deed hij slechts één positie minder, en kon hij zich voor een eerste maal meten met zijn toekomstige Giro-rivalen Nairo Quintana en Geraint Thomas.

Nu was de verwachting bij de Giro-start – op het eiland Sardinië – allerminst dat Dumoulin zou meedingen om de eindzege. Een gevaarlijke outsider, dat was de vooraf ingeschatte rol voor de eigenzinnige Limburger. Zelf temperde hij de verwachtingen door te stellen dat het omscholen van tijdrijder naar klassementsrenner tijd vergt. Na de eerste schifting op de Blockhaus vond de geboren hardrijder zich echter terug op een veelbelovende derde plaats, op slechts een halve minuut van vlieggewicht Quintana. In de daaropvolgende tijdrit naar Montefalco toonde Dumoulin zijn hoogvorm door als een bezetene over het geaccidenteerde parcours te razen. Het verdict voor de concurrentie? Voormalig leider Quintana zag zichzelf terug op de tweede plaats, op maar liefst 2.30 minuut van het roze.

Wie dacht dat Dumoulin kopje onder zou gaan op de flanken van de talloze Italiaanse cols, kwam bedrogen uit. Als een ware patron hield hij zijn tegenstanders aanvankelijk onder de duim, en waar mogelijk smeerde hij zijn rivalen zelfs extra seconden aan. Zelfs het inmiddels tot heroïsche proporties opgeblazen poepincident bracht de Sunweb-kopman niet van zijn stuk. In de afsluitende bergetappes hield hij op zijn tandvlees Quintana binnen schot, die in de slottijdrit naar Milaan een vogel voor de kat bleek. Een achterstand van 53 seconden werd een voorgift van 31 tikken. Genoeg voor zijn eerste eindzege in een grote ronde, en de eerste Nederlandse Girowinnaar in de geschiedenis.

Waar sommige renners na een dergelijk succes besluiten om op hun lauweren te rusten, om hier in het restant van het seizoen niet meer af te komen, richtte Dumoulin zich op de wereldkampioenschappen in het Noorse Bergen. Een eerste teken van leven volgde in de BinckBank Tour, die hij winnend wist af te sluiten. Het bleek dé ideale opmaat voor de wereldkampioenschappen tijdrijden. Waar hij in de laatste edities tekort kwam voor een gouden plak, was er in Noorwegen niemand in staat om de Nederlander af te stoppen. Na een enigszins verrassende wereldtitel met zijn team Sunweb in de ploegentijdrit, eindigden in de individuele tijdrit Primož Roglič en Chris Froome op een straatlengte achterstand.

Het eindrapport van Tom Dumoulin? Eindwinst in een grote ronde en (tweemaal) goud op de wereldkampioenschappen tijdrijden. Slechts weinig renners slagen hierin gedurende een loopbaan, laat staan binnen één seizoen. Alleen daarom al verdient Dumoulin zijn plaats bij de (zes) genomineerden voor de categorie wielrenner van het jaar. Maar naast het verzamelde zilverwerk, staat Dumoulin ook symbool voor een nieuwe generatie ronderenners dat een einde wil maken aan het tijdperk van Chris Froome. “Hij is anders dan de rest”, waren onlangs de lovende woorden van de Brit. Dat Dumoulin anders is dan de rest, hebben we in 2017 maar al te goed kunnen zien.

Belangrijkste resultaten 2017
1e Giro d’Italia + 2 ritzeges
1e Wereldkampioenschap tijdrijden in Bergen
1e BinckBank Tour

Chris Froome

foto: Sirotti

In de laatste twintig jaar zijn er legio renners geweest die het hebben geprobeerd: het winnen van twee grote rondes binnen één seizoen. Marco Pantani won in 1998 zowel Giro als Tour. Alberto Contador slaagde er tien jaar later in de Giro en de Vuelta aan zijn palmares toe te voegen. Maar de Tour én Vuelta winnen binnen één jaar? Dat was nog geen renner gelukt. Althans, niet na het verplaatsen van de Vuelta op de wielerkalender van het voorjaar naar het naseizoen. Tot een zekere Chris Froome het lumineuze idee opvatte een poging te wagen.

Froome kwam vorig seizoen al dichtbij de historische dubbel. Een baaldag onderweg naar Formigal sloeg zijn Vuelta-ambities echter aan diggelen ten faveure van zijn grote rivaal Nairo Quintana, die in Madrid met de rode leiderstrui mocht paraderen. Met deze teleurstelling nog in het achterhoofd, vatte de Brit 2017 bijzonder timide aan. Hij deed dit om zo fris mogelijk aan de start te verschijnen van zijn eerste grote doel: de Tour de France.

Het betekende dat Froome aan La Grande Boucle begon met zijn slechtste rapport in jaren: geen enkele overwinning en met een vierde plaats in het Critérum du Dauphine als beste resultaat. De twijfels rondom de Sky-renner waren groter dan ooit. Beschikte de drievoudig Tourwinnaar nog wel over zijn mogelijkheden van weleer? Deze twijfels werden echter weggenomen door zijn optreden in Frankrijk. In tegenstelling tot zijn eerste twee Tourzeges in 2013 en 2015, reed hij net als in 2016 als een ware rekenaar. Nergens nam hij onverantwoorde risico’s om zichzelf op indrukwekkende wijze in de annalen te fietsen. Op geen enkel moment was hij dominant, getuige zijn voorgift in Parijs van een kleine minuut op zijn naaste belager Rigoberto Uran. Door een indrukwekkende regelmaat aan de dag te leggen, en met hulp van een opnieuw ijzersterke Sky-formatie, wist hij zijn vierde Tourzege binnen te halen.

Waar hij in de Tour diende af te rekenen met verdienstelijke maar op papier duidelijk inferieure rivalen als Rigoberto Uran en Romain Bardet, voelde hij in de Vuelta constant de hete adem van meervoudig groterondewinnaar Vincenzo Nibali in de nek. Waar Froome in de Tour het klusje wist te klaren op ervaring en regelmaat, toonde hij op de Spaanse alto’s, muro’s en sierra’s geregeld zijn explosieve kuiten. Zo zegevierde hij op indrukwekkende wijze op de Cumbre del Sol. De basis voor de eindwinst legde hij echter in de kilometers tegen de klok. Met een in de slotweek ijzersterke Wout Poels aan zijn zijde, wist Froome el maillot rojo veilig naar eindstation Madrid te fietsen.

Waar iedere normale sterveling besluit om na een dergelijke uitputtingsslag de koersfiets aan de kant te zetten, besloot de Brit zijn wegcampagne nog eenmaal door te trekken voor de wereldkampioenschappen tijdrijden. In de individuele tijdrit kon de Brit de latere winnaar Dumoulin nauwelijks iets in de weg leggen. Toch wist hij in de schaduw van de Nederlander op knappe wijze naar de bronzen medaille te snellen, en hiermee een bijzonder succesvol seizoen op een positieve noot af te sluiten. Een winnaar van twee grote rondes binnen één seizoen hoort uiteraard in de running te zijn voor de titel wielrenner van het jaar.

Belangrijkste resultaten 2017
1e Tour de France
1e Vuelta a España + 2 ritzeges
3e Wereldkampioenschap tijdrijden in Bergen

Peter Sagan

foto: Sirotti

Het is misschien vreemd om te zeggen, maar 2017 zal voor Peter Sagan de boeken ingaan als een jaar waarin de pechduivel vaker meereed dan gewenst. In de E3 kuste hij voor een eerste maal het asfalt, terwijl in Vlaanderens Mooiste een jas zijn kansen verbrodde om zijn titel te verlengen. In die andere helleklassieker – Parijs-Roubaix – zat het de Slovaak ook allerminst mee. Het voorjaar werd zodoende afgesloten met winst in Kuurne-Brussel-Kuurne, twee ritzeges in Tirreno-Adriatico en een verloren milimetersprint in Milaan-San Remo. Voor vrijwel iedere coureur een rapport om mee te pronken; alleen niet voor Peter de Grote. 

Het seizoen 2017 werd niet alleen gekenmerkt door pech. Waar Sagan zich al jaren manifesteert als de lolbroek, filosoof, vrouwenmagneet en waaghals van het peloton, kwam hij in de Tour op een minder positieve wijze in het nieuws. Na in Longwy op indrukwekkende wijze zijn ritzege te hebben binnengehaald, was hij in de sprint naar Vittel de onbedoelde hoofdrolspeler in een scène uit een bekroonde dramafilm. De kopman van BORA-hansgrohe kreeg van de organisatie de schuld van het ten val brengen van Mark Cavendish, die zich met een gebroken schouderblad tot opgave zag gedwongen. De jury was onverbiddelijk: de wereldkampioen en publiekstrekker bij uitstek werd uit de ronde gebonjourd. Voor Sagan betekende het een zoveelste domper in een toch al moeizaam 2017.

Vaak zie je ook dat er aan het einde van een dergelijke calvarietocht, de verlossing volgt. Voor Sagan kwam die in Bergen, in de vorm van een derde wereldtitel op rij. Voor die bewuste zondag in september liet hij in respectievelijk Nederland en Canada al zien op punt te staan, door twee ritzeges weg te graaien in de BinckBank Tour en de Grote Prijs van Quebéc te winnen. In Bergen wist een geïsoleerde Sagan zich 250 kilometer lang te verstoppen, tot het moment dat de beslissing viel. De Hulk was namelijk wél mee met de beslissende groep die zou sprintten om de regenboogtrui. Sagan leek met nog 250 meter te gaan – toen de sprintende hoofdrolspelers zich gelijktijdig losrukten uit het pak – lichtjes ingesloten te raken. Hij kwam er echter toch op tijd uit, en wist met machtige lenderukken thuisfavoriet Alexander Kristoff in rouw te dompelen.

Alfredo Binda, Rik Van Steenbergen, Eddy Merckx en Oscar Freire: vanaf nu hoort Sagan in het unieke rijtje van drievoudige wereldkampioenen. En gezien zijn leeftijd van nog altijd maar 27 jaar, lijkt het slechts een kwestie van tijd voordat de Slowaak de rest ontstijgt. Ondanks dat 2017 niet de boeken in zal gaan als zijn meest succesvolle seizoen, is het wel – vanwege die derde regenboogtrui – een uniek jaar. Alleen al om dit bijzondere feit verdient Sagan zijn uitverkiezing in deze categorie.

Belangrijkste resultaten 2017
1e Wereldkampioenschap op de weg in Bergen
1e Kuurne-Brussel-Kuurne
1e Grand Prix de Quebec
Ritzege Tour de France

Greg Van Avermaet

foto: Sirotti

‘Het Van Avermaet-complex’. Tot het seizoen 2016 was dit een nog gangbaar begrip. Wat het inhoudt? Attractief koersen, het altijd kleuren van de finale, maar aan het einde van de rit het moeten doen met schouderklopjes en complimenten in plaats van het beoogde zilverwerk. Greg Van Avermaet reed podiumplekken bij de vleet, maar die grote vis glipte jarenlang op het moment suprême uit zijn handen. Tot de Olympische Spelen in Rio de Janeiro. Akkoord, in het voorjaar boekte de Belg al knappe zeges in de Omloop het Nieuwsblad en Tirreno-Adriatico door aartrivaal Peter Sagan te vloeren, maar zijn rijden in Brazilië tartte de verbeelding van veel wielerfans. Op een zware klimomloop wist hij te overleven, om na een knotsgekke finale zijn laatste concurrenten uit het wiel te sprinten.

Zijn gouden plak bleek een springplank naar nog grotere hoogten. Van Avermaet begon 2017 nog rustig, maar in de Omloop het Nieuwsblad bleek hij opnieuw op de afspraak. Wereldkampioen Sagan moest na een spannende koers opnieuw het onderspit delven in een spurt. Het bleek een voorbode voor meer. Zowel in de E3 Harelbeke als Gent-Wevelgem wist hij de koers naar zich toe te trekken door een uitgekookte tactiek en wonderbenen. Met drie klassieke zeges op zak leek de Ronde van Vlaanderen meer dan ooit binnen handbereik. Een valpartij met mede-favorieten Sagan en Oliver Naesen op de Oude Kwaremont – in volle achtervolging op eenzame leider Gilbert – bleek echter funest voor zijn kansen. Er restte voor de Belg niks anders dan op grinta vanuit de achtergrond nog naar een tweede plaats te sprinten.

De ultieme bekroning kwam niet in Vlaanderen, maar wel een week later op de keien van Noord-Frankrijk. In Parijs-Roubaix reed de BMC-kopman dé perfecte koers, waardoor hij als onderdeel van een klein kopgroepje in ideale positie wist op draaien op de vermaarde Velodrome. Er bleek in de spurt vervolgens geen kruid gewassen tegen de Belg, die hierdoor zijn eerste monumentale zege wist te grijpen. Met vier (!) klassiekeroverwinningen besloot Van Avermaet zijn beste voorjaar uit zijn carrière.

Nagenoeg alles wat Van Avermaet in het voorjaar aanraakte, veranderde in goud. Het tweede deel van 2017 was echter een stuk minder succesvol. Hij won nog wel de Ronde van Luxemburg, maar in de Tour greep hij naast die felbegeerde ritwinst. De lijn van net niet werd doorgetrokken in de Clásica San Sebastián (8e), GP de Quebéc (2e), GP de Montréal (7e) en het Wereldkampioenschap op de weg (6e). De bijeengesprokkelde ereplaatsen bleken wel genoeg om de eindzege in de WorldTour veilig te stellen. Het tekent de regelmaat die de renner Van Avermaet al jarenlang kenmerkt. Deze regelmaat werd dit jaar echter gecombineerd met effectiviteit: met vier klassieke zeges mag d’n Greg zich dé klassiekerkoning van 2017 noemen. Maar mag hij zich ook de wielerkoning van dit jaar noemen?

Belangrijkste resultaten 2017
1e Parijs-Roubaix
1e Gent-Wevelgem
1e Omloop het Nieuwsblad
1e E3 Harelbeke
1e WorldTour

Alejandro Valverde

Foto: Sirotti

Het komt niet vaak voor dat een renner die na een seizoen slechts 36 koersdagen op de teller heeft staan, en sinds de openingsdag van de Ronde van Frankrijk in de lappenmand ligt, een kandidaat is voor de titel ‘Wielrenner van het jaar’. Het tekent het ongelooflijke voorseizoen van Alejandro Valverde. Bij 99% van de wielrenners gaan de jaren tellen: de resultaten worden minder, de wattages die vroeger gehaald werden blijken tegenwoordig onhaalbaar en fysieke ongemakken steken steeds vaker de kop op. Bij El Imbatido – 37 jaar inmiddels – geldt echter de analogie met de wijn: hoe ouder, hoe beter.

Valverde begon het seizoen na een slopend 2016, waarin hij alle drie de grote rondes betwistte en maar liefst 92 koersdagen afhaspelde. Tekenen van vermoeidheid waren er echter allerminst bij de Spaanse alleskunner. In zijn vierde koers – de Ronde van Murcia – schudde hij al een onweerstaanbare solo van bijna zeventig kilometer uit de benen. Naast bewondering alom, werden er echter ook kanttekeningen geplaatst: het was tenslotte ‘maar’ de Ronde van Murcia. Maar het bleek een voorbode van een ruim twee maanden durende hoogvorm.

In zijn eerste rittenkoers van het seizoen – de Ruta del Sol – wist hij na een spannende strijd landgenoot en eeuwige rivaal Alberto Contador achter zich te houden. Het betekende alweer zijn vijfde eindzege op Andalusische bodem. Toch was dit nog niet direct een voorbode van een periode van absolute dominantie. Valverde beschikt namelijk altijd over een hoog basisniveau. In de daaropvolgende Ronde van Catalonië toonde hij aan op een nog hoger niveau rond te koersen dan de voorbije jaren. Op de zware slotklim naar Lo Port wist hij namelijk Contador en Froome uit het wiel te kletsen. Het was een van de eerste keren dat Bala de Britse meervoudig Tourwinnaar in een man-tegen-manduel wist te vloeren. Twee dagen later kroonde hij zich voor een tweede maal tot overwinnaar van de Volta, met drie ritzeges als kers op de taart.

Gesterkt door deze puike prestatie ging het Movistar-boegbeeld op zijn elan door in de Ronde van het Baskenland. In een van de weinige rittenkoersen die Valverde nog niet wist te winnen, reed hij zijn overgebleven concurrenten naar huis in de afsluitende tijdrit. Met drie rittenkoersen op zak sneed Valverde ‘zijn’ Ardennenklassiekers aan. In de Amstel Gold Race kwam hij nog net tekort om mee te bikkelen voor de winst. Zijn revanche kwam, uiteraard, in de Waalse Pijl. Op de Muur van Huy speelde hij andermaal met zijn concurrentie om voor de vierde(!) keer op rij La Flèche te winnen, voor een vijfde maal in totaal. De ultieme bekroning van een fenomenaal voorjaar volgde een paar dagen later, toen hij voor de vierde keer Luik-Bastenaken-Luik wist te winnen.

Met twee klassieke zeges en drie rittenkoersen op zak, moest het tweede deel van 2017 nog meer overwinningen brengen: een mogelijk eerste eindzege in de Tour, een derde Clásica San Sebastián, een tweede Vuelta España, een eerste regenboogtrui en de Ronde van Lombardije. Het werd echter geen van allen. Op de openingsdag van de Tour – in een kletsnat Düsseldorf – kwam de Spanjaard zwaar ten val in een bocht. Het verdict: een dubbele beenbreuk en een vroegtijdig einde van zijn seizoen. De vraag is of Valverde in 2018 weer zijn niveau van weleer kan hervinden. Ondanks dat zijn tweede deel van 2017 de mist inging, verdient Valverde op basis van zijn voorjaar een plaats bij de genomineerden. En dat op 37-jarige leeftijd.

Belangrijkste resultaten 2017
1e Luik-Bastenaken-Luik
1e Waalse Pijl
1e Ronde van het Baskenland
1e Ronde van Catalonië

Michał Kwiatkowski

foto: LaPresse

Rijden voor het Britse Sky betekent grotendeels in dienst rijden van. Chris Froome is het gloeiende middelpunt van een miljoenenformatie, waarbij de andere renners als discipelen in de pas te lopen voor de meervoudige Tourwinnaar. Michal Kwiatkowski is een van zijn trouwste luitenanten. In de klassiekers krijgt de Pool echter de vrijheid om zich uit te leven. En die gegunde vrijheid betaalde hij in 2017 dubbel en dwars terug.

Kwiatkowski begon het jaar al sterk in de Ronde van Algarve, waar hij achter seizoensrevelatie Primož Roglič beslag legde op de tweede plaats. Zijn eerste uitschieter kwam in de Strade Bianche. In de heroïsche Italiaanse eendagswedstrijd over de sterrato – die van nog meer heroïek werd voorzien door miezerige weersomstandigheden – bleek Kwiatkowski twee paar wonderbenen onder zijn lichaam geschroefd te hebben. Na meerdere stroomstoten wist hij in de finale weg te rijden van zijn overgebleven rivalen, en solo aan te komen op het vermaarde Piazza del Campo in Sienna.

Zijn tweede klassieke zege volgde eveneens op Italiaanse bodem. Waar hij in 2016 nog in extremis werd gegrepen in de straten van San Remo, wist hij dit jaar in La Primavera zijn eerste monumentale zege te boeken. In een ijzingwekkende sprint wist hij wereldkampioen Peter Sagan de loef af te steken. Zijn voorjaarscampagne eindigde met de Ardennenklassiekers, waarin hij een knappe regelmaat aan de dag wist te leggen door zowel in de Amstel Gold Race (2e), Waalse Pijl (7e) als Luik-Bastenaken-Luik (3e) op het voorplan te eindigen.

De koers waarin hij echter het meeste indruk maakte, was in de Tour de France. En dat als meesterknecht van kopman Chris Froome. In dienst van de Brit beukte de oud-wereldkampioen kilometers op kop in de bergen, nam het voortouw in de afdaling, reguleerde het tempo op het vlakke en was op de kritieke momenten een rots in de branding voor zijn kopman. Ondanks al het beukwerk wist hij de individuele tijdrit naar Marseille nog als een-na-snelste af te haspelen, op slechts één tel van ritwinnaar en landgenoot Macej Bodnar. “Chris bedankt me meerdere keren per dag”, zo vatte Kwiatkowski gedurende de Tour zijn eigen beulswerk samen.

Kwiatek nam zijn Tourvorm duidelijk mee naar de Clásica San Sebastián, waar hij de bloemen wist weg te kapen voor Tony Gallopin en de Nederlanders Mollema en Dumoulin. Dit bleek het laatste echte wapenfeit van de allrounder. In aanloop naar het wereldkampioenschap in Bergen reed hij nog een verdienstelijke Tour of Britain (5e), maar wist hij in het Noorse Bergen vervolgens niet zijn stempel op de wedstrijd te drukken. In de Italiaanse najaarskoersen bleek de pijp vervolgens leeg. Ondanks een minder einde van het seizoen, verdient Kwiatkowski op basis van zijn drie klassieke overwinningen en zijn rijden in de Tour een nominatie. En wat er rest in 2018? “Ik zou dolgraag eens Luik-Bastenaken-Luik winnen”, aldus Kwiatkowski. De tegenstand is gewaarschuwd.

Belangrijkste resultaten 2017
1e Milaan-San Remo
1e Strade Bianche
1e Clásica San Sebastián

Outsiders

foto: Sirotti

Het tekent het hoge niveau dat gehaald is in 2017, als Vincenzo Nibali en Philippe Gilbert als outsiders net buiten de boot vallen. Beide mannen kenden namelijk een uitstekend 2017. De Italiaan wist in de twee grote rondes die hij betwistte het eindpodium te halen. In de Giro d’Italia (3e) bleek Tom Dumoulin een maatje te groot, terwijl hij in de Vuelta a España (2e) stuitte op een voortreffelijke Chris Froome. Lo Squalo haalde zijn revanche in de Ronde van Lombardije door voor een tweede maal in zijn carrière het vijfde en laatste monument op zijn naam te schrijven.

Gilbert beleefde onder de vleugels van Patrick Lefevere dan weer een ware revival als coureur. Waar hij in zijn laatste BMC-jaren over zijn hoogtepunt heen leek, wist hij in dienst van de Belgische formatie weer te schitteren als vanouds. Hij won eindelijk de Ronde van Vlaanderen door een imponerende solo van een veertigtal kilometer af te ronden, en klopte Kwiatkowski in de Amstel Gold Race na een bijzonder vermakelijke koers. Zijn tweede seizoenshelft was echter een stuk minder spetterend, met ‘slechts’ een ritzege in de Ronde van Zwitserland.

[poll id=”642″]