De derde etappe van de Giro d’Italia 2023, met aankomst in Melfi, is gewonnen door Michael Matthews. De 32-jarige Australiër bleef in een sprint bergop Mads Pedersen en Kaden Groves voor, wist zo het werk van zijn ploeg Jayco AlUla met verve af te ronden en boekte zijn eerste zege van het seizoen. Remco Evenepoel gaat nog altijd aan de leiding in het algemeen klassement en deed zelfs goede zaken bij een tussensprint.

Op de eerste maandag van de Giro d’Italia 2023 volgde er nog geen rustdag, maar juist een etappe met een venijnige finale. In de derde rit reed het peloton – over een afstand van 213 kilometer – van Vasto naar Melfi. De renners mochten zich vandaag opmaken voor een bijzonder lange, vlakke en wellicht saaie aanloopfase, maar de finale beloofde spektakel. In de laatste veertig kilometer was het klimmen geblazen, met de Valico dei Laghi di Monticchio (6,3 km aan 6,4%) en Valico La Croce (2,6 km aan 7,6%), gevolgd door een dalende en vlakke finale van een dertigtal kilometer.

De twee koplopers van Team Corratec-Selle Italia – foto: Cor Vos

Team Corratec-Selle Italia in de aanval
Veel animo om vandaag mee te zitten in de vroege vlucht was er duidelijk niet. Twee renners waren wel tuk op een dag in de ontsnapping, en kregen de zegen van het peloton. Alexander Konychev, de zoon van oud-profwielrenner en vice-wereldkampioen Dimitry Konychev, koos het ruime sop en kreeg het gezelschap van zijn Team Corratec-Selle Italia-ploeggenoot Veljko Stojnić. De voorsprong liep al snel op tot ongeveer zeven minuten, maar het verschil werd vervolgens wel binnen de perken gehouden door Jayco AlUla en Trek-Segafredo. Het was duidelijk waarom: Michael Matthews en Mads Pedersen zagen kansen.

Na verloop van tijd begon ook Alpecin-Deceuninck, de ploeg van Kaden Groves, zich actief te bemoeien met de achtervolging. Hierdoor liep de voorsprong van Konychev en Stojnić stelselmatig terug. Met nog goed 150 kilometer op de koersteller, was het verschil nog maar drie minuten. Na een beginfase zonder noemenswaardige gebeurtenissen viel er in Foggia wel weer wat te beleven. In de hoofdstad van de gelijknamige provincie stond een tussensprint gepland. Konychev kwam er als eerste door, voor zijn ploegmaat Stojnić. Daarachter pakte Mads Pedersen de 6 punten, voor Matthews (5 punten) en Gaviria (4 punten).

Milan dolt met Evenepoel – foto: Cor Vos

Na de tussensprint in Foggia ging het in gestrekte draf naar de eerste (potentiële) scherprechter van de dag, de beklimming van de Valico dei Laghi di Monticchio (6,3 kilometer aan 6,4%). Op veertig kilometer van het einde begon het duo van Team Corratec-Selle Italia in inmiddels regenachtige omstandigheden, en met een voorsprong van goed anderhalve minuut, aan de eerste klimmende stroken van de Valico dei Laghi di Monticchio. Dit bleek voor Jayco AlUla en Trek-Segafredo het sein om stevig door te trekken in het peloton, in de hoop zo de pure sprinters overboord te gooien.

Jayco AlUla trekt door, sprinters in de problemen
Deze koerstactiek wierp al snel zijn vruchten af: Cavendish, Gaviria en Milan, de ritwinnaar van zondag, werden namelijk al snel in de problemen gemeld. Onder aanvoering van de Italiaanse kampioen Filippo Zanna werd het peloton stevig gedecimeerd, en werden de vroege vluchters Konychev en Stojnić bij de lurven gegrepen. De Serviër probeerde het nog wel uit te zingen tot de top van de Valico dei Laghi di Monticchio, maar bleek niet meer dan kanonnenvoer. Een eerste groep van een zestigtal renners reed vervolgens over de top van de klim, waar een bedrijvige Thibaut Pinot de sprint won en zich zo wist te verzekeren van de bergtrui.

Filippo Zana voert de forcing – foto: Cor Vos

Na de Valico dei Laghi di Monticchio was het kaf van het koren gescheiden, en konden we de namen van Cavendish, Gaviria, Milan, David Dekker en – verrassend genoeg ook – Magnus Cort schrappen in de strijd om de ritzege. Op de flanken van de Valico La Croce (2,6 km aan 7,6%) bleef Jayco AlUla een strak tempo rijden in dienst van Matthews, die zijn kansen op de ritzege zag stijgen. Een andere rappe man die zijn zinnen had gezet op de overwinning, Mads Pedersen, zag dan weer alle kleuren van de regenboog in een poging om het tempo bij te benen. De Deense topfavoriet moest vlak onder de top passen.

Op naar een sprint 
Pedersen kon echter nog wel rekenen op de steun van enkele ploeggenoten en de mannen van Trek-Segafredo slaagden er in de vlakkere finale in om de scheve situatie weer recht te zetten. Pedersen kreeg zo alsnog de kans om voor de zege te bikkelen, al was het zeker nog geen uitgemaakte zaak dat we ook gingen sprinten in Melfi. Door de uitdunning waren er minder ploegen bereid om de koers in handen te nemen, al kreeg Jayco AlUla in de laatste twintig kilometer wel steun uit Belgische hoek. Soudal Quick-Step wilde zijn kopman Evenepoel zo veel mogelijk uit de problemen houden, en nam dan ook resoluut de kop.

In de vlakke maar bij momenten wel verraderlijke finale zat een ongeluk duidelijk in een klein hoekje. Zo gingen met Pieter Serry, Joe Dombrowski en Simon Clarke meerdere renners tegen de vlakte en ook João Almeida kwam niet helemaal ongeschonden uit de strijd. De Portugees, de nummer drie in het klassement, kon echter wel weer aansluiten. De kopman van UAE Emirates was wel te laat om nog mee te sprinten voor de bonificatieseconden in Rapolla, waar Evenepoel de volle buit (drie seconden) wist te pakken, voor Primož Roglič (twee seconden) en Koen Bouwman (één seconde).

foto: Cor Vos

Eindelijk weer raak voor Matthews
Na de bonificatiesprint in Rapolla konden we ons gaan opmaken voor een nieuwe sprintconfrontatie in Melfi en een mogelijke driestrijd tussen Pedersen, Matthews en Groves. In de laatste kilometers nam Jayco AlUla het leeuwendeel van het werk voor zijn rekening, maar de Australische formatie was met nog twee kilometer te gaan nergens meer te zien. Nu waren het de mannen van Trek-Segafredo op kop: Bauke Mollema reed als eerste onder de vod van de laatste kilometer en trok de groep op een lint. De Amerikaanse formatie wist zijn sprinter Pedersen zo uitstekend te piloteren, maar de Deen wist de rit niet te winnen.

Pedersen moest namelijk zijn meerdere erkennen in Matthews. Die laatste ging de sprint al van erg ver aan, maar wist zijn inspanning bijzonder lang door te trekken en hield op de macht stand. De Australiër wist zo Pedersen en Groves te kloppen en boekte zijn eerste zege van 2023. Het is voor Matthews bovendien zijn veertigste overwinning uit zijn carrière.