Niels Bastiaens

• woensdag 5 mei 2021 om 07:20

Special Simon Yates profileerde zich in de Tour of the Alps als topfavoriet voor de komende Giro d’Italia. De 28-jarige Brit zakte in de Italiaanse ronde al driemaal door het ijs, maar won dankzij tweelingbroer Adam wel al de Vuelta. Vanaf dit seizoen staat hij er alleen voor, maar dat maakt de ambities er niet minder op. Een portret van Simon Yates door de ogen van zijn ploegleider Laurenzo Lapage.

Al sinds zijn binnenkomst bij de profs in 2014 is Yates actief in het kamp van Team BikeExchange, toen nog Orica-GreenEdge. Ook Laurenzo Lapage was er op dat moment al bij. Samen met zijn tweelingbroer Adam kwam Simon over van de beloften met ferme adelbrieven. Adam was tweede geworden in meest toonaangevende rittenkoers voor beloften, de Tour de l’ Avenir. Simon pakte in datzelfde rondje twee etappezeges, en mocht ook bij de profs al juichen in de Tour of Britain. In die periode reed Yates nog regelmatig op de piste en pakte hij wereldtitels in de ploegkoers en puntenkoers. Een felle strijd om de broertjes woedde onder de profploegen.

“Helemaal vanzelfsprekend dat de jongens bij ons zijn terechtgekomen, is het niet”, blikt Lapage terug. “Bij Orica-GreenEdge werd er altijd eerst een uitgebreide scanning gedaan naar hoe de familiale situatie en de persoonlijkheid van die jongens er uitzag. Of je nu hét grote talent was of niet, je moest vooral in de ploeg passen. Matthew White heeft in die periode veel contact gehad met hun vader, die de broers een paar jaar eerder had aangezet om met wielrennen te beginnen door hen mee te nemen naar de velodroom van Manchester. En die klik zat direct heel goed.

Bij ons moesten de jongens niet verwachten dat ze behandeld zouden worden als vedetten, wat bij andere ploegen misschien wel gebeurt. Onze filosofie is juist dat iedereen op gelijke voet staat en rustig de kans krijgt om zich te ontwikkelen. Zij zagen dat gelukkig ook op die manier. De juiste match was er.”

In die periode probeerde Team Sky geregeld de hoofden van de broertjes gek te maken. Bradley Wiggins en Chris Froome hadden nog maar pas hun eerste Tour op zak gestoken en er werd al duchtig naar opvolging in eigen land gezocht. “Maar dat pakte niet bij Simon en Adam. De rijke ploegen gingen langs alle kanten met geld smijten, ze probeerden hun hoofden op hol te brengen met de meest lucratieve aanbiedingen. Maar dan al kwam boven dat de broers geweldig nuchtere kerels zijn. Ze hebben dat ook zo gezegd: wij gaan zelf onze carrière uitstippelen, in een relaxte sfeer. Anders zouden ze misschien geblokkeerd zijn.”

Adam mocht sneller juichen: in de Clasica San Sebastian van 2015 – foto: Cor Vos

Tijd nodig
De broertjes waren dan ook diesels, die hun tijd nodig hadden om zich te vestigen in het profpeloton. Verre van Pogačars of Bernals, die meteen meestreden voor winst in de grote rondes. “Over resultaten werd in eerste instantie niet eens gesproken. Ze kregen een programma waar ze in alle rust van het leven als prof konden proeven. Simon heeft zelfs Gent-Wevelgem gereden. En in de kleinere koersen kregen ze hun kans om kopman te spelen. Dat was voor ons een manier om te zien: hoe gaan ze daarmee om. Komen ze voor zichzelf op tijdens de briefings, zetten ze ook mee de lijnen uit? Hoe gaan ze met de druk om, hoe met teleurstelling en winst?”

Het is in die periode dat Lapage de sterktes van Simon opmerkte. “Simon is geen grote babbelaar, maar als hij iets zegt, dan is het er vaak boenk op. Ik merkte een grote sérieux bij hem. Als hij ergens kopman mocht zijn, dan werd ik gewaar dat hij zich tot in de puntjes had voorbereid. Hij vroeg van die kleine dingen of vertelde iets over het parcours, waardoor ik wist: hij is er constant mee bezig.

Vandaar dat ik snel doorhad: Simon is een man voor de grote rondes. Dat heeft ook veel met persoonlijkheid te maken. Adam is een nerveuzer type, maar Simon is de gepolijste versie van de twee. Adam is meer een roeper. Als er zich een probleem stelt, is hij degene die zou zeggen: godverdomme, fuck it, dat is hier weer niet in orde. Simon is beleefder: misschien zouden we het zo beter kunnen doen? Die rust en sérieux heb je nodig om een grote ronde te kunnen winnen. Op drie weken tijd verspil je veel energie met dat nerveus gedoe en je overal in op te boeien. Adam zag ik eerder schitteren in rittenkoersen van een week.”

Transitie naar kopman
Toen de resultaten de jaren nadien toch volgden – Simon won in 2016 al een rit in de Vuelta, het jaar nadien boekte hij ook ritzeges in Parijs Nice en Romandië en werd hij zevende in de Tour – had Yates het soms toch moeilijk om de mentale stap naar het kopmanschap te zetten.

“De mentaliteit was, cru gesteld: laat mij met de fiets rijden, zet mij op mijn berg om te trainen, en laat me verder maar met rust”, lacht Lapage. “In het begin is het dikwijls geweest dat ze in de bergen zaten, maar dat we er verder niet veel van wisten. Op een bepaald moment hebben we wel kordaat moeten zijn: jongens, je hebt een e-mailadres van de ploeg en een Whatsapp-account. Gebruik dat eens. Je mag weleens antwoorden als we u nodig hebben. Dat hebben ze echt moeten leren, maar dat is anderzijds ook hun sterke punt. Ze rijden doodgraag met de fiets en willen dat vooral doen.”

Simon Yates is wel erg onstuimig in de Giro van 2018 – foto: Cor Vos

Dat kwam ook Simons relatie met de pers niet altijd ten goede. “Voor hem en zijn broer is het soms een opdracht om hun gezicht te laten zien in de pers. Ook daar weer kwam naar boven: laat mij maar met de fiets rijden, de rest ligt mij nu eenmaal minder. Dan hebben we moeten zeggen van: ook dit aspect hoort bij het kopman zijn en is voor de sponsoren en de ploeg belangrijk. En dan doen ze dat ook wel. Het is ook geen kwestie van sterallures, want ze zijn juist altijd hunzelf gebleven. Nuchtere jongens die enorm graag met de fiets rijden. Als ik andere grote coureurs zie, dan praten ze over rappe auto’s. Zij niet. Zij zijn content dat ze dit kunnen doen en ze genieten er elke dag van.”

Hebben ze verder dan geen hobby’s of andere interesses, denken wij dan… “Op dit moment is het toch vooral leven voor de fiets, om op die manier alles uit de carrière te halen. Maar bij ons in de ploeg is het zo dat wij niet voortdurend over koers spreken. Zo is Adam een grote supporter van Manchester United en lachen we daar weleens mee. Simon heeft dat minder. Maar als wielrenner heb je nu eenmaal ook weinig tijd voor hobby’s als je al de halve dag moet trainen.”

Doorbraak
2018 was een sleuteljaar voor Simon Yates. Zijn aanloop richting Giro d’Italia was verschroeiend, met exploten in Parijs-Nice en de Ronde van Catalonië. Ook in de Giro zelf hield Yates stevig huis. De Brit begon er vaak van ver aan en sleepte op die manier drie ritzeges uit de brand. Na vijftien etappes was de voorsprong van 2’11” op Tom Dumoulin en 4’52” op Chris Froome behoorlijk geruststellend, maar in de legendarische etappe over de Colle delle Finestre stortte de roze truidrager volledig in en verloor hij meer dan een half uur.

“Normaal zag ik Simon altijd als een twijfelaar, die wat jaren nodig had om op gang te komen. Adam was minder zo, die ging er altijd meteen voor. Simon had soms zelfs schrik. Maar hij had in aanloop naar die Giro zoveel zelfvertrouwen getankt, dat hij zich te veel heeft laten leiden door zijn enthousiasme. Natuurlijk zeggen wij dan van: wees rustig, spaar energie, pas op voor die laatste week. Maar wat hem typeert, is dat hij alles zelf wil ondervinden. Hij doet zijn eigen ding en botst dan met zijn hoofd tegen de muur. En dat is misschien het voordeel van in een ploeg als de onze te zitten: dat wordt getolereerd. Bij andere ploegen zouden ze strenger zijn, dat is zeker.”

Maar er is ook zelfkritiek bij de ploeg. “We hadden op dat moment als team niet voldoende ervaring met het winnen van grote rondes. Niet alleen Simon mag de schuld krijgen dat het daar mis is gelopen, ook wij hebben fouten gemaakt. In dat opzicht was die Giro een eyeopener voor ons allemaal. Simon heeft geleerd dat hij zich niet onoverwinnelijk mag wanen, en dat een grote ronde pas na drie weken afgelopen is. Ik vind dat hij goed met die kritiek is omgegaan en in de daaropvolgende Vuelta meteen heeft bewezen dat hij ook zuiniger kan rijden.”

Adam helpt zijn broer aan de Vueltazege in 2018 – foto: Cor Vos

Yates kwam in die bewuste Vuelta pas na veertien dagen koers definitief aan de leiding en pakte knap zijn eerste – en vooralsnog enige – grote ronde. Dankzij sterk ploegwerk werd het Movistar-duo Alejandro Valverde-Nairo Quintana buitenspel gezet. “Sindsdien zet ik hem bij de top vijf van de beste klimmers ter wereld in het huidige peloton. Als het niet bij de top 3 is. Een grote ronde winnen, veel renners in het huidige peloton kunnen dat niet zeggen hoor. En het zal niet zijn laatste zijn. Ook omdat hij sindsdien meer een leider is geworden, die ook bij de teambesprekingen weleens het woord zal nemen. Dat is een goede evolutie.”

Zonder tweelingbroer
In de Tour of the Alps werkte Yates zich op tot de topfavoriet voor de komende Giro. Onder andere Pello Bilbao, Aleksandr Vlasov, Jay Hindley en Nairo Quintana waren geen partij voor de kopman van BikeExchange, die vooral op Feichten im Kaunertal brokken maakte. In de Giro zal hij het wel moeten doen zonder zijn tweelingbroer, die afgelopen winter verrassend de overstap naar INEOS-Grenadiers maakte. Niet per sé een nadeel, zegt Lapage.

“Ik had nooit gedacht dat ze mekaar gingen verlaten, dat moet ik eerlijk zeggen”, aldus de Brakelse ploegleider. “Maar voor Simon zal dat geen nadeel zijn. Adam was altijd meer de leider van de twee, een voorloper die Simon moest meetrekken. Als Adam zei: Simon, die tubes zijn niet goed, dan zou hij dat zomaar geloven. Maar als Simon net hetzelfde zei, dan zou Adam daar niet zomaar in meegaan. Ik denk dat Simon nu meer op zijn eigen benen kan leren staan en daardoor minder in de schaduw van zijn broer zal komen. Dat zal hem deugd doen.”

Al reden de twee sowieso al niet zo vaak compleet hetzelfde programma. “Omdat ze twee dezelfde types coureur zijn, dus is het in veel rondjes moeilijk om ze allebei als kopman in te zetten. Daar hebben ze zelf ook nooit om gevraagd trouwens. Het is niet dat ze altijd onafscheidelijk waren.”

De komende weken krijgt Yates na drie mislukte pogingen eindelijk een nieuwe kans op la Maglia Rosa. De ambitie mag niet minder zijn dan deze Giro ‘gewoon’ te winnen. “Hij heeft alleszins een heel goede kans. Omdat hij zo’n twijfelaar kan zijn, is het superbelangrijk dat hij in the Tour of the Alps vertrouwen heeft kunnen tanken. Nu hij weet dat hij klaar is, kan hij rustig reserves opdoen richting Giro. Het is bovendien een ronde die hem op het lijf geschreven is. In de Tour zijn de beklimmingen voor hem niet steil genoeg, en veel te regelmatig. Vaak zijn er ook te veel tijdritkilometers. Geef hem maar de Giro, daar gaat hij nu echt uitblinken.”

Wie is Laurenzo Lapage?

Laurenzo Lapage – foto: Cor Vos

Laurenzo Lapage uit Brakel is zelf ex-renner, die van 1989 tot en met 2002 actief was in het profpeloton. De Oost-Vlaming won Brussel-Opwijk bij de beloften, de kermiskoers in Knokke bij de profs en schreef ook verschillende nationale titels op de baan op zijn naam. Vanaf 2003 kwam hij onder impuls van Johan Bruyneel de ploegleiderssectie van US Postal versterken, om hem later te volgen bij Discovery Channel en Astana.

Vanaf 2012 kwam hij bij het gloednieuwe Orica-GreenEdge terecht, waar Simon Gerrans, Matthew Goss en Robbie McEwen destijds de grote namen waren. Daar lieten ze hem tot op heden niet meer los. Sinds 2014 begeleidt Lapage geregeld de Yates-brothers.