Wie houdt Peter Sagan van zijn achtste groene trui? Het is een van de vragen die boven de komende Tour de France hangt. Wout van Aert heeft al aangegeven wel oren te hebben naar het groen, maar mag hij er ook voor rijden van zijn ploeg Jumbo-Visma? WielerFlits blikt vooruit op het puntenklassement!

Historie

Onafscheidelijk verbonden met het puntenklassement van de Tour de France is de groene trui, le maillot vert. Al kunnen we eigenlijk ook wel spreken van le maillot Peter Sagan, want in de laatste acht edities van de Ronde van Frankrijk legde de Slowaak zeven keer beslag op het tricot, steeds met een ruime voorsprong op de tegenstand. Of die nu André Greipel, Mark Cavendish, Alexander Kristoff, Marcel Kittel of Caleb Ewan heette.

Alleen in 2017 zag Sagan het groen aan zich voorbijgaan. In de vierde etappe naar Vittel werd een onreglementaire sprint hem zwaar aangerekend: het jurycommissariaat zette de BORA-renner uit de Tour. Daardoor moest hij een jaar langer wachten op zijn zesde eindzege om het record van Erik Zabel te kunnen evenaren. Dat lukte in 2018. Vervolgens won hij vorig jaar voor de zevende keer en vestigde zo een absoluut record.

Sagan oogst bewondering bij het Tourpubliek – foto: Cor Vos

Net geen zestig jaar voor de hegemonie van Sagan begon, deed het groen zijn intrede in de Tour. In 1953 voerde Jacques Goddet, de toenmalige Christian Prudhomme, een reeks veranderingen door in de opzet van de ronde, die levendig moest worden gehouden en de belangstelling van het publiek moest blijven prikkelen. Eén daarvan was de introductie van een extra leiderstricot naast het iconische geel, ter ere van de cinquantenaire van het event.

Na elke Touretappe werd de Grand Prix Cinquantenaire opgemaakt, waarbij elke renner punten kreeg naar volgorde van aankomst. Anders dan tegenwoordig streek de winnaar één punt op, de tweede twee punten, de derde drie enzovoort. De renner met de minste punten was drager van de nieuwe groene trui. Voor deze kleur was gekozen omdat die overeenkwam met de bedrijfsuitingen van het warenhuis Belle Jardinière, dat de sponsoring verzorgde.

In de eerste twee etappes reed Fritz Schär naar de overwinning en werd zo de eerste leider in het puntenklassement. Maar omdat de Zwitserse klimmer ook het algemeen klassement aanvoerde, droeg hij het geel. Dat ging vijf dagen zo, tot Roger Hassenforder in de rit naar Caen de gele trui overnam. Schär mocht zich daardoor in de zesde etappe hullen in het groen en werd tweeënhalve week later ook de eindwinnaar van het nieuwe nevenklassement.

Boonen is de laatste Belgische winnaar van het groen – foto: Cor Vos

Met Ferdi Kübler ging het groen een jaar later wederom naar een Zwitserse renner, waarna in 1955 en 1956 de trui een prooi werd voor de Belg Stan Ockers. Met negentien zeges is België tot op heden recordhouder in het puntenklassement. Ook Eddy Merckx en Freddy Maertens (beiden drie keer eindwinnaar) namen de trui meermaals mee naar huis. De recentste Belgische eindwinst van le classement par points komt op naam van Tom Boonen in 2007.

In 1959 ging het klassement op de schop. De winnaar kreeg voortaan niet de minste punten, maar een vooraf vastgesteld aantal. De tweede kreeg wat minder punten, de derde nog minder. André Darrigade werd de eerste winnaar van de groene trui-nieuwe stijl. In de jaren zestig kwam ook de eerste Nederlander op de erelijst. Jan Janssen won in 1964, 1965 en 1969. Achttien jaar later was Jean-Paul van Poppel de tweede en vooralsnog laatste Nederlandse groenetruiwinnaar.

Janssen, Merckx en Maertens waren de eerste veelwinnaars van de groene trui, maar in de jaren tachtig deed Sean Kelly er een schepje bovenop met vier groene truien. De Ier hield tien jaar het record in handen, tot met Erik Zabel een nieuwe sprintsensatie opstond. De Duitser won van 1996 tot en met 2001 het puntenklassement liefst zesmaal op rij. Maar inmiddels weten we dat ook zijn record geen stand heeft gehouden.

Zabel moest vorig jaar zijn record afstaan aan Sagan – foto: Cor Vos

Laatste tien winnaars puntenklassement Tour de France
2019: Peter Sagan
2018: Peter Sagan
2017: Michael Matthews
2016: Peter Sagan
2015: Peter Sagan
2014: Peter Sagan
2013: Peter Sagan
2012: Peter Sagan
2011: Mark Cavendish
2010: Alessandro Petacchi

Vorig jaar

Al in de openingsetappe rond Brussel mengde Sagan zich in de strijd om de punten. Bij de eerste tussensprint kwam hij als eerste door en moest aan de finish enkel Mike Teunissen nipt voor zich dulden. In de derde rit naar Épernay trok de Slowaak dan de leiding naar zich toe om vervolgens, mede dankzij een overwinning in Colmar, met zevenmijlslaarzen weg te lopen bij de concurrentie. Op de eerste rustdag, na tien dagen, had hij al 229 punten behaald en bedroeg zijn voorsprong op nummer twee Michael Matthews 62 punten.

In de tweede week breidde Sagan zijn marge op de tegenstand, die wisselend uit Matthews, Elia Viviani en Sonny Colbrelli bestond, nog wat verder uit tot maximaal 93 punten na veertien ritten. Dit deed hij door in de Pyreneeënetappes naar Bagnères-de-Bigorre en de Tourmalet mee met de vroege vlucht te springen en zo aan les sprints intermédiaires punten op te strijken. In de slotweek door de Alpen was het voor de BORA-renner vooral zaak om het groen veilig naar Parijs te brengen. Daar werd hij dan voor de zevende keer in acht jaar gehuldigd.

Peter Sagan jaagt op punten via de vroege vlucht – foto: Cor Vos

Top-5 puntenklassement Tour de France 2019
1. Peter Sagan (BORA-hansgrohe) – 316 punten
2. Caleb Ewan (Lotto Soudal) – 248 punten
3. Elia Viviani (Deceuninck-Quick Step) – 224 punten
4. Sonny Colbrelli (Bahrain-Merida) – 209 punten
5. Michael Matthews (Team Sunweb) – 201 punten

Puntentelling

Het puntenklassement wordt samengesteld aan de hand van de punten, die renners onderweg en aan de finish kunnen verdienen. Niet bij elke finish liggen evenveel punten klaar; dat is afhankelijk van het etappeprofiel. Zo worden in de vlakke ritten liefst vijftig punten uitgedeeld aan de winnaar, terwijl dat er in heuvelige (dertig) en bergetappes (twintig) minder zijn.

Als meerdere renners in punten gelijk staan in het puntenklassement, dan gaat het voordeel naar de coureur met de meeste etappezeges. Mocht ook dat gelijk zijn, wordt op dezelfde manier gekeken naar het aantal gewonnen tussensprints. Een laatste tiebreaker is de stand in het algemeen klassement.

Een laatste vereiste is ‘natuurlijk’ dat renners die het puntenklassement willen winnen, ook daadwerkelijk de finish in Parijs moeten halen. In het geval een renner buiten de tijdslimiet eindigt in een etappe maar wel door de jury in de wedstrijd gehouden wordt, verliest de betreffende renner al zijn punten in het puntenklassement.

Etappes 1, 3, 5, 7, 10, 11, 14, 19 en 21 (eerste vijftien renners)
50 – 30 – 20 – 18 – 16 – 14 – 12 – 10 – 8 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2

Etappes 2, 4, 6, 12 en 16 (eerste vijftien renners)
30 – 25 – 22 – 19 – 17 – 15 – 13 – 11 – 9 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2

Etappes 8, 9, 13, 15, 17 en 18 (eerste vijftien renners)
20 – 17 – 15 – 13 – 11 – 10 – 9 – 8 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1

Etappe 20 (tijdrit) (eerste vijftien renenrs)
20 – 17 – 15 – 13 – 11 – 10 – 9 – 8 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1

Intermediate sprints (eerste vijftien renners)
20 – 17 – 15 – 13 – 11 – 10 – 9 – 8 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1

Favorieten

In het peloton rijden maar drie renners die het groen naar Parijs brachten. Naast recordwinnaar Peter Sagan zijn dat Mark Cavendish en Michael Matthews. Van beide renners heeft de Slowaak echter niets te duchten. Cavendish voelt zich niet klaar voor de Tour en Matthews wordt naar de Giro d’Italia gestuurd. Topsprinters als Pascal Ackermann, Dylan Groenewegen, Fabio Jakobsen, Fernando Gaviria en Arnaud Démare zijn om verschillende redenen ook niet van de partij.

Sagan is opnieuw de grote favoriet – foto: Cor Vos

Peter Sagan weet als geen ander hoe je de groene trui moet winnen in de Tour de France. Niet als snelste sprinter, maar wel als de meest complete renner. Naast zijn twaalf etappezeges in zijn acht deelnames sleepte de Slowaakse allrounder steeds een heleboel punten binnen door ereplaatsen (22 tweede plaatsen, elf derde plekken) en tussensprints in zwaardere ritten, waarin pure sprinters puntloos bleven.

Winnen deed de BORA-hansgrohe-renner nog niet dit seizoen, wel harkte hij al een handvol goede resultaten bij elkaar. Zo was hij vierde in Milaan-Turijn en Milaan-San Remo. Gezien zijn vorm en het gegeven dat hij zowat altijd naar een topvijfklassering rijdt in de massasprints en in staat is genoeg punten te pakken in de bergetappes, is de 30-jarige coureur uit Žilina dus opnieuw de huizenhoge favoriet voor het groen.

Mogelijk kan Sagan stevige concurrentie verwachten van een oud-ploeggenoot, Sam Bennett. De Ier van Deceuninck-Quick-Step keert na vier jaar terug in de Tour, de enige grote ronde waarin hij nog geen etappe wist te winnen. Daar wil hij nu verandering in brengen, maar ook droomt hij van het groen. Bennett is een van de betere klimmers onder de sprinters en zat in de Tour de Wallonie al dicht tegen zijn hoogvorm aan. Bezorgt hij 21 jaar na Sean Kelly Ierland weer het groen?

Van Aert won dit seizoen al Milaan-San Remo – foto: Cor Vos

Nadat Wout van Aert zich vorig seizoen ontdekte als sprinter, liet hij zich al eens ontvallen ooit een doel te maken van het puntenklassement. “Voor het type renner dat ik ben, is de groene trui een van de mooiste prijzen die je kan winnen.” Momenteel steekt de winnaar van Strade Bianche en Milaan-San Remo in hoogvorm, maar krijgt hij al de kans om die ambitie na te jagen? Bij Jumbo-Visma luidt namelijk zijn opdracht om te knechten voor Tom Dumoulin en Primož Roglič.

Italië heeft een pak snelle mannen voortgebracht, maar slechts twee wisten het puntenklassement te winnen. Alessandro Petacchi slaagde hierin in 2010 en in 1968 viel die eer te beurt aan Franco Bitossi. Die laatste won overigens niet een groene trui. Tijdens de Tour van 1968 kleurde het tricot voor de leider in het puntenklassement namelijk rood nadat de nieuwe sponsor, het frisdrankmerk SIC, daarom had gevraagd. Een jaar later had de trui weer zijn traditionele kleur terug.

Ook nu heeft Italië een aantal snelle mannen aan het vertrek, die als kanshebbers voor het groen kunnen worden aangemerkt. Denk bijvoorbeeld aan Sonny Colbrelli bij Bahrain McLaren. Net als Sagan is de Italiaan niet de snelste sprinter. Maar door zijn regelmatige uitslagen in de sprints en omdat hij eveneens aardig kan klimmen, eindigde hij in zijn drie vorige Tourdeelnames twee keer in de top vijf in de strijd om het groen.

Duimpje omhoog bij Nizzolo na zijn Italiaanse titel – foto: Cor Vos

Giacomo Nizzolo is een andere Italiaan die hoge ogen kan gooien in het puntenklassement. In de eerste plaats mikt de NTT-sprinter op zijn eerste etappeoverwinning in een grote ronde. Normaal gesproken een realistisch doel na een sterke seizoensstart en zijn nationale titel van zondag. Na een zware koers bleef hij Davide Ballerini en Colbrelli voor in de sprint van een kleine groep. Als hij zich regelmatig mengt in de massasprints, stijgt hij vanzelf in de strijd om de puntentrui.

In een pure sprint is Caleb Ewan (Lotto Soudal) maar moeilijk te kloppen, zo bewees hij vorig jaar. Met liefst drie ritzeges, waaronder een prestigieuze overwinning op de Champs-Élysées, was hij de succesvolste sprinter in de Tour. Mede daardoor eindigde hij tweede in het puntenklassement. Net als in 2019 zijn dagsuccessen het hoofddoel voor de Australiër. Maar de vele punten die hij daarmee verdient, maken hem toch tot een gevaarlijke klant voor het groen.

In het kransje kanshebbers voor het puntenklassement is ook ruimte voor Julian Alaphilippe. De Franse ploeggenoot van Sam Bennett is weliswaar snel, maar natuurlijk geen pure sprinter. Als rittenkaper is hij evenwel in staat om punten te behalen op terrein waar de snelle mannen vaak zonder punten blijven. Zo brachten twee ritzeges en een handvol ereplaatsen hem twee jaar terug al tot de vijfde plaats in de strijd om het groen.

Rijdt Trentin (m) wederom een succesvolle Tour? – foto: Cor Vos

Naast Colbrelli en Nizzolo reizen nog meer snelle Italianen af naar Frankrijk. Elia Viviani (Cofidis) won een jaar geleden zijn eerste Touretappe in Nancy en werd achter Sagan en Ewan uiteindelijk derde in het puntenklassement. Matteo Trentin (CCC) kwam twee weken later in Gap solo over de streep, maar eindigde ook telkens vooraan in de massasprints. Het leverde hem de zesde plek op in de strijd om de puntentrui.

Mitchelton-Scott trekt zonder ambities voor het eindklassement naar de Tour de France en dat biedt wellicht mogelijkheden voor Luka Mezgec. De Sloveen debuteert dit jaar in de Ronde van Frankrijk, maar heeft met acht deelnames aan de Giro en Vuelta al een schat aan ervaring in het groterondewerk. Hij won sinds de coronabreak al het puntenklassement van de Ronde van Polen en etaleerde zijn goede vorm met de tweede plek in de Bretagne Classic.

Als outsiders willen we nog rappe mannen meegeven als bijvoorbeeld Cees Bol (Team Sunweb), Niccolò Bonifazio (Total Direct Energie), Bryan Coquard (B&B Hotels-Vital Concept), Alexander Kristoff (UAE Emirates) en Jasper Stuyven (Trek-Segafredo). Met het bergachtige profiel van de Tour de France van 2020 kunnen ook de klassementsrenners wat hoger dan normaal eindigen door veel korte uitslagen in de bergetappes. Denk aan Primož Roglič en Nairo Quintana.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Peter Sagan
*** Sam Bennett, Wout van Aert
** Sonny Colbrelli, Caleb Ewan, Giacomo Nizzolo
* Julian Alaphilippe, Luka Mezgec, Matteo Trentin, Elia Viviani

Website organisatie
Deelnemerslijst