Vandaag tien jaar geleden: de dopingbekentenis van Lance Armstrong
foto: Cor Vos
Youri IJnsen
woensdag 18 januari 2023 om 19:00

Vandaag tien jaar geleden: de dopingbekentenis van Lance Armstrong

Terugblik Het is dinsdag 17 en woensdag 18 januari precies tien jaar geleden dat de grootste dopingzaak aller tijden in het wielrennen zich voordeed. Lance Armstrong won in zijn carrière zeven keer de Tour de France, maar na een jarenlang klopjacht op zijn geweten, kwam het hoge woord eruit: een volledige dopingbekentenis bij Oprah Winfrey.

De nu 51-jarige Amerikaan maakt na de Olympische Spelen in Barcelona (1992) zijn profdebuut bij Motorola. Ruim een jaar later – nadat hij in zijn eerste Tourdeelname meteen een rit won – verbaasde het toptalent de wereld in Oslo, waar hij in apocalyptische omstandigheden solo wereldkampioen werd bij de profs. In 1995 won hij vervolgens een tweede Tourrit, die hij opdroeg aan zijn twee dagen eerder overleden ploegmaat Fabio Casartelli, en naderhand ook Clásica San Sebastián. Ook werd hij twee keer tweede in Luik-Bastenaken-Luik.

Armstrong stond in die jaren bekend als een klassiekercoureur die ook etappes in grote rondes kon winnen. In 1996 kwam daar een zege in de Waalse Pijl bij, maar aan het einde van dat seizoen sloeg het noodlot toe. Bij de Amerikaan werd teelbalkanker vastgesteld. Vrij vlot daarna werden uitzaaiingen in de longen en hersenen ontdekt. Zijn overlevingskans werd ingeschat op minder dan 50%. Twee zware operaties later en voor die tijd nog experimentele chemokuren, overwon Armstrong kanker. Begin 1998 keert hij terug in het wielerpeloton.

Armstrong wint het WK in Oslo – foto: Cor Vos

Alleenheerser na kanker
Dat doet de Amerikaan bij het US Postal Service. Na een moeizaam begin komt hij er in de Ronde van Nederland voor het eerst echt weer doorheen. Hij werd er vierde. Die positie behaalde hij daarna ook in de Vuelta a España, op het WK tijdrijden en op het WK op de weg. Armstrong was getransformeerd van een bonkige klassiekercoureur en rittenkaper naar een gedrongen klassementsrenner. Hij begon zich daarna in te zetten om geld op te halen voor kankerbestrijding. Hij richtte Livestrong (van de gele bandjes) op en haalde meer dan 500 miljoen dollar op.

Tussen beide laatste zinnen in kent iedereen zijn verhaal. He was the guy who proved that a nearly dead man can win the Tour the France, one of the toughest sport events on earth. Liefst zeven keer won de Texaan de Ronde van Frankrijk, tussen 1999 en 2005. Behoudens voorbereidingskoersen als het Critérium du Dauphiné of de Ronde van Zwitserland, won de Amerikaan amper andere wedstrijden in die jaren. Wel werd hij twee keer tweede in de Amstel Gold Race: in 1999 achter Michael Boogerd, in 2001 versloeg Erik Dekker hem.

Comeback
Na de Tour van 2005 zwaaide Armstrong af, tot er in september 2008 een gerucht opdook van een comeback. Enkele dagen later bevestigde de Amerikaan het nieuws. Hij tekende een contract van één jaar bij Astana, waar zijn oude ploegbaas Johan Bruyneel werkzaam was nadat Discovery Channel de sponsoring had gestopt van zijn Amerikaanse ploeg. Armstrong (dan 37 jaar) maakte zijn comeback om aandacht voor zijn stichting te genereren en te bewijzen dat hij – met de wetenschap van toen – nog altijd dopingvrij op profniveau kon mee doen.

Een achtste zege kwam er bij zijn comeback niet – foto: Cor Vos

De zevenvoudig Tourwinnaar reed in 2009 voor het eerst in zijn loopbaan de Giro d’Italia. Hij eindigde als twaalfde. Vervolgens wachtte de Tour, waar hij het kopmanschap deelde met Alberto Contador. Op dag vier won Astana in Montpellier de ploegentijdrit, maar kwam Armstrong een seconde tekort om Fabian Cancellara uit het geel te rijden. Drie dagen later bleek Contador in Andorra de beste klimmer van de Tour, die hij uiteindelijk ook zou winnen. Armstrong werd uiteindelijk derde en maakte bekend in 2010 zijn eigen ploeg op te richten.

Schorsing voor het leven
Dat werd Team RadioShack, voorloper van het huidige Trek-Segafredo. Namens die ploeg werd Armstrong nog tweede in de Ronde van Zwitserland, maar in de Tour kon hij geen potten meer breken. Hij werd 23ste. Toch plakte hij er nog een jaar aan vast, waarna hij halverwege 2011 definitief zou stoppen met koersen. Dat werd echter abrupt vervroegd, na de Tour Down Under van dat jaar. Dopingverhalen begonnen korte tijd later de kop op te steken, nadat Floyd Landis hem in 2010 al had beticht van dopinggebruik. Tyler Hamilton volgde in 2011.

Begin 2012 sloot aanvankelijk het dopingonderzoek naar Armstrong, maar tijdens de Tour maakte Raymond Kerckhoffs bekend dat vijf voormalig ploeggenoten tegen hem wilden verklaren: Levi Leipheimer, David Zabriskie, Christian Vande Velde, Jonathan Vaughters en boezemvriend George Hincapie. Armstrong reageerde furieus, maar het USADA was volhardend. Op 24 augustus 2012 nam het USADA hem zijn zeven Tourzeges af. De UCI volgde en stelde dat de Amerikaan het verdiende om vergeten te worden in het wielrennen.

In de nasleep haakten allerlei sponsoren af, moest hij Livestrong verlaten en wilde de ASO dat hij zijn prijzengeld zou terugbetalen. De UCI schorste Armstrong levenslang en daarna volgde het onvermijdelijke interview:

RIDE Magazine

Om te reageren moet je ingelogd zijn.