De Amstel Gold race voor vrouwen is toe aan haar achtste uitgave! Een weekje eerder dan normaal, maar dat zal voor de amusementswaarde niets uitmaken. De nijdige hellingen in Zuid-Limburg vormen het ideale decor voor een attractieve, enerverende wedstrijd. Wie slaagt erin om de opvolgster te worden van Marianne Vos? WielerFlits kijkt vooruit!

Historie

Over naar het Olympisch Stadion in Amsterdam, voor de Amstel Wielerlunch van het jaar 2000. Een gezellig samenkomen van coureurs, ex-renners en andere prominenten in de malle wielerbiotoop. Denk aan Gerrie Knetemann die onder het systeemplafond aanschuift achter René Pijnen in de rij voor de broodjes, of Theo Middelkamp aan een statafel in een stevige conversatie met Jean Nelissen. Dat soort werk. Ouwe-jongens-goeie-soep.

Tussen het ophalen van herinneringen en het vullen ’s renners magen door werd er nog iets moois aangekondigd. We zien een breed lachende Leontien van Moorsel naast Leo van Vliet staan. En reden tot lachen heeft ze, want in haar handen heeft de toprenster de routekaart voor de eerste Amstel Gold Race voor vrouwen in haar handen. Na 35 edities voor mannen mag zij zich ook uitleven in het heuvelland.

foto: Cor Vos

Op 28 april 2001 is Van Moorsel natuurlijk een van de favorieten in het Limburgse. Ze maakt zelfs onderdeel uit van een elitegezelschap met landgenotes Mirjam Melchers en Chantal Beltman (gewezen toppers), de ijzersterke Litouwse Diana Žiliūtė en de zeer degelijke Belgische Cindy Pieters. Ze konden hun ontsnapping echter niet tot een goed einde brengen. En dus was het sprinten geblazen op de Maasboulevard. Dat deed Debby Mansveld het beste, zij won voor Melchers en Van Moorsel.

Tinus zou de Limburgse heuvelkoers bij haar tweede poging weten te winnen. De vaandeldraagster van het Nederlandse vrouwenwielrennen had veel aan de aanmoedigingen van het dolenthousiaste wielerpubliek: “Ik heb de nodige wedstrijden in mijn leven gewonnen, maar de zege in de Amstel Gold Race draag ik in mijn hart. Het is een zege die ik nooit van mijn leven vergeet. Ik kwam toen solo aan. Al ruim voor de finish reed ik met kippenvel rond. De mensen droegen me gewoonweg naar de eindstreep.”

Klare taal.

En toch is het na 2003 uit met de pret, wat de vrouweneditie van de Amstel Gold Race betreft. Was de tijd er gewoonweg nog niet rijp voor? Of had het te maken met het drama dat zich dat laatste jaar bijna ontvouwde? Tijdens de koers leken het mannen- en vrouwenpeloton elkaar te kruisen op de Sibbergrubbe. Het tempo in de vrouwenwedstrijd lag lager dan voorzien, terwijl de mannen sneller reden dan in de technische gids was uitgedokterd.

Het ging gelukkig net goed, maar Leo van Vliet had het die dag beslist niet te breed: “Dat is het ergste wat een organisator kan overkomen.” En dus ging de vrouwenkoers, dat jaar gewonnen door Nicole Cooke, eraan. Doodzonde natuurlijk. We hadden graag gezien dat de wedstrijd een hoop meer historie had gehad. Gelukkig blijft de roep om de Amstel Gold Race voor vrouwen nieuw leven in te blazen klinken. En gelukkig wint ook in dit verhaal de aanhouder.

2016. Een nieuw zaaltje. Niet in het Olympisch Stadion, maar even verderop in Amstelveen. Vlak voor het veelbesproken WK Wielrennen in Doha zien we Van Moorsel en Van Vliet weer naast elkaar staan, ditmaal ieder met een licht alcoholisch zomerbiertje van het sponsorende biermerk in de hand. Samen met Anna van der Breggen en Marianne Vos brengen ze een blijde boodschap: de vrouwenkoers komt terug! “We doen het goed of we doen het niet”, klinkt het.

16 jaar later: zelfde hoofdrolspelers, zelfde boodschap – foto: Cor Vos

En goed gaat het. Dankzij betere planning is het heden ten dage onmogelijk voor beide wedstrijden om elkaar onderweg te hinderen. De extra koers heeft het organisatiecomité beslist kopzorgen bezorgd, maar de wedstrijd is nu wel echt een volwaardig onderdeel van het AGR-weekend in plaats van een lastig bijnummer omdat het moet. Fans worden sindsdien verblijd met twee topwedstrijden op één dag, wat de feestvreugde alleen maar ten goede komt.

De wedstrijd wordt direct door het peloton omarmd. In 2017 was Anna van der Breggen de gedoodverfde favoriet. En, vrij uniek, ze maakte het helemaal waar. Op de uitloper van de Bemelerberg sprong ze slim en sterk weg uit een groep favorieten. Haar benen gingen vervolgens in standje ‘koffiemolen’, waarmee ze de concurrentie machteloos liet. Het bleek het begin van een legendarische hattrick: later die week reeg ze de Waalse Pijl en de allereerste vrouweneditie van Luik-Bastenaken-Luik ook aan haar zegekar.

Weer een jaar later was Chantal van den Broek-Blaak iedereen te snel en te slim af. Twee achtereenvolgende Nederlandse overwinningen werden net als in 2003 gevolgd door een niet-Nederlandse zege, waardoor er voorzichtig sprake is van een patroon. En wat voor een overwinning, trouwens. Het was een geanimeerde koers in het zuidelijkste deel van Nederland, met Katarzyna Niewiadoma als oververdiende winnares na een fabuleuze explosie op de Cauberg.

In het eerste coronajaar bleek het spijtig genoeg onmogelijk een wedstrijd te organiseren, maar in 2021 was het goddank weer koers in het heuvelland. Om de reeks in stand te houden moest een Nederlandse de opvolgster worden van Katarzyna Niewiadoma. Dankzij Marianne Vos gebeurde dit ook, al had dit wat voeten in de aarde.

2022. Nieuw zaaltje, wederom zien we Van Vliet en Van Moorsel poseren. En ze zijn niet de enigen die een vaasje van het biermerk vasthouden. Koersliefhebbers herkennen ongetwijfeld ook Anna van der Breggen, toprenster in ruste, en Demi Vollering, de nummer twee van 2021. Helemaal fantastisch: tussen Van Moorsel en Van Vliet in zien we Keetie van Oosten-Hage, groot kampioene uit de pionierstijd, waardoor er sprake is van vier generaties toprensters op een rij. Een geweldig gezicht.

• Lees ook: Beetje jaloezie richting Demi Vollering & co tijdens Amstel Gold Race bijeenkomst

Opnieuw wordt een blijde boodschap verkondigd. Een symbolische ook: het prijzengeld wordt gelijkgetrokken aan de mannenwedstrijd. De winnares ontvangt 16.000 pietermannen, de totale prijzenpot bedraagt 40.000 euro. Dé oplossing bestaat niet, maar op een stap in de goede richting mag best geklonken worden. Van Oosten-Hage, zesvoudig wereldkampioene in de pionierstijd, kon alleen maar vaststellen dat er veel ten goede is veranderd.

Van Moorsel verwoordt het als volgt: “Als je ziet waar het vrouwenwielrennen vandaan komt en waar we nu staan, dan is dat echt een wereld van verschil. De ontwikkeling om meer gelijkheid te krijgen in de wielersport heeft de afgelopen jaren een enorme vlucht genomen. En hier willen we echt in de kopgroep zitten. Ik ben heel trots dat we bij de Amstel Gold Race steeds vernieuwende stappen nemen en een leidende rol pakken.”

Klare taal.

foto: Raymond Kerckhoffs

Erelijst Amstel Gold Race
2021: Marianne Vos
2019:  Katarzyna Niewiadoma
2018: Chantal van den Broek-Blaak
2017:  Anna van der Breggen
2003:  Nicole Cooke
2002:  Leontien Zijlaard-Van Moorsel
2001:  Debby Mansveld

Vorig jaar

Vanwege de coronapandemie werden de Limburgse hellingen geen muur van geluid zoals dit jaar hopelijk wel weer het geval gaat zijn. Om ondanks de beperkingen toch een koers te kunnen houden, werd gekozen om een wedstrijd over een afgesloten parcours uit te stippelen. Elke ronde moesten de rensters de Geulhemmerberg, de Bemelerberg en de Cauberg bedwingen, om uit te komen op 21 beklimmingen.

Het eerste spektakel werd in alle vroegte geleverd door een Nederlands-Duits aanvalsduo. Quinty Ton (GT Krush Tunap) zou hiervoor worden beloond met de prijs voor de strijdlust, terwijl Kathrin Hammes (Ceratizit-WNT) met het veroveren van de bergprijs ook een plaats in de annalen van de Amstel Gold Race zou veroveren. Het was het begin van een levendige wedstrijd, die zich lastig laat samenvatten. Steek een paar lucifers aan, gooi deze in een kist vol vuurwerk en je hebt een aardig beeld.

We pakken de wedstrijd op in de laatste ronde. Grace Brown wist Pauliena Rooijakkers te lossen in de afdaling richting de Geulhemmerberg. De Australische hardrijdster hield de gang er lekker in en ze zou de voet van de laatste keer Cauberg als eerste bereiken. Jammer genoeg voor haar zat een sterke groep met achtervolgsters op dat moment in haar wiel, zodat ze kansloos was voor de zege.

foto: Cor Vos

foto: Cor Vos

foto: Cor Vos

Kansloos leek de grote groep ook toen titelverdedigster Katarzyna Niewiadoma op de legendarische Limburgse helling versnelde. Enkel Elisa Longo Borghini zou haar kunnen volgen. De twee leken het onder elkaar uit te mogen maken, maar de benodigde samenwerking ontbrak. Daarachter werd bloed geroken, waardoor we in extremis nog een plottwist kregen. De twee werden gepakt op enkele honderden meters van de streep en dus was het sprinten geblazen.

In de spurt om de zege maakte Marianne Vos het misschien net even iets te spannend door al vroeg te gaan juichen, maar de fotofinish leerde dat het niet te vroeg was. Zij mocht op het hoogste treetje van het podium van een glas gerstenat genieten, samen met twee landgenotes.

Uitslag Amstel Gold Race Ladies Edition 2021
1. Marianne Vos (Jumbo-Visma) 3u0m20s
2. Demi Vollering (SD Worx) z.t.
3. Annemiek van Vleuten (Movistar) z.t.
4. Amanda Spratt (BikeExchange) z.t.
5. Soraya Paladin (Liv Racing) z.t.

Parcours

Er is weinig aan het parcours gesleuteld. Ja, als je het heel sec vergelijkt met de editie van 2021 wel, maar een groot deel van de rensters zal niet voor al te grote verrassingen komen te staan. Na de gezamenlijke ploegenvoorstelling op het Vrijthof te Maastricht worden de rensters omstreeks 10.35 uur losgelaten. Vanuit de provinciehoofdstad is het tien kilometer rijden naar de eerste helling, de Slingerberg.

Als de rensters deze openingsbeklimming achter de rug hebben doemt niet veel later de Adsteeg op. En na een afdaling staat ook de Lange Raarberg op het menu. Het zijn de inleidende beschietingen, op weg naar het welbekende circuit in en om Valkenburg.  Maar voordat ze daar zijn, staan er nog enkele pittige kuitenbijters op het menu. Na de passage door Voerendaal trekt het peloton via de Bergseweg richting het zuiden.

De Zwartebrugweg en de Plettenberg vormen de opmaat voor misschien wel de zwaarste klim van de dag. We kunnen hier lang over soebatten, maar een zekerheid is dat de Eyserbosweg behoorlijk pittig is. Na de passage langs de zendmast staat ook nog de Fromberg op het menu voor de rensters in Schin op Geul de rivier oversteken.

De rest van het parcours speelt zich af op het Plateau van Margraten, te beginnen met de akelig steile Keutenberg. In Sibbe draait het peloton – of wat daar nog voor door moet gaan – de lokale omloop op. In ziedende vaart wordt er afgedaald naar het doorgaans gezellige Valkenburg, alwaar na goed zeventig kilometer de Cauberg voor het eerst opdoemt. Menig wielertoerist verlangt dan al naar een lekker biertje, maar wie Vos op wil volgen als winnares zal echt nog even door moeten bijten.

In de drie afsluitende omlopen wachten achtereenvolgens de Geulhemmerberg, de Bemelerberg en de Cauberg. Waar de beslissing zal vallen? Moeilijk te zeggen, want dit zou overal zomaar kunnen. De Cauberg is een logisch punt voor een beslissing, maar we weten dat er op het stuk naar de finish toe nog rare dingen kunnen gebeuren. Zeker is dat het parcours uitnodigt tot aanvallen, lefhebberij en waarschijnlijk spanning tot het eind.

Zondag 10 april: Maastricht – Valkenburg (128,5 km)
Start: om 10.35 uur in Maastricht
Finish: om 14.07 uur in Valkenburg
Afstand: 128,5 km

Favorieten

Als we het stramien ’twee Nederlandse zeges gevolgd door een buitenlandse overwinning’ volgen, zou er ook dit jaar een rood-wit-blauw vlaggetje bij de winnares moeten staan. En, laten we wel wezen, dat zou gezien de hoeveelheid Nederlandse toprensters prima kunnen. Om maar gelijk met de winnares van vorig jaar te beginnen: Marianne Vos start niet. Ze kiest ervoor om wat extra trainingen te rijden om ‘uitgerust en fit’ aan de start van Parijs-Roubaix te verschijnen.

En dus lijkt Jumbo-Visma vrijuit te kunnen koersen. Types als Riejanne Markus of Anouska Koster gaan het niet winnen als het aankomt op een sprint op de laatste keer Cauberg, maar door te anticiperen kunnen ze best een eind komen.

Annemiek van Vleuten is een van de voor de hand liggende namen bij de wedkantoren. En terecht ook, gezien haar verleden in de koers. Ze stond namelijk al drie keer op het podium. De puzzelstukjes pasten echter steeds net niet, dus winnen zat er nog niet in. Hoewel ze in de Ronde van Vlaanderen net tekortkwam om te winnen, mag ze tevreden zijn over haar vormpeil en dat van haar ploeggenotes. Het zal vertrouwen geven voor de aankomende heuvelklassiekers. Schiet ze dan nu eindelijk raak? Ze zal zeker op het verlanglijstje staan van de organisatie…

Een scenario zoals zich in 2018 ontvouwde, ligt wederom op de loer. En dan zou je bij de Spaanse ploeg prima een andere pion naar voren kunnen schuiven. Stuur Arlenis Sierra (wat een geweldige aanwinst is zij voor de ploeg) mee in een klein groepje en ze kan zomaar iedereen vloeren in een eindsprint. Achter de Cubaanse kan Van Vleuten fungeren als de ideale bliksemafleider. Op papier klinkt het – al zeggen we het zelf – als een goed idee. Benieuwd wat er op het asfalt van dat idee overblijft…

Sierra en Van Vleuten (links) zijn sinds dit jaar ploeggenoten – foto: Cor Vos

Veel koks bederven de spreekwoordelijke brij, maar in deze wedstrijd kan het lonen om meer dan één kopvrouw aan te wijzen. SD Worx hanteert dit principe al een hele tijd; het leverde Chantal van den Broek-Blaak in 2018 zelfs al de eerste plek op het ereschavot op. Na een goede Trofeo Alfredo Binda en een uitstekende Ronde van Vlaanderen, waarin ze op een geweldig moment de beslissende ontsnapping initieerde, houden we in en om Valkenburg serieus rekening met een tweede overwinning in de AGR.

Maar ook de rest van het team kan in bepaalde scenario’s dienstdoen als afmaker. We kunnen ons bijvoorbeeld verheugen op de rentree van het Hongaarse monstertalent Blanka Kata Vas, terwijl Ashleigh Moolman-Pasio en Niamh Fisher-Black ook voldoende in huis hebben om mee te kunnen doen om de zege. De meest logische is wat ons betreft Demi Vollering, maar wees niet verrast als een van de andere rensters met de overwinning aan de haal gaat.

Demi Vollering kan er zondag zomaar met de hoofdprijs vandoor gaan – foto: Cor Vos

U heeft het tijdens het lezen van deze voorbeschouwing vast al door: het wordt moeilijk een topfavoriete aan te wijzen. Als we toch moeten kiezen, zou Katarzyna Niewiadoma recht kunnen hebben op deze titel. De Poolse heeft een magnifieke punch in huis en dat leverde haar in de spannende editie van 2019 de overwinning op. Als zij op de Cauberg volle bak versnelt kan ze collega’s een fikse verkoudheid bezorgen. De grote vraag is: kan ze dit wapen tijdens de koers inzetten?De concurrentie zal, met de vorige edities in het achterhoofd, toch niet zomaar de rode loper voor haar willen uitrollen… Gelukkig beschikt Canyon-SRAM in zo’n geval met Élise Chabbey en met name Soraya Paladin ook nog over mogelijke back-up kopvrouwen. Met name Paladin, die de voorbije winter overkwam van Liv Racing, zien we ver komen in deze wedstrijd. Al twee keer op rij kwam ze als vijfde over de streep en dit jaar zou ze zomaar boven zichzelf uit kunnen stijgen.

Bij FDJ-Nouvelle Aquitaine-Futuroscope zagen we de voorbije weken ook uitstekende prestaties van het team. Smaakmaker Cecilie Uttrup Ludwig laat de Amstel aan zich voorbij gaan, wat zeker een aderlating is voor het deelnemersveld. Maar er rijden nog een paar uitstekende rensters rond in het team. Brodie Chapman was een van de smaakmakers in zowel Dwars door Vlaanderen als de Ronde van Vlaanderen. Oh ja, in 2019 was Emilia Fahlin een van de sterksten op de Cauberg. Om maar te zeggen: ook bij deze formatie kan de kracht van het collectief succes opleveren.

Helaas voor Trek-Segafredo was de koek tijdens de Ronde van Vlaanderen even op. Ze hebben met een paar aansprekende zeges weinig te klagen, maar het zal toch steken dat het in Vlaanderens Mooiste niet lukte. Tijdens de Amstel Gold Race zal het sowieso niet van Elisa Longo Borghini komen. Zij neemt even pas op de plaats omdat een fikse verkoudheid haar al even parten speelt. Elisa Balsamo is wel van de partij, maar het peloton zal haar niet naar de meet willen brengen..

Krijgt Van Anrooij een kans om voor eigen succes te rijden? – foto: Cor Vos

Gelukkig zijn er nog opties voor de succesformatie. Heel wat Nederlandse fans zullen bijvoorbeeld uitkijken naar de prestaties van Lucinda Brand en Shirin van Anrooij. Lucinda Brand won de Amstel in 2018 al eens bijna. Van Anrooij is het hele voorjaar al heerlijk bezig. Voornamelijk in dienst van ploeggenotes. Het zou dan ook fantastisch zijn als ze nu eens voor eigen succes kan gaan, al is het maar om te zien hoe ver het Zeeuwse megatalent kan komen.

Liane Lippert moest de Ronde van Vlaanderen missen vanwege ziekte. De Duitse is dan ook een beetje een vraagteken richting de Amstel Gold Race, maar we willen haar toch graag in de favorietenlijst opnemen. Gezien haar capaciteiten op heuvelachtig terrein niet onterecht. Floortje Mackaij en bovenal Juliette Labous schrijven we eveneens op voor een leuke klassering.

Maar zoals gezegd, er zijn allerhande scenario’s te bedenken waarin een ander er met de zege vandoor gaat. Lastig voor voorbeschouwingen, een heerlijk vooruitzicht voor koersliefhebbers. Daarom trekken we graag nog een blik met outsiders open: Alison Jackson (Liv Racing), Yara Kastelijn (Plantur-Pura), Silvia Persico (Valcar-Travel & Service), Amanda Spratt (Team BikeExchange), Ane Santesteban (Team BikeExchange), Sofia Bertizzolo (UAE Team ADQ) en Mavi García (UAE Team ADQ).

Yara Kastelijn – foto: Cor Vos

Noot: deze favorietenlijst is gebaseerd op een nog niet volledige startlijst. Er kunnen dus nog wijzigingen worden aangebracht.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Katarzyna Niewiadoma
*** Annemiek van Vleuten, Chantal van den Broek-Blaak
** Soraya Paladin, Demi Vollering, Arlenis Sierra
* Brodie Chapman, Ashleigh Moolman-Pasio, Liane Lippert, Shririn van Anrooij

Website organisatie
Deelnemerslijst

Weer en TV

De weergoden zijn de renners zondag behoorlijk gunstig gezind. De dag start weliswaar met koude temperaturen, met in de vroege ochtend temperaturen rond het vriespunt, maar tegen de middag stijgt het kwik naar twaalf graden Celsius. De wind is zwak tot matig en waait uit het zuidwesten, zo meldt Weeronline.

Zondag 10 april wordt de Amstel Gold Race vanaf 12.00 live uitgezonden via NOS.nl. Vanaf 13.00 zijn de beelden ook via NPO 1, Eurosport, GCN en Sporza (eerst Canvas, daarna Eén) te zien.