Daags na het BK zakt de veldritkaravaan af naar het West-Vlaamse Otegem, een deelgemeente van Zwevegem, voor de Betafence Cyclocross. Wie grijpt de macht in de herkansingswedstrijd voor de nationale titelstrijd? WielerFlits blikt vooruit.

Historie

De Otegemse cyclocross geldt als een van de oudste nog bestaande veldritten in Vlaanderen. Zelfs een klassieker als de Duinencross in Koksijde werd in hetzelfde jaar als de cross in Otegem opgericht, namelijk in 1969. De verantwoordelijken? De vzw Otegem Boven. De club was enkele jaren voordien al opgericht, met als doel met inrichten van wielerwedstrijden tijdens ‘den Ommegang’ en de Otegemse kermis.

En daarbij hoorde dus ook een veldrit, met een wel zeer opvallende datum. De maandag daags na het Belgisch kampioenschap zou de vaste plek op de kalender worden. “De renners zagen het als de herkansing voor het BK. We hadden vaak de nieuwe Belgische kampioen aan de start, maar meestal won die juist niét na festiviteiten van de dag voordien”, vertelt ex-organisator René Vervaeke ons, die van 1980 tot 2009 een sleutelrol speelde voor de Otegemse cross. Vanwege de datum wordt de cross ook de Weversmisdagcross genoemd, naar de eerste maandag na Driekoningen.

Sven Nys showt voor het eerst zijn Belgische trui in Otegem – foto: Cor Vos

“Nochtans geen evidente datum, zo’n maandag die niet eens in de kerstvakantie valt. En toch hadden we vaak rond de 6.000 toeschouwers. De eerste keer toen we Sven Nys contacteerden om bij ons te komen rijden, zei hij: ‘er zal wel weinig volk zijn zeker, op een maandag?’ Maar hij was toch verbaasd dat de belangstelling zo groot was. De cross in Otegem is dan ook een echt dorpsfeest, waar de mensen graag verlof voor pakken. We hebben daar wel hard voor moeten werken, we moesten creatief zijn om voor voldoende publiciteit te zorgen. Maar we hadden een goede regio om aan sponsoren te geraken, waardoor we vaak de beste Belgen konden betalen.”

Het hielp ook dat de erelijst in de beginjaren mooi gevuld werd, door crossiconen als Albert Van Damme, de broers Erik en Roger De Vlaeminck en Robert Vermeire. “Maar we hebben ook onze tegenslagen gehad. In 1979 hebben we niet kunnen organiseren, omdat het spiegelglad was”, zegt Vervaeke nog. “Dat slechte weer is trouwens een constante doorheen de geschiedenis van de cross in Otegem. Sneeuw, ijzel, regen: altijd was het iets. Gelukkig waren we op voorhand financieel veilig voor tegenslagen, anders hadden we al lang niet meer bestaan.”

2009 werd een cruciaal jaar binnen de organisatie, want René Vervaeke trad om administratieve redenen af als voorzitter van de organiserende vzw Otegem Boven. Onder leiding van eerst Willy Ovaere en nu Benny Lavaert werd het voortbestaan gegarandeerd. In al die jaren zwichtten de organisatoren nooit voor regelmatigheidscriteriums, maar daar leidde de erelijst nooit onder.

De eerste profzege voor Wout van Aert in Otegem – foto: Cor Vos

Meer nog, in 1998 boekte Sven Nys in Otegem een van zijn allereerste zeges bij de profs. En in 2014 deed een piepjonge Wout van Aert hetzelfde. Daags na zijn diskwalificatie op het BK voor beloften in Waregem vanwege een valse start, zette Van Aert Klaas Vantornout een hak. Goed voor zijn eerste profzege. Recordhouder is Mathieu van der Poel met vijf overwinningen op rij tussen 2016 en 2020. Bij de dames, die sinds 2013 in Otegem crossen, zijn de twee stuks van Sanne Cant een record.

Laatste winnaars Otegem
Mannen
2022: Niet georganiseerd, vanwege de coronacrisis
2021: Niet georganiseerd, vanwege de coronacrisis
2020: Mathieu van der Poel
2019: Mathieu van der Poel
2018: Mathieu van der Poel
2017: Mathieu van der Poel
2016: Mathieu van der Poel
2015: Kevin Pauwels
2014: Wout van Aert
2013: Klaas Vantornout

Vrouwen
2022: Niet georganiseerd, vanwege de coronacrisis
2021: Niet georganiseerd, vanwege de coronacrisis
2020: Alicia Franck
2019: Denise Betsema
2018: Sanne Cant
2017: Christine Majerus
2016: Jolien Verschueren
2015: Sanne Cant
2014: Helen Wyman
2013: Marianne Vos

Vorige editie

Uitslag mannen 2020 – Cyclocross Otegem
1. Mathieu van der Poel
2. Tim Merlier op 40s
3. Gianni Vermeersch op 51s
4. Eli Iserbyt op 56s
5. Toon Aerts op 1m10s
Wedstrijdverslag

Uitslag vrouwen 2020 – Cyclocross Otegem
1. Alicia Franck
2. Ellen Van Loy op 16s
3. Anna Kay in z.t.
4. Christine Majerus in z.t.
5. Manon Bakker op 28s
Wedstrijdverslag

Parcours

“Als ik onze omloop in één woord zou moeten beschrijven, dan noem ik het een ‘stoemperscross’”, vertelt organisator Benny Lavaert ons. “In Otegem weten de renners dat ze veel modder zullen zien, in vlakke weides die er vaak niet gemakkelijk bijliggen. Ik kan al vertellen dat het er nu weer heel drassig bijligt.”

Gelukkig zijn er nog voldoende hindernissen die het ritme breken. “We hebben ook enkele showelementen toegevoegd. Er waren natuurlijk al onze traditionele bruggen en kleine bergjes, maar we wilden toch nog wat meer diversiteit in het parcours. Dus hebben we zelf een zandbak gelegd en enkele wasbordjes toegevoegd. De toeschouwers zullen dat wel appreciëren.”

Verder typisch voor Otegem: de wel erg lange asfaltstrook richting aankomst. Van de 2650 meter die de omloop lang is, moeten de renners bijna een kilometer over verharde stroken rijden. Daar kunnen scheve situaties soms worden rechtgezet, terwijl de echte verschillen in de weides worden gemaakt.

Programma en info

Programma maandag 16 januari 2023
12.30 uur: G-cyclocross
13.45 uur: Elite vrouwen en jeugdcategorieën
15.00 uur: Elite mannen

Locatie
Heestertstraat, Otegem

Publieksinformatie
Tickets kunnen alleen nog ter plaatse gekocht worden voor 12 euro per stuk. Kinderen tot 12 jaar mogen gratis binnen.

Praktische info
Website organisatie
Deelnemerslijsten nog niet beschikbaar

Favorieten mannen

Eén zaak is vooraf nu al duidelijk: de cross in Otegem krijgt bij de mannen alvast een nieuwe naam op de erelijst. Mathieu van der Poel, die de afgelopen vijf edities op zijn naam schreef, en 2014-winnaar Wout van Aert verkozen een trainingsstage met hun wegploegen boven hun nationale kampioenschappen. En dus ondervindt ook de herkansingswedstrijd de gevolgen.

Geen probleem voor de Otegemse organisatoren, die op de smaakmakers van het Belgisch kampioenschap veldrijden mikken. Lokale held Eli Iserbyt kan zo’n weidecross wel smaken. Oké, de kleine West-Vlaming moet op dit soort omlopen die veel kracht vereisen blijven opletten voor zijn rugprobleem, maar als hij over zijn volledige krachtenarsenaal beschikt, zal er maar weinig aan hem te doen zijn.

Laurens Sweeck is op papier de grootste uitdager. Ondanks de toevoeging van de zandbak, moet Sweeck zich hier geen illusies maken: het zal aankomen op de modderige weides. Maar ook dat ligt de kopman van Crelan-Fristads wel. Anders win je niet in Niel en Merksplas.

Iserbyt heeft zijn beste benen weer beet – foto: Cor Vos

De allergrootste kans op winst in een televisiecross liet Jens Adams liggen in de Exact Cross van Essen, om een dag later in Dublin nog sterker voor de dag te komen. In Otegem zal Adams Essen-winnaar Gerben Kuypers opnieuw tegenkomen, maar de Hoogstratenaar moet vooral uitgaan van eigen kracht. Want na een zeer constante kerstperiode zit een mooie prestatie eraan te komen.

Verder trekt de organisatie een heel blik outsiders open. Denk aan beloftewereldkampioen Joran Wyseure, die vorig jaar in Gullegem alvast toonde wat hij kan in zware weidecrossen. Die andere jongeling, Jente Michels, is daar ook niet vies van, en Tim Merlier komt naar gelang het wegseizoen dichterbij komt, sowieso steeds beter in vorm.

Update 15/01, 19.00 uur: Organisator Benny Lavaert laat ons weten dat kersvers Belgisch kampioen Michael Vanthourenhout in laatste instantie nog is vastgelegd voor de herkansing van het Belgisch kampioenschap in Otegem. De West-Vlaming kan zijn absolute topvorm zo nog eens verzilveren.

Favorieten volgens WielerFlits
*** Michael Vanthourenhout
** Eli Iserbyt, Laurens Sweeck
* Jens Adams, Tim Merlier, Gerben Kuypers

Favorieten vrouwen

Bij de dames kunnen de organisatoren niet het gewenste deelnemersveld presenteren. Onderhandelingen met Lucinda Brand sprongen af, Sanne Cant en Yara Kastelijn (die hier oorspronkelijk wél voorzien waren) besloten voortijdig een einde aan hun veldritseizoen te maken, en Laura Verdonschot is ziek.

Blijft over: een zeer gemotiveerde Denise Betsema. De Nederlandse is altijd goed in vlakke weidecrossen, waarin ze haar krachten goed kwijt kan. Niet voor niets won ze eerder dit seizoen nog de Superprestigecross in Ruddervoorde, en moest ze in Niel en Merksplas vrede nemen met de dichtste ereplaats. In dit deelnemersveld zou de kopvrouw van Pauwels Sauzen-Bingoal er ver bovenuit moeten steken.

Betsema en Van Alphen mogen het uitvechten voor de zege – foto: Cor Vos

Of kan Aniek van Alphen nog eens verrassen? De 23-jarige renster van 777 mist nog wat constante in haar prestaties, maar als ze in haar dagje is, kan ze zomaar de beste crossers ter wereld aan. Niet voor niets was ze Betsema al eens te snel af in Boom, waar ze haar eerste overwinning in een klassementscross boekte. In de kerstperiode kende Van Alphen vervolgens wisselend succes, maar een podiumplaats in Otegem ligt wel binnen de mogelijkheden.

Verder nog enkele Belgische sterkhouders: Alicia Franck en Marion Norbert-Riberolle. Eerstgenoemde heeft alvast goede herinneringen aan Otegem, want begin 2020 boekte ze hier haar eerste crosswinst ooit in eigen land. Norbert-Riberolle heeft die eerste Belgische zege nog niet beet, maar draait wel het beste seizoen uit haar carrière, dus sluiten we niet uit dat ze hetzelfde flikt. Andere jonge, Belgische deelnemers zijn Julie Brouwers en Jinse Peeters.

Favorieten volgens WielerFlits
*** Denise Betsema
** Aniek van Alphen, Marion Norbert-Riberolle
* Alicia Franck, Julie Brouwers, Jinse Peeters

Weer en TV

Zoals de traditie het voorschrijft, krijgen de organisatoren maandag veel regenval in Otegem. Maar liefst 17,6 mm neerslag zou neerdalen in de West-Vlaamse gemeente, bij temperaturen tot amper vijf graden Celsius, meldt Meteovista.

De West-Vlaamse zender Focus-WTV komt vanaf 13.40 uur met een livestream van de mannen en vrouwen elites. Voormalig Belgisch kampioen Klaas Vantornout zal het co-commentaar verzorgen.