Nico Dick

• zondag 7 november 2021 om 12:45

Vorig jaar werd het EK veldrijden afgewerkt zonder publiek en zonder junioren. En ook al is de coronapandemie absoluut nog niet achter de rug, toch gaan we dit jaar weer all-in. Op de VAM-berg in Drenthe worden zaterdag en zondag zes Europese titels uitgereikt, en dat mag opnieuw mét publiek. WielerFlits blikt vooruit.

Historie

De allereerste Europese veldritkampioenschappen werden in 2003 in het Tsjechische Tábor gehouden. Al kwamen daar in Zuid-Bohemen slechts drie categorieën in actie: mannen junioren, mannen beloften en de vrouwen (alle leeftijden samen). Martin Zlamalik (U23), Niels Albert (U17) en Hanka Kupfernagel waren de allereerste laureaten die een sterrentrui overhandigd kregen. Organisator van het event is niet de Internationale Wielerunie UCI, maar de Europese Wielerunie UEC.

Hanka Kupfernagel kroonde zich tot allereerste Europese kampioene ooit –  foto: Cor Vos

Pas tien jaar later werd een vierde categorie toegevoegd aan het EK. Het was in 2013 in Mlada Boleslav dat de Nederlandse Annefleur Kalvenhaar in een modderpoel aan de oever van de rivier de Jizera de eerste Europese titel voor vrouwen beloften veroverde. Minder dan een jaar later zou de talentvolle Nederlandse jammer genoeg overlijden aan de gevolgen van een zware val tijdens een mountainbike-wedstrijd in het Franse Méribel. Ze was net 20 geworden.

Nog twee jaar later kregen ook de elite mannen hun Europees kampioenschap. Aanvankelijk zagen de profs dit vooral als een overbodige wedstrijddag op een al overvolle kalender, maar met de jaren steeg ook dat EK voor profs in waarde. Toon Aerts ondervond het nadat hij in 2016 de titel pakte in het Franse Pontchâteau.

(H)erkenning
“Een zege die een rechtstreekse invloed op mijn carrière had”, zegt Aerts daarover. “Meer organisatoren wilden mij aan de start en ik kon iets meer startgeld opstrijken. Die sterrentrui zorgde zowel voor herkenning als erkenning, en mijn aanzien in het veldritpeloton groeide sneller dan verwacht.” Intussen is Mathieu van der Poel recordhouder met drie overwinningen. Bij de mannen is Eli Iserbyt titelverdediger.

Bij de dames is Daphny van den Brand recordhoudster met vier Europese titels. Sanne Cant volgt met drie overwinningen. En sinds vorig jaar voegde de UEC nog een zesde wedstrijd toe aan het programma. Puck Pieterse was in het Italiaanse Silvelle de eerste Europese kampioene in de dames junioren-categorie.

Mathieu van der Poel pakte in Silvelle zijn derde Europese titel op rij – foto: Cor Vos © 2019

Na een jaartje zonder junioren – met dank aan de coronacrisis – krijgen we dit jaar op de VAM-berg opnieuw een vol programma met zes kampioenschappen, verdeeld over twee dagen. Zaterdag 6 november vormen de elite vrouwen het hoofdgerecht, zondag 7 november sluiten de elite mannen het EK af.

Laatste winnaars:
Mannen elite
2020: Eli Iserbyt
2019: Mathieu van der Poel
2018: Mathieu van der Poel
2017:  Mathieu van der Poel
2016: Toon Aerts
2015: Lars van der Haar

Dames elite
2020: Ceylin del Carmen Alvarado
2019: Yara Kastelijn
2018: Annemarie Worst
2017: Sanne Cant
2016: Thalita de Jong
2015: Sanne Cant
2014: Sanne Cant
2013:  Helen Wyman
2012:  Helen Wyman
2011: Daphny van den Brand

Vorig jaar

Topfavoriet Eli Iserbyt maakt status waar
Na drie opeenvolgende titels voor Mathieu van der Poel, was het in Rosmalen uitkijken naar een nieuwe naam op de erelijst, want de titelverdediger was er vorig jaar voor het eerst niet bij. Eli Iserbyt trok naar het EK met zeges in Ruddervoorde en de Koppenberg op zak en werd vooraf gebombardeerd tot topfavoriet. En die rol maakt de West-Vlaming ook waar.

De Belgen startten overigens furieus, ook met dank aan een slechte openingsronde van Lars van der Haar, die in 15de positie was verzeild. Michael Vanthourenhout opende sterk, vervolgens nam Toon Aerts het initiatief. Tot in ronde drie Eli Iserbyt de forcing voerde en de alarmbellen afgingen. Vanthourenhout nestelde zich in het wiel, de rest moest afhaken.

Iserbyt en Vanthourenhout pakten goud en zilver – foto: Cor Vos © 2020

Intussen was een sterke Van der Haar komen opzetten, maar de twee ploegmaats van Pauwels Sauzen-Bingoal zou hij niet meer terugzien. Voorin hielden de twee elkaar gezelschap tot Van der Haar tot op tien seconden naderde. Voor Iserbyt het sein om nog iets harder op de pedalen te duwen. Vanthourenhout moest de rol lossen, maar slaagde er wel netjes in Van der Haar af te houden.

Uitslag EK Elite Mannen 2020
1. Eli Iserbyt
2. Michael Vanthourenhout op 16″
3. Lars van der Haar op 22″
4. Laurens Sweeck op 41″
5. Toon Aerts op 47″

Ceylin del Carmen Alvarado sneller dan Annemarie Worst
Een Nederlands onderonsje werd het, dat vrouwen-EK. Met Lucinda Brand, Annemarie Worst, Ceylin del Carmen Alvarado, Denise Betsema en Yara Kastelijn voorin was het in de openingsronde meteen al oranje wat de klok sloeg. Afscheiding kwam er pas na vijftien minuten wedstrijd, toen Worst en Alvarado profiteerden van wat gebakkelei achter hen. Het duo leek vertrokken voor een mooi duel.

Maar dat was zonder Lucinda Brand gerekend, die opnieuw kwam aansluiten. Alleen, de kopvrouw van de Baloise Lions ging een paar keer in de fout en verspeelde een pak krachten door de situatie telkens recht te zetten. Het brak haar in de slotronde zuur op. Zeker toen ze zich ook nog vastreed in de zandstrook.

Alvarado en Worst waren aan elkaar gewaagd – foto: Cor Vos © 2020

Dan toch opnieuw Alvarado versus Worst en opnieuw – net als op het WK in Dübendorf negen maanden eerder – toonde de Rotterdamse zich de beste finisher. Met dank aan een héle lange sprint waarop Worst geen antwoord had. Alvarado pakte na de regenboogtrui dus ook het Europese sterrenshirt, voor Worst en Brand, die in de slotfase nog twintig seconden prijs gaf.

Uitslag EK Elite Vrouwen 2020
1. Ceylin del Carmen Alvarado
2. Annemarie Worst in dezelfde tijd
3. Lucinda Brand op 22″
4. Denise Betsema op 55″
5. Perrine Clauzel op 1’13”

Parcours

De UEC durft voor de Europese kampioenschappen al eens locaties op te zoeken waar het veldritpeloton niet of amper vertrouwd mee is. Zo trokken we onder meer naar Mlada Boleslav (Tsjechië), Lorsch en Frankfurt (Duitsland), Lucca (Italië) of Ipswich (Groot-Brittannië). Dit jaar doet het dat opnieuw. Op de VAM-berg in het Drentse Wijster werd nooit eerder een UCI-cross georganiseerd.

Het parcours loopt bovenop de VAM-berg, waar de laatste twee jaar ook de Nederlandse kampioenschappen op de weg plaatsvonden. De aankomst van die wedstrijden lag ter hoogte van het informatiecentrum, dat op de plattegrond hierboven is aangegeven met het grijze rondje. Daar ligt nu ook het epicentrum, waardoor de finish getrokken bovenop de kasseiklim. Deze klim loopt aan 15% omhoog.

Dat is de top van de zogenoemde Col du VAM. Dit deel van de klim kenmerkt zich door het open karakter, waardoor wind vrijspel heeft. Het is een grascross, maar door de vele steile hellingen en afdalingen is het ook zeker te bestempelen als klimcross. Voor een goede impressie bekijk je het filmpje hieronder.

Een ronde op dit EK veldrijden is 2.698 meter lang, opgedeeld in 1.911 meter door de grasweide, 642 meter over asfalt en 145 meter over kasseien. In totaal wordt 680 meter geklommen en 832 meter gedaald. De rest van het parcours is glooiend of vlak.

Programma & info

Programma
Zaterdag 6 november:
11u00: Vrouwen Junioren U19
13u15: Mannen Beloften U23
15u00: Vrouwen Elite

Zondag 7 november:
11u00: Mannen Junioren U19
13u15: Vrouwen Beloften U23
15u00: Mannen Elite

Locatie & inkom:
VAM-berg Wijster – Nederland
Inkom: Vind hier alle info over tarieven en ticketing
Let wel: Vaccinatie-bewijs verplicht

Website organisatie
Website UEC
Programma en resultaten
Voorbeschouwing op de jeugdcategorieën

Deelnemerslijsten:
Elite Mannen
Elite Vrouwen
U23 Mannen
U23 Vrouwen
Junioren Mannen
Junioren Vrouwen

Favorieten

Mannen

Als je op het uitdagende parcours op en rond de VAM-berg wil scoren, moet je over een stel klimmersbenen beschikken. En dat kunnen de zes renners die we hieronder een of meerdere sterren toebedeelden. Met Eli Iserbyt op kop. Acht zeges al dit seizoen, waaronder zowel de Druivencross als de Koppenbergcross, de twee klassiekers die het voorbije weekend werden afgewerkt. Iserbyt kan er niet onderuit: hij is de absolute topfavoriet om zichzelf op te volgen.

Maar er liggen er een aantal op de loer. Zoals Toon Aerts, die zowel in Overijse als op de Koppenberg de schade op de kleine West-Vlaming kon beperken. Aerts proefde vijf jaar geleden al de smaak van de Europese titel en die trui zou zijn palmares verder opsmukken. Hoe zwaarder het parcours, hoe meer zijn kansen stijgen.

Ook Quinten Hermans is tuk op een eerste grote prijs in het veld. De Limburger zette een stap voorwaarts dankzij zijn wegcampagne bij Intermarché-Wanty Gobert, beloonde zichzelf al met winst in de Wereldbeker in het Amerikaanse Fayetteville, maar kon daar voorlopig nog geen vervolg aan breien. En dat heeft Hermans vooral aan zichzelf te danken, door toch net iets te gemakkelijk in de fout te gaan. Ongetwijfeld zijn grootste werkpunt.

Als Hermans zijn benen van Fayetteville terugvindt, is hij kandidaat-Europees kampioen – foto: Cor Vos

Michael Vanthourenhout is ploegmakker van Iserbyt, maar absoluut niet kansloos. Vanthourenhout heeft er een sterk seizoensbegin opzitten met zeven podiumplaatsen, waaronder één overwinning. Zondag in Overijse nog was hij de laatste belager van zijn kopman. Alleen op de Koppenberg viel het resultaat tegen. Wat dat betreft niet de beste generale repetitie voor Vanthourenhout.

En dan is er uiteraard nog Lars van der Haar. Ook hij mocht de voorbije maand al vijf keer op het podium, maar winnen blijft voor de Utrechter o zo moeilijk. Bovendien wordt het EK verreden in landenteams en moet hij opboksen tegen het Belgische legioen. Cross mag dan nog individueel zijn, als de Belgen er eentje zéker geen vrijheid zullen geven, dan wel Van der Haar.

De top-3 van de Koppenbergcross; zij willen hun badeend graag inruilen voor een sterrenshirt – foto: Cor Vos

De laatste ster gaat naar de jonge Toon Vandebosch. Eerstejaars elite, maar vooral sterk als er geklommen moet worden. Nee, de Kempenaar zal geen Europees kampioen worden, maar een mooie ereplaats behoort tot de mogelijkheden. Laurens Sweeck is conditioneel in orde, maar vindt ook in Wijster opnieuw geen parcours op zijn maat en valt buiten onze sterren, net als Corné van Kessel, Jens Adams, Daan Soete, Felipe Orts en Kevin Kuhn.

Favorieten volgens WielerFlits
*** Eli Iserbyt
** Toon Aerts, Lars van der Haar
* Michael Vanthourenhout, Quinten Hermans, Toon Vandebosch

Wie zijn de favorieten voor het EK veldrijden bij de jeugd?

Vrouwen

Denise Betsema en Lucinda Brand zijn met voorsprong de meeste regelmatige vrouwen van de eerste anderhalve maand veldrijden. Betsema stond in tien van haar elf betwiste veldritten dit seizoen op het podium en daarvan wist ze er vier te winnen. Brand scoort vijf op acht wat podimplaatsen betreft, en won twee keer.

Maar – opmerkelijk – het voorbije weekend waren het respectievelijk Kata Blanka Vas en Clara Honsinger die aan het langste eind trokken. Honsinger is uiteraard Amerikaanse en vormt geen bedreiging voor de twee in Wijster. En Vas als belofte normaal ook niet, ware het niet dat de Hongaarse deze week aankondigde dat ze het EK bij de elite zou betwisten. Dat geeft het EK toch een iets andere dimensie.

Belangrijkste outsider voor bovenvermeld trio is Yara Kastelijn, die al de Europese titel pakte in haar wonderjaar 2019. Na een moeilijk 2020 lijkt Kastelijn dit jaar weer op de goede weg richting de top, maar dat kon ze voorlopig alleen maar in een overwinning omzetten in de klimcross in Beringen. Bevestigen deed ze nog niet, al werd ze maandag op de Koppenberg fraai vierde.

Brand en Betsema kleurden begin dit jaar ook al het WK in Oostende – foto: Cor Vos

Onze laatste twee sterren gaan naar de ‘vraagtekens’ van de voorbije weken: Ceylin del Carmen Alvarado en Annemarie Worst, een jaar geleden nog één en twee op het EK in Rosmalen, maar nu kampend met een dip. Zondag na de Koppenbergcross gaf Alvarado nog aan dat ze stilaan aan haar terugkeer bezig is, maar ze zichzelf de nodige tijd geeft. Het lijkt ons dat de Rotterdamse op het zware parcours van de VAM-berg wellicht nog niet iets tekort zal komen om voor de titel te strijden.

Annemarie Worst is zowaar nog een groter vraagteken. Zij paste voor de wereldbekermanche in Overijse in functie van de Koppenbergcross en het EK, maar ze kon haar favorietenstatus op de flanken van de Koppenberg niet waarmaken. Ze finishte er zevende op drie minuten van winnares Honsinger, en dat is veel.

Favorieten volgens WielerFlits
*** Denise Betsema
**  Kata Blanka Vas, Lucinda Brand
* Yara Kastelijn, Annemarie Worst, Ceylin del Carmen Alvarado

Weer en TV

Zowel het EK voor vrouwen elite (zaterdag) als dat van de mannen elite worden live gecoverd door Sporza in België en NOS (NPO1) en Eurosport in Nederland. De exacte uitzenduren vind je via deze link.

De weersvoorspelling van Meteovista voor komend weekend vind je hieronder. Zaterdag wordt in principe weinig regen voorspeld, alleen zondag zou het wel eens een zware bedoening kunnen worden. Weet ook dat de wind vrij spel heeft in de open vlakte op en rond de vuilnisbelt.