Megan Guarnier, Anna van der Breggen en Annemiek van Vleuten: deze vrouwen slaagden er de afgelopen jaren om het eindklassement van de Women’s WorldTour op hun naam te schrijven. Komende zaterdag wordt in de Strade Bianche traditiegetrouw het WorldTour-seizoen in gang geschoten. Wie mag dit jaar de eerste paarse leiderstrui aantrekken? En belangrijker: wie zegeviert er ditmaal in de epische wittewegenklassieker? WielerFlits kijkt vooruit.

Historie

5 oktober 2014. Het Toscaanse land is het decor van L’Eroica, een populaire toertocht waarin liefhebbers ieder jaar op oude racefietsen over de typische Toscaanse grindwegen kunnen rijden. De deelnemers komen van heinde en verre om een duik in de wielerhistorie te nemen. Ook een aanzienlijk deel van de Rabo-Liv-ploeg rijdt ter afsluiting van een geslaagd seizoen de beroemde retrotocht.

Voor haar ploeggenote Pauline Ferrand-Prévôt trekt Roxane Knetemann speciaal voor deze gelegenheid de regenboogtrui van haar vader Gerrie uit de kast. En zelf rijdt Roxane op de fiets van wijlen Gerrie Knetemann in het legendarische Raleigh-tenue. En ook Lucinda Brand, Iris Slappendel, Katarzyna Niewiadoma en Marianne Vos komen stijlvol aan de start. Reserveband om de schouders en gaan! Het levert fraaie kiekjes op.

De Strade Bianche doet in alles terugdenken aan de begindagen van de wielersport, maar de Eroica gaat nog een stapje verder.

Heel wat jaren is dit de enige manier voor de rensters van Rabo-Liv en hun collega’s om het Strade Bianche-gevoel te beleven. De mannenwedstrijd zag in 2007 het levenslicht, maar destijds achtte RCS Sport de tijd nog niet rijp voor de Strade Bianche femminile.

“Ik weet nog dat ik naar de editie van 2014 keek en dacht: dit is de gaafste koers ooit. Dit wil ik ook!” Het zijn woorden van Megan Guarnier. Deze woorden sprak ze uit in 2015, na afloop van de eerste Strade Bianche voor vrouwen. Voor de voormalig renster van Boels-Dolmans was het niet alleen een heuglijke dag omdat ze haar droomkoers mocht betwisten. Nee, voor Guarnier zou het echt een dag worden om nooit te vergeten. Even voordat deze tekst uit haar mond ontsnapte was ze namelijk op het erepodium gehuldigd als eerste winnares. Na 103 heuvelachtige kilometers kwam de Amerikaanse solo als eerste aan op het befaamde Piazza del Campo in het hart van Siena.

Als je je droomkoers wint mag er best al eens gejuichd worden – Foto: Cor Vos

Toen in 2016 de Women’s WorldTour als opvolger van de wereldbeker werd geïntroduceerd werd de Strade Bianche uitverkoren om als eerste manche te fungeren. En de allereerste winnaar van een WorldTour-wedstrijd werd Lizzie Deignan, toen nog Armitstead. Ze moest er in de smalle straten van Siena nog flink haar best voor doen, omdat ze samen met Emma Johansson en Katarzyna Niewiadoma de finale afwerkte. Uiteindelijk wist de Britse op de slothelling met haar concurrenten af te rekenen.

Een jaar later zaten Deignan en Niewiadoma opnieuw in de voorste groep. Johansson had intussen de fiets aan de haak gehangen, maar haar rol werd overgenomen door Elisa Longo Borghini. Gedrieën waren ze op jacht naar de ontsnapte Lucinda Brand en Shara Gillow. Deze twee late voortvluchtigen werden pas bovenaan de steile Via Sante Caterina ingerekend, maar het is precies vroeg genoeg. ELB kwam als eerste boven en wist haar concurrenten in de resterende honderden meters naar de finish keurig achter zich te houden.

Vorig jaar was de Strade Bianche een uiterst barre tocht. Was het regen? Het leek meer op ijswater waar de rensters door werden gegeseld. Waren het witte wegen? Nee, vorig jaar was Strade Marroni een betere naam geweest. U begrijpt: de omstandigheden waren niet al te best. De winnares sprak na afloop zelfs van de zwaarste wedstrijd uit haar loopbaan. Wie die winnares was? Anna van der Breggen. Ze schudde een machtige solo uit haar dijen, nadat ze op de voorlaatste niet-geasfalteerde strook bijna al haar tot op het bot verkleumde concurrenten uit het wiel had gereden. Enkel Longo Borghini sputterde nog even tegen, maar vlak na de Strade di Colle Pinzuto moest ook zij de rol lossen. Van der Breggen kende geen genade en won de slag om Siena met overmacht. Het zou voor de geboren Hasseltse de eerste van veel magnifieke overwinningen in 2018 worden.

Laatste vier winnaressen
2015: Megan Guarnier
2016: Lizzie Deignan
2017: Elisa Longo Borghini
2018: Anna van der Breggen

Parcours

Siena is zowel de start- als finishplaats van deze race. Het is een typisch Italiaanse toeristentrekker die bestaat uit maar liefst zeventien wijken, ook wel contrade genoemd. Deze soms rivaliserende wijken zijn veelal vernoemd naar dieren als de gans (Oca), uil (Civetta), stekelvarken (Istrice) en schildpad (Tortoise). Enkel het beroemde, schelpvormige Piazza del Campo behoort tot geen enkele contrade, maar dat plein is al sinds de middeleeuwen jaar wel in de plek waar alle wijken van de stad samenkomen voor misschien wel ’s werelds oudste nog bestaande sportevenement: Il Palio.

Natuurlijk, de Strade Bianche is intussen uitgegroeid tot een voornaam sportevenement, maar ze valt in het niets vergeleken met deze beroemde paardenrace, die twee keer per zomer plaatsvindt. Het concept van deze race? Met z’n tienen drie rondjes zo hard mogelijk over het Piazza del Campo denderen. De zeven contrade die tijdens de eerste Palio van het jaar niet aan bod zijn gekomen zijn automatisch startgerechtigd voor de de daaropvolgende Palio. De wedstrijd zelf duurt misschien iets meer dan een minuut, maar de inwoners van Siena zijn er het hele jaar mee bezig. Het is een knotsknettergek gebeuren dat zich in dit stuk moeilijk laat uitleggen. En zelfs na een gedegen uitleg is het nog maar zeer de vraag of je er als buitenstaander iets van begrijpt. Eén ding is zeker: voor de inwoners van Siena is het winnen van Il Palio van levensbelang.

Waar wel prima uitleg over kan worden gegeven is het parcours. Van de 136 kilometer die de rensters moeten afleggen staan er 31,3 kilometer aan witte wegen op het programma voor de rensters. Bijna een kwart van de koers voert kortom over de beroemde grindwegen. Maar met enkel die lastige, soms gevaarlijke wegen is nog maar de helft over dit parcours verteld. Want wie de tocht volbrengt, heeft ook heel wat hoogtemeters achter de kiezen.

De wedstrijd valt grofweg op te delen in twee stukken. De aanvangsfase duurt een kilometer of tachtig. Daarin kun je volgens het cliché ‘de koers nog niet winnen, maar wel verliezen’. De rensters krijgen tijdens de eerste koersuren vijf grindstroken voorgeschoteld, waarvan nummer vijf met bijna tien kilometer veruit de langste is. Vervolgens is het voor de corritrice 35 kilometer over heuvelachtig terrein naar strook zes. Hier barstte de finale afgelopen jaar in alle hevigheid los en ook dit jaar zal het weer een zeer belangrijk punt in de wedstrijd zijn.

Op de daaropvolgende sterrati loopt het wegdek nog diverse malen flink op. Na de laatste strook van Le Tolfe is het tien kilometer over golvende wegen naar de binnenstad van Siena, waar nog een zeer nijdige afsluitende helling op de rensters wacht. Zodra de rensters onder de stadsmuren door rijden loopt het al lekker op, maar op de Via Sante Caterina wordt het pas echt steil. Na deze muur van maximaal zestien procent ben je nog niet binnen, want om het Piazza del Campo te bereiken moet je je nog door wat nauwe straatjes heen wringen. Goed te doen als je alleen weg bent, maar linke soep in een groep. Stelregel is: wie als eerste de laatste bocht doorkomt, wint de koers.

De acht sterrati van Strade Bianche 2019
1. Vidritta: van km 17,6 tot km 19,6 – lengte: 2 km
2. Bagnaia : van km 25 tot km 30,8 – lengte: 5,8 km
3. Radi: van km 36,9 tot km 41,3 – lengte: 4,4 km
4. La Piana: van km 47,6 tot km 53,9 – lengte: 6,3 km
5. San Martino in Grania: van km 68 tot km 77.5 – lengte: 9,5 km
6. Monteaperti: van km 111,8 km 112,3 – lengte: 0,5 km
7. Colle Pinzuto: van km 116,7 tot km 119,1 – lengte: 2,4 km
8. Le Tolfe: van km 122,8 tot km 124,7  – lengte: 1,1 km

Start: 09.05 uur
Finish: 13.00-13.30 uur

Favorieten

In de historie van deze jonge klassieker wist niemand de koers twee keer achter elkaar te winnen. Zowel bij de mannen als vrouwen slaagde nog nooit iemand in zijn of haar titel te prolongeren. Anna van der Breggen heeft van het prolongeren van titels in Ardennenklassieker haast een tweede natuur gemaakt. De vraag is natuurlijk: kan de wereldkampioene dat ook in Strade Bianche? In de Omloop Het Nieuwsblad maakte ze in ieder geval al een behoorlijke indruk, dus we mogen ervan uitgaan dat ze ook in de eerste WorldTour-koers om de bloemen kan strijden.

Na Strade Bianche vertrekt ze naar Zuid-Afrika, waar ze van 17 tot en met 24 maart samen met haar ploeggenote Annika Langvad de legendarische Cape Epic rijdt. Kan de Deens-Nederlandse kampioenentandem ook tijdens de ‘generale repetitie’ meedoen om de zege? Daar lijkt geen twijfel over te bestaan. Mocht het toch niet lukken, dan heeft Boels-Dolmans ook nog altijd de beschikking over een renster als Chantal Blaak, alhoewel het voor haar wel een zeer lastige kluif wordt om de Strade Bianche te winnen.

Zo ziet verkleumd geluk er dus uit – Foto: Cor Vos

De ongekroonde koningin van de Strade Bianche is de kopvrouw van Canyon-SRAM. De afgelopen jaren was Kataryzna Niewiadoma steevast best of the rest. Vorig jaar bleek de derde keer geen scheepsrecht, aangezien de Poolse op een ongenaakbare Van der Breggen stuitte. Tijdens de edities van 2016 en 2017 kwam ze echter steeds maar een paar tellen achter de winnares over de finish. Telkens was er iemand sterker op de steile klim binnen de stadsmuren van Siena. Slaagt Kasia er dit jaar dan eindelijk in de ban te breken? De kwaliteiten heeft de nog altijd maar 24-jarige Niewiadoma er zeker voor. Nu is het alleen hopen dat alles een keer meezit.

Longo Borghini is er vanwege ziekte niet bij. Kan Niewiadoma nu het hoogste treetje van het podium bestijgen? – Foto: Cor Vos

On fire, dat was Lucinda Brand tijdens het afgelopen veldritseizoen. Op spectaculaire wijze won ze de ene na de andere cross. Hoewel het jammer genoeg voor haar ontbrak aan een wereldtitel, mag de Rotterdamse vol trots terugkijken op haar winter. Tijdens het crossseizoen had ze ook nog tijd om haar wegseizoen voor te bereiden, en da’s maar goed ook, want in de Strade Bianche krijgt ze direct een koers die op haar lijf geschreven is. Tijdens de Omloop Het Nieuwsblad behaalde ze mede door valpartijen geen goed resultaat, maar ze gaf wel weer blijk van de nodige punch en vechtlust. Het zijn kwaliteiten waarmee je op papier in deze koers ook ver kunt komen. Mocht het op het asfalt en op de witte wegen tegenvallen, dan kan Team Sunweb ook nog rekenen op Janneke Ensing (vorig jaar zesde) en het Duitse klassiekertalent Liane Lippert.

Lucinda Brand na de Omloop Het Nieuwsblad – foto: Cor Vos

Er waren tijden dat Marianne Vos zelfs op een antieke fiets, waarmee je de Eroica geacht wordt te rijden, belangrijke koersen kon winnen. Die tijd lijkt nu toch echt definitief achter ons te liggen, maar Vos kan natuurlijk nog jaren mee op topniveau. Naast de retro toertocht betwistte Vos tevens de Strade Bianche al eens. Een topuitslag zat er in 2017 niet in, maar dit jaar keert de Brabantse veelvraat gemotiveerd terug om mogelijk één van de weinige hiaten op haar erelijst op te vullen.

Wat Vos kan in haar eerste wegkoers van 2019? Het blijft afwachten. Maar ze heeft de afgelopen periode hard getraind onder de Spaanse zon en de Strade Bianche staat hoog op haar verlanglijstje. Dus kunnen we er maar beter rekening mee houden dat ze er in de finale bij is. Daarnaast kunnen ze bij CCC-Liv ook nog rekenen op de immer sterke Ashleigh Moolman-Pasio. De Zuid-Afrikaanse wegkampioene is het andere speerpunt van de ploeg. Samen met Vos kan ze vertrouwen op steun van vier sterke rensters, die in staat moeten worden geacht de twee kopvrouwen op het juiste moment vooraan af te kunnen zetten.

Vos zal in haar eerste wegkoers van 2019 opnieuw kennismaken met de gravelwegen – foto: Cor Vos

WNT-Rotor heeft een serieuze metamorfose ondergaan. Dankzij aankopen als Lisa Brennauer en Kirsten Wild maakte het een reuzensprong op de wereldranglijst, maar de ploeg beschikt nu ook over een clubje sterke klimmers. Daarvan heeft Clara Koppenburg dit jaar al de meeste indruk gemaakt. Wat heet: tijdens de Valenciaanse wielerweek degradeerde de Duitse de concurrentie op Xorret de Catí. Daarom wordt er reikhalzend uitgekeken naar de Duitse in de eerste WorldTour-wedstrijd van het seizoen. Slaagt ze erin haar goede vorm door te trekken?

Kan Koppenburg, de revelatie van het voorseizoen, ook in Italië een rol van betekenis spelen? – Foto: Cor Vos

Trek-Segafredo stuurt dankzij het afzeggen van oud-winnares Elisa Longo Borghini (de Italiaanse is geveld door de griep en ze zal dus niet voor het derde achtereenvolgende jaar op het podium kunnen staan) een minder sterke ploeg dan gehoopt naar haar eerste Women’s WorldTour-koers. Het multitalent Jolanda Neff kondigde eerder dit jaar aan dat ze van de partij zou zijn bij de Strade Bianche, maar ook door haar naam staat intussen een streep. Toch heeft de nieuwe superploeg nog een troef in handen, Ruth Winder. De Amerikaanse beschikt over een goed stel benen dat haar ver kan brengen. Daarnaast mag ze vertrouwen op een goed koersinstinct.

Een luxeprobleem, dat heeft Mitchelton-Scott. De Australische ploeg trekt met maar liefst drie mogelijke winnaressen naar het Toscaanse heuvelland. De vraag is alleen: wie van de drie wordt dé hoofdkapitein op het Australische schip? De eerste mogelijke heet Amanda Spratt. De vice-wereldkampioene is een echte heuvel- en klimspecialist die vorig jaar als één van de weinigen serieus kon wedijveren met ploeggenote Annemiek van Vleuten en Anna van der Breggen in lastige wedstrijden. Tijdens de Strade Bianche krijgt ze direct opnieuw de kans de degens te kruisen met de twee Nederlandse dames.

Amanda Spratt staat in lastige wedstrijden garant voor een puike uitslag. – Foto: Cor Vos

Een jaar geleden waren er maar weinig mensen die van Lucy Kennedy hadden gehoord. En nog altijd is deze Australische een relatief onbekende naam bij veel volgers. Onterecht, want we mogen haar best beschouwen als een wereldtopper die in haar element is zodra de weg met dubbele percentages omhoog loopt. Vorig jaar was Strade Bianche de allereerste Worldtour-koers uit haar carrière. Direct werd ze vijfde. De rest van het seizoen viel door enkele valpartijen in het honderd, al liet ze zich nog wel positief opmerken tijdens de wereldkampioenschappen. Kan Kennedy – met al de Herald Sun Tour op zak – optimaal profiteren van de sterkte van haar ploeg?

Lucy Kennedy in de Herald Sun Tour – Foto: Cor Vos

Tot slot: in september zit voor de meeste vrouwen het seizoen erop na het WK, en het daaropvolgende wielerjaar begint in de Omloop, als we de veredelde ‘pre season friendlies’ in Australië en Spanje niet meerekenen. Annemiek van Vleuten eindigde vorig jaar met een achtste plaats in de WK-wegwedstrijd en in de Omloop Het Nieuwsblad was de Wageningse direct weer op de afspraak met een vierde plaats. Een onwetende die zich enkel resultaten op resultaten baseert zou kunnen concluderen dat Van Vleuten gewoon voortborduurt op haar elan, maar dat zou veel te kort door de bocht zijn.

De afgelopen wielerwinter stond voor de wereldkampioene tijdrijden namelijk in het teken van een andere strijd tegen de klok: herstellen van de kniebreuk die ze opliep in de wegrit tijdens de WK wielrennen in Innsbruck. De medische specialisten hadden haar op z’n vroegst pas begin april weer koersfit geacht, maar Van Vleuten maakte kipkap met deze voorspellingen. Sterker nog, haar eerste optreden in de Vlaamse Ardennen was meer dan bemoedigend.

“Ik ben nu al echt weer goed, maar het is 95 procent”, schrijft ze daar zelf over. “Die laatste vijf procenten duren gewoon langer om weer terug te trainen. Als ik nu ga koersen blijft mijn niveau stilstaan, maar als ik nu ga trainen, gaat het niveau weer verder omhoog.” Daarom gaat ze na Strade Bianche weer de hoogte opzoeken om te werken aan die laatste procentjes. Maar eerst moet er gekoerst worden. Kan Van Vleuten beter doen dan haar vijfde plaats in 2017?

Wat kan Van Vleuten op 95 procent van haar kunnen? – foto: Cor Vos

Favorieten volgens WielerFlits
**** Anna van der Breggen
*** Katarzyna Niewiadoma, Lucinda Brand
** Marianne Vos, Amanda Spratt, Annemiek van Vleuten
* Lucy Kennedy, Ashleigh Moolman-Pasio, Ruth Winder, Clara Koppenburg

Website organisatie
Deelnemerslijst

Weer en TV

Wordt het een ijzig moddertreffen zoals vorig jaar? Vooralsnog lijkt de rensters een nieuwe geseling in het Toscaanse heuvelland bespaard te worden. Volgens Weeronline er is slechts een kleine kans op neerslag. ’s Ochtends zullen de rensters nog wel even arm- en beenwarmers kunnen gebruiken, maar gedurende de dag kan de temperatuur stijgen naar zestien graden Celsius. De wind waait met windkracht twee vanuit het noordoosten.

De koers wordt zowel door Sporza als door Eurosport uitgezonden. Eén begint rond 12.25 uur begonnen met de uitzending, waarna Canvas even voor enen het stokje overneemt. Ook Eurosport 2 en de Eurosport Player zijn er vanaf 12.25 uur live bij.