Lucien Dhaene

• zaterdag 4 maart 2023 om 12:00

Is de Omloop voorbij, dan is de Strade Bianche nabij! De Italiaanse wittewegenkoers staat garant voor spektakel. Fans kunnen zich verlekkeren aan een prachtige wedstrijd in een misschien nog wel mooier decor, terwijl het voor de deelnemers niets dan afzien zal worden. Ook dit jaar zal de wedstrijd heel wat stof doen opwaaien, letterlijk en figuurlijk. Om maar eens met het figuurlijke te beginnen, stellen we de vraag: wie wordt de opvolgster van Lotte Kopecky?

Historie

Het is allerminst een straf om door het Italiaanse land te mogen fietsen, dat weten lezers van Fietstoerisme en RIDE Magazine maar al te goed. En de regio van de Strade Bianche is misschien wel de mooiste regio van allemaal. Misschien, want het is eigenlijk geen doen om een keuze te maken. Daarbij, de tijd die aan de discussie wordt besteed, kan beter worden gevuld met het geselen van pedalen. Hup, naar buiten, lekker zwoegen.

En als je dan onder je het zand hoort knarsen terwijl je je laaft aan de Italiaanse zon, denk dan gerust eens aan iedereen die er al eens eerder overheen heeft gereden. Zou Gino Bartali hier ooit met een stel identiteitsbewijzen in zijn frame hebben rondgereden? Dat valt te betwijfelen, maar laat uw fantasie vooral niet minder door deze informatie op hol slaan. En hoe zou een legendarisch figuur als Alfonsina Strada dit landschap hebben beleefd? Zou ze oog hebben gehad voor de ontelbare cipressen en de fraaie vergezichten of was de blik slechts gerecht op het voorwiel als ze op één van de vele steile stroken naar boven zwoegde.

Ook meenemen op de mentale bagagedrager: de legendarische Eroica-toertocht, de oermoeder van de gravelrenaissance. Veel romantischer dan dat gaat de toch al behoorlijk romantische wielersport niet worden: denk aan klassieke fietsen, wollen truien en worstenhelmen. Dat werk. De Eroica heeft het allemaal. De tocht, nog altijd een groot succes, inspireert organisatoren om in 2007 voor het eerst sinds tijden weer een grote UCI-koers over de stoffige sterrati te sturen.

Niewiadoma tijdens de Eroica van 2014 – foto: Cor Vos

Met dank aan de Banca Monte dei Paschi di Siena, de oudste bank ter wereld, wordt de wedstrijd opgetuigd. Alexander Kolobnev won de eerste editie. Een vrouwenversie komt er voor het eerst in het voorjaar van 2015. Beter laat dan nooit, zullen we maar zeggen… Na 103 heuvelachtige kilometers kwam de Amerikaanse Megan Guarnier solo als eerste aan op het befaamde Piazza del Campo in het hart van Siena.

Met haar zege maakte Guarnier gelijk duidelijk dat deze wedstrijd enkel voor de groten der aarde is weggelegd. Dat blijkt ook uit de rest van de erelijst: Lizzie Deignan, Elisa Longo Borghini, Anna van der Breggen en Chantal van den Broek-Blaak wonnen de wedstrijd net als Guarnier één keer. Annemiek van Vleuten won twee edities op rij en daarmee is ze recordhoudster. Vorig jaar kregen we met Lotte Kopecky de eerste Belgische winnares.

Erelijst Strade Bianche
2022: Lotte Kopecky
2021:  Chantal van den Broek-Blaak
2020:  Annemiek van Vleuten
2019:  Annemiek van Vleuten
2018:  Anna van der Breggen
2017:  Elisa Longo Borghini
2016:  Elizabeth Deignan
2015:  Megan Guarnier

Laatste editie

Kopecky luidde de finale in met een aanval. Na de strook van Monteaperti ging ze er al even vandoor. Maar op de Colle Pinzuto werd ze weer tot de orde geroepen. Een elitegroep begon aan Le Tolfe, de laatste strook. Op de versnelling van Annemiek van Vleuten had enkel de Belgische kampioene een antwoord. De twee leken gevlogen, maar enkele achtervolgsters kwamen toch nog weer langszij.

In de slotkilometer nam Van Vleuten vervolgens weer de kop en al vlot reed ze de rest uit het wiel. Op één renster na: die dekselse Kopecky. Ze moest het uit het eelt van haar kleine teen halen, maar ze brak niet. En daar hield ze het niet bij…

Uitslag Strade Bianche 2022
1. Lotte Kopecky (SD Worx)
2. Annemiek van Vleuten (Movistar)
3. Ashleigh Moolman-Pasio (SD Worx)
4. Katarzyna Niewiadoma (Canyon-SRAM)
5. Cecilie Uttrup Ludwig (FDJ-Nouvelle Aquitaine-Futuroscope)
Wedstrijdverslag

Parcours

Het Toscaanse landschap speelt de hoofdrol in menig vijfstuiverroman, maar lieflijk is het parcours allerminst. Op het 136 kilometer lange traject, waarvan ruim dertig onverhard, moet je zeker in de tweede helft van de koers bijzonder goed zoeken naar een stukje vlakke weg. De meeste onverharde stroken liggen in deel één. Die worden niet op TV uitgezonden, maar daar zal het echt al flink tekeer gaan.

Net na de ravitaillering start de langste onverharde strook van allemaal: eentje van 9,5 kilometer dwars door de Crete Senesi, misschien wel het mooiste stuk van het parcours. De strook van San Martino in Grania golft voortdurend en ze eindigt met een stevig potje klimmen. Daarna is er even de gelegenheid om de benen te strekken, maar in de laatste 35 kilometer van de wedstrijd wachten er nog drie kortere stroken.

Het is niet dat de wegen niet worden onderhouden, maar het is soms toch flink schuiven en bonken op weg naar het schelpvormige kloppende hart van Siena. O ja, vlak zijn ook deze stoffige straten niet. Na de laatste strook van Le Tolfe — ook een lastige met een onverharde afzink én klim — is het nog zo’n tien golvende kilometers naar de binnenstad van Siena.

Siena is een eindeloos fascinerende finishplaats met een enorm rijke historie. Veel rijker dan we in welke voorbeschouwing dan ook kunnen tonen. Het finishplein is de vermaarde Piazza del Campo, twee keer per jaar het decor van de Palio. Deze legendarische paardenrace is veel meer dan drie rondjes over het schelpvormige plein denderen. Het is een al eeuwen durende strijd tussen de zeventien wijken van de stad, de contrade. Een strijd vol curieuze tradities, spanning, corruptie, sensatie, verraad, geluk en intrige. Echt iets voor koersliefhebbers dus.

In de Nobile Contrada dell’Oca (de wijk van de gans) wacht nog een toetje in de vorm van een zeer nijdige helling. Zodra de rensters onder de dertiende-eeuwse Porta di Fontebranda rijden, loopt het al lekker omhoog, maar op de plavuizen van de Via Santa Caterina (vernoemd naar de in Siena geboren beschermvrouwe van Italië) wordt het pas echt steil. Het maximale stijgingspercentage bedraagt 16%. Eenmaal boven ben je er nog niet helemaal, want het is dan nog een goede halve kilometer tot de streep. De listige laatste bocht ligt op de grens tussen de wijken Civetta (uil), Leocorno (eenhoorn) en Torre (toren). Wie hier als eerste doorheen komt, wint normaliter de koers.

Zaterdag 4 maart: Siena – Siena (136 km)
Start: 9.30 uur
Finish: tussen 13.15 en 13.45 uur

Favorieten

Na drie overwinningen vernoemde de organisatie van Strade Bianche een strook naar Fabian Cancellara. Wie de 11,5 kilometer lange strook van Monte Sante Marie (een aartsmoeilijke strook die niet in het parcours van de vrouwenwedstrijd is opgenomen) rijdt, komt vanzelf een keer het bordje tegen met zijn naam erop. Mocht Annemiek van Vleuten dit kunstje nu ook flikken, dan zijn we heel benieuwd welke strook ze naar zich vernoemd zal krijgen.

Maar dan moet ze er eerst maar eens in zien te slagen om Strade Bianche nogmaals te winnen. En dat winnen heeft de wereldkampioene sinds het behalen van haar regenboogtrui nog niet gedaan. Het is veel te vroeg en veel te opportunistisch om de beruchte vloek al uit de kast te trekken, maar toch. In de Omloop kreeg ze vlak voor de Muur van Geraardsbergen af te rekenen met een lekke band, waardoor ze zich niet met de besten kon meten. Het zal de gretigheid alleen maar ten goede komen.

We zullen het nog een paar keer zeggen, maar bij Movistar draait niet alles meer om Van Vleuten. Binnen de Spaanse formatie kijken we ook uit naar Liane Lippert. In de Omloop was ze prima in orde, en het profiel van Strade Bianche moet haar nog een stuk beter liggen, al noteerde ze er nog nooit een echte topuitslag. Misschien kan ze samen met Van Vleuten en Floortje Mackaij (ook heel goed in orde in Het Nieuwsblad) het spel spelen.

Annemiek van Vleuten – foto: Cor Vos

In het openingsweekend was het SD Worx dat de klok sloeg. Lorena Wiebes (winnares van de Omloop van het Hageland) gaan we niet zien in Strade Bianche, maar Lotte Kopeckywel. De titelverdedigster pakte afgelopen weekend tijdens Omloop Het Nieuwsblad uit met een krachtige solo. Haar versnellingen op de hellingen waren indrukwekkend en ook op vlakkere wegen trok ze royaal door. De nul is van de tabellen en de eerste druk is er dus af. In de wittewegenkoers hoopt ze door te gaan op dit elan.

Een tweede zege op rij is allerminst uitgesloten. Als ze zonder al te veel problemen aankomt bij de Via Santa Caterina, wordt het heel lastig om haar te kloppen. Maar ze kan altijd iets tegenkomen. Op die o zo schilderachtige, maar o zo tricky witte wegen loop je altijd het risico om een lekke band te krijgen. Daar weet ook Kopecky alles van. Daarom is het voor de ploeg maar wat prettig dat Demi Vollering ook aan de start staat. Zo goed als Kopecky leek ze nog niet op de Muur, maar met haar basisvorm is nu ook weer niet veel mis.

Ashleigh Moolman-Pasio was vorig jaar ploeggenote van Kopecky en Vollering, maar intussen rijdt ze bij AG Insurance-Soudal Quick-Step, waar ze helemaal in haar element lijkt. De overstap leverde haar al een eerste zege op in de Setmana Ciclista Valenciana, mede dankzij een slimmigheidje van ploegleidster Jolien D’hoore. In Valencia had ze ook het eindklassement kunnen winnen, maar ze leek net zo blij met het succes van ploeggenote Justine Ghekiere. In Strade Bianche zal de Zuid-Afrikaanse er naar verwachting in ieder geval weer dichtbij zitten.

Ashleigh Moolman-Pasio – foto: Cor Vos

Het noemen van Elisa Longo Borghini is vaste prik in de jaarlijkse vooruitblik op de Italiaanse stofkoers. Ze reed de wedstrijd zeven keer en vier keer belandde ze op het podium. Haar uitslagen achter elkaar: 3-4-1-3-5-2-8. Nu jullie weer. Opschrijven die hap dus, die kopvrouw van Trek-Segafredo, ware het niet dat ze ziek af heeft moeten zeggen. Shirin van Anrooij dan? Zij begint er normaliter pas aan in de Trofeo Alfredo Binda. Gelukkig hebben ze altijd nog Amanda Spratt, prima aan het seizoen begonnen. Als we sec kijken naar Italiaanse favorieten, dan moet Silvia Persico genoemd worden.

Katarzyna Niewiadoma is zonder twijfel de best presterende renster in deze wedstrijd, zonder dat ze ‘m ooit zelf gewonnen heeft. Haar uitslagenlijst ziet er als volgt uit: 6-2-2-2-3-DNF-9-4. In de Omloop kwam ze net als Annemiek van Vleuten vlak voor de Muur noodgedwongen tot stilstand. Hierdoor hebben we ook nog geen echte indicatie van haar vorm. Maar laten we eerlijk zijn: het zou stom zijn om de Poolse van Canyon-SRAM niet op te schrijven voor deze wedstrijd. Zeker met die snedige punch van haar is ze levensgevaarlijk.

Niewiadoma is een van de velen voor wie Strade Bianche het eerste grote doel van het jaar is. Zo ook voor Cecilie Uttrup Ludwig. De Deense springveer reed zich in al haar deelnames aan de wittewegenkoers bij de beste tien. Daar staat tegenover dat ze nog nooit op het podium stond. Jammer voor haar is dat ze waarschijnlijk het spel niet echt kan spelen, zeker nu Marta Cavalli niet meedoet. De Italiaanse sukkelt nog altijd met de naweeën van haar zware val in de Tour de France Femmes en trapt op de rem. Wellicht kan Grace Brown (een van de serieuze outsiders) toch nog voor een FDJ-SUEZ-duo vooraan zorgen.

Pfeiffer Georgi was tijdens de Belgische seizoensopener de laatste die het wiel van Lotte Kopecky moest laten gaan op de Muur. Op de bestorming van de Via Santa Caterina moet ze het niet aan laten komen, maar met een move vooraf zou het best eens kunnen lukken. Eenzelfde tactiek kan gunstig uitpakken voor haar Team DSM-ploeggenote Juliette Labous. Zoals Mavi García in 2020 zou schitterend zijn, maar de wedstrijd leent zich ook voor een iets kortere solo.

García, kopvrouw van Liv Racing TeqFind, heeft nog niet de beste seizoensstart, maar desondanks willen we haar niet afschrijven. Overige outsiders? Denk aan namen als Yara Kastelijn (Fenix-Deceuninck). Ane Santesteban (Jayco-AlUla), Veronica Ewers (EF Education-TIBCO-SVB), Kristen Faulkner (Jayco-AlUla), Coryn Rivera (Jumbo-Visma), Riejanne Markus (Jumbo-Visma), Élise Chabbey (Canyon-SRAM) en Niamh Fisher-Black (SD Worx).

Ongeacht haar uitslag hopen we dat de eerste Strade Bianche van Puck Pieterse ook zo eindigt – foto: Cor Vos

O ja: een renster naar wie de hele wielerwereld zaterdag uitkijkt is Puck Pieterse. De Amersfoortse spring-in’t-veld (of in haar geval misschien passender: spring-over-de-balken-in-’t-veld) liet zich tijdens de Omloop van het Hageland, haar eerste UCI-wegwedstrijd als eliterenster, al mooi opmerken. Ze hoorde direct bij de betere rensters in de wedstrijd, wat veel zegt over haar toekomstige mogelijkheden op de weg, maar Strade Bianche is nog wel van een ander kaliber, hoewel de vele grindpaden natuurlijk niet in haar nadeel zijn.

Toch gaat het ons wat ver om haar direct een sterretje te geven. Al is het maar omdat het slechts drie keer is voorgekomen dat er iemand bij haar debuut in een Women’s WorldTour-wedstrijd direct heeft kunnen winnen. Dat is enkel Lizzie Deignan (Strade Bianche), Chantal Blaak (Ronde van Drenthe) en Ting Ying Huang (Tour of Chongming Island) ooit gelukt, niet geheel toevallig in het allereerste jaar van de Women’s WorldTour.

Maar laten we voorop stellen: het is heel mooi dat Pieterse zich in Toscane voor het eerst zal meten in een WorldTour-wedstrijd. En wat voor één…

Favorieten volgens WielerFlits
**** Lotte Kopecky
*** Annemiek van Vleuten, Ashleigh Moolman-Pasio
** Katarzyna Niewiadoma, Demi Vollering, Cecilie Uttrup Ludwig
* Amanda Spratt, Silvia Persico, Floortje Mackaij, Pfeiffer Georgi

Website organisatie
Deelnemerslijst (FirstCycling)

Noot: de favorietenlijst is opgesteld voor publicatie van de deelnemerslijst. Er kunnen dus nog wijzigingen worden aangebracht.

Weer en TV

We kunnen ons opmaken voor een relatief droge en dus stoffige editie van Strade Bianche. De zon zal met enige regelmaat schijnen en overdag blijft het zo goed als droog in Siena en omgeving, zo meldt Weeronline. Verder staat er slechts een zwakke wind vanuit het westen.

Strade Bianche is natuurlijk live te volgen op televisie, via Sporza op Eén en Eurosport. Online is de wedstrijd te zien op Eurosport.nl en via GCN+. De wedstrijdbeelden worden vanaf 11.50 uur doorgestraald vanuit het Toscaanse land. Dit is ook allemaal terug te vinden in het artikel Wielrennen op TV.