De OVO Energy Tour of Britain is de laatste voorbereiding op het WK wielrennen, in het land waar dat kampioenschap eind deze maand plaatsvindt. Dus grijpt onder anderen de Nederlandse topfavoriet Mathieu van der Poel de rittenkoers aan om de Britse wegen te verkennen. WielerFlits blikt vooruit.

Historie

De Ronde van Groot-Brittannië is toe aan de zestiende editie, al gaat de historie van de wedstrijd terug tot in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw. Toen was de Victory Cycling Marathon de eerste rittenkoers die zich een nationale ronde mocht noemen. Enkel amateurs mochten toen deelnemen.

Onder anderen Hennie Kuiper en Fedor den Hertog wisten in de jaren zeventig de Milk Race te winnen, zoals de rittenkoers toen genoemd werd. Maar de eerste officiële Tour of Britain zoals we die nu kennen, dateert uit 1987. Tot en met 1994 heette het de Kellogg’s Tour, u weet wel, vernoemd naar het cornflakes-merk.

Lars Boom bij zijn eindzege in 2017 – foto: SWpix

Na een lange periode van afwezigheid keerde de Tour of Britain in 2004 terug dankzij organisator SweetSpot. De koers bleef groeien, mede dankzij de successen van de Britse wielrenners. Mauricio Ardila uit Colombia was de eerste renner die de hernieuwde Tour of Britain won, gevolgd door Nick Nuyens. Hij werd daarmee na Michel Dernies in 1990 de tweede Belg op de erelijst, en ook nog altijd de laatste.

Met Lars Boom (2011 en 2017) en Dylan van Baarle (2014) staan twee Nederlanders als eindwinnaar op de lijst met oud-winnaars. Het thuissucces kwam de laatste jaren van Jonathan Tiernan-Locke, Bradley Wiggins en Steve Cummings. De eindzege van Tiernan-Locke in 2012 werd hem echter afgenomen na verdachte schommelingen in zijn bloedwaardes.

Laatste tien winnaars Tour of Britain
2018: Julian Alaphilippe
2017: Lars Boom
2016: Steven Cummings
2015: Edvald Boasson Hagen
2014: Dylan van Baarle
2013: Bradley Wiggins
2012: Nathan Haas (na dopingstraf Jonathan Tiernan-Locke)
2011: Lars Boom
2010: Michael Albasini
2009: Edvald Boasson Hagen

Vorig jaar

Afgelopen seizoen was het André Greipel die de openingsetappe won en dus de eerste leider was. Een dag later werd hij enigszins verrassend afgelost door de Italiaan Alessandro Tonelli als leider. In de derde etappe wist Julian Alaphilippe een massasprint te winnen. De als tweede geëindigde Patrick Bevin greep de macht en zou die twee dagen vasthouden. 

foto: SWPix

Op de vijfde dag werd het klassement helemaal door elkaar geschud in de bergop ploegentijdrit: LottoNL-Jumbo won en Primož Roglič pakte de leiding. De heuvelrit erna waren het echter Wout Poels en Alaphilippe die Roglič op een halve minuut reden. De Nederlander won de rit, de Fransman pakte de leiding. En die zou Alaphilippe niet meer uit handen geven. De voorlaatste rit werd een prooi voor aanvaller Ian Stannard, waarna Caleb Ewan in hartje Londen voor het slotakkoord zorgde.

Top-5 Tour of Britain 2018
1. Julian Alaphilippe (Quick-Step Floors)
2. Wout Poels (Team Sky) op 17s
3.  Primož Roglič (LottoNL-Jumbo) op 33s
4. Patrick Bevin (BMC) op 42s
5. Bob Jungels (Quick-Step Floors) op 51s

Parcours

De OVO Energy Tour of Britain duurt acht dagen en leidt de renners van grote stad naar grote stad. De eerste rit begint op 7 september in het Schotse Glasgow, waarna we op 14 september de winnaar kennen in de straten van Manchester. In totaal wacht de renners ongeveer 1.250 kilometer koers door het zuiden van Schotland en het noordoosten, noordwesten en het hart van Engeland.

Zaterdag 7 september, etappe 1: Glasgow – Kirkcudbright (201,5 km)

De openingsetappe van de Tour of Britain is direct ook de langste, namelijk 201,5 kilometer. Gestart wordt in Schotland, waar Glasgow het decor is voor het départ van deze rittenkoers. Het peloton verlaat via de zuidzijde de stad om te finishen in het havenstadje Kirkcudbrigt.

De rit is met 1.401 hoogtemeters allesbehalve vlak. Al direct na de start is een niet-gecategoriseerde klim opgenomen in het parcours, maar het zwaartepunt ligt halverwege. Daar liggen kort na elkaar Lambdoughty Hill (3,4 km aan 4,3%) en Dalmellington (6 km aan 2,2%).

Daarna gaat het in dalende lijn richting de aankomstplaats, waar vijftien kilometer voor de finish nog de klim naar Bankhead (2,6 km aan 3%) ligt. Na een korte afdaling wordt in de straten van Kirkcudbright de eerste leider bekend.

Start: 11.45 uur
Finish: 16.05 – 17.00 uur

Zondag 8 september, etappe 2: Kelso – Kelso (166,4 km)

Op de tweede dag liggen start en finish in Kelso, een stad in de regio Scottish Borders. De plaats ligt dicht tegen de Engelse grens en was vroeger bekend als marktplaats. Nu wordt er niets gekocht of verkocht, maar keihard gestreden om de ritwinst. Het parcours is grotendeels ten noorden van Kelso en draait tegen de klok weer terug naar de startplaats.

Hoewel je zou zeggen dat de rit relatief vlak is, werken de renners toch 1.380 hoogtemeters af. Halverwege ligt met Hardens Hill (2,3 km aan 4,3%) de eerste klim van de dag. Dat is de opmaat naar wat in de laatste veertig kilometer nog komt met Scott’s View (4 km aan 2,1%) en Dingleton (2,6 km aan 6%). De top van die laatste klim is op 25 kilometer van de finish.

Daarna gaat het in dalende lijn richting de streep in Kelso, waar de laatste bocht op 300 meter van de meet ligt.

Start: 12.15 uur
Finish: 15.50 – 16.35 uur

Maandag 9 september, etappe 3: Berwick-upon-Tweed – Newcastle-upon-Tyne (182,2 km)

De derde etappe voert de renners langs de Noordzeekust. Het water blijft aan de linkerkant voor het peloton, omdat ze in zuidelijke richting rijden van Berwick (aan de rivier Tweed) naar Newcastle (aan de rivier Tyne).

Berwick is het meest noordelijke stadje van Engeland en heeft slechts twaalfduizend inwoners. Dat is een wereld van verschil vergeleken met Newcastle, waar bijna driehonderdduizend mensen wonen. De rit in de Tour of Britain is gemaakt voor de sprinters. De enige hindernissen liggen in de eerste vijftig kilometer, met Ford Common, Weetwood Bank (beide van derde categorie) en Lyham Hill van tweede categorie.

Desondanks zijn er nog 1.071 hoogtemeters te melden onderweg. Voor de sprinters is het oppassen in de finale. In de slotkilometer liggen nog een linker- (op 700 meter) en een rechterbocht (op 400 meter).

Start: 12.15 uur
Finish: 16.10 – 17.00 uur

Dinsdag 10 september, etappe 4: Gateshead – Kendal (171,5 km)

Iets ten zuiden van Newcastle ligt Gateshead, de plaats waar de vierde etappe van de Tour of Britain begint. Het betreft een serieuze heuveletappe die in zuidwestelijke richting door heuvelgebieden trekt. Onder meer het natuurreservaat North Pennines en het Yorkshire Dales National Park worden gepasseerd.

Met 2.658 hoogtemeters is deze rit zeker niet te onderschatten. Officieel liggen onderweg maar drie beklimmingen met een categorie, maar dat zijn er over de hele etappe verspreid veel meer. De eerste is Snodge Edge (4 km aan 4,2%), niet veel later gevolgd door Bollihope Common (3,7 km aan 5,9%) van eerste categorie. Dat is nog in de eerste helft van de etappe.

Op 35 kilometer van de meet ligt de laatste echte klim, namelijk de Gawthorp van 1,5 kilometer aan 9,7% stijgingspercentage. Daarna gaat het in dalende lijn richting een op-en-neer gaand stuk in de laatste vijftien kilometer. Onderweg zullen al verschillen worden gemaakt, maar ook op de slotklim kunnen de renners elkaar pijn doen. In Kendal ligt de streep op de Beast Banks-muur van 500 meter aan 11% stijgingspercentage.

Hier kwam de Tour of Britain drie keer eerder: in 2011 moest de rit afgelast worden wegens noodweer, in 2013 won Gerald Ciolek en drie jaar geleden was aanvaller Julien Vermote er de beste.

Start: 12.15 uur
Finish: 16.00 – 17.00 uur

Woensdag 11 september, etappe 5: Birkenhead – Birkenhead (174 km)

In de vierde etappe heeft het peloton de oversteek gemaakt van de oostzijde van Engeland, naar de westzijde. Daarom kan het peloton op de vijfde dag een rit rijden in de omgeving van Liverpool. Aan de andere kant van de rivier Mersey ligt het plaatsje Birkenhead, de start- en finishplaats van deze rit.

De koers trekt eerst weg ten zuidoosten van de startplaats. Daar is Kelsall Hill (1,2 km na 6,8%) na ruim zeventig kilometer de eerste horde. Maar nadat het peloton weer terugkeert in de richting van Birkenhead wordt het echt leuk. In de laatste dertig kilometer ligt twee keer de Flaybrick Hill. Met 800 meter aan 4,5% niet steil, maar wel een kans voor aanvallers om het te proberen.

De laatste keer Flaybrick Hill is namelijk 3,5 kilometer voor de meet. Weten de sprintersploegen het bij elkaar te houden? De laatste kilometer is rechttoe rechtaan naar de finishlijn.

Start: 12.15 uur
Finish: 16.00 – 16.45 uur

Donderdag 12 september, etappe 6: Pershore – Pershore ITT (14,4 km)

De zesde etappe is een individuele tijdrit van ruim veertien kilometer. Hier hebben de renners met de grote plaat een voordeel, omdat er nauwelijks hoogtemeters in het parcours zitten. In totaal zijn het er 66.

Het aantal bochten valt mee, al is het aan de randen van het Bredon Hill-natuurreservaat wel even technisch. Dat deel stopt na 7,2 kilometer, daar waar ook het enige tussenpunt ligt. Daarna is het op de grote plaat over lange, rechte wegen terug naar Pershore.

Het is voor het eerst dat Pershore, ongeveer een uur ten zuiden van Birmingham, de Tour of Britain ontvangt. Hier zal door de klassementsrenners met tientallen seconden gesmeten worden. De vraag is of deze chrono beslissend gaat zijn.

Start: 14.01 uur (start eerste renner)
Finish: 16.25 uur (finish laatste renner)

Vrijdag 13 september, etappe 7: Warwick – Burton Dassett Country Park (186,5 km)

In de voorlaatste etappe van Warwick naar Burton Dassett zit het venijn hem in de staart. De rit is bijna identiek aan de vierde etappe van de voorbije OVO Energy Women’s Tour, de vrouwentak van de Tour of Britain.

De aanloop naar de finale is vlak. Op vijftig kilometer van de finish begint het met Friz Hill (1,3 km aan 4,4%), gevolgd door de steile Sunrising Hill (1 km aan 9%). Daarna draait het peloton de lokale ronde van 12 kilometer op, die drie keer afgelegd moet worden.

Na 161 kilometer passeren de renners voor het eerst de finish, die bovenop Burton Dassett ligt. Deze klim is 1,7 kilometer lang aan 4,9%. De renners kunnen twee keer de heuvel verkennen, waarna op de derde beklimming gefinisht wordt. Bij de vrouwen won Kasia Niewiadoma deze heuvelachtige rit na een sterke punch in de slotmeters.

Start: 12.15 uur
Finish: 16.15 – 17.10 uur

Zaterdag 14 september, etappe 8: Altrincham – Manchester (166 km)

De slotrit is allesbehalve een criterium door de binnenstad. De rit begint in Altrincham, iets ten zuiden van Manchester. Vanaf daar gaat het parcours in een grote ronde (tegen de klok in) om Manchester heen, om uiteindelijk via de westzijde de stad binnen te rijden.

Het middenrif van de etappe is erg heuvelachtig. In totaal zijn er 1.610 hoogtemeters, die onder meer beklommen moeten worden op de drie klimmen van de dag: Werneth Low (2 km aan 7,6%), Grains Bar (2,4 km aan 5,8%) en Ramsbottom Rake (1,3 km aan 8,8%). 

De top van de laatste klim ligt op zeventig kilometer van de meet. Dat is dus waarschijnlijk te ver om de sprinters echt te lossen. De laatste veertig kilometer zijn grotendeels vlak of in dalende lijn. 

Mocht er gesprint worden in Manchester, dan is timing belangrijk. De slotkilometer op Deansgate (dé hoofdweg in het centrum van Manchester) loopt namelijk licht omhoog. In deze straat zijn in het verleden meer bijzondere evenementen georganiseerd, zoals een Formule 1-demonstratie en een atletiekwedstrijd met onder meer Usain Bolt en Tyson Gay. Manchester is daarnaast het thuis van de Britse wielerbond.

Start: 12.15 uur
Finish: 15.50 – 16.35 uur

Favorieten

Bij afwezigheid van Deceuninck-Quick-Step op de erelijst is ook titelverdediger Julian Alaphilippe er niet bij. We krijgen dus hoe dan ook een nieuwe winnaar van de Tour of Britain. Tien WorldTour-ploegen, waaronder Jumbo-Visma, strijden om de felbegeerde groene leiderstrui. Zij worden uitgedaagd door vijf ProContinentale teams, vijf continentale formaties en een nationale selectie: Team GB.

Dylan van Baarle won in de Dauphiné – foto: Cor Vos

Team Ineos mag gezien worden als het uithangbord van het Britse wielrennen. Het vroegere Team Sky staat dan ook aan de start met een selectie waarin meerdere kanshebbers op de eindzege zitten. Dylan van Baarle is zelfs een oud-winnaar. Mede door de tijdrit, een van de specialiteiten van de Nederlander, en zijn toegenomen klimcapaciteiten mag hij weer opgeschreven worden. Ook Gianni Moscon kan dat. Voor Pavel Sivakov en nationaal kampioen Ben Swift wordt het door de chrono juist wat lastiger. Voor hen loont de aanval.

Jumbo-Visma steekt dit seizoen de neus aan het venster als het gaat om rittenkoersen van één week. Voor het type wedstrijd als de Tour of Britain heeft het meerdere renners in de ploeg, zoals Amund Grøndahl Jansen en Mike Teunissen. De Noorse kampioen en de eerste Nederlandse geletruidrager sinds Erik Breukink kunnen uitstekend uit de voeten in de Britse heuvels en beschikken ook nog over een goede sprint. De tijdrit is voor Grøndahl Jansen en Teunissen net kort genoeg om bij de echte specialisten in de buurt te blijven. Bovendien kunnen ze profiteren van elkaars aanwezigheid in de finales. Koen Bouwman kan zich ook tonen in de heuvelritten.

Amund Grøndahl Jansen breekt dit jaar door – foto: Cor Vos

EF Education First heeft een zevental opgesteld met twee outsiders. Simon Clarke is een typische heuvelrenner die leeft voor de Britse bergjes. De Australiër schuwt ook de aanval niet. In augustus werd hij nog negende in de BinckBank Tour. Zijn manco is de tijdrit. Binnen de roze formatie rijdt ook nog Tanel Kangert rond. De klimmer uit Estland rijdt een onopvallend seizoen, maar kan zomaar verrassen. Team Sunweb heeft dan weer Chris Hamilton als mogelijke kandidaat voor een goed klassement. De Aussie werd vorige maand achtste in de Ronde van Polen.

Bij Lotto Soudal zijn alle ogen gericht op Tiesj Benoot. De Belgische kopman liet zich afgelopen week zien in de Bretagne Classic (ook wel de GP de Plouay) met een tweede plaats vanuit de ontsnapping. Met zijn vorm zit het dus wel goed en dit parcours lijkt op zijn lijf geschreven. Bij AG2R La Mondiale is Benoots oud-ploegmaat Tony Gallopin de vooruitgeschoven pion. De Fransman werd eind augustus nog tweede in de Tour Poitou-Charantes. Matteo Trentin en Edoardo Affini zijn interessante namen bij Mitchelton-Scott. De voormalig Europees kampioen kan zich tonen in de sprints, maar ook heuvels overleven. Affini heeft het voordeel van een uitstekende tijdrit. De vraag is of hij de heuvels kan overleven.

Mathieu van der Poel is het winnen niet verleerd – foto: Cor Vos

We hebben zijn naam in het favorietendeel nog niet genoemd, maar zullen er toch aan moeten geloven: Mathieu van der Poel doet mee! De organisatie van de Tour of Britain was maar wat blij om dit nieuws te brengen. In aanloop naar het WK op de weg kreeg Corendon-Circus een uitnodiging van de Britse ronde op de mat. “Dit is de best mogelijke voorbereiding op het WK”, sprak Van der Poel. Vader Adrie won ooit een rit en gezien het parcours is de kans groot dat Mathieu hem evenaart. Van der Poel lijkt te gaan voor ritzeges. Dat kan in massasprints, op punch-aankomsten en mogelijk zelfs bergop.

De vraag is of de kopman van Corendon-Circus acht dagen die focus wil vasthouden, of dat hij zijn ritten uitkiest. Gaat hij voor het klassement, dan is hij zeker een kanshebber op de winst. Het is ook interessant om te kijken hoe hij zich presenteert in de tijdrit, een onderdeel waarop we Van der Poel niet veel in actie zien. Zijn concullega Wout van Aert bewees dit seizoen tot de tijdrittop te behoren, maar wat met MVDP? Let ook op Lasse Norman Hansen namens de Belgische formatie.

Tiesj Benoot is de man bij Lotto Soudal – foto: Cor Vos

Britse kanshebbers op succes moeten gezocht worden bij Katusha-Alpecin, waar Alex Dowsett en Harry Tanfield het vooral van de tijdrit moeten hebben. Daarna is het zaak om hun wagonnetje aan te haken in de lastigere etappes. Voormalig Brits kampioen Connor Swift rijdt met de nationale selectie mee. Hij koerst dit seizoen bij Arkéa-Samsic vooral in dienst, maar kan hier zijn gang gaan. In juni werd hij nog elfde in de Ronde van België. Tot slot is er nog de talentvolle Mark Donovan van (de stoppende ploeg) Wiggins-Le Col. Hij tekende onlangs een contract voor drie jaar bij Team Sunweb en mag zich in eigen land bewijzen. Grote afwezige is Tom Pidcock, die nog niet hersteld is van een zware val in de Tour de l’Avenir.

Een outsider voor een mooie ereplaats is Ben Hermans van Israel Cycling Academy. De Belg won deze zomer de Ronde van Oostenrijk, de Tour of Utah en werd tweede in de Adriatica Ionica Race. Als renner van het tweede niveau zal hij misschien de ruimte krijgen als hij demarreert. Daarnaast moet rekening worden gehouden met Alexander Kamp van Riwal Readynez. De Deen werd dit jaar achtste in de Brabantse Pijl en vierde in de Tour de Yorkshire, nadat hij al de derde rit daar had gewonnen. Kamp is dus bekend met de Britse wegen.

Movistar verschijnt aan de start met Girowinnaar Richard Carapaz en Mikel Landa, voor wie dit hun eerste optreden wordt in de Britse rittenkoers. Beide renners zijn aan hun nadagen bezig bij de Spaanse ploeg; Carapaz verkast na dit seizoen namelijk naar Team Ineos, terwijl Landa zich vervoegt bij Bahrain Merida. Normaal gesproken moeten zij het hebben van het hooggebergte, terwijl de Tour of Britain nooit hoger komt dan 500 meter boven zeeniveau.

Sprinters

Dylan Groenewegen is met afstand de grootste naam in het sprintersveld. De winnaar van een Touretappe deze zomer reed daarna alleen nog het EK en de BinckBank Tour, maar daarin kwam hij niet tot winnen. Hier trapt de Jumbo-Visma-kopman zijn najaar af met zijn vaste lead-out met Amund Grøndahl Jansen en Mike Teunissen. Op basis van zijn status zou Groenewegen hier moeten scoren.

Dylan Groenewegen – foto: Cor Vos

De tegenstand komt van Matteo Trentin, de sprinter van Mitchelton-Scott. De Italiaan overleeft de heuvels beter en mogelijk biedt hem dat een voordeel ten opzichte van de pure sprinters. Denk ook aan Mark Cavendish, die zich met oudgedienden Mark Renshaw en Bernard Eisel wil laten zien in eigen land.

Andere kanshebbers in de vlakkere etappes zijn Moreno Hofland (EF Education First), Davide Cimolai, Tom Van Asbroeck (beiden Israel Cycling Academy), Jasper De Buyst (Lotto Soudal), Milan Menten (Sport Vlaanderen-Baloise) en Cees Bol (Team Sunweb). En dan is er nog Mathieu van der Poel, waarvan we weten dat hij zich kan meten met de rapste sprinters.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Dylan van Baarle
*** Tiesj Benoot, Mathieu van der Poel
** Matteo Trentin, Gianni Moscon, Amund Grøndahl Jansen
* Tony Gallopin, Simon Clarke, Ben Hermans, Alexander Kamp

Website organisatie
Deelnemerslijst (ProCyclingStats)

Weer en TV

Bij de start in Glasgow is het 16 ℃ en bewolkt. De dagen erna verandert de temperatuur niet heel veel, maar het blijft Groot-Brittannië… Vooral op maandag, als de koers trekt naar Newcastle, wordt veel regen verwacht. Die dag valt in Newcastle bijna tien millimeter regen. Ook dinsdag en woensdag is de kans op buien groot. Voor donderdag (de dag van de tijdrit) zijn de voorspellingen nog gunstig bij Buienradar, maar je weet het nooit. Ook de laatste twee dagen is het wisselvallig.

Eurosport heeft de rechten in handen van de Tour of Britain, maar er zit geen regelmaat in de uitzenddagen op Eurosport 2 (en soms Eurosport 1). Op enkele dagen is er ook geen tv-uitzending en dan is enkel op de online Eurosport Player de koers te zien. Houd de tv-gids dan ook goed in de gaten komende week. De uitzendingen beginnen om 14.30 uur.