Materiaalzone 
Fietstoerisme 
Voorbeschouwing: ZLM Tour 2023 – Walhalla voor de sprinters
De een kiest voor het Critérium du Dauphiné, de ander voor de Ronde van Zwitserland. Dan zijn er nog de Ronde van Slovenië, de Baloise Belgium Tour en de Route d’Occitanie, maar voor veel sprinters is de ZLM Tour toch echt de ideale voorbereiding op de Tour de France. Een van de weinige rittenkoersen in Nederland voor mannen op hoog niveau en louter sprintetappes, dat wel. Met dit jaar onder meer Olav Kooij, Mark Cavendish en Sam Welsford. WielerFlits blikt vooruit!
Historie
De ZLM Tour is in zijn korte geschiedenis onder verschillende namen verreden: de Driedaagse van Schijndel (1987-1989), de Teleflex Toer (1990-1997), Ster der Beloften (1998-2000), Ster ElektroTour (2001-2010) en vanaf 2011 heette het jarenlang de Ster ZLM Toer. In 2019 werd opnieuw gesleuteld aan de naam. Ten opzichte van de editie van 2017 was Ster verdwenen en is Toer veranderd in Tour. De ZLM Tour dus, genoemd naar hoofdsponsor ZLM Verzekeringen uit Zeeland.
Deze vijfdaagse rittenkoers, sinds 2003 was het alleen in 2012 een keer een vierdaagse, is een van de weinige etappekoersen voor mannen die Nederland rijk is. De wedstrijd vergaarde de meeste bekendheid onder de naam Ster Elektrotour. Op de erelijst prijken sinds het begin van deze eeuw namen als Nick Nuyens (2004), Sebastian Langeveld (2007), Mark Cavendish (2012) en Philippe Gilbert (2009, 2011 en 2014).
Zeven etappes won André Greipel in de ZLM Tour, hier in 2014 – foto: Cor Vos
Maar bovenal is de ZLM Tour een walhalla voor sprinters. Niet voor niets is André Greipel de zegekoning in de Nederlandse ronde met – in totaal – zeven ritzeges. Dylan Groenewegen, Marcel Kittel en oudgediende Rudi Kemna volgen met ieder vijf etappezeges. Ook rappe mannen als Tom Boonen (drie ritzeges), Mark Cavendish (twee) en recent nog Olav Kooij (drie) wonnen meermaals in de ZLM Tour.
In totaal ging de eindzege in de ZLM Tour zeventien keer naar een Nederlander. Lange tijd was Lars Boom met zijn overwinning in 2013 laatste thuiswinnaar, tot Mike Teunissen in 2019 won en hij afgelopen seizoen opgevolgd werd door sprintkanon Olav Kooij. Beiden zorgden zo voor een Nederlands succes voor thuisploeg Jumbo-Visma.
Ook de Belgen zijn met zes zeges succesvol. De Waalse klassiekerspecialist Gilbert is met zijn drie eindzeges recordhouder. Sep Vanmarcke was in 2016 de laatste Belgische winnaar. En wist je dat Primož Roglič ook ooit op het eindpodium stond van de ZLM Tour? In 2017 wist de Sloveen, toen bezig aan zijn tweede jaar bij LottoNL-Jumbo, de proloog te winnen en tweede te worden in het klassement.
Primož Roglič met José Gonçalves en Laurens De Plus op het eindpodium in 2017 – foto: Cor Vos
Laatste tien winnaars ZLM Tour
2022: 
Olav Kooij
2021: Niet verreden vanwege de coronacrisis
2020: Niet verreden vanwege de coronacrisis
2019: Mike Teunissen
2018: Niet verreden vanwege het afhaken van enkele etappeplaatsen
2017: 
José Gonçalves
2016: 
Sep Vanmarcke
2015: 
André Greipel
2014: Philippe Gilbert
2013: Lars Boom
Laatste editie
Geen proloog in de ZLM Tour van 2022, maar vijf ritten-in-lijn. En kijkend naar het parcours, met etappes in Zeeland, Limburg en Brabant, was het niet geheel verrassend dat het vijf keer sprinten werd. Olav Kooij was de koning van de massasprints, met ritzeges in Kapelle, Goes en op de slotdag in Rijsbergen. Tijdverschillen werden nog gemaakt op weg naar Goes, toen het peloton uit elkaar viel door waaiers.
Maar Kooij was altijd op de afspraak en droeg dan ook vanaf de eerste dag de leiderstrui en stond die niet meer af. Twee keer was hij niet aan het feest. In Buchten, na een rit met in het middenstuk onder meer de Cauberg, de Bemelerberg, de Loorberg en Camerig, was het Jakub Mareczko die won. Kooij? Die werd tweede. En in de vierde etappe schoot Timothy Dupont raak in Mierlo. Kooij? Die werd tweede.
Het is dan ook niet heel gek dat het grootste Nederlandse sprinttalent van het peloton ook het eindklassement won. Mede door de bonificaties met liefst 28(!) seconden voorsprong op Mareczko en 34 seconden op Aaron Van Poucke.
Eindklassement ZLM Tour 2022
1. Olav Kooij (Jumbo-Visma) in 18u01m39s
2. 
Jakub Mareczko (Alpecin-Fenix) op 28s
3. Aaron Van Poucke (Sport Vlaanderen-Baloise) op 34s
4. 
Karl Patrick Lauk (Bingoal Pauwels Sauces WB) op 41s
5. 
Ben Turner (INEOS Grenadiers) op 42s
Parcours
De ZLM Tour duurt opnieuw vijf dagen en na een editie zonder – in 2019 won Jos van Emden in Yerseke – is de proloog weer terug. Heinkenszand is dan ook gastheer van het Grand Départ van de ZLM Tour. Daarna volgt nog een Zeeuwse etappe, gevolgd door een Limburg-rit en twee afsluitende etappes in Noord-Brabant. In totaal rijden de renners 745,9 kilometer in vijf dagen.
ZLM Tour
(07-06 t/m 11-06)
Woensdag 7 juni, proloog: Heinkenszand – Heinkenszand (6,6 km)
Er wordt gestart met een proloog van 6,6 kilometer in Heinkenszand, onderdeel van de Zeeuwse gemeente Borsele. Start en finish zijn op de Stenevate in het dorp, dat ruim 5.000 inwoners kent. Vanuit daar rijden de renners een zuidelijke lus van in totaal 6,6 kilometer, met veel rechte stukken. Daarnaast tellen we zeker zeven (haakse) bochten waar de renners in de ankers moeten.
De start van de ZLM Tour in Heinkenszand is symbolisch te noemen, want ook het leven van de Zeeuwse wielerlegende Jan Raas begon hier. In 1952 werd de latere ploegleider hier geboren. Later won Raas Milaan-San Remo, de Ronde van Vlaanderen én Parijs-Roubaix. Door vijf zeges wordt de Amstel Gold Race ook wel de ‘Amstel Gold Raas’ genoemd.
In 2019 won Dylan Groenewegen in Heinkenszand nog een etappe in de ZLM Tour door onder anderen Caleb Ewan te kloppen.
Start: 18.30 uur
Finish: tussen 20.50 en 21.10 uur
Donderdag 8 juni, etappe 1: Westkapelle – ‘s-Heerenhoek (202,5 km)
Daags na de proloog vertrekken de renners vanuit Westkapelle (gemeente Veere) en zetten ze koers naar ‘s-Heerenhoek (gemeente Borsele), de woonplaats van Jan Raas. De renners rijden via de 8 kilometer lange Oosterscheldekering (langs Neeltje Jans, daar waar de Tour de France finishte in 2015) naar Schouwen-Duiveland om vervolgens via de 4,9 kilometer lange Zeelandbrug over Noord- en Zuid-Beveland te rijden.
De organisatie acht de kans groot dat het peloton hier in diverse waaiers uiteen wordt geslagen. De route is vergelijkbaar met die van de vroegere Ronde van Midden-Zeeland, een eendaagse die later de Tacx Pro Classic ging heten. Rondom finishplaats ‘s-Heerenhoek rijden de renners in de finale nog twee lokale rondes van 14 kilometer.
Start: 12.00 uur
Finish: tussen 15.50 en 16.20 uur
Vrijdag 9 juni, etappe 2: Schijndel – Buchten (184,1 km)
Een etappe naar Limburg! Dat klinkt interessanter dan het profiel uiteindelijk laat zien, want de etappe die start in het Brabantse Schijndel en finisht in Buchten is nog net niet volledig biljartvlak. De rit is bijna 185 kilometer lang en voert de renners in zuidelijke richting Buchten, dat hoort bij de gemeente Sittard-Geleen.
De enige ‘hoogtemeters’ in het parcours liggen op de Berg aan de Maas, na 150 kilometer koers. Daar op de top is ook het hoogste punt van de rit, op 60 meter boven zeeniveau. Tien kilometer later draaien de renners het lokale parcours op rond Buchten om nog drie rondjes van 8 kilometer te rijden. Een sprint lijkt vervolgens het meest logische scenario.
Buchten en de ZLM Tour kennen een lange historie. Sinds 2013 keert de ronde elk jaar terug in het Limburgse dorp. Achtereenvolgens Marcel Kittel, Greg Henderson, André Greipel, Dylan Groenewegen (drie keer) en Jakub Mareczko wonnen er.
Start: 12.30 uur
Finish: tussen 16.10 en 16.40 uur
Zaterdag 10 juni, etappe 3: Roosendaal – Roosendaal (194,2 km)
De vierde etappe start bij WielerExperience Roosendaal en zal daarna door onder meer Steenbergen, Tholen en Reimerswaal trekken. Onderdeel van het parcours is een passage van de 10 kilometer lange Oesterdam in Zeeland. Kort daarna gevolgd door een 1,8 kilometer lange kasseistrook op de Hogerwaardweg.
Via Woensdrecht, Hoogerheide, Huijbergen (waar nog enkele hoogtemeters opdoemen) en Bergen op Zoom trekt het peloton terug naar Roosendaal, waar in het westen van de stad gefinisht wordt op de Jan Vermeerlaan. Bij de eerste finishpassage ligt een tussensprint, gevolgd door twee lokale rondes van ruim 15 kilometer.
Ook Roosendaal gaan we de komende jaren vaker terugzien in de ZLM Tour. De intentie is uitgesproken om ook in 2024 en 2025 er een etappe te organiseren, als startplaats dan wel als finishplaats.
Start: 13.00 uur
Finish: tussen 16.40 en 17.10 uur
Zondag 11 juni, etappe 4: Oosterhout – Oosterhout (158,5 km)
Na de rit door Roosendaal trekt het peloton iets oostelijker Noord-Brabant in. Oosterhout is namelijk de uitvalsbasis voor de kortste rit van deze ZLM Tour. De slotetappe is ‘slechts’ 158,5 kilometer lang en speelt zich af ten noorden van Tilburg. Er wordt, om bekende steden als Waalwijk en Kaatsheuvel (ja, van de Efteling) heen, een omloop gemaakt. Onder meer Lars Boom Village, Vlijmen, wordt aangedaan.
Na 118 kilometer zijn de renners alweer terug in Oosterhout, waarna nog drie lokale rondes volgen van 13 kilometer. Wen er maar aan, want ook de komende drie jaar zal de ZLM Tour op de slotdag starten en finishen in Oosterhout. De samenwerking houdt in dat de rittenkoers in 2024 en 2025 zal eindigen met een slotrit in de gelijknamige gemeente.
Oosterhout is niet onbekend met het organiseren van internationale wielerwedstrijden. De Vuelta a España passeerde de stad afgelopen seizoen en eerder kenden Eneco Tour en BeNe Ladies Tour er een aankomst van een etappe.
Start: 13.00 uur
Finish: tussen 16.00 en 16.30 uur
Favorieten
Olav Kooij – foto: Cor Vos
Veel ogen zullen in de ZLM Tour gericht zijn op de titelverdediger, Olav Kooij. Vorig jaar was hij in drie etappes de beste en sindsdien is hij alleen maar beter geworden. Inmiddels heeft Kooij ook al twee zeges binnen in de WorldTour en zijn vorm is goed, getuige zijn twee ritzeges in de Vierdaagse van Duinkerke en de Heistse Pijl de afgelopen maand.
Het vertrouwen van Jumbo-Visma is groot en dus krijgt het Jachtluipaard van Numansdorp een sterk team mee, met onder meer Tim van Dijke, Timo Roosen, Tosh Van der Sande en Jos van Emden. Mochten er nog waaiers getrokken worden, dan heeft de Nederlandse formatie alvast een sterk zevental om Kooij door de wind te loodsen.
Afgelopen jaar vocht Kooij vooral sprintduels uit met Jakub Mareczko en de kans bestaat dat dat in 2023 weer gebeurt. De Italiaan is de sprintkopman van Alpecin-Deceuninck en heeft met Ayco Bastiaens, Robbe Ghys en Edward Planckaert drie snelle luitenanten mee. Het parcours in deze ZLM Tour is ideaal voor Mareczko, want hoogtemeters zijn er nauwelijks. Mocht hij winnen, dan betekent het voor Mareczko zijn eerste zege van dit seizoen.
Meer verwachten we toch wel van Mark Cavendish, zeker na zijn ritzege in Rome in de slotrit van de Giro d’Italia. De Britse kampioen sleurde zich over alle bergen en door alle regenbuien om op de laatste dag toe te slaan. Als alles goed valt, dan kan Cav dus nog altijd winnen. Nu werkt hij toe naar de Tour de France, waar hij historie hoopt te schrijven met een 35ste ritzege. Kan hij in de ZLM Tour werken aan zijn samenwerking met Cees Bol, Davide Martinelli en Martin Laas?
Mark Cavendish – foto: Cor Vos
Sam Welsford is misschien wel de grootste concurrent van Olav Kooij in deze ZLM Tour. De Australische sprinter van Team DSM, die al drie keer won in 2023, is erg constant dit seizoen. Vooral zijn zege in de GP Criquielion, zijn tweede plaats in de Scheldeprijs en zijn derde plaatsen in Veenendaal-Veenendaal, Bredene Koksijde Classic en de GP Monseré vallen op. Met John Degenkolb, Nils Eekhoff, Alex Edmondson en Tobias Lund Andresen heeft hij een stevige trein.
Meer Nederlandse inbreng voor de massasprints rijdt rond in de kleuren van Tudor. De sprinter van dienst is Arvid de Kleijn, de winnaar van Milaan-Turijn en de nummer twee van Veenendaal-Veenendaal dit seizoen. Die laatste uitslag behaalde hij kort na een trainingsachterstand vanwege een coronabesmetting. Nu is hij een paar weken verder. Zijn landgenoten Maikel Zijlaard en Rick Pluimers zullen hem gidsen in de finales.
Dan hebben we de grootste favorieten wel genoemd op sprintgebied. Voor hun is het zaak om in de proloog van 6,6 kilometer de schade te beperken tegenover de tijdritspecialisten, waardoor zij met de te behalen bonificaties (10, 6 en 4 aan de finish van elke rit) nog een sprong kunnen maken in het klassement. Olav Kooij is op basis daarvan onze topfavoriet. Hij werd onlangs nog knap vierde in de Vierdaagse van Duinkerke, waarin een tijdrit van bijna 16 kilometer lag. In die chrono werd Kooij knap zestiende.
Sam Welsford – foto: Cor Vos
Naast de sprinters zullen we ook naar enkele tijdritspecialisten moeten kijken. Iemand als Maikel Zijlaard is zo iemand. Hij werd onlangs nog vijfde in de proloog van Boucles de la Mayenne. En Tim van Dijke dan? De sprintaantrekker van Kooij kan ook zelf een gooi doen in het klassement en is waarschijnlijk de schaduwkopman bij Jumbo-Visma. Als je het over tijdrijders hebt, moet ook Jos van Emden genoemd worden. Mocht hij toeslaan in de proloog, dan kan hij standhouden, maar in eerste instantie zal hij helper zijn.
Zijn naam is al genoemd, maar Cees Bol is ook een gevaarlijke klant. In de bijna 16 kilometer lange tijdrit van de Vierdaagse van Duinkerke werd hij knap vijfde, tussen specialisten als Ethan Vernon en Lasse Norman Leth. Hij werd mede daardoor derde in het eindklassement daar. Hier in de ZLM Tour kan hij die tijdritkwaliteiten goed gebruiken, maar de vraag is of hij met Cavendish in de ploeg ook de kans krijgt om mee te doen voor de boni’s en een rol in het eindklassement.
In de categorie tijdrijders-die-op-die-manier-een-klassement-kunnen-rijden noemen we ook nog Axel van der Tuuk, de Nederlands kampioen tijdrijden bij de beloften, en zijn Metec-Solarwatt-ploegmaat Tim Marsman. Marsman won in april nog knap de Tour du Loir-et-Cher. Zij zullen dan wel een groot genoege voorsprong moeten pakken op de rappe mannen.
Cees Bol – foto: Cor Vos
Over die sprinters gesproken: let op Coen Vermeltfoort, die bij VolkerWessels de massasprints voor zijn rekening zal nemen. Wat kan de 35-jarige sprinter nog tegen de jonge garde? Bij de Nederlandse continentale teams is het ook uitkijken naar het duo Martijn Budding en Davide Bomboi van Tour de Tietema-Unibet. BEAT stuurt Yoeri Havik en Matthijs Büchli, terwijl ABLOC met Martins Pluto en Jesper Rasch twee sprinters in de gelederen heeft. Ook Rick Ottema (Allinq) willen we nog noemen.
Bij de buitenlandse ploegen is het oppassen voor broer-van Attilio Viviani (Corratec-Selle Italia), Jules Hesters, Milan Fretin (Team Flanders-Baloise), Szymon Sajnok (Q36.5) en Giovanni Lonardi (EOLO-Kometa). Tot sloeg willen we Nick van der Lijke nog benoemen. Vorig jaar was de 31-jarige oud-prof uit Middelburg nog gestopt, maar dit jaar is hij terug bij het Luxemburgse team van Leopard TOGT.
Favorieten volgens WielerFlits
**** Olav Kooij
*** Sam Welsford, Cees Bol
** Mark Cavendish, Maikel Zijlaard, Tim van Dijke
* Arvid de Kleijn, Jakub Mareczko, Jos van Emden, Tim Marsman
Website organisatie
Deelnemerslijst (ProCyclingStats)
Weer en TV
Het belooft zowaar een zomerse week te worden in Zuid-Nederland tijdens de ZLM Tour. In Heinkenszand is het woensdagavond 17 graden en komt de wind met windkracht 4 uit het noorden. Dat kan nog wel invloed gaan hebben. Ook in de Zeeland-rit gaat de wind een rol spelen, die komt met windkracht 4 à 5 (!) uit noord-noordoostelijke richting. In Limburg en Noord-Brabant is het vooral warm (tot 28 graden Celsius) en is de wind nooit sterker dan windkracht 3.
De ZLM Tour wordt live uitgezonden door Eurosport, Omroep Brabant en Omroep Zeeland. De uitzendingen van Eurosport zijn veelal online, maar via Omroep Brabant en/of Omroep Zeeland zijn er ook dagelijks beelden op tv. De uitzendtijden zijn wisselend, daarvoor verwijzen we graag naar onze tv-gids Wielrennen op TV. Bij WielerFlits hebben we dagelijks een liveblog.
Om te reageren moet je ingelogd zijn.