• vrijdag 5 januari 2024 om 13:13

Vrijdag, de dertiende: Timon Rüegg ziet Zwitserse cross doodbloeden en verlegt focus naar MTB

Interview Iedere vrijdag om 13.13 uur lees je in onze winterse rubriek ‘Vrijdag, de dertiende’ een interview met een crosser of veldrijdster die in een van de weken voordien als dertiende is geëindigd. Dat loopt uiteen van de junioren meisjes tot aan de elite mannen, van C2-cross tot WK. Wat is het verhaal? Deze week de nummer dertien van de Wereldbeker in Hulst bij de mannen elite: Zwitser Timon Rüegg.

De Wereldbekercross in Hulst was de laatste opdracht van de kerstperiode voor de 27-jarige Zwitserse kampioen. En daar is hij niet rouwig om. “Het is altijd lastig om weg te zijn van mijn thuis. Mijn ploeg, Heizomat Radteam p/b Kloster Kitchenhuren, huurt in deze periode meestal een huisje in België, maar ik merk dan toch vaak dat ik hier lastig kan aarden. Zeker voor mijn trainingen. Het weer in België is grijs, er zijn geen bergen. Voor een weekje kan ik daar mee omgaan, maar als ik hier langer zou blijven, dan zou ik depressief worden (lacht).”

Maar dat wil niet zeggen dat Rüegg zich niet geamuseerd heeft. “Ik had een paar goede resultaten, maar kende ook veel pech. In Namen ging mijn derailleur stuk in de laatste halve ronde. Mijn hoogtepunt? Dat was zonder twijfel Loenhout. Daar kon ik voor het eerst in mijn loopbaan twee rondjes meegaan in het spoor van Mathieu van der Poel. Ik ga niet liegen: dat was een van de beste ervaringen in mijn hele carrière. De mensen waren zo luid aan het roepen, dat was insane.”

“Al riepen ze natuurlijk vooral naar Mathieu. Soms hoor ik weleens: ‘Let’s go Rüegg’ of zoiets. Maar het grappige is: nu ik als nationaal kampioen met de Zwitserse vlag op mijn trui rondrijd, denken best veel toeschouwers dat ik Kevin Kuhn ben. Hoe vaak ik tijdens een cross ‘Let’s go Kuhn’ hoor roepen… Niet normaal”, lacht hij. “Of ze komen voor de wedstrijd naar me toe. ‘Mr. Kuhn, I wish you a good race.’ Ik moet duidelijk nog werken aan mijn bekendheid in België.”

Hernieuwde motivatie
En daar is Rüegg volop mee bezig. Niet alleen won hij vier kleinere C2-crossen, ook in de Wereldbekers doet de Zwitser goed mee met top-10-plaatsen in Troyes en Val di Sole. “Ik ben op dit moment waarschijnlijk in mijn beste vorm ooit. Daar heb ik ook een goede verklaring voor. In september ben ik getrouwd, en sindsdien woon ik ook samen met mijn vrouw.”

Rüegg voor Van der Poel in Loenhout – foto: Cor Vos

“Zij gaat elke dag werken. Voordien woonde ik helemaal alleen, dus als ik een beetje lui was en mijn dag vulde met gewoon wat te chillen, zou niemand dat merken. Soms zei ik ‘s ochtends tegen mezelf dat ik de badkamer moest kuisen. Maar als dat ’s avonds toch niet gebeurd was, had alleen ikzelf er last van. Nu ik weet dat mijn vrouw ’s avonds thuiskomt en vraagt ‘Hoe was je dag?’, dan wil ik niet moeten zeggen dat ik de hele dag op de bank heb gelegen. Dat motiveert me om beter te trainen en mijn deel van het huishouden te doen. Het heeft me meer discipline gebracht, denk ik. Eerlijk? Ik ben gemotiveerder dan ooit.”

Vreemde vogel
Niet-Belgen of -Nederlanders die een hoog niveau halen in de cross zijn eerder uitzondering dan regel. Naast Rüegg, zie je de Britten Cameron Mason en Tom Pidcock en de Spanjaard Felipe Orts geregeld terugkomen, net als Rüeggs landgenoot Kevin Kuhn. Maar daar stopt het rijtje. “En dat is heel jammer. Het niveau tussen de plekken tien en twintig ligt enorm hoog, zeker bij de Belgen. Als je een slechte dag hebt, dan staan veel renners klaar om je plekje in te nemen. De Belgen hebben het grote voordeel dat de Belgische bossen ideaal zijn om met de crossfiets te trainen.”

In Zwitserland is dan ook vooral het mountainbiken populair. “Omdat het terrein daar meer rough is. Vaak een meer stenige ondergrond, waar je liever niet met de crossfiets op rijdt. Als je in Zwitserland crosser wil worden, dan moet je écht de spirit hebben en veel wilskracht. Maar dan nog, het is nooit zo leuk om op de crossfiets te trainen als in België. Daarom doen ook meer jeugdrenners de sport in jullie land. Veel kindjes stappen in België snel op de crossfiets, terwijl ze hier bij ons automatisch richting het mountainbiken worden geduwd. Zo wordt de vijver om crosstalent uit te vissen snel kleiner.”

Dus moet je al een beetje een vreemde vogel zijn om als Zwitser in de veldritwereld te stappen? “Misschien wel. Veel Zwitserse renners doen het wel, maar ze zien het enkel als een trainingsdiscipline. Ikzelf had meer talent op de crossfiets dan op de mountainbike, maar misschien was dat ook omdat het niveau van de cross in Zwitserland minder hoog ligt.”

Rüegg aan het werk in Hulst – foto: Cor Vos

“In de cross kon ik sneller opklimmen tot het niveau van de nationale ploeg dan op de mountainbike. Mijn begeleiders zeiden me: ‘Als je successen wil boeken in je carrière, dan moet je focussen op de cross.’ Ik heb dat gedaan, maar ik ben ook nooit écht met mountainbiken gestopt. De volgende jaren wil ik er opnieuw meer aandacht aan schenken. Het WK mountainbike van 2025 in Zwitserland wordt een groot doel en dus ga ik een veel beperkter crossprogramma rijden.”

Weinig budget
Een opvallende keuze. Maar ook een logische, omdat Rüegg weinig evolutie in de Zwitserse cross ziet. “We hadden allemaal gehoopt dat het WK in Dübendorf van 2020 voor een boost zou zorgen, maar dat is niet gebeurd. Dübendorf was een one day peak race, maar geen lange termijninvestering. Ik zou niet zeggen dat het booming is. Eigenlijk is het slechter dan ooit. Vijf jaar geleden had je in de crossen van de EKZ Cross Tour soms nog een leuk aantal toeschouwers, maar nu is het allemaal heel kleinschalig geworden. Soms had je best goede internationale renners die kwamen, maar door de Wereldbeker is dat geen optie meer.”

“We hebben ook geen Wereldbekermanche in Zwitserland meer. En dan is er ook de Zwitserse federatie, die de cross niet bepaald serieus neemt. We hadden een heel goede bondscoach tot begin dit jaar. De nieuwe is ook goed, maar de federatie heeft de budgetten voor veldrijden serieus verlaagd. De sport is niet olympisch en dus zien ze geen reden om te investeren in de cross. Dat is heel slecht, want ik blijf ervan overtuigd dat crossen in de winter superbelangrijk is voor onze jonge renners. Je leert zo veel bij, wat je in andere disciplines niet kunt repliceren. Maar het boeit ze niet. De Zwitserse bond wil er niet van weten.”

Volgens Rüegg is er ook weinig beterschap op komst. “Als je écht voorin wil meedoen, dan moet je die jonge renners wel drie of vier keer per winter kunnen overbrengen naar België en de Wereldbekers, om hen te laten wennen aan het hoge niveau. Maar of dat haalbaar is, gezien de huidige beslissingen bij de federatie? Dat denk ik niet. Er is ook het financiële aspect bij de jonge renners zelf. Veel families investeren al in een mountainbike voor hun kinderen. Dat is al veel geld. Als ze ook nog twee of drie crossfietsen en verschillende soorten wielen moeten aankopen, dan wordt het al snel een heel duur verhaal. Een normale familie kan zoiets niet betalen.”

In de modder van Loenhout deed Rüegg het goed – foto: Cor Vos

“Het allerbeste wat je als buitenlandse renner kunt doen, is in België gaan wonen. Zoals Kevin Kuhn”, legt Rüegg uit. “Het is ook mogelijk om alles zelf te organiseren zoals ik nu doe, maar met de juiste contacten in België is het veel gemakkelijker. Als je écht op het hoogste niveau wil meedoen, dan moet je twee of drie seizoenen in België wonen, daar je netwerk opbouwen en op de juiste ondergrond trainen. Maar dat ga ik niet doen. Ik ben gelukkig met mijn vrouw en ik wil haar geen vier maanden alleen laten. Als ik nog vier of vijf jaar jonger was, dan had ik het wel gedaan.”

Mountainbike
Ondanks zijn mountainbikeambities, blijft Rüegg ook doelen koesteren in het veld. In eigen regio doet hij het voortreffelijk, met vier crosszeges. En ook zijn nationale trui verdedigen is belangrijk. “Het is altijd een lastige afweging. We hebben niet veel crossen in eigen land, dus als er dan eentje gepland staat, dan wil ik er ook graag bij zijn. Top-10 in een Wereldbeker is voor mij veel mooier dan een overwinning in eigen land. Mijn grote droom is om op het podium te staan in een Wereldbeker. Zoals Simon Zahner in 2013, op dezelfde dag dat ik mijn eerste Wereldbeker bij de junioren reed.”

“Maar mijn hoofdfocus zal de komende twee jaar op het mountainbiken liggen. Dat is een risico, aangezien ik op de mountainbike nog nooit hetzelfde niveau heb gehaald als op de crossfiets. Ik heb zelfs nooit de Zwitserse selectie op het WK gehaald, maar dat staat op mijn bucketlist en ik wil ervoor gaan. Ook het olympische aspect trekt me aan, maar als ik eerlijk ben, is dat op dit moment niet realistisch. Normaal gezien moet er nog veel progressie mogelijk zijn, maar het is afwachten hoe goed ik word. Ik kan later nog altijd terugkeren naar de cross en terug een uitgebreider programma rijden.”

Succes dit weekend, heren en vrouwen crossers. Dat de beste moge winnen. En bedenk: dertien is niet altijd een ongeluksgetal!

Profiel Timon Rüegg

Rüegg in Antwerpen – foto: Cor Vos

Naam: Timon Rüegg
Land: Zwitserland
Leeftijd: 27 jaar
Categorie: Elite mannen
Ploeg: Heizomat Radteam p/b Kloster Kitchen
Favoriete cross: Namen
Als ik geen crosser was, was ik: Ik heb ooit stage gelopen als timmerman. Dus allicht zou ik dan als timmerman werken.
Carrièredoel: Plezier hebben en successen behalen. Ik wil daar geen specifieke resultaten op plakken, maar als ik de beste versie van mezelf ben, kan ik gelukkig zijn.
Bijgelovig: Nee. Ik ben niet de renner die veel rituelen voor een cross heeft. I keep it simple and easy.