Nick Doup

• zondag 18 oktober 2020 om 21:00

De Vuelta a España diep in het najaar, dat is op zich niet heel bijzonder. De Vuelta die eind oktober begint en in november eindigt, dat is wel heel bijzonder. Alles wat in 2020 kan doorgaan is bijzonder en daarom zijn we blij dat we er op kunnen voorbeschouwen. WielerFlits neemt het parcours van een ingekorte Vuelta onder de loep.

Het is 12 december 2018 als de Vuelta a España bekendmaakt dat de 75ste editie van de rittenkoers begint in Nederland. Utrecht om precies te zijn. Daarmee zou de Domstad de eerste stad ter wereld worden die alle drie grote rondes heeft gehuisvest, na een Girorit in 2010 en de Tourstart van 2015.

Op 14 augustus zou de Vuelta in Utrecht beginnen met een ploegentijdrit, gevolgd door etappes van Den Bosch naar Utrecht en een rit met start en finish in Breda. Daarna zou het peloton naar het Baskenland vliegen om de ronde te vervolgen. Maar ja, die pandemie… Op 29 april van dit jaar werd definitief een streep gezet door de Vuelta-start in Utrecht.

Niet lang daarna maakte organisator Unipublic, onderdeel van de ASO, bekend dat de ronde ingekort zou worden. De drie Nederlandse etappes werden geschrapt. De overige 18 ritten (met start in Irún, Baskenland) bleven in stand, behoudens de etappes die over Portugees grondgebied gingen. Daarvoor is redelijk last minute nog vervanging voor gevonden.

Zware openingsweek eindigt op Tourmalet

De Vuelta zou de Vuelta niet zijn als in de eerste etappe direct geklommen gaat worden. Irún, gelegen nabij de Spaans-Franse grens in het Baskenland en geboorteplaats van oud-wielrenner Juan Manuel Gárate, verzorgt de grote start van de ronde. De rit trekt in het begin langs de kust, doorheen San Sebastián, en draait halverwege het binnenland in. Na twee korte klimmetjes wordt de finale gekenmerkt door de Alto de Elgeta en de Alto de Arrate.

Op deze slotklim van 5,3 kilometer aan 7,7% zullen de eerste verschillen gemaakt worden. Na de top volgt nog een plateau van ruim twee kilometer tot de meet. Ook de tweede etappe van Pamplona naar Lekunberri kent de nodige hoogtemeters. De Alto de San Miguel de Aralar (9,4 km aan 7,9%) maakt de finale extreem lastig. Na de top volgen nog zeventien dalende kilometers tot de finish. Zo weten we na twee dagen al snel wie zeker niet de Vuelta zal winnen.

De start is in Irún, de geboorteplaats van oud-Rabo-renner ‘Juanma’ Garate – foto: Cor Vos

De Tour de France had een bergop aankomst op de vierde dag, waarna de Giro d’Italia overtoepte met de Etna-finish op de derde dag. En dan kan de Vuelta niet onderdoen natuurlijk. Etappe drie gaat op de eerste donderdag van Lodosa naar de aankomst op La Laguna Negra (8,6 km aan 5,8%) van eerste categorie. Het peloton heeft ondertussen het binnenland van Navarra bereikt. De aanloop is allesbehalve simpel, maar toch zullen alle ogen gericht zijn op de slotklim. La Laguna Negra, het zwarte meer, is een klim die steeds steiler wordt. De laatste anderhalve kilometer zijn aan 9 à 10%.

De vierde etappe is er een voor de sprinters. Tussen Garray, in de provincie Soria, en Ejea de los Caballeros, in de provincie Zaragoza, ligt een Spaans vlakke rit. Dat betekent dat het op papier vlak is, maar in werkelijkheid nog de nodige hoogtemeters kent. De laatste kilometers zijn vlak en zonder grote obstakels. Etappe vijf kent het zwaartepunt in de laatste 70 kilometer, met drie beklimmingen die elkaar kort opvolgen. De top van de laatste hobbel, de Alto de Patralba (8,7 km aan 5,2%) ligt een kleine twintig kilometer van de meet in Sabiñánigo. Een ideale rit voor de aanvallers.

Met de rit van Huesca naar Sabiñánigo in de regio Aragón is het Vuelta-circus weer wat dichter bij de grens met Frankrijk gekomen. De Pyreneeën liggen aan de horizon en daar gaat het peloton dan ook heen. De eerste zondagrit start in het kleine Biescas in Aragón naar… de Col du Tourmalet!

De Tourmalet tijdens de Tour van 2019, hartje zomer – foto: Cor Vos

Een serieuze bergetappe, slechts 136 kilometer lang, met die grote cols op het menu. Direct vanuit de start volgt de Alto de Portalet (15 km aan 4,5%), direct gevolgd door de Col d’Aubisque (16,4 km aan 7,1%) van buitencategorie en de buitencategorie slotklim van de Tourmalet (19 km aan 7,4%). Op de top van de Portalet passeert het peloton de grens, waarna de koers tot de finish op Frans grondgebied blijft.

De top van de Tourmalet, gelegen op 2.115 meter boven zeeniveau, is de Cima Alberto Fernández als hoogste punt van deze ronde. Dat kan ook nog de nodige problemen opleveren, want de Tourmalet van eind oktober is een andere klim dan de Tourmalet van hartje zomer. Is de klim niet begaanbaar? Dan zal de organisatie een alternatief moeten zoeken. Maar laten we er voor nu van uitgaan dat de Tourmalet ‘gewoon’ beklommen kan worden.

In dat geval weten we na zes dagen, met meerdere aankomsten bergop en slechts één rit met minder dan 2.000 hoogtemeters, al wie nog kans maken op de eindzege.

Update: de organisatie heeft besloten om dit jaar niet naar Frankrijk te trekken, waardoor de renners niet zullen finishen op de gevreesde Tourmalet. De hertekende etappe begint wel gewoon in Biescas en trekt vervolgens naar de Alto de Petralba (6,3 km aan 5%) van derde categorie en de Puerto de Cotefablo (13 km aan 4,3%) van tweede categorie. De renners zullen nog altijd finishen bergop, om precies te zijn in skistation Sallent de Gállego-Aramón Formigal. Dit is een beklimming van eerste categorie.

Dinsdag 20 oktober, etappe 1: Irún – Arrate, Eibar (172,4 km)
Start: 12.55 uur
Finish: 17.15-17.45 uur
Hoogtemeters: 2.576

Woensdag 21 oktober, etappe 2: Pamplona – Lekunberri (151,6 km)
Start: 13.30 uur
Finish: 17.20-17.40 uur
Hoogtemeters: 2.700

Donderdag 22 oktober, etappe 3: Lodosa – La Laguna Negra, Vinuesa (166,1 km)
Start: 13.00 uur
Finish: 17.15-17.45 uur
Hoogtemeters: 2.618

Vrijdag 23 oktober, etappe 4: Garray, Numancia – Ejea de los Caballeros (191,7 km)
Start: 12.53 uur
Finish: 17.20-17.40 uur
Hoogtemeters: 1.600

Zaterdag 24 oktober, etappe 5: Huesca – Sabiñánigo (184,4 km)
Start: 12.35 uur
Finish: 17.15-17.45 uur
Hoogtemeters: 3.079

Zondag 25 oktober, etappe 6: Biescas – Formigal (146,4 km)

Mythisch weekend: finishes op Farrapona en Angliru

Overigens, voor de liefhebbers van nutteloze feitjes. In de nacht van zaterdag 24 op zondag 25 oktober gaat de wintertijd in. Dit heeft vooral gevolgen voor de finishtijden, die vanaf de Tourmaletrit iets vroeger liggen. Dat we ooit nog met een wielerronde in de wintertijd zouden gaan koersen… Alles kan in 2020!

Na de finish op de Tourmalet keert het peloton weer terug naar het Baskenland. De eerste rustdag vindt namelijk plaats in Vitoria-Gasteiz. Daar begint ook de zevende etappe, die met twee beklimmingen van de Puerto de Orduña, op maat is voor de aanvallers. De organisatie heeft gekozen voor een grote lokale ronde ten oosten van finishplaats Villanuea de Valdegovia. De Orduña (7,8 km aan 7,7%) is dus de scherprechter. Na de tweede beklimming is het nog twintig kilometer dalend en vlak tot de finish.

In 2014 kregen we op de Farrapona een duel Froome-Contador – foto: Cor Vos

Is het dan weer tijd voor de sprinters? Nee, ben je gek. De achtste etappe slingert door de Rioja-streek, tussen Logroño en de Alto de Moncalvillo. Na 100 kilometer is de Puerto de la Rasa de eerste klim van de dag en na een lange afdaling en een vallei is de steile Moncalvillo (8,3 km aan 9,2%) de slotklim van de dag. Halverwege die klim zitten er passages in van 15%. Een echte muur, die opnieuw voor een schifting gaat zorgen in het klassement.

Etappe negen speelt zich af in de regio Castillië en Léon. De rit tussen Castrillo del Val en Aguilar de Campoo is de meest vlakke tot nu toe, met ‘slechts’ 998 hoogtemeters. Een kans voor de rappe mannen dus! De slotfase is geheel vlak, al is het oppassen voor een terugdraaiende bocht vlak voor de vod van de laatste kilometer. De tiende rit is er een langs de Cantabrische kust. Het peloton houdt tussen Castro Urdiales en Suances de zee aan de rechterkant. Alleen voor de Alto de San Cipriano (4,3 km aan 5%) wordt even het binnenland ingetrokken. Daarna is echter nog tijd zat om alles weer bij elkaar te brengen. Maar let op, de laatste twee kilometer lopen aan ongeveer 5% omhoog.

Het tweede weekend van deze Vuelta is er een voor de klimmers. In de elfde etappe ligt de finish na een bergetappe, met onderweg al vier klimmen waarvan drie van eerste categorie, op de Alto de la Farrapona (16,5 km aan 6,2%). De toppers zullen hier van goede huize moeten komen, want de Alto de la Colladona (7 km aan 6,5%), de Alto de la Cobertoria (9,8 km aan 9%) en de Puerto de San Lorenzo (10 km aan 8,6%) hebben daarvoor al voor de nodige schade gezorgd. Het aantal hoogtemeters? Je mag ook niet kijken… 4.684 in totaal op deze zaterdag.

Contador danst naar zijn laatste kunststukje op de Angliru – foto: Cor Vos

Zondag 1 november is de twaalfde etappe er eentje met aankomst op de mythische Alto de l’Angliru. De rit is kort, namelijk slechts 109 kilometer maar nog wel met ruim 3.000 hoogtemeters. Twee klimmetjes van derde categorie zijn de opmaat naar de Alto de la Mozqueta (6,6 km aan 8,4%), de Alto del Cordal (5,4 km aan 9,3%) en de slotklim naar de Angliru (12,4 km aan 9,9%, maximaal 23,5%). De Asturische muur zat in 2017 voor het laatst in de Vuelta, toen ging de zege naar de afzwaaiende Alberto Contador.

Dinsdag 27 oktober, etappe 7: Vitoria-Gasteiz – Villanueva de Valdegovia (159,7 km)
Start: 13.00 uur
Finish: 17.05-17.25 uur
Hoogtemeters: 2.630

Woensdag 28 oktober, etappe 8: Logroño – Alto de Moncalvillo (164 km)
Start: 12.40 uur
Finish: 17.00-17.30 uur
Hoogtemeters: 2.880

Donderdag 29 oktober, etappe 9: Castrillo del Val – Aguilar de Campoo (157,7 km)
Start: 13.00 uur
Finish: 17.05-17.25 uur
Hoogtemeters: 998

Vrijdag 30 oktober, etappe 10: Castro Urdiales – Suances (185 km)
Start: 12.35 uur
Finish: 17.05-17.30 uur
Hoogtemeters: 2.134

Zaterdag 31 oktober, etappe 11: Villaviciosa – Alto de la Farrapona, Lagos de Somiedo (170 km)
Start: 12.18 uur
Finish: 17.00-17.33 uur
Hoogtemeters: 4.684

Zondag 1 november, etappe 12: Pola de Laviana – Alto de l’Angliru (109,4 km)
Start: 13.52 uur
Finish: 17.05-17.26 uur
Hoogtemeters: 3.102

Slotweek begint met tijdrit

Op maandag kunnen de renners genieten van een waarschijnlijk zeer welkome rustdag in A Coruña, een kustplaats in Galicië in het uiterste noordwesten van Spanje. Iets zuidelijker vindt op dinsdag 3 november de enige tijdrit van de Vuelta plaats. Een beproeving van 33,7 kilometer langs de kust tussen Muros en Dumbría, waar de streep ligt op de Mirador de Ézaro. Deze klim is 1,8 kilometer lang aan een gemiddeld (!) stijgingspercentage van 14,8%. Parcoursbouwer Fernando Escartín weet het zeker: het loont om van fiets te wisselen.

De veertiende etappe is er een van ruim 200 kilometer van Lugo naar Ourense, doorheen de regio van Galicië. De organisatie heeft de rit aangemerkt als heuvelrit. In het tweede deel van de rit liggen drie klimmetjes, waarvan de laatste de top heeft op ruim twintig kilometer van de meet. Daarnaast lopen de laatste kilometers stevig omhoog. Reken maar dat de aanvallers deze rit met rood omcirkelen in hun agenda. Anders is het een kans voor de puncheurs.

Eigenlijk zouden etappes vijftien en zestien deels over Portugees grondgebied gaan, maar de aankomst in Matosinhos en de start in Viseu zijn geschrapt vanwege de onzekerheid rondom de coronasituatie. De Vuelta vond de oplossing in een lange vijftiende rit van Mos naar Puebla de Sanabria, met vijf klimmetjes van derde categorie, en een zestiende etappe van universiteitsstad Salamanca en Ciudad Rodrigo, dwars door de bergketen Sierra de Francia. Beide etappes zijn heuvelachtig en, alweer, geschikt door de aanvallers.

Dinsdag 3 november, etappe 13: Muros – Mirador de Ézaro (33,7 km, ITT)
Start: 13.33 uur (eerste renner)
Finish: rond 17.20 uur (laatste renner)
Hoogtemeters: 495

Woensdag 4 november, etappe 14: Lugo – Ourense (204,7 km)
Start: 11.41 uur
Finish: 17.00-17.30 uur
Hoogtemeters: 2.851

Donderdag 5 november, etappe 15: Mos – Puebla de Sanabria (230,8 km)
Start: 10.33 uur
Finish: 16.55-17.40 uur
Hoogtemeters: 4.090

Vrijdag 6 november, etappe 16: Salamanca – Ciudad Rodrigo (162 km)
Start: 12.45 uur
Finish: 17.05-17.30 uur
Hoogtemeters: 2.632

Ontknoping op de Alto de la Covatilla

De klassementsrenners zullen de benen willen sparen in de dagen na de tijdrit, want het slotstuk vindt op de laatste zaterdag plaats. De zeventiende etappe voert de renners van Sequeros naar de Alto de la Covatilla, allebei gelegen in de provincie Salamanca.

Het eerste obstakel onderweg is de Puerto del Portillo de las Batuecas (10,1 km aan 6,5%). Een hele mond vol, maar wel een klim van eerste categorie. Daarna volgen nog vier klimmetjes alvorens de slotklim begint. De Alto de la Covatilla (11,4 km aan 7,1%, maximaal 12%) is de laatste officiële klim van deze Vuelta en dan is de col ook nog eens gecategoriseerd als buitencategorie. Met ruim 4.000 hoogtemeters zullen de kleppers nog een keer aan de bak moeten.

In 2011 werd Bauke Mollema op La Covatilla geklopt door Daniel Martin – foto: Cor Vos

Opvallend genoeg is de Covatilla het meest zuidelijke punt dat de renners bereiken in deze Vuelta. De koers zou daarom makkelijk de Ronde van Noord-Spanje genoemd kunnen worden. Maar na de Covatilla zit de Vuelta erop. Zo goed als, want alleen de feestelijke slotrit van de Hipódromo de la Zarzuela (even ten noorden van de hoofdstad) naar het inmiddels traditionele plaatselijke circuit in hartje Madrid staat de renners nog te wachten. Daar wordt nog een keer gesprint en de Vuelta-winnaar van 2020 gehuldigd.

Als het peloton Madrid bereikt, tenminste.

Zaterdag 7 november, etappe 17: Sequeros – Alto de la Covatilla (178,2 km)
Start: 12.03 uur
Finish: 16.55-17.35 uur
Hoogtemeters: 4.138

Zondag 8 november, etappe 18: Hipódromo de la Zarzuela – Madrid (124,4 km)
Start: 13.55 uur
Finish: 17.05-17.25 uur
Hoogtemeters: 550

WielerFlits komt tijdens de Vuelta a España dagelijks met een voorbeschouwing op de 18 etappes. In die vooruitblik wordt het parcours extra geduid en wijzen we, zoals jullie van ons gewend zijn, tien favorieten voor de dagzege aan.