vrijdag 19 augustus 2022 om 00:00

Vuelta 2022: Voorbeschouwing favorieten puntenklassement

Twee jaar op rij won Primož Roglič het puntenklassement in de Ronde van Spanje, maar dit jaar gaat dat niet gebeuren. Niet omdat de Sloveen niet aan de start staat, maar omdat de puntentelling dit jaar lijkt op die in de Tour de France. En de sprinters dus weer in het voordeel zijn. Wie gaat er met de groene trui aan de haal? WielerFlits blikt vooruit.

Historie

In 1945 werd het puntenklassement geïntroduceerd in de Vuelta. Thuisrijder Delio Rodríguez was de eerste winnaar. Sindsdien – met uitzondering van 1946 en tussen 1948 en 1954 – wordt deze klassering elk jaar opgemaakt. Laurent Jalabert (1994, 1995, 1996 en 1997) en Sean Kelly (1980, 1985, 1986 en 1988) wisten allebei vier keer het klassement op hun naam te schrijven. In 2018 kregen zij gezelschap van Alejandro Valverde, die na 2012, 2013 en 2015 ook in 2018 de beste was in het puntenklassement. De Fransman, de Ier en de Spanjaard zijn daarmee recordhouders.

Alejandro Valverde in de Vuelta van 2013 – foto: Cor Vos

Liefst dertien keer ging het puntenklassement naar een Belgische winnaar. Greg Van Avermaet was in 2008 de laatste. Nederland is iets minder bedrijvig in het winnen van dit kleinood. In de 1963 was Bas Maliepaard de eerste, gevolgd door Jos van der Vleuten in 1966 en Jan Janssen in de twee jaren daarna. Het was uiteindelijk 43 jaar wachten tot er weer een Nederlander de meeste punten scoorde in de Spaanse rittenkoers.

In 2011 troefde Bauke Mollema zijn directe concurrent Joaquim Rodriguez af, door in de slotetappe naar Madrid op een negende plek te eindigen in de massasprint. Purito haalde daar geen punten, waardoor de Rabobank-renner zich mocht melden op het eindpodium. Mollema heeft geen 43 jaar moeten wachten op een opvolger, want Fabio Jakobsen profiteerde vorig seizoen – tien jaar na Mollema – optimaal van de nieuwe puntentelling. Hij won drie etappes en trok zo het puntenklassement naar zich toe.

Bauke Mollema was in 2011 overigens weer de eerste klassementsrenner die het puntenklassement won. Vanaf 2002 had namelijk elk jaar een sprinter gewonnen, tot Mollema er mee vandoor ging. Dat de Vuelta jarenlang een standaard puntentelling had, speelde in het voordeel van de klimmers. De ronde kent nu eenmaal veel aankomsten bergop of voor puncheurs.

Bauke Mollema in de groene trui van 2011 – foto: Cor Vos

Alleen sterk klimmende sprinters John Degenkolb (2014) en Fabio Felline (2016) doorbraken de hegemonie van klassementsrenners. Wat daar ook uit af te leiden is: het sprintersveld in de Vuelta stelt best wel vaak teleur, waardoor coureurs als Degenkolb en Felline in sprintritten veel punten konden scoren.

Overigens is de puntentrui nu groen, maar dat was niet altijd zo. Tot 1986 was de kleur van de trui blauw. Uitgezonderd de jaren 1987, 1988 en 1989 zou dat tot 2008 zo blijven. Er was ook nog een tijd dat er gele vissen op de puntentrui stonden. Je moet er maar van houden… Sinds 2009 ontvangt de leider in het puntenklassement een groene trui, die dit jaar gesponsord wordt door autofabrikant Skoda.

Laatste tien winnaars puntenklassement Vuelta
2021: Fabio Jakobsen
2020: Primož Roglič
2019: Primož Roglič
2018: Alejandro Valverde
2017: Chris Froome
2016: Fabio Felline
2015: Alejandro Valverde
2014: John Degenkolb
2013: Alejandro Valverde
2012: Alejandro Valverde

Vorig jaar

Het puntenklassement van de Vuelta a España kende afgelopen seizoen maar drie leiders. Primož Roglič won de openingstijdrit en was zo automatisch ook de eerste officiële drager van de groene trui, maar na de tweede rit moest hij deze afstaan aan Jasper Philipsen. Fabio Jakobsen won de vierde rit en nam het kleinood weer over van Philipsen, die zichzelf dan weer revancheerde in de vijfde etappe.

In totaal droeg Philipsen vijf dagen het groen – foto: Cor Vos

Drie dagen was de groene trui voor Philipsen, maar vanaf de achtste etappe was het Fabio Jakobsen voor en Fabio Jakobsen na. De Nederlander boekte zijn tweede ritwinst in La Manga del Mar Menor en pakte een voorsprong van 16 punten op Philipsen, die twee dagen later zou uitstappen. De grootste concurrenten voor Jakobsen waren Magnus Cort, die in totaal drie etappes won, en klassementsleider Primož Roglič.

Door de zestiende etappe naar Santa Cruz de Bezana te winnen, voor Jordi Meeus en Matteo Trentin, breidde Jakobsen zijn puntentotaal uit naar 250 punten. In de vijf resterende ritten scoorde de kopman van Deceuninck-Quick-Step geen punten meer, maar het was wel genoeg om de eindzege in het puntenklassement over de streep te trekken. Roglič strandde op 199 punten en Cort op 161 punten.

De groene trui ging in Madrid naar Fabio Jakobsen – foto: Cor Vos

Eindstand puntenklassement Vuelta 2021
1. Fabio Jakobsen (Deceuninck-Quick-Step) met 250 punten
2. Primož Roglič (Jumbo-Visma) met 199 punten
3. Magnus Cort (EF Education-Nippo) met 161 punten
4. Matteo Trentin (UAE Emirates) met 145 punten
5. Enric Mas (Movistar) met 120 punten

Puntentelling

De puntentelling in de Vuelta ziet er sinds 2021 anders uit dan in voorgaande jaren. Voorheen waren er 25 punten voor de winnaar, ongeacht of het een sprintetappe, bergrit of tijdrit was. Nu wordt voor het tweede jaar op rij – aan de hand van de zwaarte van de rit – beoordeeld of de winnaar 50, 30 of 20 punten toebedeeld krijgt.

En die nieuwe puntentelling haalt de wind uit de zeilen bij de klimmers, aangezien er in de vlakke etappes 50 punten zijn te verdienen. Net zoals in de Tour de France. De kans lijkt dus niet heel erg groot dat een klassementsrenner het puntenklassement gaat winnen. De winnaar van een zware bergrit krijgt hij namelijk ‘maar’ 20 punten; evenveel als de de nummer drie in een vlakke rit.

De organisatie van de Vuelta heeft het puntenklassement als volgt vormgegeven: 20 punten voor de winnaar in de individuele tijdrit (rit 10) en zware bergetappes (rit 6, 8, 9, 12, 14, 15, 18 en 20), 30 punten voor de winnaar in heuvelritten (rit 4, 5, 7, 11, 17 en 19) en 50 punten voor de winnaar in sprintetappes (rit 2, 3, 13, 16 en 21). De tussensprints zullen een grotere rol van betekenis gaan spelen, omdat daar in elke etappe nog eens 20 punten zijn op te rapen – in tegenstelling tot de 3 punten die ze in voorgaande jaren vergaven.

Bij een gelijke stand in punten wordt er gekeken naar het aantal etappezeges. Als ook dit aantal hetzelfde is, zijn de overwinningen in tussensprints en daarna de stand in het algemeen klassement doorslaggevend.

Vlakke etappes (Etappes 2, 3, 13, 16, 21)
Aan de finish: 50 – 30 – 20 – 18 – 16 – 14 – 12 – 10 – 8 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 (eerste 15 renners)

Heuvelachtige etappes (Etappes 4, 5, 7, 11, 17, 19)
Aan de finish: 30 – 25 – 22 – 19 – 17 – 15 – 13 – 11 – 9 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 (eerste 15 renners)

Bergetappes (Etappes 6, 8, 9, 12, 14, 15, 18, 20)
Aan de finish: 20 – 17 – 15 – 13 – 11 – 10 – 9 – 8 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1 (eerste 15 renners)

Individuele tijdrit (Etappe 10)
Aan de finish: 20 – 17 – 15 – 13 – 11 – 10 – 9 – 8 – 7 – 6 – 5 – 4 – 3 – 2 – 1 (eerste 15 renners)

Tussensprint (een per etappe
Elke tussensprint: 20 – 17 – 15 – 13 – 10 (eerste 5 renners)

Favorieten

Het sprintersveld van de aankomende Vuelta a España is niet van het allerhoogste niveau. Fabio Jakobsen, Wout van Aert, Dylan Groenewegen en Jasper Philipsen, die massasprints wonnen in de Tour de France, ontbreken bij de start in Utrecht en ook grote namen als Arnaud Démare, Caleb Ewan en Mark Cavendish zijn er niet bij.

Hoeveel kansen we tellen voor de sprinters? We denken toch zeker zes, maar sommige sterk klimmende sprinters mogen hopen op een achttal kansen. De strijd om de groene trui zal in die ritten voornamelijk gestreden worden, zeker als we kijken naar de puntentelling. De uitslag van vorig jaar (toen Fabio Jakobsen genoeg had aan drie ritzeges en twee tweede plaatsen om het puntenklassement te winnen) laat ook zien dat de sprinters de grote favorieten zijn. Eén eis: Madrid halen.

Tim Merlier – foto: Cor Vos

De beste sprinter op papier is Tim Merlier. De kopman van Alpecin-Deceuninck werd thuisgelaten voor de Tour de France, maar Jasper Philipsen bewees daar zijn waarde met twee ritzeges in Frankrijk. In Nederland en Spanje is het aan Merlier, die er zal starten als regerend Belgisch kampioen. Voor hem zal het belangrijk worden om in Utrecht en Breda al toe te slaan, want enkele ‘sprintritten’ in Spanje zijn toch behoorlijk lastig en van Merlier is bekend dat hij op dat terrein snel in moeilijkheden komt.

Maar weet hij te overleven in het peloton, dan is hij de te kloppen man in de sprints. En in die vlakke etappes zijn relatief de meeste punten te verdienen. De grootste ‘maar’ bij Merlier zijn de bergetappes. Bergop komt hij snel in de problemen en in de twee grote rondes die hij tot nu toe reed (Giro 2021 en Tour 2021) kwam hij, om verschillende redenen, niet verder dan etappe 11. En uitrijden is wel nodig om het puntenklassement te winnen. De andere kant van de medaille? In de Giro en de Tour won Merlier een etappe.

Een gevaarlijke outsider voor het puntenklassement is Mads Pedersen. Omdat de Benelux Tour niet door is gegaan, heeft hij besloten de Vuelta te rijden in aanloop naar het najaar. De Deen van Trek-Segafredo durft zich in massasprints te smijten (hij werd twee keer derde in een sprint in de Tour, red.), is niet vies van een aanval (zo won hij een rit in de Tour) en kan een heuvel overleven. Dat is een voordeel van Pedersen tegenover een pure sprinter als Merlier. Het is dan wel zaak voor de voormalige wereldkampioen om in de pure massasprints ook kort te eindigen.

Mads Pedersen – foto: Cor Vos

We durven Ethan Hayter ook op te schrijven als potentiële eindwinnaar van het puntenklassement. Hayter is nog maar 23 jaar en maakt zijn debuut in een grote ronde, maar hij heeft de laatste jaren veel indruk gemaakt bij INEOS Grenadiers. Hij beschikt over een goede sprint, kan uitstekend punchen en is bovendien een ijzersterke tijdrijder. Doet hij u aan iemand denken? We denken alvast mee: in het Critérium du Dauphiné werd hij tweede in het puntenklassement op ‘slechts’ 14 punten van Wout van Aert. Hayter, eindwinnaar van de Ronde van Polen, kan zich op enkele lastige aankomsten in Spanje mengen tussen de klassementsrenners. Mengt hij zich ook in de massasprints, dan is hij een grote favoriet voor het groen, omdat hij punten kan scoren in etappes waarin alle concurrenten dat niet kunnen.

BORA-hansgrohe heeft de ploeg in twee delen opgesplitst. Sam Bennett krijgt namelijk de kans om zijn seizoen enigszins te redden. Winnen deed hij dit jaar nog maar een keer, in Eschborn-Frankfurt. Die overwinning kwam deels op naam van Danny van Poppel, zijn vaste lead-out die ook mee is in de Vuelta. Met Ryan Mullen krijgt Bennett ook nog een vertrouweling en landgenoot met zich mee. Jonas Koch is de vierde en laatste wagon in de trein van de Ierse sprinter, die voor de derde keer de Vuelta gaat rijden. Tot nu toe won Bennett al drie etappes. Wil hij ook het puntenklassement winnen, dan moet hij er daar zeker een paar aan toevoegen.

foto: Cor Vos

Namens UAE Emirates willen we graag Pascal Ackermann opschrijven, maar het EK in eigen land draaide uit op een nachtmerrie voor de Duitser. Na een valpartij moest hij opgeven met pijn aan zijn hand. Ackermann liet daags na het EK weten dat zijn vinger gehecht moest worden, maar de Vuelta kwam niet in gevaar. Toch zal een pijnlijke vinger niet ideaal zijn, zeker niet als vroeg in de Vuelta al twee sprintkansen liggen. Maar Ackermann is op papier de beste sprinter van het veld na Merlier en dus moeten we hem zeker opschrijven. Juan Sebastián Molano zal hem door de finales moeten loodsen.

Dan BikeExchange-Jayco, dat Kaden Groves opstelt. De 23-jarige Australiër maakt zijn debuut in een grote ronde. Dit jaar won hij al twee keer, waaronder op WorldTour-niveau in de Ronde van Catalonië. Daar voegde hij nog een sprintzege aan toe in de Ronde van Turkije. Voor de rest stapelt Groves de ereplaatsen op elkaar. Kort eindigen in dit veld moet hem zeker lukken, en dan kom je vanzelf hoog te staan in het puntenklassement.

Voor meer ervaring moeten we bij Bryan Coquard en Cofidis zijn. De Fransman is inmiddels een dertiger en wacht nog altijd op een ritzege in een van de grote rondes. Vijf deelnames aan de Tour en zijn teller staat nog altijd op nul, dus nu beproeft hij zijn geluk in de Vuelta. Zijn enige twee seizoenszeges behaalde Coquard in februari en in traditionele massasprints is hij nooit een held geweest, maar ‘Spaans vlakke’ etappes moeten hem beter liggen. Gaat hij daar toeslaan?

Sam Bennett – foto: Cor Vos

De Vuelta is al jarenlang een grote ronde waarin talent de kans krijgt om zich te laten zien. Dat geldt ook voor Gerben Thijssen (24, Intermarché-Wanty-Gobert) en Jake Stewart (22 , Groupama-FDJ). De Belg weet sinds dit jaar wat winnen is. Na een ritzege in de Vierdaagse van Duinkerke wist hij ook te stunten met winst in een Ronde van Polen-etappe. Hij kan het dus ook op het hoogste niveau. Kan Thijssen het Tim Merlier lastig maken? Voor de talentvolle Stewart is het ook een test. Vorig jaar verraste de Brit met een tweede plek in de Omloop het Nieuwsblad, maar zijn eerste profzege volgde onlangs in de Tour de l’Ain. Dat deelnemersveld was een pak minder, maar het moraal heeft wel een boost gehad.

Nog enkele sprinters die we eruit willen pikken zijn Andrea Vendrame (AG2R Citroën), Itamar Einhorn (Israel-Premier Tech) en Manuel Peñalver (Burgos-BH). Van hen verwachten we enkele top-10-uitslagen, maar een rol in het puntenklassement zullen ze niet gaan spelen.

Primož Roglič in de groene trui tijdens de Vuelta 2020 – foto: Cor Vos

Want de strijd om het puntenklassement is meer dan alleen sprinten. Er zijn maar liefst acht aankomsten bergop en dan komen bijna altijd de klassementsrenners en heuvelspecialisten met een punch bovendrijven. In die categorie scharen we zeker Primož Roglič (Jumbo-Visma), Alejandro Valverde (Movistar), wereldkampioen Julian Alaphilippe (Quick-Step-Alpha Vinyl) en Pello Bilbao (Bahrain Victorious). Roglič wist vorig jaar tweede te worden met de nieuwe puntentelling. Mocht hij willen winnen, dan moeten de sprintetappes eigenlijk allemaal gewonnen worden door verschillende rappe mannen. Die kans lijkt echter klein.

Andere klassementsrenners die, als gevolg van hun strijd om het algemeen klassement ook vaak kort eindigen in etappe-uitslagen, hoog kunnen eindigen zijn Remco Evenepoel (Quick-Step-Alpha Vinyl), João Almeida (UAE Emirates), Jai Hindley, Wilco Kelderman (beiden BORA-hansgrohe), Richard Carapaz, Pavel Sivakov (beiden INEOS Grenadiers), Simon Yates (BikeExchange-Jayco), Miguel Ángel López (Astana Qazaqstan), Mikel Landa, Jack Haig (beiden Bahrain Victorious) en Nairo Quintana (Arkéa-Samsic).