Vuelta 2023: Voorbeschouwing favorieten eindzege – Vingegaard en Roglic tegen Evenepoel
Als de herfst nadert, wordt het hoog tijd voor de Vuelta a España. De editie van 2023 kent een loodzwaar parcours waarop het uiterste gevraagd wordt van de topfavorieten. Dit jaar staat de Vuelta in het teken van de jacht van Jumbo-Visma op een unieke triple. Met Giro-winnaar Primož Roglič en Tour-winnaar Jonas Vingegaard jaagt het team op de eindzege in Spanje. Dan moeten zij wel Remco Evenepoel zien te onttronen. Lukt dat? WielerFlits blikt vooruit op de hoofdrolspelers in drie weken spektakel!
Historie
De historie van La Vuelta gaat terug tot 1935, toen de Spaanse journalist Juan Pujol van de krant Informaciones de ronde oprichtte. Na het succes dat l’Auto had met de Tour de France en La Gazzetta dello Sport met de Giro d’Italia, dacht Pujol waarschijnlijk: beter goed gejat dan slecht bedacht. De Tweede Wereldoorlog gooide de ontwikkeling van de koers in de war, maar vanaf 1955 prijkt de wedstrijd jaarlijks op de kalender.
Het was de Belg Gustaaf Deloor die de eerste twee edities van de Vuelta a España wist te winnen. In 1935 hield hij thuisrijder Mariano Cañardo van de overwinning af en een jaar later wist Gustaaf zijn oudere broer Alfons naar de tweede plaats te verwijzen. De eerste Spaanse winnaar volgde in 1941 (pas de derde uitgave door de tussenliggende Spaanse Burgeroorlog) toen Julián Berrendero won. Het was ook de eerste keer dat het eindpodium volledig Spaans was. Naast Berrendero mochten Fermín Trueba en José Jabardo op het podium verschijnen.
Toch was de Ronde van Spanje niet altijd een feestje voor de thuisrijders. Jean Stablinski, Jacques Anquetil, Raymond Poulidor, Felice Gimondi, Eddy Merckx, Freddy Maertens, Bernard Hinault en Sean Kelly staan allemaal op het palmares. Namen van de Spaanse helden Luis Ocaña, Marino Lejarreta en Pedro Delgado staan natuurlijk wel op de erelijst.
Twee keer was er een Nederlandse eindwinnaar: in 1967 won Jan Janssen en in 1979 Joop Zoetemelk. Door de overwinning van Remco Evenepoel vorig jaar, won in totaal acht keer een Belg. Naast de reeds genoemde Gustaaf Deloor, Eddy Merckx en Freddy Maertens verdienden ook Edward Van Dijck (1947), Frans De Mulder (1960) en Ferdinand Bracke (1971) die eer. En Evenepoel dus.
De Vuelta was in de vroege jaren altijd een voorjaarskoers. Pas in 1995 werd de Spaanse ronde gedirigeerd naar het najaar. Tegenwoordig zijn augustus en september de maanden van de Vuelta. De recordhouder met de meeste eindoverwinningen in de Vuelta komt uit het post-1995-tijdperk. Roberto Heras wist tussen 2000 en 2005 vier keer te winnen, wat hem nog altijd de eenzame recordhouder maakt. Tony Rominger en Alberto Contador staan op drie eindzeges, net als Primož Roglič die in 2021 die trilogie vervolmaakte. Kan hij Heras evenaren?
De trui die de leider in het algemeen klassement draagt, kleurt rood. Die beslissing werd eind 2009 genomen. Ter ere van de 75e verjaardag van de Vuelta werd in 2010 voor rood gekozen. Daarvoor was het een gouden trui. “Iedereen noemt hem gewoon de gele trui, net zoals die in de Ronde van Frankrijk. We willen onze eigen persoonlijkheid versterken door middel van een eigen kleur”, vertelde koersdirecteur Javier Guillén destijds. De puntentrui is groen, de bergtrui wit met grote blauwe stippen en de jongerentrui is wit.
Laatste tien winnaars Vuelta a España
2022: Remco Evenepoel
2021: Primož Roglič
2020: Primož Roglič
2019: Primož Roglič
2018: Simon Yates
2017: Chris Froome
2016: Nairo Quintana
2015: Fabio Aru
2014: Alberto Contador
2013: Chris Horner
Vorig jaar
Voorafgaand aan de Vuelta a España 2022 werd gesproken over een strijd tussen Primož Roglič en de rest. Na drie overwinningen op rij ging de Sloveen voor zijn vierde eindzege in Spanje. Remco Evenepoel werd gezien als grootste concurrent, evenals Giro-winnaar Jai Hindley, Richard Carapaz, João Almeida en Simon Yates.
Bij de Nederlandse start in Utrecht, Breda en Den Bosch ging alles voorspoedig voor Jumbo-Visma en Roglič, want de ploegentijdrit werd gewonnen en op de eerste heuvelachtige aankomst in Spanje greep de kopman gelijk de rode trui. Die gaf hij een dag later af aan vluchter Rudy Molard, om hem uiteindelijk nooit meer terug te zien. De eerste echte bergetappe naar de Pico Jano werd gewonnen door Jay Vine, maar Remco Evenepoel werd tweede en greep de macht in het klassement.
In het tweede weekend met bergetappes vergrootte Evenepoel zijn voorsprong in het klassement tot 1.21 minuut op Enric Mas, terwijl Roglič zich had opgewerkt naar de derde plek. In de tijdrit naar Alicante breidde de Belgische klassementsrenner zijn voorsprong alleen maar verder uit, naar bijna drie minuten (!) op Roglič. Een valpartij en wat mindere dagen, onder meer op Sierra Nevada, zorgden ervoor dat de Sloveen steeds dichterbij kon komen.
Roglič greep elk moment aan om tijd terug te pakken en met een zware slotweek op komst was de 1.26 minuut voorsprong van Evenepoel alles behalve genoeg, ware het niet dat de kopman van Jumbo-Visma ongelukkig ten val kwam vlak voor de finish in Tomares en als gevolg daarvan moest opgeven. Zo was Enric Mas plots de grootste concurrent van Evenepoel. De Spanjaard kon echter geen vuist maken.
Evenepoel won nog op de Alto del Piornal, kwam niet meer in de problemen en kon na drie weken als een koning Madrid binnenrijden. Ruim twee minuten achter hem eindigde Mas als tweede en werd toptalent Juan Ayuso, die in koers bleef ondanks een positieve coronatest, verrassend derde. Hij hield onder meer Miguel Ángel López en João Almeida achter zich. Thymen Arensman was op plek zes de beste Nederlander.
Eindklassement Vuelta a España 2022
1. Remco Evenepoel (Quick-Step-Alpha Vinyl) in 80u26m59s
2. Enric Mas (Movistar) op 2m02s
3. Juan Ayuso (UAE Emirates) op 4m57s
4. Miguel Ángel López (Astana Qazaqstan) op 5m56
5. João Almeida (UAE Emirates) op 7m24s
6. Thymen Arensman (Team DSM) op 7m45s
Favorieten
**** Jonas Vingegaard
De winnaar van de Tour de France staat aan de start in de Vuelta a España! Voor het eerst in zijn carrière gaat Jonas Vingegaard twee grote rondes in een jaar rijden. Het doel van Jumbo-Visma is dan ook duidelijk: alle grote rondes in één seizoen winnen. Vingegaard deelt het kopmanschap met Giro d’Italia-winnaar Primož Roglič, over wie we later nog verder komen te spreken.
Veel vragen aan het adres van Jumbo-Visma zullen gaan over de tactiek met twee kopmannen. Eén absolute kopman? Dat zal het team vooraf niet uitspreken. Gedurende de Vuelta zullen de benen bepalen wie op kop moet gaan rijden voor wie. In principe durven we te zeggen dat anno 2023 een Vingegaard op topniveau beter is dan een Roglič op topniveau. Zeker als we kijken naar het niveau dat Vingegaard in de Tour haalde in het hooggebergte en in de individuele tijdrit, dat was exceptioneel.
Maar er zijn ook enkele vraagtekens. Kan hij dat nóg een keer? Hoe reageert het lichaam van Vingegaard op het rijden van twee grote rondes op rij? “Eigenlijk weet ik daar niets over”, lachte hij kort nadat bekendgemaakt werd dat hij ook de Vuelta ging rijden. Sinds de Tour heeft hij gerust en zonder hoogtestage toegewerkt naar de start in Barcelona. Is dat genoeg om drie weken op topniveau te presteren?
Alle feiten op een rijtje
Eindklassering Vuelta vorig jaar: Niet gestart in de Vuelta
Beste prestatie in de Vuelta a España: 46e in 2020
*** Primož Roglič
Daar is kopman nummer twee van Jumbo-Visma, Primoz Roglic. De Sloveen won drie keer eerder de Ronde van Spanje en liep vorig jaar tegen een kater aan, omdat hij na een ongelukkige crash moest opgeven in de slotweek. Hij zal daarom uit zijn op revanche. In tegenstelling tot de vorige jaren is Roglič nu niet de enige kopman. Jumbo-Visma wil de Vuelta winnen en stuurt ook Vingegaard naar Barcelona.
Het voordeel voor Roglič ten opzichte van zijn Deense ploeggenoot is dat hij zich de afgelopen maanden perfect heeft kunnen voorbereiden op de Ronde van Spanje, met genoeg rust en diverse hoogtestages. Vorige week sloot hij die voorbereiding af met de Vuelta a Burgos, waar hij drie etappes en het eindklassement won. Een goede generale repetitie, dus. “De voorbereiding verloopt voorspoedig. Ik ben hier om de puntjes op de i te zetten”, zei hij in Burgos. “En om nog dat beetje beter te worden. Ik denk dat dat gelukt is.”
Aan het parcours zal het niet liggen voor Roglič. Veel bergen en ook genoeg steile, venijnige klimmetjes waar hij zijn explosiviteit goed kwijt kan. Voor hem en voor Vingegaard is de ploegentijdrit een voordeel, terwijl hij in de individuele tijdrit de schade zal moeten beperken tegenover Vingegaard en Remco Evenepoel. De laatste jaren moest Roglič het ook hebben van zijn sprint, maar tegen een sterk verbeterde Evenepoel gaat het spannend worden op de lastige aankomsten.
Alle feiten op een rijtje
Eindklassering vorig jaar: DNS Etappe 17
Beste prestatie in de Vuelta a España: 2019, 2020, 2021
*** Remco Evenepoel
“Remco Evenepoel is de man waarop we ons moeten focussen. Ik hoop dat we een mooi duel mogen uitvechten. Remco is een van de beste wielrenners ter wereld, dus hij is zeker een van onze grootste tegenstanders in de Vuelta”, was getekend Jonas Vingegaard. De winnaar van de Tour de France is duidelijk op zijn hoede voor de regerend Belgisch wegkampioen en de wereldkampioen tijdrijden. Sinds vorig jaar weet ook Roglič dat je Evenepoel niet moet onderschatten.
Eerder dit jaar troffen Evenepoel en Roglič elkaar al in de Giro en toen had de Belg duidelijk de betere start, tot hij moest opgeven wegens een positieve coronatest. Sindsdien zat de Aerokogel van Schepdaal niet stil. Hij reed de Ronde van Zwitserland (derde), won het BK op de weg, de Clásica San Sebastián, verloor zijn WK-titel aan Mathieu van der Poel (25ste) en veroverde goud op het WK tijdrijden.
Kortom, sinds zijn zege in San Sebastián eind juli presteert hij al op topniveau. Hij reed vooral eendagskoersen en had tussendoor dus genoeg rustdagen, maar toch piekt hij al enige tijd. Het is de vraag of Evenepoel nog eens drie weken dat niveau kan vasthouden, want in etappe 3 moet al geklommen worden naar Andorra en ook op de voorlaatste dag wordt geklommen. En kan hij in zijn eentje opboksen tegen het geweld Jumbo-Visma?
Aan zijn kwaliteiten twijfelen we niet, maar tactisch moet hij soms wel keuzes maken. Een ander pijnpunt voor Evenepoel is zijn ploeg. Zeker ten opzichte van de ijzersterke formatie van Jumbo-Visma heeft hij binnen Soudal Quick-Step geen gelijkwaardige steun. Evenepoel kan dan wel weer profiteren van al het werk dat toch wel op de schouders van de geel-zwarten gaat belanden. Hij is tenslotte de underdog met twee van zulke topfavorieten.
Alle feiten op een rijtje
Eindklassering vorig jaar:
Beste prestatie in de Vuelta a España: 2022
** João Almeida
Bij afwezigheid van Tadej Pogačar mikt UAE Emirates op twee andere kopmannen in de sterrenformatie. João Almeida is de meest ervaren leider. De Portugees gaat voor de tweede keer de Vuelta rijden en start vol vertrouwen, want dit voorjaar werd hij nog knap derde in de Giro d’Italia. Maar winnen, dat is een ander paar mouwen.
Almeida is de regelmaat zelve, met ereplaatsen in de Volta ao Algarve (zesde), Tirreno-Adriatico (tweede), Ronde van Catalonië (derde) en Giro (derde). Na de Ronde van Italië schakelde hij een tandje terug, om in de Ronde van Polen de draad weer op te pakken. Hij strandde er op tweede plaats, achter Matej Mohoric. In de heuvels en de tijdrit zit het wel goed.
Gaat Almeida in staat zijn om bergop het tempo van topfavorieten Vingegaard, Roglič en Evenepoel te volgen? De 25-jarige klimmer geeft in ieder geval niet zomaar op, hij staat erom bekend zich altijd terug te knokken als hij even moet lossen. En het vertrouwen is groot nadat hij vorig jaar vijfde werd. “Ik voel dat ik sterker ben dan vorig jaar rond deze tijd”, zei hij onlangs.
Alle feiten op een rijtje
Eindklassering vorig jaar: 5e
Beste prestatie in de Vuelta a España: 5e in 2023
** Juan Ayuso
Die tweede kopman bij UAE Emirates zetten we gelijk na João Almeida in de sterverdeling. Dan doelen we op Juan Ayuso, de verrassende nummer drie van vorig jaar in de Vuelta. Nog maar 20 jaar, maar nu al een van de serieuze outsiders op eindwinst in de Ronde van Spanje. “We hebben het gevoel dat we klaar zijn voor de uitdaging. We gaan er net zo in als vorig jaar, met twee leiders. Dat was een voordeel, dus ik denk dat het een goede strategie is”, aldus Ayuso.
Veel heeft de jongeling nog niet gekoerst dit jaar, mede door een slepende peesontsteking dit voorjaar. Bij zijn rentree in Romandië won hij gelijk de lastige tijdrit en in de Ronde van Zwitserland won Ayuso twee etappes en werd hij tweede in het eindklassement. Vervolgens werd hij bijna Spaans wegkampioen en reed hij een maand later naar ereplaatsen in Baskische eendagskoersen.
Sindsdien is de Vuelta-voorbereiding van Ayuso in volle gang. Bergop staat hij zijn mannetje en hij heeft aangetoond goed voor de dag te komen in lastige tijdritten. Wat heet, in de lastige slottijdrit van de Ronde van Zwitserland was hij nog acht seconden sneller dan Remco Evenepoel. Toch zou het ons enigszins verrassen als Ayuso weer het podium haalt, maar een serieuze podiumklant is hij wel.
Alle feiten op een rijtje
Eindklassering vorig jaar:
Beste prestatie in de Vuelta a España: in 2022
** Geraint Thomas
Dan naar de nummer twee van de meest recente Giro d’Italia, Geraint Thomas. Hij komt in Spanje de renners tegen met wie hij op het eindpodium stond in Rome; Primož Roglič en João Almeida. En dan komen Vingegaard en Evenepoel er ook nog bij. Bij INEOS Grenadiers is de druk groot, want met de status van de ploeg moet eindwinst in een grote ronde altijd het streven zijn.
Dit voorjaar verraste Thomas veel mensen met zijn prestaties in de Giro. Het voorjaar ging voor hem namelijk met ups en downs, maar vlak voor de afsluitende klimtijdrit stond hij op pole position om te winnen, en dat op 37-jarige leeftijd. De Welshman staat wel bekend om het uitstekend kunnen pieken naar een rittenkoers.
Met Thymen Arensman, Laurens De Plus, Egan Bernal en Filippo Ganna heeft hij uitstekende ondersteuning in huis, maar is G in staat om voor de tweede keer in een seizoen op de toppen van zijn kunnen te presteren? Zelf houdt Thomas de druk af: “Ik ga voor het best mogelijke resultaat. Het zou mooi zijn om voor ritzeges en het klassement te gaan.”
Alle feiten op een rijtje
Eindklassering vorig jaar: Niet gestart in de Vuelta
Beste prestatie in de Vuelta a España: 69ste in 2015
* Enric Mas
De grootste Spaanse favoriet op de eindwinst rijdt dit jaar niet bij Movistar. Jarenlang was dat wel het geval voor de ploeg van Eusebio Unzué, maar kopman Enric Mas is in de Spaanse hiërarchie voorbijgestoken door Ayuso en ook Carlos Rodriguez. Aan de inmiddels 28-jarige Mas om in de Vuelta het tegendeel te bewijzen. Maar de hamvraag: hoe is zijn vorm?
Het voorjaar begon nog goed voor Mas, met ereplaatsen in de Ruta del Sol (vijfde), Tirreno-Adriatico (zesde) en de Ronde van het Baskenland (vijfde). Vervolgens gingen voor hem alle ogen op de Tour de France, waar hij mikte op een goed eindklassement. Maar nog voor de eerste etappe gefinisht was, zat de Tour er al op voor Mas. Het verdict was een gebroken schouderblad en een lange revalidatie.
Sindsdien kwam Mas, die al drie keer tweede werd in de Vuelta, niet meer in actie. Het is dus gissen naar zijn vormpeil. De Ronde van Burgos zou hij rijden, maar hij gaf uiteindelijk toch de voorkeur aan een extra trainingsweek. Welke conclusie we daaraan moeten verbinden, is niet duidelijk. Veel vragen dus, maar mocht Mas kunnen groeien in de ronde, dan kan hij een gooi doen naar de top-5.
Alle feiten op een rijtje
Eindklassering vorig jaar:
Beste prestatie in de Vuelta a España: in 2018, 2021 en 2022
* Aleksandr Vlasov
Bij BORA-hansgrohe zijn in de Vuelta alle ogen gericht op Aleksandr Vlasov. De klimmer ging dit voorjaar ook als kopman van start in de Giro d’Italia, maar moest daar na tien dagen opgeven. In Spanje krijgt hij een herkansing om in een grote ronde voor een mooie eindklassering te gaan, zeker nadat hij vorig jaar nog knap vijfde was in de Tour de France.
Vlasov reed zijn laatste wedstrijden louter op Spaans grondgebied en zette er goede uitslagen neer. In de Clásica San Sebastián werd hij derde achter topfavoriet Remco Evenepoel en Pello Bilbao, die toen een goede Tourvorm had. En vorige week in de Vuelta a Burgos wist hij ook derde te worden. Vlasov moest alleen Primož Roglič en Adam Yates voor zich dulden. Lang volgen lukte, maar meer was het ook niet.
Als Vlasov nog wat stappen maakt, kan hij een serieuze gooi doen naar top-5. Met Lennard Kämna, Sergio Higuita en toptalent Cian Uijtdebroeks heeft hij drie klimmers die hem daarbij kunnen helpen. Dan zal hij in de individuele tijdrit wel de schade moeten beperken.
Alle feiten op een rijtje
Eindklassering vorig jaar: Niet gestart in de Vuelta
Beste prestatie in de Vuelta a España: 11e in 2020
* Thymen Arensman
De laatste twee grote rondes die Thymen Arensman reed, eindigde hij als zesde in het algemeen klassement. Vorig jaar als kopman van het toenmalige Team DSM in de Vuelta a España en eerder dit seizoen namens INEOS Grenadiers in de Giro d’Italia. Dan heb je zeker wat in je mars. Maar in principe is Arensman niet de kopman bij de Britse formatie.
Alles staat bij INEOS Grenadiers in dienst van Geraint Thomas deze ronde, net als in de Giro. “Zesde was een mooie prestatie, zeker als je ziet dat ik in dienst reed van G. Hopelijk kunnen we ook zoiets doen in de Vuelta. Maar ik heb liever dat Geraint wint en dat ik een DNF heb, dat maakt mij allemaal niet uit”, vertelde Arensman enkele weken terug.
Toch zien we in Arensman een serieuze kandidaat voor een topnotering. INEOS Grenadiers zal – net als in de Giro – graag een tweede man hoog in het klassement willen houden, voor het geval er iets met Thomas gebeurt. Arensman kan die rol uitstekend op zich nemen, in de luwte van zijn kopman, en zo alsnog voor zijn kans gaan als die zich voordoet.
Alle feiten op een rijtje
Eindklassering vorig jaar: 6e
Beste prestatie in de Vuelta a España: 6e in 2022
* Eddie Dunbar
Voor deze laatste plek in de sterverdeling hadden we meerdere renners kunnen kiezen. We hebben gekozen voor Eddie Dunbar, de klassementsrenner van Jayco AlUla. In vijf jaar bij Team Sky en later INEOS Grenadiers mocht hij één keer een grote ronde rijden (Giro 2019) en nu in zijn debuutjaar voor Jayco AlUla overtreft hij dat aantal al. Na de Giro betwist hij nu ook de Vuelta.
Dunbar kwam langzaam op gang dit jaar, maar na een negende plaats in de Ronde van Romandië trok hij zijn vorm door in de Giro. Even leek hij af te stevenen op een top-5-notering, maar in de beslissende klimtijdrit zakte hij nog naar de zevende plaats in het eindklassement van de Giro. Eind juli hervatte hij de koers in de Ronde van Polen, waar hij ook zevende werd.
Wonderen verwachten we niet van Dunbar, maar hij heeft wel de kwaliteiten om zich te mengen in de strijd om de mooie ereplaatsen. Onder meer Filippo Zana zal hem daarbij steunen in de bergen, al heeft de Italiaan ook vrijheid om voor ritzeges te gaan.
Alle feiten op een rijtje
Eindklassering vorig jaar: 35e
Beste prestatie in de Vuelta a España: 35e in 2021
Outsiders
Bahrain Victorious heeft enkele serieuze outsiders. Ambitieus is de ploeg zeker, want het durft uit te spreken dat het met Mikel Landa mikt op een plek op het eindpodium in de Vuelta. Santiago Buitrago is aangewezen als schaduwkopman, terwijl de formatie met Damiano Caruso ook nog de nummer vier uit de meest recente Giro in huis heeft.
Bij Team dsm-firmenich lijkt Romain Bardet de meest interessante naam voor een eventueel klassement, maar de Fransman mikt – net als de rest van de ploeg – op ritzeges. Het is interessant wat klimtalenten als Oscar Onley en Max Poole kunnen. Door veelvuldig in de ontsnapping te gaan, kunnen zij ook zomaar een plek in de subtop van het klassement bereiken.
Dan naar EF Education-EasyPost, dat de beoogde kopman Richard Carapaz op het laatste moment zag afhaken. Daarom lijkt Hugh Carthy de kopman van dienst te worden, maar overtuigen kon de Brit dit jaar nog niet. Let ook op Jay Vine (UAE Emirates), Lennard Kämna (BORA-hansgrohe) en Einer Rubio (Movistar), maar dan vooral wanneer hun kopmannen wegvallen of niet uit de verf komen.
Vanuit Belgisch oogpunt is het, naast Evenepoel, uitkijken naar Steff Cras (TotalEnergies) en Lennert Van Eetvelt (Lotto Dstny). Die laatste wil vooral voor ritzeges gaan, maar kan op die manier ook een sprong maken in het klassement. Datzelfde geldt voor talenten als jonge klimmers Lenny Martinez (Groupama-FDJ) en Juan Pedro López (Lidl-Trek).
De definitieve startlijst is op het moment van publiceren nog niet bekend. Het kan zijn dat er later nog aanpassingen doorgevoerd worden.
Favorieten volgens WielerFlits
**** Jonas Vingegaard
*** Primož Roglič, Remco Evenepoel
** João Almeida, Juan Ayuso, Geraint Thomas
* Enric Mas, Aleksandr Vlasov, Thymen Arensman, Eddie Dunbar
Om te reageren moet je ingelogd zijn.