Nederland kan zaterdag in Leuven voor het vijfde jaar op rij wereldkampioen worden. De oranje equipe is ook opnieuw torenhoog favoriet. Maar om te winnen moet je niet alleen over beste benen beschikken, ook tactisch moet alles goed verlopen. Wie de grote kanshebbers zijn en wat we van de concurrentie kunnen verwachten, beschouwen we in deze uitgebreide vooruitblik van WielerFlits.

Historie

Gezien de huidige dominantie van de Nederlandse wielervrouwen is het bijna niet meer voor te stellen, maar er was een tijd dat Belgische vrouwen het stukken beter deden. Het eerste WK op de weg voor vrouwen vond in 1958 plaats in Reims. Daar won de legendarische Luxemburgse Elsy Jacobs. Een jaar later was het prijs voor België. Yvonne Reynders snelde in Zandvoort naar haar eerste van liefst vier wereldtitels op de weg. In 1961 (Bern), 1963 (Ronse) en 1966 (Nürburgring) was ze wederom aan het feest.

In het Italiaanse Salò, een plaatsje op de westelijke oever van het Gardameer, maakte de Belgische vrouwenploeg het helemaal bont. Reynders werd weliswaar tweede, maar dankzij Marie-Rose Gaillard werd de Brabançonne toch gespeeld. O ja, Marie-Thérèse Naessens bezette de derde trede op het podium. Rosa Sels verdient tevens een eervolle vermelding met een derde en twee tweede plaatsen.

Nederland kon indertijd niet wedijveren met de Belgische vrouwenploeg op grote kampioenschappen. Wilma van der Wal doet in 1958 – ‘als enige wielrenster in Nederland’ – mee aan het eerste WK op de weg, maar ze kan geen potten breken. Ze moest de meute al vroeg laten gaan en zou op dik achttien minuten van de Jacobs als allerlaatste finishen. Het eerste Nederlandse succes op een WK wordt gevierd in 1966, twee jaar na de oprichting van de Nederlandse Dames Wielren Club.

Keetie van Oosten-Hage en Anna van der Breggen – foto: Cor Vos

De Belgische Reynders pakt haar vierde mondiale titel op de weg, maar een 17-jarige Nederlandse wordt knap tweede. Wie? Maar natuurlijk, Keetie Hage. Ze is onderdeel van een groot gezin en ze zet haar eerste pasjes in hoeve Reijgersburgh in het Zeeuwse Sint-Maartensdijk. Haar oudere zus Bella rijdt namens de familie de eerste leuke successen bijeen, maar Keetie zou er volgens vader Hage pas echt wat van kunnen. Vader Hage heeft gelijk.

Twee jaar nadat Keetie Hage het zilver op de Nürburgring pakte, wordt het WK verreden in Imola. Voor de jonge Keetie verliep de aanloop naar het WK zeker niet vlekkeloos. Ze wint weliswaar brons op de achtervolging bij de WK Baan in Rome, maar ze knalt ook tegen een busje aan, hetgeen nooit ideaal is als je in voorbereiding bent op een wereldkampioenschap – het lijkt wel een beetje op het verhaal van Annemiek van Vleuten in aanloop naar het WK in Imola. Keetie kan echter aan de pijnlijke pink worden geholpen en dus staat ze aan de start van de 55 kilometer en 187 meter lange wegrit.

Zo’n vijftien rensters mogen op het vermaarde circuit strijden om de titel. Tien dagen na haar negentiende verjaardag wint Keetie, dankzij een voortreffelijke krachtsinspanning en met ongeveer een halve fietslengte voorsprong, haar eerste van twee wereldtitels op de weg. In 1976 doet ze het in het Zuid-Italiaanse Ostuni namelijk nog eens dunnetjes over.

Verder op de erelijst van Hage? Vier keer wereldkampioene achtervolging, in eigen land is ze 12 keer op rij de beste in dit baannummer. De negen nationale titels op de weg en het verbeteren van het werelduurrecord zijn prestaties die we we ook niet onbenoemd mogen laten. Als we haar hele erelijst op zouden moeten noemen zou deze voorbeschouwing de vijfduizend woorden vermoedelijk wel passeren, dus we houden het bij deze kleine greep uit haar indrukwekkende palmares.

Marianne Vos werd drie keer wereldkampioen: in 2006, 2012 en 2013 – foto: Cor Vos

Laatste tien winnaressen WK wegwedstrijd voor vrouwen
2020: Anna van der Breggen
2019: Annemiek van Vleuten
2018: Anna van der Breggen
2017: Chantal Blaak
2016: Amalie Dideriksen
2015: Elizabeth Deignan
2014: Pauline Ferrand-Prevot
2013: Marianne Vos
2012: Marianne Vos
2011: Giorgia Bronzini

Vorig jaar

Een wereldkampioenschap wielrennen in de Italiaanse regio Emilia Romagna en met als uitvalsbasis het iconische F1-circuit. Het klinkt fantastisch, dat was het ook, maar het was niet de bedoeling. De lokale organisatie realiseerde bijna het onmogelijke. Middenin de coronapandemie, in een paar maanden tijd een WK organiseren. Aanvankelijk zou het Zwitserse Aigle het decor van het WK zijn. Maar vanwege de strenge coronamaatregelen in Zwitserland waren grote evenementen, zoals een WK wielrennen, niet toegestaan.

Wekenlang werd er vervolgens gespeculeerd. Toscane werd genoemd, Bretagne kwam in beeld. Ook de VAM-berg in Drenthe wierp een balletje op, maar het werd Imola. De organisatie zocht naar een bergachtige omgeving waar een selectieve wedstrijd kon worden uitgetekend, en de omgeving van het beroemde F1-circuit bleek een ideale uitvalsbasis. De titelstrijd speelde zich af op een lokaal circuit van 28,8 kilometer, dat de rensters vijf keer af moesten leggen, met de telkens terugkerende scherprechters Mazzolano en de Cima Gallisterna, beklimmingen met stijgingspercentages van wel 14%.

Maar in tegenstelling tot het wereldkampioenschap in Yorkshire een jaar eerder, hielden de Nederlandse vrouwen zaterdag lang hun kruit droog. Het zorgde voor een gezapige openingsfase, waarin alleen de aanval van Valerie Demey het vermelden waard bleek. De Belgische renster van CCC-Liv ging er snel aan voor de moeite, waarna er meer muziek zat in de aanval van Alison Jackson en Grace Brown.

Zij kregen uiteindelijk gezelschap van tien andere rensters. Te weten: Amy Pieters, Christine Majerus, Lisa Brennauer, Alice Barnes, Hannah Barnes Katia Ragusa, Juliette Labous, Susanne Andersen, Mavi Garcia en Tayler Wiles. Het betekende dat bijna alle grote wielerlanden een renster hadden meezitten vooraan. De kopgroep reed hard, hetgeen hen een voorsprong van bijna twee minuten opleverde halverwege koers. Voor Brown en Jackson ging het daarna te hard. Zij moesten hun eerdere inspanningen bekopen.

Door toedoen van Denemarken werd de kopgroep weer teruggehaald, waarna het oranje schouwspel begon. Het was eerst Marianne Vos die voor een grote schifting zorgde door lang op kop te sleuren, waarna Van Vleuten haar aanval plaatste. Maar de concurrentie kraakte niet. Van der Breggen was de volgende renster in de Nederlandse drietrapsraket. De toen 30-jarige renster plaatste een verschroeiende demarrage.

Van der Breggen op pad naar de wereldtitel – foto: Cor Vos

Met nog meer dan veertig kilometer te gaan was ze vertrokken. De televisiebeelden van een solo rijdende Van der Breggen, en profil gefilmd (zie de video hierboven), afgezet tegen het prachtige Italiaanse heuvellandschap, gingen de wereld over. Op de finish hield ze een voorsprong van 1.20 minuut. Van Vleuten en Longo Borghini zouden uiteindelijk uit handen blijven van een groepje achtervolgers. In een sprint wist Van Vleuten nipt Longo Borghini van zich af te houden, om zo ook de zilveren medaille weg te kapen.

Uitslag WK wielrennen 2020 voor vrouwen in Imola
1. Anna van der Breggen (Nederland) in 4u09m57s
2. Annemiek van Vleuten (Nederland) op 1m20s
3. Elisa Longo Borghini (Italië) z.t.
4. Marianne Vos (Nederland) op 2m01s
5. Liane Lippert (Duitsland) z.t.

Parcours

De Grote Markt in Antwerpen is de plek waar zaterdag 25 september de wegwedstrijd voor vrouwen start. Op precies dezelfde locatie waar sinds een paar jaar op de eerste zondag van april met veel bombarie de Ronde van Vlaanderen begint. Met een beetje fantasie vertoont het 157,7 kilometer lange WK-traject wel wat gelijkenissen met Vlaanderens Mooiste.

Na het feestelijke startschot in de binnenstad van Antwerpen volgt eerst een 9,1 kilometer lange neutralisatie. Eenmaal aan de rand van de stad zal de koers op gang gevlagd worden. Via een ruim 55 kilometer lange aanloop wordt koers gemaakt in de richting Leuven, dit weekend het epicentrum van het wereldkampioenschap.

Overigens wijkt het parcours op één punt lichtjes af van die van de U23-mannen. Ter hoogte van Official Village Keerbergen passeren de vrouwen, net als de mannen een dag later, het WK-dorp via de zuidkant. De beloften mannen maken daar juist een lusje over wegen aan de noordkant, om ter hoogte van Tremelo weer in te haken. Hun wedstrijd is met een afstand van 160,9 kilometer iets meer dan drie kilometer langer.

In studentenstad Leuven zijn er twee circuits uitgetekend. Het 15,5 kilometer lang Leuven Circuit dat de rensters door het stadscentrum leidt. De omloop telt vier hellingen: de Sint-Antoniusberg (230 meter aan 5,5%, max. 11%), Keizersberg (290 meter aan 6,6%, max. 9%), Decouxlaan (975 meter aan 2,5%, max. 6%) en de Wijnpers (360 meter aan 7,9%, max. 9%). Na de lange aanloop vanuit Antwerpen haakt het parcours hier in op de lokale ciruits, waardoor de Wijnpers de eerste klim van de dag is.

Na anderhalve keer het Leuven-circuit, gaat de koers verder in zuidwestelijke richting naar het Flandrien Circuit. Deze omloop situeert zich in en rond Overijse, het dorp dat we kennen van de befaamde Druivenkoers, de Druivenncross én de plek die vaak doorslaggevend is in de Brabantse Pijl. Een aantal hellingen in de Belgische semiklassieker, die sinds 2018 ook een vrouweneditie heeft, maakt dit weekend ook onderdeel uit van het WK-parcours.

Met een lengte van 32 kilometer en een opeenvolging van zes korte en vooral pittige klimmetjes, zal het Flandrien-circuit een zeer pittig intermezzo vormen. Met de Smeysberg (700 meter aan 8,8%, max. 16%), de kasseiklim van de Moskesstraat (550 meter aan 8%, max. 16%), de S-bocht in het centrum van Overijse (738 meter aan 5,5%, max. 18,3%) in combinatie met de Taymansstraat, de steile en smalle Bekestraat (439 meter aan 7,7%, max. 15%), de Veeweidestraat (484 meter aan 5,2%, max. 12%) en een tweede passage van de Smeysberg, staat het deelnemersveld het nodige te wachten. Na de laatste klim rijden de rensters in tegengestelde richting over dezelfde wegen terug naar Leuven.

Eenmaal terug in Leuven moeten de vrouwen nog eens 2,5 keer het gelijknamige circuit afleggen. Daar wachten dan nog acht van de in totaal twintig hellingen. In totaal telt de vrouwenkoers 1.047 hoogtemeters. Geen onoverkomelijke opdracht, maar de tweetrapsraket Decouxlaan-Wijnpers is voldoende om in de diepe finale het mes op de keel van de sprinters te zetten. De derde beklimming van de Sint-Antoniusberg (een smal klimmetje over een met tegels en kasseien bezaaide weg) is op twee kilometer voor het einde de laatste helling van de dag. Positionering is key, want de licht hellende aankomst op de Geldenaaksevest volgt dan snel.

Zaterdag 25 september, WK wielrennen voor vrouwen: Antwerpen – Leuven (157,7 km)
Geneutraliseerde start: 12.20 uur
Officiële start: 12.35 uur
Finish: tussen 16.30 en 17.00 uur
Hoogtemeters: 1.047

• Leuven en de Druivenstreek: Een verkenning van het WK-parcours

Favorieten

De wegwedstrijd op het wereldkampioenschap is de laatste jaren een Nederlands onderonsje. Sinds 2017 werd de regenboogtrui ieder jaar om de schouders van een Nederlandse dame gehesen. De laatste twee edities werd zelfs ook voor de tweede plek een rood-wit-blauwe vlag gehesen.

Aan die dominantie van oranje lijkt voorlopig geen eind te komen. Nederland is opnieuw dé grote topfavoriet, al zijn het wel andere namen waar we naar kijken. Uittredend wereldkampioen Anna van der Breggen (mentale dip gehad) en Annemiek van Vleuten (niet haar parcours) beschouwen we voor zaterdag als outsiders.

De grootste troef voor Nederland is voor ons Chantal van den Broek-Blaak. Na drie jaar geen Nederlandse winnaar was zij in 2017 (Bergen, Noorwegen) weer de eerste Nederlandse die de regenboogtrui veroverde. Sindsdien werden voorlopig alle WK’s door een oranjedame gewonnen.

Chantal van den Broek-Blaak was ook al succesvol in Simac Ladies Tour – foto: Cor Vos

Het parcours in Vlaanderen is op het lijf van de inmiddels 31-jarige renster geschreven. Vorig jaar soleerde ze op fenomenale wijze naar winst in de Ronde van Vlaanderen en dit voorjaar was ze even indrukwekkend in de Strade Bianche. Ook recent toonde ze over goede benen te beschikken met eindwinst in de Simac Ladies Tour, waarin ze een reeks andere favorieten en outsiders voor dit WK wist voor te blijven.

Net als SD Worx-ploeggenote Van der Breggen is Van den Broek-Blaak bezig aan haar laatste maanden als profwielrenster. Na het voorjaar van 2022 beëindigt ze haar imposante profcarrière om, net als Van der Breggen, in de ploegleidersauto te stappen van het team waarvoor ze nu nog op de fiets zit. Mocht ze de wereldtitel veroveren, dan kan ze in die grote voorjaarswedstrijden de regenboogtrui tonen.

De laatste weken is Van den Broek-Blaak zich onder de radar aan het voorbereiden op deze koers. Het EK (niet haar parcours) reed ze niet uit en op haar social media is het al een paar weken stil. Een aantal onafhankelijke Nederlandse kenners van het vrouwenwielrennen zijn desalniettemin overtuigd. De topfavoriet voor het WK in Vlaanderen komt uit de regio Rotterdam en luistert naar de naam Chantal van den Broek-Blaak.

Van Dijk soleert op het EK in Trentino – foto: Cor Vos

Maar de concurrentie is aanzienlijk en komt in de eerste plaats uit eigen land. Voor alle acht de dames in de Nederlandse selectie is een koersverloop denkbaar waarbij zij een realistische kans maken op ultiem succes. Wat te denken van bijvoorbeeld Ellen van Dijk.

De kersvers Europees kampioen op de weg en wereldkampioen tijdrijden rijdt als herboren rond. Ze is verlost van de druk die ze zichzelf oplegde om acht jaar na dato voor een tweede keer het WK tegen de klok te winnen. En op het EK verraste ze in de wegrit met een knappe solo. Ze heeft al aangegeven zichzelf wat minder snel weg te cijferen. En geef haar, in deze winning mood, eens ongelijk.

Een andere kandidate is Demi Vollering. Ze is de jongste van de oranje dames en heeft met een leeftijd van pas 24 jaar nog een lange carrière in het verschiet. Dat dit een rooskleurige toekomst kan worden, bewees ze dit jaar al met een indrukwekkende voorjaarscampagne vol ereplaatsen in de klassiekers en winst in Luik-Bastenaken-Luik én La Course als uitschieters. Mocht het dit jaar niets worden, dan krijgt ze nog heel wat kansen, want Vollering is een nieuwe vedette in wording.

Lucinda Brand treft in Vlaanderen ‘haar’ parcours – foto: Cor Vos

De vierde Nederlandse om bij stil te staan is Lucinda Brand. Het WK is de laatste wegwedstrijd voor de wereldkampioene veldrijden, voordat ze haar seizoensdebuut in de cross maakt. “Het past in mijn planning. In die periode moet ik toch al goed in vorm zijn voor het veldritseizoen”, zegt ze in een interview in het najaarsnummer van RIDE Magazine. Brand, die op de weg uitkomt voor Trek-Segafredo, weet beide disciplines feilloos te combineren. Vorige week onderstreepte ze haar goede vorm met een solozege in de Ronde van de Ardèche. Een koers die ze bewust reed ter voorbereiding op het WK wielrennen en waarvoor ze dus het EK liet schieten.

Wordt het met zekerheid een Nederlands onderonsje? Zeker niet. Dat de sterkste ploeg niet altijd wint, ligt nog héél vers in het geheugen. Tijdens de olympische wegrit in Tokio keken alle landen naar het oppermachtig gewaande Nederland. Door een combinatie van miscommunicatie en tactische missers verloor Nederland toen het goud. Zo’n zelfde debacle in Vlaanderen is onwaarschijnlijk, want de selectie is dubbel zo groot. Als er opnieuw naar Nederland gekeken wordt – wat zal gebeuren – zijn er meer rensters om initiatief te nemen en gaten te dichten.

Kopecky won een rit in de Vuelta – foto: Cor Vos

Maar wie kan Nederland pijn doen? In de eerste plaats is het kijken naar thuisland België. Met Lotte Kopecky staat een van de meest veelzijdige rensters van het moment aan het vertrek. De Belgisch kampioene heeft ook een team dat voornamelijk in haar dienst zal rijden. Als het aankomt op een sprint zullen er maar weinigen zijn die haar kunnen kloppen, en voor de Vlaamse heuvels hoeft ze op een goede dag geen schrik te hebben. Ze draagt wel de druk van het Belgische publiek op haar schouders, maar dat kan juist ook weer een voordeel zijn. Het thuispubliek zal voor niemand harder juichen dan voor haar.

In de breedte zijn er nog twee landen die een sterk blok kunnen vormen. Dat zijn Italië en de Verenigde Staten. Bij de Azzurri is het letten op good old Marta Bastianelli, Marta Cavalli, maar vooral naar Elisa Longo Borghini. De 29-jarige Italiaanse is een typische kampioenschaprenster. Dit jaar werd ze zowel op de weg als tegen de klok Italiaans kampioen en behaalde ze brons in de olympische wegrit. Die medaille nam ze ook vorig jaar mee naar huis op het WK in eigen land. Haar uitslagen dit seizoen spreken boekdelen, maar ze zal het tactisch slim moeten spelen. Een sprint is in haar nadeel.

Elisa Longo Borghini in actie – foto: Cor Vos

Bij de Verenigde Staten géén Chloe Dygert. De 24-jarige Amerikaanse ondervindt nog teveel hinder van haar beenblessure om in Vlaanderen van start te gaan. Desalniettemin heeft Team USA een sterke selectie met Leah Thomas (vorige week winnares Ronde van de Ardèche), Ruth Winder (winnares Brabantse Pijl én tweede achter Van Vleuten in San Sebastián) en Coryn Rivera. Laatstgenoemde is na een wat mindere periode weer op de weg terug. De kasseiheuvels zijn haar terrein. De Ronde van Vlaanderen (2017) prijkt al op haar palmares en Rivera kan vertrouwen op haar sprint.

Dat geldt ook voor de vijfde en laatste Nederlandse die in deze voorbeschouwing is opgenomen in de sterverdeling. Marianne Vos. Haar staat van dienst beknopt beschrijven is onbegonnen werk en zou tekort doen aan haar imposante erelijst. De beste wielrenster aller tijden is ook op 34-jarige leeftijd een factor om rekening mee te houden. Als het WK uitdraait op een tactisch steekspel, is Vos een renster die je er maar beter bij kan hebben. Haar aanwezigheid jaagt tegenstand in de aanval, want na bijna 160 kilometer wil je liever niet tegen haar sprinten.

Vos won dit jaar de Amstel Gold Race – foto: Cor Vos

Een renster die dat maar al te goed weet is Lizzie Deignan. De kopvrouw van de Britse selectie ging al heel wat keren op de fiets de strijd aan met Vos. De 32-jarige Britse kwam vorig jaar heel sterk voor de dag na de lange coronabreak. Dit jaar moest zij iets vaker haar meerdere erkennen in de concurrentie, of zat ze klem in de ploegbelangen, want ook intern bij haar merkenteam Trek-Segafredo is de concurrentie gigantisch. In de Ardèche liet ze vorige week zien dat haar vormpeil groeiende is.

De laatste ster gaat naar de Deense Emma Norsgaard. Het jonge talent van Movistar is snel naam aan het maken in het vrouwenwielrennen, met podiumplekken in klassiekers en sprintritten. Ze is pas 22-jaar en af en toe nog wat wispelturig. Zij is typisch zo’n renster die op een groot kampioenschap boven zichzelf kan uitstijgen. En als de koers lang gesloten blijft, waardoor een grote groep bijeen blijft en er om de winst gesprint gaat worden, is Norsgaard (die in de beeldregistratie ook wel Jørgensen genoemd zal worden) een gevaarlijke klant.

De Deense Emma Norsgaard – foto: Cor Vos

Een teken dat het vrouwenwielrennen momenteel floreert is wel het feit dat er dermate veel wielersterren rondrijden dat we makkelijk een dubbel zo lange sterverdeling zouden kunnen maken. Bij de outsiders zijn Van der Breggen en Van Vleuten al benoemd, maar andere rensters die een rol van betekenis kunnen spelen komen uit Duitsland. Dan kijken we naar het trio Lisa Brennauer, Lisa Klein en Liane Lippert.

De Franse troef op dit WK is de 22-jarige Juliette Labous, die in de finale van de olympische wegrit in Tokio wegsprong met Vos, maar beide dames werden teruggepakt. En als Norsgaard de verwachtingen niet kan waarmaken, hebben de Denen altijd Cecilie Uttrup Ludwig nog achter de hand. Polen durft te rekenen op Kasia Niewiadoma, die zich thuisvoelt op de Vlaamse wegen. Ze stond echter nog nooit op een WK-podium.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Chantal van den Broek-Blaak
*** Ellen van Dijk, Lotte Kopecky
** Demi Vollering, Lucinda Brand, Elisa Longo Borghini
* Marianne Vos, Lizzie Deignan, Coryn Rivera, Emma Norsgaard

Website organisatie
Deelnemerslijst (WielerFlits)

Weer en TV

De weersverwachtingen zijn zaterdag optimistisch voor een vroege herfstdag, al zou het voor een spetterend koersverloop best wat mogen regenen. Volgens de voorspellingen blijft in en om Leuven heel de dag droog. Weeronline geeft zaterdag zelfs weercijfer 9. De gemiddelde temperatuur zal schommelen van 13 graden in de ochtend tot 23 graden Celsius in de middag. Fris in het begin, aangenaam in de finale, zullen we maar zeggen.

De wegwedstrijd voor de elite vrouwen zal live te bewonderen zijn via de NOS, Eurosport 1 en Sporza. Eurosport en Sporza op Eén zijn er al live bij van bij de start (12u00), de NOS schakelt op NPO1 twee later (14u00) over naar Leuven voor de mondiale titelstrijd. WielerFlits komt zaterdag uiteraard ook met een eigen liveblog, waar we met de laatste updates van onze verslaggevers komen vanuit België.