Mark Padun mocht ondanks een doorlopend contract onlangs vertrekken bij Bahrain Victorious. Opvallend, omdat de 25-jarige Oekraïner in het Critérium du Dauphiné de topklimmers in het slotweekend nog op een hoop reed. Omtrent die prestaties werden veel vraagtekens geplaatst. Ook door Jonathan Vaughters, teammanager van Paduns nieuwe ploeg EF Education-Nippo. Hij keerde de grillige klimmer volledig binnenstebuiten: “Een dopingzondaar herkent een andere dopingzondaar; Padun is geen geharde crimineel”, stelt de Amerikaan vast in een uitgebreid interview met Cyclingnews.

Grote interesse voor OFF-score in biologisch paspoort
De teammanager dook in Paduns achtergrond. “Vrij vlot volgden de moeilijkere vragen, want ik wilde zijn biologisch paspoort inzien. Daarop volgde totaal geen weerstand. Ik kreeg zijn WADA-wachtwoord met de mededeling: ‘Kijk naar wat je ook maar wilt inzien’. Ik heb toen alle gegevens geanalyseerd en keek met bovengemiddelde interesse naar de OFF-score. Dat is het belangrijkste instrument waarmee je kunt aantonen of er sprake is van rode bloedcel-manipulatie. Maar die grafiek was heel constant”, merkte Vaughters meteen op.

Met de OFF-score toetsen laboranten het aantal reticulocyten (zeg maar nieuwe, baby rode bloedcellen) en hoe dit samenhangt met het totaal aan rode bloedcellen. De score piekt zodra het lichaam gestimuleerd is om meer dan normaal nieuwe rode bloedcellen te produceren. Met andere woorden: EPO-gebruik. Bij een dal op de OFF-score maakt het lichaam te weinig nieuwe rode bloedcellen aan. In dat geval is er een indicatie dat er bloeddoping is aangebracht (en dus ook extra rode bloedcellen), waardoor de lichaamseigen productie stokt.

Jonathan Vaughters met zijn oud-kopman Sep Vanmarcke – foto: Cor Vos

Nadat Vaughters alle informatie vergaarde, besloot hij de Oekraïner in te lijven. Daarbij volgde hij ook zijn instinct. “It takes one to know one”, doelt hij op zijn eigen dopinggebruik in zijn carrière. “Mark was nieuwsgierig naar zijn bloedanalyse, waar ik naar zocht. Ik had niet het idee dat hij een geharde crimineel is. En ik kan zeggen: op zijn leeftijd wist ik dondersgoed wat de OFF-score was en hoe en door welke invloeden daarop conjunctuur ontstond. Mark lijkt me zeer intelligent en hij is erg nieuwsgierig, maar hij had geen idee wat de OFF-score en de bijbehorende cijfers waren.”

‘Mark heeft zijn eigen achilleshiel ontdekt’
Maar waarom is Padun dan zo grillig en wispelturig in zijn prestaties, wilde Cyclingnews weten. “In alle gesprekken die wij met zijn jeugdteams hebben gevoerd, kwam steeds hetzelfde naar boven: Mark weet niet hoe hij goed moet eten”, vertelt Vaughters. “Daarom schommelt hij veel in zijn gewicht. Voorafgaand aan het Critérium du Dauphiné at hij acht weken zo min mogelijk koolhydraten en volgde hij een proteïne-dieet, omdat ‘iedereen’ dat tegen hem zei. Mark verloor snel gewicht, maar hij voelde zich heel slecht. Drie dagen voor de koers kwam hij na een hoogtestage bij het team en kreeg hij pasta en rijst voorgeschoteld.”

Hij woog voor de Dauphiné 67 kilo, stelt Vaughters. “Tijdens de wedstrijd werd hij langzaam beter en beter, omdat zijn lichaam weer glycogeen binnenkreeg via de pasta’s. De twee maanden ervoor had hij zichzelf met dat dieet uitgehongerd. Het magische moment volgde aan het eind van de week, toen hij op zijn lichtst was en zijn tank helemaal vol. Daardoor was hij tot die prestaties in de Dauphiné in staat. Toen wij hem eind oktober opriepen voor een VO2 Max-test een dag later en dus onvoorbereid, woog hij 76 kilo. Ondanks dat hij niet in topconditie was, haalde Mark het hoogste bruto VO2 Max-testresultaat dat ik in dertig jaar gezien heb.”

Bruto wil zeggen dat je het gewicht buiten beschouwing laat. “Ik wilde alleen weten wat de totale zuurstofdragende capaciteit van dit beest was. Toen ik daarna die cijfers invoerde met 67 kilo – en dat is niet licht voor een klimmer – uit de Dauphiné als maatstaaf, bleek hij een VO2 Max van meer dan negentig te hebben. Dat is echt indrukwekkend en zag ik nog nooit.”

Onlangs huurde Padun daarom een eigen voedingsdeskundige in om hem te helpen. “Dat betekent dat hijzelf zijn achilleshiel heeft ontdekt. Zijn voeding veroorzaakte jarenlang zijn inconsistentie. Daar kunnen we aan werken. Als dat lukt, dan heeft deze jongen de grootste motor die ik ooit heb gezien”, aldus de Amerikaan, die nooit om grootspraak verlegen zit.