Fietstoerisme Het is één van de grootste burchten van Europa en een plek met een rijke historie: de Citadel van Namen. Onder wielerliefhebbers is de citadelmuur echter vooral bekend als strijdtoneel in de cross en Waalse klassiekers, al is er niet enkel op de fiets strijd geleverd.

Net buiten het centrum van Namen, aan de overzijde van de rivier de Samber, ligt een heuvel die ongeveer 100 meter boven de stad uittorent. Op de top van die heuvel ligt de Citadel van Namen, een graag geziene gast in wielerwedstrijden.

Sinds 2009 levert ook de cross een serieuze bijdrage aan de bekendheid en populariteit van de beklimming. In dat jaar werd de Citadelcross voor het eerst georganiseerd op de flanken van de helling waarop de burcht gesitueerd is. Al snel groeide die wedstrijd tot een publiekslieveling uit, die door velen als één van de zwaarste crossen wordt beschouwd.

Voor de geschiedenis van de Citadel zelf moeten we nog vele malen verder terug de tijd in, al is onduidelijk hoe ver precies. Naar verluidt wordt de heuvel al minstens achtduizend jaar bewoond. Dat komt vermoedelijk door de strategische ligging van de helling. Hij ligt aan het kruispunt van verschillende internationale (handels)routes en aan de samenkomst van de Samber en de Maas.

De Romeinen zouden er al gezeteld hebben, maar in de middeleeuwen werd de fundering gelegd voor de huidige burcht. Destijds werd er een gefortificeerde vestiging op de helling gebouwd, die door de tijd heen tot kasteel werd omgevormd, dat fungeerde als de hoofdzetel van de graven van Namen.

In de jaren die volgden werd er vaak fel gevochten om de helling, vanwege zijn strategische ligging. Afwisselend kwam de macht er onder andere in Nederlandse, Oostenrijkse, Spaanse en Franse handen, tot de Belgen er de macht grepen in de Belgische revolutie in 1830. Lange tijd was dit complex in bezit van het Belgische koningshuis, tot het in 1975 werd overgedragen aan de stad Namen.

Populaire bestemming
Tegenwoordig heeft de helling niet meer zijn strategische waarde van weleer, maar is het wel een toeristische trekpleister. De muren van de citadel werden in 2012 gerestaureerd en sinds 2015 is er een bezoekerscentrum, welke door hordes toeristen wordt bezocht. Sinds 2021 is er tevens een kabelbaan die de stad met de Citadel verbindt, waardoor het complex een stuk beter te bereiken is.

Daarnaast maakt de helling dus ook furore als beklimming in de wielerwereld. Vanaf de oever van de Maas loopt een kasseienweg van 2 kilometer naar de Citadel. Alhoewel de klim met een gemiddeld stijgingspercentage van 5,3% en een maximale uitschieter van 7,5% niet bijzonder zwaar is, zorgen de gladde kasseien wel voor een extra moeilijkheidsgraad.

Juist die kasseienklim zorgt ook voor een flinke dosis spektakel in de Citadelcross, die vrijwel ieder jaar een heroïsche strijd oplevert. De kasseienhelling, het modderige parcours, de schuine kanten en technische passages maken het voor de renners een fysiek én technisch uitdagende veldrit, die voor het publiek juist een genot is van start tot finish.

Côte de la Citadelle de Namur, Namur, Belgium

• Distance: 2 km, Elevation: 104 m, Avg. Grade: 5.2 %

Ook buiten de cross is de helling echter in trek. De klim zit jaarlijks in het parcours van de Grand Prix de Wallonie en kreeg al driemaal bezoek van het Tourpeloton, in 1989, 2012 en meest recent in 2015. Dat is niet heel verrassend, want de kasseien, de rijke historie en de mooie omgeving maken de Citadelmuur in Namen een uiterst fraaie beklimming.