Tobias Foss heeft zijn eerste visitekaartje afgegeven in het tenue van INEOS Grenadiers. De 26-jarige Noor versloeg in de openingsetappe van de Tour of the Alps – in een sprint van een elitegroepje – Chris Harper en Esteban Chaves. Foss is tevens de eerste leider in de Italiaanse rittenkoers.

De eerste etappe van de Tour of the Alps was 133 kilometer lang en telde drie gecategoriseerde beklimmingen. De eerste klim van de dag – de Andalo (15,5 km aan 5,1%) – volgde al vrij snel na de start. Daarna ging het in gestrekte draf en een vlakker gedeelte richting twee beklimmingen van de Penon. Deze berg is met een lengte van 4,4 kilometer een stuk korter, maar kent wel een gemiddeld stijgingspercentage van 9,4%. Eenmaal op de top van de laatste klim, was het nog maar veertien kilometer tot de finish.

TDT-Unibet in de vlucht van de dag
Zeven renners wilden niet wachten op de klim van de Penon en kozen al vroeg het ruime sop. Nicklas Amdi Pedersen (TDT-Unibet), Asier Etxeberria (Euskaltel-Euskadi), Mattia Bais en Andrea Garosio (Team Polti-Kometa), Kyrylo Tsarenko (Team Corratec-Vini Fantini), Simon Pellaud (Tudor Pro Cycling) en Masaki Yamamoto (JCL Team UKYO) sloegen de handen ineen, kregen de zegen van het peloton en konden zo goed vier minuten uitlopen.

De mannen van Decathlon AG2R zorgden er in het peloton voor dat de zeven vluchters niet te veel voorsprong konden vergaren. TDT-Unibet wist met Pedersen een mannetje mee te sturen in de vlucht, maar de Nederlandse formatie moest ook een tegenvaller incasseren. De Nederlandse klimmer Kevin Inkelaar, die zich na een lange periode van blessureleed weer wielrenner mag noemen, kneep na amper veertig kilometer koers al in de remmen.

De renners koersen in de Tour of the Alps door prachtige landschappen – foto: Cor Vos

Kopgroep spat uiteen op tweede klim
Op de flanken van de beklimming van de Andalo viel er – buiten het afhaken van Pedersen – niet veel te beleven in de spits van de wedstrijd. In de afdaling van deze klim werd er wel op het scherpst van de snede gekoerst. Bais, Garosio en Pellaud sloegen in de afzink een kleine bres, maar eenmaal weer beneden wisten Exteberria, Yamamoto en Tsarenko de scheve situatie weer recht te zetten. We reden zo met de zes overgebleven koplopers naar de beklimming van Penon.

Op de stroken van deze ruim vier kilometer lange klim (aan bijna 10%) werd het kaf van het koren gescheiden. De kopgroep spatte uiteen onder aanvoering van Garosio en Bais. De twee Italianen van Team Polti-Kometa bleken duidelijk over de sterkste klimbenen te beschikken, wisten hun medevluchters overboord te gooien en bereikten gezamenlijk de top. Bais kwam – net als op de eerste klim van de dag – als eerste boven en verzekerde zich zo van de bergtrui.

Een duo-aanval van Team Polti-Kometa – foto: Cor Vos

Koplopers worden weer ingerekend, vuurwerk blijft uit
In het peloton was het nog altijd wachten op vuurwerk, maar door het strakke tempo van Decathlon AG2R – in dienst van Ben O’Connor – dunde de groep wel stevig uit. Hierdoor werd het verschil met de twee koplopers ook steeds kleiner. Bais en Garosio deden nog wel hun stinkende best om zo lang mogelijk uit de greep te blijven van het peloton, maar konden niet verhinderen dat ze aan de voet van de laatste klim weer bijgehaald.

Vervolgens was het wachten op een explosie bergop, maar die bleef uit. Decathlon AG2R ging wel verder met zijn sloopwerkzaamheden, al was het tempo van Valentin Paret-Peintre nu ook weer niet verstikkend. Vlak voor de top kregen we dan toch wat actie: Hugh Carthy en Antonio Tiberi gooiden hun kaarten op tafel, maar raakten niet weg. Zo begonnen we met een groep van een veertigtal renners aan de korte maar wel razendsnelle afdaling van de Penon.

Elitegroep rijdt weg in afdaling
Dit bleek voor Romain Bardet het sein om in de aanval te gaan. De Fransman – die bekend staat als een uitstekende daler – ging ontzettend snel naar beneden en wist de groep der favorieten zo op een lint te trekken. Er ontstonden zelfs enkele breuken. Bardet bleek met zijn dadendrang bergaf de aanstichter van een elitegroep van zes, met ook Tiberi, Geraint Thomas, Esteban Chaves, Chris Harper en Amanuel Ghebreigzabhier.

Vier renners slaagden er nog in om de oversteek te maken naar deze groep – met Wout Poels, O’Connor, Tobias Foss en Juan Pedro López – waardoor we met elf koplopers de laatste acht kilometer aansneden. En de achtervolgers? In de tweede groep probeerden de mannen van Movistar de bakens nog wel te verzetten, maar de Spaanse formatie had de slag gemist en kreeg het gat ook niet meer gedicht. De winnaar van de eerste etappe kwam met andere woorden uit de eerste groep.

Tactisch speekspel tussen de koplopers
In de laatste kilometers was de samenwerking in deze voorste groep volledig zoek. De mannen van INEOS Grenadiers, met Thomas en Foss, hielden zich afzijdig en ook Esteban Chaves bleek niet meer bereid om mee te draaien. Hierdoor werd er vooral naar elkaar gekeken, bang om op een counter te lopen. Foss probeerde zijn medevluchters enkele keren te verrassen, maar zijn demarrages waren eerder getelefoneerd. Dat konden we ook zeggen van een versnelling van Chaves.

Foss wint de sprint, voor Harper en Chaves – foto: Cor Vos

De Colombiaan wist zich desondanks af te scheiden met drie andere renners. Harper, O’Connor en Foss waren bij de les en gingen mee met Chaves, de andere koplopers waren minder attent, lieten zich verrassen en konden fluiten naar de dagzege. De vier genoemde renners mochten het in een sprint namelijk gaan uitmaken voor de zege. Chaves ging als eerste aan, maar de Colombiaan werd overvleugeld door Foss. De Noor won uiteindelijk met duidelijk verschil de sprint.

Harper moest genoegen nemen met de meest ondankbare ereplaats, Chaves en O’Connor kwamen als derde en vierde over de streep. De sprint voor de vijfde plaats werd gewonnen door López. Foss, die zijn eerste zege wist te boeken voor zijn nieuwe werkgever INEOS Grenadiers, mag dinsdag ook als leider beginnen aan de tweede etappe naar Stans.

🚴⛰️ | Tobias Foss doet het! INEOS komt langzaam maar zeker los en begint te winnen. Dit keer dus met Foss! 🇮🇹🇦🇹 #TOTA

📺 Koers kijk je op discovery+ pic.twitter.com/aZ6jgeS5EG

— Eurosport Nederland (@Eurosport_NL) April 15, 2024