Een klein wereldkampioenschap, zo wordt het Nederlands kampioenschap wielrennen bij de vrouwen ook wel genoemd. Nee, niet alle wereldtoppers staan er aan de start, maar wel heel wat. Na drie jaar vliegen over de VAM-berg wordt de wegwedstrijd voor het eerst sinds tien jaar weer eens in Limburgs heuvelland verreden. Wie volgt er na een zenuwslopende koers Riejanne Markus op? WielerFlits blikt vooruit!

Historie

Een van de oprichters van de Nederlandse Dames Wielren Club, de club die zo hard heeft gestreden voor de komst van het NK, gaat er in 1965 met de winst vandoor op het allereerste officiële NK oor vrouwen. Tussen wat denigrerende opmerkingen door is, op de beelden die het bioscoopjournaal haalden, te zien hoe de rappe Ineke van IJken de sprint wint. Na haar volgden Keetie, Monique, Leontien, Annemiek, Marianne, Anna en een keur aan andere grootheden, maar Van IJken was de eerste.

Na Van IJken breekt al snel het tijdperk ‘Hage’ aan. Allereerst gaat Bella Hage er drie keer met de winst aan de haal, zus Keetie pakte er vervolgens acht op rij. In totaal zou ze zelfs negen keer het kampioenschap winnen, een absoluut record. Het is sterk de vraag of dit ooit nog verbeterd zal worden. En ach, daar gaat het ook helemaal niet om. Een keer de titel pakken is al wonderschoon. Waar het om draait is samen met een hoop anderen te beginnen aan het leggen van een puzzel, in de hoop dat bij jou alle stukjes als eerste passen.

Laatste tien winnaressen NK wielrennen
2022: Riejanne Markus
2021:  Amy Pieters
2020:  Anna van der Breggen
2019:  Lorena Wiebes
2018:  Chantal Blaak
2017:  Chantal Blaak
2016:  Anouska Koster
2015:  Lucinda Brand
2014: Iris Slappendel
2013:  Lucinda Brand

Laatste editie

“Ik hoop dat ik een beetje recht kan doen aan de trui en dat ze trots op me is.” Het zijn de woorden van Riejanne Markus na de finish. ‘Ze’ is natuurlijk Amy Pieters, die het jaar daarvoor nog zo mooi de Nederlandse titel had gepakt. Helaas kon ze niet aan de start verschijnen. De afwezigheid van de geliefde renster zorgde voor de start al voor een emotioneel moment. De organisatie van het NK overhandigde voor het startschot van de vrouwenwedstrijd de eerste cheque voor het fonds aan haar familie. Het is zonder meer hartverwarmend te noemen dat het niet bij die eerste donatie bleef.

“Vervolgens ging de knop om, en was het koersen.” Opnieuw de woorden van Markus. Ze was op 56 kilometer van de finish een van de eersten die een mooi gaatje wist te slaan. Ze kreeg versterking, maar het bleek nog niet het juiste moment. Vervolgens begon Marianne Vos aan een solo. Het was indrukwekkend wat ze liet zien, maar ook voor Vos was het te vroeg. Het peloton kreeg in de voorlaatste ronde Vos weer in het vizier en op 21 kilometer van de streep liet ze zich inlopen. Na veel vijven en zessen bleek de aanval van Markus en Shirin van Anrooij op een goede tien kilometer van de meet de juiste.

“Ik wist dat ik Marianne (Vos, red.) achter me had en dat was een goede reden om niet mee te rijden.” Nogmaals Markus. De samenwerking was aanvankelijk prima, maar naarmate de finish in zich kwam, werd dat anders. Markus kon, met onder meer Vos vlak achter zich, pokeren. Het bleek voor Markus voldoende te zijn voor de titel, al kwam Van Anrooij op karakter nog behoorlijk in de buurt. “Ik ging vroeg aan en ze kwam nog dichtbij, maar gelukkig was het genoeg.” Een mooi succes voor Markus, met de rood-wit-blauwe trui als resultaat. Lorena Wiebes won de sprint van de achtervolgers en legde beslag op de bronzen medaille.

Het was feest in huize Markus – foto: Cor Vos

Uitslag NK Wielrennen 2022
1. Riejanne Markus (Jumbo-Visma) — 123 km in 3u0m23s
2. Shirin van Anrooij (Trek-Segafredo)
3. Lorena Wiebes (Team DSM) op 7s
4. Marianne Vos (Jumbo-Visma) op 9s
5. Nina Kessler (BikeExchange – Jayco) op 9s
Wedstrijdverslag

Parcours

De aanloopfase van het NK duurt zo’n zestig kilometer. Daarin vinden we al de eerste elf klimmetjes. Of beter gezegd: twaalf, want de Cauberg mogen we best meerekenen, ook al ligt deze in de neutralisatie. Vanuit Valkenburg gaat het dus gelijk omhoog en omlaag en dat blijft het de eerste veertig kilometer ook eigenlijk continu doen. Nee, ze zijn lang niet allemaal even zwaar, maar de Loorberg, de Kruisberg en de Trintelerberg hakken er best in. Vervolgens wacht er even een vlakke zone vooraleer we aan het circuit gaan beginnen.

Het rondje wordt bereikt via de Sweikhuizerberg. Dat hellinkje lijkt op wat er de rest van het kampioenschap op de rensters ligt te wachten. Het rondje van 18,5 kilometer bevat namelijk een aantal korte, maar soms best heel nijdige klimmetjes. De meeste rensters zullen overigens prima bekend zijn met deze omgeving, daar de Simac Ladies Tour de voorbije jaren graag te gast is in het gebied. Na het opdraaien van het circuit begint het bij de Stokselweg vanuit Munstergeleen. De eerste meters zijn prima te doen, maar na het bochtje wordt het toch even aanpoten.

Na een passage langs het centrum van Sittard dient de Kollenberg zich aan. Een mooie klim met de nodige historie. Op weg naar de Sint-Rosakapel loopt het langs de zeven zegenoemde voetval-kapelletjes en de prachtige Hof van Olijven vies omhoog, zelfs aan maximaal 15% vlak onder de top. Naar verluidt hebben zich hier in het verleden heel wat Bokkenrijders verschanst. Fietsenrijders kunnen zich hier niet langer schuilhouden, omdat je hier al op zo’n vijf kilometer van de finish bent. Het zou best eens de helling kunnen zijn waarop een late aanval kan wegrijden.

Smaller wordt het op twee kilometer van de finish op de Heerlenerweg. Het zal daar echt dringen worden, want als de rensters richting Watersley afslaan is de weg nog smaller geworden. Op de klim naar de finish zal het zaak zijn om goed te timen. Want hoewel het een klimmetje is waar je met een korte inspanning prima boven kunt komen, is het net voor de laatste bocht nog wel even pittig steil. Dat kan weleens het punt zijn om de echte turbo erop te gooien.

Na de finishpassage dalen de rensters het terrein van Watersley weer af, om gelijk te beginnen aan het volgende obstakel: de Winrakerberg. Niet meer dan een hupsje, maar toch ook best een vervelend hupsje. Zeker als je de hele dag al hupsjes hebt moeten verteren. In totaal wordt het circuit vierenhalf keer verreden, waardoor het aantal klimmetjes uitkomt op dertig. 31 zelfs voor wie de neutrale Cauberg meerekent. Combineer het aantal hellingen met 1650 hoogtemeters en de lengte van de wedstrijd en je weet: dat wordt een lekker pittig kampioenschap.

Zaterdag 24 juni: Valkenburg – Watersley Sports & Talent Park (153,1 km)
Start: 12.45 uur
Finish: tussen 16.20 en 16.50 uur

Favorieten

De definitieve startlijst is bij het publiceren van deze voorbeschouwing nog niet bekend. Er kunnen dus nog wijzigingen in onderstaande favorietenlijst worden aangebracht.

Wielerkoersen voor vrouwen zijn de laatste tijd vrij simpel. Er wordt een hele tijd gereden en aan het einde wint er iemand in het shirt van SD Worx. De formatie is de maat der dingen in het vrouwenpeloton en op het NK zal er dan ook naar deze succesploeg worden gekeken. Niet zo gek ook als je bedenkt wie er allemaal voor deze ploeg zullen aantreden. Dat Femke Markus de laagst geklasseerde Nederlandse is op de UCI-ranking (oké, buiten Chantal van den Broek-Blaak dan, maar da’s logisch) zegt genoeg.

Twee van de grootste favorieten rijden bij de ploeg. Dan hebben we het natuurlijk over Demi Vollering en Lorena Wiebes. En ook Mischa Bredewold heeft zeker serieuze winstkansen op dit traject. Wie de Amersfoortse op dit terrein een paar meter geeft, kan het best eens moeilijk gaan krijgen om haar terug te halen. Maar ondanks al deze kanonnen zal het nog knap lastig worden de koers te winnen. Want zie het maar eens te controleren met z’n vieren. Inderdaad, vier, want Lonneke Uneken kan vanwege haar onlangs opgelopen sleutelbeenbreuk nog niet deelnemen. Dat is niet alleen heel vervelend voor Uneken zelf, maar het is ook een pion minder voor de ploeg, en ze hadden haar prima kunnen gebruiken.

Iene miene mutte? – foto: Cor Vos

Wiebes, logischerwijs de grote favoriet als het op een sprintje aan zal komen, zal daarom gedurende de koers dus ook zeker het een en ander zelf moeten rechttrekken. Dat kan ze natuurlijk, dat ging haar vorig jaar namelijk ook prima af, maar toch. Vollering, die een dag na de Ronde van Zwitserland ‘gewoon’ tweede werd op het NK Tijdrijden, is ook rap aan de meet, maar we zien haar toch eerder in een ontsnappinkje uitpakken. En mocht dat wegrijden niet lukken, dan zou ze ook veel kunnen oplossen in dienst van Wiebes. Gaten dichtrijden, meespringen, en ga zo maar door.

Soms wordt het door sommigen wel gesuggereerd, maar cadeau krijgt SD Worx het echt niet. Op het NK zullen de andere teams helemaal met het mes tussen de tanden aan de start verschijnen. En binnen die teams zien we ook gewoon een hoop reële kanshebsters fietsen. Bij Jumbo-Visma weten ze bijvoorbeeld ook dat SD Worx maar met vier aan het vertrek staat. Daar zet de geel-zwarte brigade meer dan het dubbele tegenover. Dit numerieke voordeel hoopt Marianne Vos te kunnen uitspelen.

Vos is natuurlijk de eerste naam aan wie gedacht wordt bij de ploeg. Daar heeft ze het de voorbije decennia een beetje naar gemaakt, maar het wil niet zeggen dat ze ook de afmaakster van dienst zal zijn. Ja, in een sprint tegen Wiebes is het de beste kans die de formatie heeft, maar daar wordt niet per definitie op gegokt. Kersvers Nederlands kampioene tijdrijden Riejanne Markus zal ook kansen zien om haar titel te verlengen. Dat zal dan waarschijnlijk op een soortgelijke manier gebeuren als ze dat deed in de Limburg-etappe van de Simac Ladies Tour van 2022. Van de achterkant van een groepje vol aanzetten en vervolgens de brommerende benen het werk laten doen. Ook Karlijn Swinkels is best een heel gevaarlijke klant op dit parcours.

De laatste keer dat het NK in Zuid-Limburg werd georganiseerd, was in 2013 in Kerkrade. Kerkrade was een jaar eerder ook het toneel van de enige nationale wegtitel van Annemiek van Vleuten. Daarna heeft de regerend wereldkampioene het op kampioenschappen vaak helemaal alleen moeten doen. Dat is nu wel anders, want bij Movistar zien we ook Mareille Meijering en Floortje Mackaij rijden. Beslist geen koekenbakkers, waardoor Van Vleuten tijdens de koers meer het ploegenspel kan spelen. Winnen wordt alsnog heel lastig, maar met Van Vleuten weet je het nooit. Laat haar eerst maar gewoon genieten van haar laatste NK, een wedstrijd waar ze altijd een speciale band mee heeft, dan komt de rest mogelijk vanzelf.

Drie kanshebsters op een rijtje – foto: Cor Vos

Nederland is gezegend met liefst vier ploegen die op het hoogste niveau uitkomen. Van deze ploegen lijkt het voor Liv Racing TeqFind de lastigste opgave te worden om het NK te winnen. Niet dat er geen kwaliteit is in de ploeg, zeker niet, maar het moet allemaal wat meer meezitten voor types als Thalita de Jong en Quinty Ton om zich tot kampioene te kronen. Onmogelijk is dat echter niet. Er kan zich altijd een koerssituatie aandienen waarin ze aan het langste eind kunnen trekken. Dat geldt ook voor Team DSM. Zij zullen het eveneens van verstandig offensief koersen en toeslaan op het juiste moment moeten hebben. De meest geschikte kandidaat daarvoor lijkt Elise Uijen, die dit seizoen al een paar keer heeft laten zien dat ze in de toekomst wellicht tot grootse dingen in staat is.

U merkt het al: we komen weer eens flink ruimte tekort in de favorietenlijst. Er zijn voor een hoop rensters realistische scenario’s denkbaar waarin zij kunnen winnen. Daarom gooien we er gewoon nog wat laatste namen bij. Maike van der Duin beschikt over een vlijmscherpe sprint en ze verteert hellinkjes ook steeds beter. Als ze met lef koerst en de juiste momenten weet uit te kiezen, kan de rest zomaar eens een probleem hebben als ze met haar in een klein groepje op de finish afstevenen.

Loes Adegeest mag ook beslist niet onbenoemd blijven. Met haar turbodijen kan ze een leuk stukje solo rijden. Daarnaast is ze aan de finish best snel, al gaat ze het van Wiebes en co. normaliter niet winnen. Het enige probleem voor haar is dat ze het helemaal in haar eentje moet zien te rooien. En dat is in kampioenschappen altijd lastig. Wellicht kan ze samen optrekken met collega’s als Nina Kessler (Jayco-AlUla) of Anouska Koster van Uno-X — echt een kampioenschapsrenster.

Sluiten we af met Shirin van Anrooij. Een echte publiekslieveling en da’s niet zo gek ook met haar manier van koersen. Waar Van Anrooij rijdt, gebeuren vaak leuke dingen. Zoals voor velen geldt dat ook zij het lastig gaat krijgen om op te boksen tegen het geweld van onder anderen SD Worx en Jumbo-Visma, maar van de Zeeuwse weten we dat ze het sowieso gaat proberen. En als ze het in de finale op een goed moment probeert, kan ze echt een eind komen. Op het NK tegen de klok was het niet al te best, lukt het op de weg wel?

Binda, done that – foto: Cor Vos

Favorieten volgens WielerFlits
**** Lorena Wiebes
*** Marianne Vos, Demi Vollering
** Shirin van Anrooij, Riejanne Markus, Maike van der Duin
* Annemiek van Vleuten, Elise Uijen, Loes Adegeest, Mischa Bredewold

Website organisatie
Deelnemerslijst (KNWU)

Weer en TV

Volgens Weeronline wordt het een warm kampioenschap. De temperaturen kunnen ’s middags de 28 aantikken, terwijl er amper een zuchtje wind zal zijn. Ook de kans op regen is vrijwel nihil. Kortom: arm- en beenstukken thuislaten, zonnebrand meenemen!

Het NK wielrennen op de weg bij de vrouwen wordt vanaf 14.30 uur uitgezonden door de NOS op NPO1. Op WielerFlits hoef je niets te missen met ons liveblog in samenwerking met Nederlandse Loterij.