Een titanenstrijd tussen de grootste wielerkampioenen op een ongekend bochtig en lastig parcours in Glasgow. Dat is het WK op de weg in het kort. Als onderdeel van het ‘Super WK’ is de wegwedstrijd voor mannen op zondag 6 augustus de eerste grote koers op de planning. Exact twee weken na de Tour de France gaan onder meer Mathieu van der Poel en Tadej Pogačar het gevecht aan met de drie topfavorieten van het Belgische blok. Wie gaat met de regenboogtrui naar huis? WielerFlits blikt vooruit.

Historie

De geschiedenis van het wereldkampioenschap wielrennen gaat terug tot 1921, als in Kopenhagen de eerste titelstrijd voor wielrenners uit de hele wereld op het programma staat. De wedstrijd was toen enkel nog toegankelijk voor amateurs en Gunnar Sköld uit Zweden veroverde de eerste wereldtitel na een individuele tijdrit van 190 kilometer. Het duurde zes jaar voordat er een WK voor profs kwam: in 1927 was het Alfredo Binda die op Nürburgring in de voorlaatste ronde ontsnapte en solo naar de wereldtitel toereed. Binda kreeg als wereldkampioen de regenboogtrui uitgereikt, die dat jaar werd geïntroduceerd.

Alfredo Binda herhaalde deze prestatie in 1929 en 1932, waardoor de Italiaan de eerste was die erin slaagden om het wereldkampioenschap drie keer te winnen. Na hem volgden meer illustere namen zijn voorbeeld. De Belgen Rik Van Steenbergen (1949, 1956 en 1957) en Eddy Merckx (1967, 1971 en 1974), de Spanjaard Óscar Freire (1999, 2001 en 2004) en de Slowaak Peter Sagan (2015, 2016 en 2017) traden in de voetsporen van Binda. Een indrukwekkend rijtje met grote kampioenen, die de regenboogtrui meer dan eigen wisten te maken.

Rik Van Steenbergen was, na Alfredo Binda, de tweede renner die drie wereldtitels won – foto: Cor Vos

Na de zegetocht van Remco Evenepoel van vorig jaar in Wollongong, Australië, staat België op liefst 27 wereldtitels op het onderdeel wegwedstrijd bij de elite mannen. Daarmee zijn de Belgen recordhouder op dat vlak. Het gat met de Italianen, die 19 keer wereldkampioen werden, is groot. Sinds 2008, toen Alessandro Ballan zegevierde, wacht Italië al op een nieuwe drager van de regenboogtrui. Daarna volgt Frankrijk, dat door de dubbelslag van Julian Alaphilippe in 2020 en 2021 op tien wereldkampioenen staat. Nederland is vierde in de rij met zeven wereldkampioenen. Joop Zoetemelk (1985) wacht nog altijd op een opvolger.

In 2023 strijkt het WK wielrennen neer in Glasgow, dat officieel onderdeel is van het Verenigd Koninkrijk. De laatste keer dat de Britten een wereldkampioenschap organiseerden, was in 2019 in Harrogate. Omdat het parcours in Glasgow een gelijkaardig karakter heeft, blikken we nog een keer terug op de titelstrijd van dat jaar. Een kletsnatte titelstrijd, waarin Mathieu van der Poel een hoofdrol speelde en vooral opviel vanwege zijn complete inzinking.

Niet voor het eerst in 2019 regende het in de regio van Yorkshire, maar op deze zondag 29 september was het extreem. Twee beklimmingen in aanloop naar het lokale parcours moesten geschrapt worden en nog steeds lagen er grote plassen op de route. Dat konden we niet allemaal zien, want ook de tv-uitzending had problemen met het slechte weer. Dat uiteindelijk maar 46 renners de finish haalden (binnen 20 minuten van de winnaar) tekent de zwaarte van de koers.

Van der Poel, Moscon, Küng en Pedersen op het laatste WK in het Verenigd Koninkrijk – foto: Cor Vos

Philippe Gilbert was namens België een van de favorieten, maar na een valpartij moest hij al vroeg op het lokale circuit opgeven. Hulp van zijn piepjonge land- en ploeggenoot Remco Evenepoel kon Gilbert niet terugbrengen, waarna beide renners opgaven. Ook titelverdediger Alejandro Valverde haalde de finish niet in Harrogate. Ondertussen werd de finale geopend door een groepje met Mike Teunissen, Gianni Moscon, Mads Pedersen en Stefan Küng.

Het waren Matteo Trentin en Mathieu van der Poel die vervolgens de sprong wisten te maken naar de kopgroep, waar Teunissen al gelost was. De achtervolging kwam niet op gang en de koplopers draaiden goed rond, waardoor de winnaar vooraan gezocht moest worden. De meeste ogen waren gericht op Van der Poel, maar hij kende een ongekende inzinking, die achteraf een hongerklop bleek. MVDP was helemaal leeg en moest toezien hoe de rest ging strijden om de wereldtitel.

Op papier was Trentin, zeker anno 2019, de snelste man in de kopgroep. Küng wist dat hij het op de aanval moest gooien, maar Trentin en Pedersen konden hem volgen. Daardoor draaide het na 260 kilometer uit op een sprint der stervende zwanen, waarin de ijzersterke Pedersen – op 23-jarige leeftijd – wist te stunten met de wereldtitel.

Laatste tien winnaars WK wegwedstrijd voor elite mannen
2022: Remco Evenepoel
2021: Julian Alaphilippe
2020: Julian Alaphilippe
2019: Mads Pedersen
2018: Alejandro Valverde
2017: Peter Sagan
2016: Peter Sagan
2015: Peter Sagan
2014: Michał Kwiatkowski
2013: Rui Costa

Laatste editie

Waar moeten we beginnen? Het WK wielrennen in Wollongong ging midden in de Europese nacht van start en daardoor werden heel veel wielerliefhebbers wakker met het nieuws dat Mathieu van der Poel urenlang in de Australische cel had gezeten. Een bizar verhaal, waarover later steeds meer duidelijk werd. Twee rondrennende meisjes op de hotelgang hadden Van der Poel gefrustreerd, waarna hij voor eigen rechter ging spelen. De politie werd erbij gehaald, Van der Poel verhoord en enkele uren vastgezet.

De aftocht van Mathieu van der Poel – foto: Cor Vos

Dit alles kwam pas vlak voor de start naar buiten, ook bij de meeste van zijn ploeggenoten binnen de Nederlandse ploeg. De gebroken nacht had Van der Poel geen goed gedaan, want al vroeg stapte hij uit de wedstrijd, terwijl hij wel een van de topfavorieten was. Een echte vroege vlucht kwam er niet, omdat de grote landen al vroeg de koers lastig maakten op Mount Keira. Onder meer Pavel Sivakov, Pieter Serry, Ben O’Connor en Luke Plapp schoven mee in een groep van zestien die zeven minuten voorsprong kreeg.

Door werk van Nederland en Spanje werd het gat teruggebracht, waarna Frankrijk eraan begon op het lastige lokale rondje met Mount Ousley (700 meter aan 6,7%) en Mount Pleasant (1,1 km aan 7,7%). Een eerste groep met favorieten en outsiders wist zich los te weken, met daarbij een attente Remco Evenepoel en nog drie landgenoten. Alle ogen waren op REV gericht en hij maakte zijn favorietenstatus waar. Eerst reed hij weg met Alexey Lutsenko, waarna hij op Mount Pleasant ook de Kazach overboord gooide.

Remco Evenepoel viert de wereldtitel – foto: Cor Vos

Een zegetocht van 25,8 kilometer wachtte voor Evenepoel, die een klasse apart was en met grote overtuiging naar de wereldtitel en dus de regenboogtrui snelde. In de achtergrond streden zijn voormalige medevluchters Eenkhoorn, Skjelmose, Rota en Schmid nog om het zilver en het brons, maar zij werden in extremis gegrepen door het peloton, waar Christophe Laporte de sprint om het zilver won, voor Michael Matthews. Wout van Aert strandde op plek vier.

Uitslag WK wegwedstrijd elite mannen 2022
1. Remco Evenepoel in 6u16m08s
2. Christophe Laporte op 2m21s
3. Michael Matthews op 2m21s
4. Wout van Aert op 2m21s
5. Matteo Trentin op 2m21s

• 

  25 sep

  Lees ook WK 2022: Remco Evenepoel soleert op GRANDIOZE wijze naar wereldtitel, drama voor Van der Poel

  25 sep

Parcours

Er is al veel over het parcours van de WK-wegwedstrijd gezegd en geschreven, maar we duiken toch nog wat verder op de route in. De elite mannen gaan van start in Edinburgh, de hoofdstad van Schotland die bekend staat om zijn geschiedenis, architectuur en cultuur. Met de auto kan je vanaf daar in minder dan anderhalf uur naar Glasgow, maar natuurlijk is voor dit WK gekozen om meer van Schotland te laten zien.

Eerst gaat het in noordwestelijke richting naar Stirling, waar later in de week de tijdritkampioenschappen verreden gaan worden, maar die stad wordt door de deelnemers aan de wegkoers niet aangedaan. Via onder meer Falkirk en Denny gaat het naar een heuvelachtig gebied, even boven Glasgow. Daar in de Campsie Fells en de Fintry Hills ligt de eerste serieuze klim van de dag: Crow Road (5,8 km aan 4%) met de eerste drie kilometer aan bijna 6%.

Op de top van Crow Road hebben de renners dan iets meer dan 96 kilometer afgelegd en is het nog 23 kilometer tot het lokale parcours in hartje Glasgow. Dat rondje is in totaal 14,3 kilometer lang en moet maar liefst tien keer verreden worden. Op papier heeft het circuit elke ronde 193 hoogtemeters. Samen met alle eerdere klimmetjes komt dat uit op een totaal van 3.570 hoogtemeters in een WK van 271,1 kilometer.

De renners rijden op het meest noordwestelijke puntje het lokale circuit op in hartje Glasgow, nabij Byres Road. Daarna tellen wij zeker 48 haakse (!) bochten, en dan tellen we de goede doordraaiende bochten nog niet eens mee. Op een parcours van iets meer dan 14 kilometer. Dat is wat ze noemen: een technisch parcours. Het continu optrekken en versnellen na die bochten gaat na meer dan 200 kilometer toch wel in de benen kruipen. Een kermiskoers mét hoogtemeters? Zo mag je het ook noemen.

Het rondje is nauwelijks vlak. Elke omloop wacht de renners, na de passage aan de finish, zeven oplopende stroken. Met eerst St Vincent Street/Douglas Street van ruim 550 meter (aan gemiddeld 5%), gevolgd door een viertrapsraket met Gillmorehill (230 meter aan 4,3%), University Avenue (250 meter aan 5,9%), Great George Street (325 meter aan 7,6%) en Kelvingrove Park (400 meter aan 6,2%).

Daarna volgt Scott Street, een kort maar steil rotding van 150 meter aan bijna 13% en een uitschieter boven de 22%. En dan is de ‘gecategoriseerde’ Montrose Street (160 meter aan ruim 13%) vlak voor de finish nog niet geweest. Die volgt een kleine vier kilometer na Scott Street. Bovenop Montrose Street is het nog maar 1,4 kilometer tot de finish, waarvan bijna 500 meter in dalende lijn. Het is vanaf de top, zoals overal op het rondje, erg technisch met nog vijf haakse bochten.

Is dit WK-parcours van 2023 te vergelijken met het EK-parcours van 2018? In grote lijnen wel. Meerdere passages werden ook vijf jaar geleden aangedaan tijdens het Europees kampioenschap, waaronder Montrose Street. Nieuw is de toevoeging van Scott Street, die het parcours nog een stuk lastiger maakt dan het al was. Destijds lag start-finish nabij het People’s Palace (iets ten zuidoosten van dit rondje), maar dat deel wordt nu niet aangedaan. Dit keer is start-finish gelegen op George Square.

Wat de sleutel tot succes is op het parcours van dit WK in Glasgow? In een rondgang langs renners, die het EK in 2018 en in 2014 de Commonwealth Games reden op nagenoeg hetzelfde rondje, stak een woord er bovenuit: positionering. Goed geplaatst zitten op deze omloop gaat bepalend zijn, zeker bij slecht weer. Bovendien spelen de vele bochten aanvallers in de kaart.

Zondag 6 augustus, WK wegwedstrijd elite mannen: Edinburgh – Glasgow (271,1 km)
Start: 09.30 uur / 10.30 uur
Finish: tussen 15.40 en 16.20 uur / tussen 16.40 en 17.20 uur

Favorieten

Het WK wielrennen is altijd een van de hoogtepunten van het wielerjaar en dat is dit jaar niet anders. Een wereldkampioenschap op een klassiekerparcours speelt ook nog eens meerdere renners in de kaart. Klimmers, heuvelspecialisten, puncheurs en sterke sprinters… Allemaal zien ze kans op succes op dit WK. Niet voor niets hebben meerdere landen kopmannen mee voor meerdere scenario’s. De Commonwealth Games 2014 (Geraint Thomas won solo in de regen) en het EK 2018 (Trentin won uit selecte kopgroep) laten zien wat mogelijke scenario’s zijn in Glasgow.

Nog een jaar Remco Evenepoel in de regenboogtrui? – foto: Cor Vos

De ogen zijn natuurlijk als eerste gericht op België, dat met Remco Evenepoel de titelverdediger in huis heeft. In zijn tien maanden als wereldkampioen won hij negen keer, waaronder Luik-Bastenaken-Luik, het BK en afgelopen week nog de Clásica San Sebastián. Zijn vorm is dus op een punt om in Glasgow voor twee op rij te gaan. Evenepoel heeft aan zijn explosiviteit en sprint gewerkt, getuige zijn sprintzeges op het BK en in San Sebastián, maar ook een scenario als vorig jaar in Wollongong is mogelijk. Vroeg aanvallen heeft op dit lokale parcours voordelen, omdat je snel uit het zicht bent. In de bochten kunnen de achtervolgers bovendien weinig tijd goedmaken. De vraag is wie Evenepoel gaat ‘laten’ rijden als hij een versnelling plaatst.

Dat is scenario 1 waar men bij België op kan spelen, de vroege aanval van Evenepoel. Wout van Aert is de tweede kopman. Hij leeft sinds de slotweek van de Tour de France op een roze wolk vanwege de geboorte van zijn tweede kindje. De weken ervoor liet hij in Frankrijk zien dat hij uitstekend in vorm is. De enige maar: hij wist niet te winnen. Wel liet hij zien dat hij op de lastige dagen, onder meer in het hooggebergte, de koers hard kon maken. Als je de Tour als een groot trainingskamp beschouwt, dan kan het niet anders dan dat Van Aert in supervorm naar Schotland trekt. En we weten dat hij op meerdere manieren kan winnen; solo, vanuit een kopgroep of in een veredelde massasprint.

Wout van Aert en Jasper Philipsen zijn nu ploeggenoten – foto: Cor Vos

Bondscoach Sven Vanthourenhout heeft naast Evenepoel en Van Aert een derde kopman meegenomen. Dit was mogelijk omdat Evenepoel als titelverdediger een ‘eigen’ startplek heeft en België dus met negen renners mag starten. Jasper Philipsen is na zijn imponerende Tour, waarin hij vier etappes én de puntentrui won, de dark horse. Mocht het onverhoopt uitdraaien op een groepssprint, dan is hij nauwelijks te kloppen in de sprint. Maar we weten uit het voorjaar, en de slotweek van de Tour, dat Philipsen ook durft te koersen en lastige finales kan overleven. Op die manier kan België met een overmacht het tactische spel spelen.

De ondersteuning voor de drie kopmannen is ook indrukwekkend, met Tiesj Benoot, Nathan Van Hooydonck, Jasper Stuyven, Yves Lampaert, Frederik Frison en Victor Campenaerts. Reken maar dat het lichtblauw de koers gaat kleuren en hard gaat maken ten faveure van hun favorieten.

Op een technisch klassiekerparcours met dergelijke klimmetjes kan je niet om de naam van Mathieu van der Poel heen. De kopman van de Nederlandse ploeg kende een wat moeizame Tour, maar wist zich toch enkele keren te testen in ontsnappingen en op die manier aan zijn WK-vorm te werken. In 2018 was zijn tweede plaats op het EK onderdeel van zijn doorbraak, maar winnen van Matteo Trentin lukte hem toen niet. Wel was hij op het natgeregende en lastige circuit als een vis in het water en dat kan ook dit jaar in zijn voordeel spelen.

Dylan van Baarle en Mathieu van der Poel voeren Oranje aan – foto: Cor Vos

Van der Poel durft een koers al eens vroeg te openen en zal dat ook nu moeten doen om van de snellere sprinters af te komen. Zijn eigen sprint is na een zware koers nog ijzersterk, maar dan is het wel zaak om genoeg te eten. Een hongerklop als op het WK van 2019 zal hij graag willen voorkomen. Is dit zijn revanche, ook na het debacle van vorig jaar? Bovendien kan Van der Poel een unieke dubbel realiseren door naast het WK veldrijden ook het WK op de weg te winnen in een jaar. En dan wacht komende week ook nog het WK mountainbike voor de alleskunner.

Nederland kan net als België op meerdere paarden wedden. Voor de vroege aanval is Dylan van Baarle een gevaarlijke klant. De Nederlands kampioen is gemaakt voor klassieke parcoursen, kan goed met zijn fiets overweg en heeft een ijzersterke tijdrit in de benen. Haal hem maar eens terug als hij vertrokken is, zeker op zo’n lastig en bochtig parcours. Van Baarle heeft daarnaast een neusje voor de juiste aanval en piekt altijd als het moet. Let dus op hem! Olav Kooij is de sprinter die achter de hand gehouden wordt. Hij is meer dan een pure sprinter, maar het parcours lijkt op het eerste oog toch iets te zwaar voor hem.

Tadej Pogačar kan op elk terrein winnen – foto: Cor Vos

Zo kort na de Tour de France is het altijd interessant welke renners die vorm proberen door te trekken op het WK. Geletruiwinnaar Jonas Vingegaard ontbreekt, maar zijn grote rivaal Tadej Pogačar is er wel bij. Na een korte rustpauze na de Tour besloot Pogi vorige week om tóch te starten in Glasgow, in de wegrit en de tijdrit. Als winnaar van de Ronde van Vlaanderen, de Amstel Gold Race, de Waalse Pijl en twee zware Touretappes moet hij zeker tot de favorieten gerekend worden. Mocht het parcours niet zwaar genoeg zijn voor de Sloveen om zich los te weken, dan kan hij altijd nog rekenen op een pijlsnelle sprint.

Dan naar de ijzersterke formatie van Denemarken, waar ze ook meerdere troeven hebben om te spelen. De meest kansrijke troef is in onze ogen Mads Pedersen, die zijn benen liet spreken in de Tour de France met een knappe ritwinst in de oplopende aankomst in Limoges en daar zelfs Philipsen versloeg. Later in de Tour werkte hij zich uit de naad voor ploegmaat Giulio Ciccone, die uiteindelijk de bergtrui won. Pedersen schoof meerdere keren mee in de vlucht, vaak ook in de bergen, om zo aan zijn WK-vorm te werken. Slecht weer? Dan komt Pedersen bovendrijven. Kan hij na 2019 weer goud pakken in Groot-Brittannië?

Het andere plan van Denemarken zal zijn om vroeg de aanval te kiezen en de koers hard te maken. Houd dan vooral Kasper Asgreen in de gaten. Hij redde de Tour van Soudal Quick-Step door bijna twee etappes (op rij!) te winnen vanuit de ontsnapping. Dat laat zien dat het met zijn vormpeil wel goed zit. Kneiterhard koersen en het dan afmaken? Dat heeft Asgreen al vaker laten zien. Met Mattias Skjelmose, Magnus Cort en Søren Kragh Andersen hebben de Denen meer outsiders in huis.

Frankrijk vierde in 2020 en 2021 feest met Julian Alaphilippe. Zijn aanloop naar het WK verliep niet vlekkeloos en dus kunnen we, onder meer op basis van zijn prestaties Tour, hem niet als favoriet aanwijzen. Hij mag ons wel altijd verrassen. Meer verwachten we van Christophe Laporte namens Les Bleus. Een uitstekende voorjaarscoureur met een sterke sprint en een goede Tour de France in de benen. Vorig jaar veroverde hij nog zilver achter Evenepoel, dus ervaring op het WK-podium heeft hij ook.

Een eenling, maar wel een zeer gevaarlijke klant: Michal Kwiatkowski. In 2014 verraste hij vriend en vijand in Ponferrada en nu trekt hij in hoogvorm naar Schotland. In de Tour de France wist hij vanuit de vlucht op de Grand Colombier te winnen en in zijn eigen Ronde van Polen trok hij die vorm door in de eerste lastige etappes. Kwiat zal niet door iedereen gecounterd worden en daar kan hij als ervaren renner optimaal van profiteren. Zeker als bijvoorbeeld de grote landen naar elkaar gaan kijken.

Outsiders

Er zijn aardig wat renners die we hebben overwogen om in de sterverdeling te zetten. Alberto Bettiol is de meest in het oog springende naam van de Italiaanse ploeg en voor hem kan de koers niet zwaar genoeg zijn. Wel zal hij van de snelle mannen moeten afkomen om serieus kan te maken op de WK-titel. Namens Ierland is seizoensrevelatie Ben Healyde grootste kanshebber. Hij moet het hebben van zijn aanvalsdrang en liet onder meer in de Giro zien dat hij de heuvels verslindt als Irish stew. Van sprinter Sam Bennett verwachten we weinig op dit parcours.

Is Ben Healy in staat om boven zichzelf uit te steken? – foto: Cor Vos

Dan de Amerikanen, die met Neilson Powless een sterke hardrijder in huis hebben met een punch in de benen. Op basis van het eerste deel van het seizoen zouden we Powless zelfs bij de favorieten scharen, maar in de Tour liep zijn ballon wat leeg en dus is het de vraag of hij niet al over zijn topvorm heen is. Australië heeft met Michael Matthews een echte kampioenschapsrenner in huis. Al vijf keer eindigde Bling in de top-7 van het WK, met een tweede plaats in Richmond als uitschieter en ook twee bronzen medailles (2017 en 2022). Nu is het gissen naar zijn vorm, aangezien hij de Tour niet reed en niet finishte in Castilla y Léon en San Sebastián.

De thuisploeg van Groot-Brittannië doet het zonder Geraint Thomas en Tom Pidcock. Die laatste focust zich volledig op het mountainbiken, een week na de wegrit. Daarom zijn de meeste ogen gericht op Fred Wright, maar hij zal het echt vanuit een vroege ontsnapping moeten doen om zo stand te kunnen houden tot in de finale.

Christophe Laporte en Michael Matthews, op het WK-podium 2022 – foto: Cor Vos

Voor Zwitserland is het duo Marc Hirschi en Stefan Küng interessant om in de gaten te houden. Laatstgenoemde werd in Harrogate nog knap derde na een lange en slopende koers. Hirschi, derde op het WK van 2020, won onlangs nog het Zwitsers kampioenschap en de Ordiziako Klasika.

Nog enkele sprinters die meedoen? Naast Philipsen, Kooij en Bennett durven we ook Kaden Groves, Fernando Gaviria, Alexander Kristoff, Bryan Coquard, Iván García en Corbin Strong. In welke categorie we drievoudig wereldkampioen Peter Sagan moeten plaatsen, weten we niet precies. De Slowaak is bezig aan zijn afscheidstournee en zal zich in ieder geval nog willen laten zien.

Deze voorbeschouwing kan na publicatie nog voorzien worden van updates, als meer nationale selecties bevestigd zijn.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Wout van Aert
*** Mathieu van der Poel, Remco Evenepoel
** Mads Pedersen, Tadej Pogačar, Jasper Philipsen
* Kasper Asgreen, Dylan van Baarle, Christophe Laporte, Michal Kwiatkowski

• 

  6 aug

  Lees ook Deelnemers WK wielrennen 2023

  6 aug

Weer en TV

Het zal je niet verbazen, maar het belooft wisselvallig weer te worden op zondag 6 augustus in Glasgow. Het is de hele dag bewolkt, met een kans op wat zon, maar bovenal met meer dan 70% kans op neerslag. De temperatuur schommelt tussen de 15 en 18 graden Celsius. Volgens Buienradar is er kans op regen rond 12.00 uur en ook tussen 16.00 en 18.00 uur. Dat kan zorgen voor een natte finale.

Het WK wielrennen kan je kijken bij de publieke omroepen van Nederland en België (NOS en Sporza) op NPO1 en VRT1/Canvas. Ook Eurosport zendt het wielrennen uit. Vanaf de start zijn er live-beelden, wat betekent dat de uitzendingen beginnen tussen 10.00 en 10.30 uur. Voor de exacte uitzendtijden kan je kijken in onze tv-gids Wielrennen op TV.