Na de Challenge Mallorca, de Ronde van Valencia en de Clásica de Almería is het tijd voor de Ruta del Sol. De organisatie zoekt in het uiterste zuiden van Spanje naar een opvolger voor Jakob Fuglsang, die de afgelopen weken veelvuldig in het nieuws was. WielerFlits wikt en weegt de kansen van de favorieten.

Historie

Voor de allereerste editie van de Ruta del Sol, ook wel de Vuelta a Andalucia, moeten we aardig terug in de tijd. De Spanjaard Ricardo Montero wist in 1925 als eerste de ronde op zijn palmares te zetten. Montero was in zijn tijd zeker geen onbekende renner. Zo won hij ooit tweemaal de Vuelta Asturias, kroonde zich een keertje tot Spaans kampioen en werd hij zelfs vierde op het WK van Rome. Montero bleef ook lange tijd de laatste winnaar van de Ruta del Sol.

Toegegeven, de in 1974 overleden Spanjaard hoefde er ook niet al te veel voor te doen, aangezien de tweede editie pas in 1955 werd georganiseerd, exact dertig jaar na de eerste uitgave. Een nieuwe start, maar het bleek wel de definitieve geboorte van de Ruta del Sol. Want sinds 1955 werd de wedstrijd – met uitzondering van 1978 – onafgebroken georganiseerd, én mocht de organisatie steeds meer toppers verwelkomen in het zuiden van Spanje.

Alejandro Valverde viert een van zijn vijf eindzeges – foto: Cor Vos

Zo wisten Jean-Pierre Monseré, die in 1971 overleed, Freddy Maertens, Dietrich ‘Didi’ Thurau, Eduardo Chozas en Erik Zabel ooit één of meerdere keren de Ruta del Sol te winnen. Nog opvallender is dat Eddy Merckx, toch de grootste coureur aller tijden, niet op de erelijst staat. Ex-renner Noël Vantyghem kwam ooit met de gevleugelde uitspraak: “Samen met Eddy Merckx won ik alle klassiekers die er te winnen waren. Ik Parijs-Tours en hij al de rest.”

Nee, de Ruta del Sol is geen klassieker, maar er zijn dus nog meer wedstrijden die Eddy ‘De Kannibaal’ Merckx nooit wist te winnen. Toch waren er voldoende Belgen aan het feest in de regio Andalusië, met maar liefst acht verschillende eindwinnaars en negen eindzeges. Alleen Freddy Maertens won meer dan eens de Ruta del Sol. Met Jan Krekels, Gerrie Knetemann, Jos Schipper, Steven Rooks, Erik Dekker en Joost Posthuma wonnen er zes Nederlanders.

De recordhouder is echter ‘gewoon’ een Spanjaard. Alejandro Valverde won maar liefst vijfmaal de Ruta del Sol. Een indrukwekkende reeks, zeker als je bedenkt dat hij pas in 2012 begon met winnen. De laatste eindzege dateert van 2017 en dat zal nog wel even zo blijven, aangezien Valverde dit jaar ontbreekt in de selectie van Movistar. Echter, met Jakob Fuglsang staat er wel degelijk een oud-winnaar aan het vertrek.

Laatste tien winnaars Ruta del Sol
2019: Jakob Fuglsang
2018: Tim Wellens
2017: Alejandro Valverde
2016: Alejandro Valverde
2015: Chris Froome
2014: Alejandro Valverde
2013: Alejandro Valverde
2012: Alejandro Valverde
2011: Markel Irizar
2010: Michael Rogers

Vorig jaar

Titelverdediger Tim Wellens begon uitstekend aan de Ruta del Sol, want de Belg van Lotto Soudal won meteen de eerste etappe naar Alcalá de los Gazules. Wellens liet op het steile slotklimmetje zien over de nodige punch te beschikken en wist de concurrentie op aardig wat secondes te zetten. Wie verder goed naar de top-10 keek, zag de namen van Jakob Fuglsang, Ion Izagirre en Pello Bilbao.

Niet geheel toevallig drie renners van het Kazachse Astana, dat in de breedte erg sterk was en dus meerdere troeven had om uit te spelen. Na de eerste sprintzege van Europees kampioen Matteo Trentin in Torredonjimeno (voor Danny van Poppel) stond er weer een sleuteletappe op het programma: een individuele tijdrit van goed zestien kilometer van Mancha Real naar La Guardia de Jaén.

Steven Kruijswijk in actie – foto: Cor Vos

De uitslag aan de finish: Tim Wellens, Jakob Fuglsang en Ion Izagirre. Een blauwdruk van de eerste etappe naar Alcalá de los Gazules en wellicht ook het einde van deze Ruta del Sol? Hoe dan ook, Wellens leek op weg naar een tweede opeenvolgende eindzege, maar de kopman van Lotto Soudal kende verrassend genoeg een mindere dag op weg naar Granada. De Alto de Hazallanas (16,2 kilometer à 5,7%) bleek het grote struikelblok voor Wellens.

De renners van Astana waren er als de kippen bij om het tempo te verhogen op de steile flanken van de Hazallanas. In de razendsnelle afdaling en de laatste vlakke kilometers naar Granada reden de weer aangesloten Bilbao en Izagirre de longen uit hun lijf voor kopman Fuglsang, die aan het einde van de rit de leiderstrui mocht aantrekken op het podium. De ritzege ging naar Simon Yates, die een knappe solo wist af te ronden.

In de door Trentin gewonnen slotrit met aankomst in Alhaurín de la Torre gebeurde weinig meer in het klassement, waardoor Fuglsang werd gehuldigd als eindwinnaar van de Ruta del Sol. Izagirre en Steven Kruijswijk mochten hem als nummers twee en drie vergezellen op het podium.

Matteo Trentin won door zijn vlijmscherpe sprint twee etappes – foto: Cor Vos

Top-5 Ruta del Sol 2019
1. Jakob Fuglsang (Astana) in 17u42m00s
2. Ion Izagirre (Astana) op 7s
3. Steven Kruijswijk (Jumbo-Visma) op 11s
4.  Pello Bilbao (Astana) op 21s
5. Adam Yates (Mitchelton-Scott) op 57s

Parcours

Voor ieder wat wils, dat is wellicht de beste samenvatting na het bestuderen van het parcours voor de editie van 2020. De ronde begint in Alhaurín de la Torre en eindigt vier dagen later met een individuele tijdrit in Mijas. De Ruta del Sol brengt ook dit jaar een bezoekje aan bekende plaatsen als Sevilla, Jaén en Granada, plekken die onlosmakelijk verbonden zijn met deze rittenkoers én met de Vuelta a España.

Woensdag 19 februari, etappe 1: Alhaurín de la Torre – Grazalema (173,8 km) 

In de eerste etappe is het al gelijk klimmen geblazen, met in totaal vijf beklimmingen die meetellen voor het bergklassement. Het leuke is dat de Ruta del Sol begint waar vorig jaar werd geëindigd, namelijk in Alhaurín de la Torre. Twaalf maanden geleden spurtte Matteo Trentin er naar de zege, toen de Italiaan nog mocht pronken in zijn Europese kampioenstrui. Hij zal ditmaal niet winnen, want Trentin en zijn ploeg CCC zijn niet van de partij.

De kans is sowieso klein dat we in finishplaats Grazalema een sprint krijgen van een omvangrijke groep. Daarvoor moet onderweg teveel worden geklauterd en is de laatste klim van de dag (de Puerto las Palomas van eerste categorie) te zwaar. De renners trekken eerst nog door het natuurpark Sierra de las Nieves, niet zo gek ver van kustplaats Málaga, over de nodige klimmetjes van derde categorie.

We hebben het dan over de Puerto de las Abejas (12 km aan 4,2%), Puerto del Viento, Puerto de Arriate en de Puerto del Gastor, maar het gaat vandaag toch vooral om de Puerto las Palomas van eerste categorie. Verwacht de nodige aanvallen op deze 12,7 kilometer lange klim (aan 6,5%), aangezien de top op slechts zes kilometer van Grazalema ligt, waar de renners finishen na een bochtige laatste kilometer.

Start: 12.00 uur
Finish: 16.08-16.34 uur

Donderdag 20 februari, etappe 2: Sevilla – Iznájar (198,1 km)

Quien no ha visto Sevilla no ha visto maravilla. Wie Sevilla niet heeft gezien, heeft nog nooit een wonder gezien. Het klinkt wellicht een tikkeltje overdreven, maar het neemt niet weg dat de hoofdstad van de regio Andalusië het bezoeken waard is. Sevilla is in feite een openluchtmuseum, met zijn vele kerken, kathedralen, parken, palmtuinen en (voor de voetballiefhebbers) het Estadio Ramón Sánchez Pizjuán, de thuishaven van Sevilla FC.

De renners blijven niet al te lang in Sevilla, aangezien de organisatie een fietstocht naar het oosten heeft uitgetekend door de provincies Málaga en Córdoba, niet te verwarren met de gelijknamige plaatsen. De tweede etappe is de langste van de ronde. Het peloton finisht na net geen tweehonderd kilometer in Iznájar, een schilderachtig bergdorpje met zeer smalle straatjes, zoals er zoveel zijn in (het zuiden van) Spanje.

Over de etappe zelf kunnen we kort zijn, want de verwachting is dat een compact peloton zal beginnen aan de laatste twintig kilometer, die dan weer niet te onderschatten zijn. Op de Puerto de la Parrilla (6,4 km aan 2,4%) is het reeds alle hens aan dek voor de nog aanwezige sprinters willen ze in Iznájar kans maken op de ritzege. De slotkilometers zijn redelijk vlak, maar de laatste duizend meter lopen nog flink omhoog.

Start: 11.00 uur
Finish: 15.57-16.30 uur

Vrijdag 21 februari, etappe 3: Jaén – Úbeda (176,9 km)

In het glooiende gebied rond Jaén begint de derde etappe van de Ruta del Sol met als eindbestemming het wat meer noordoostelijk gelegen Úbeda. De makkelijkste manier om daar te komen is via de A-316, maar de organisatie kiest ‘uiteraard’ voor een alternatieve en langere route dwars door het bergmassief Sierra Mágina en een passage over de Puerto de Mágina. Met vijf beklimmingen kunnen we spreken van de koninginnenrit van deze Ruta del Sol.

We komen nog even terug op startplaats Jáen. De grond is er uitermate geschikt voor het verbouwen van olijven, maar het lijkt ook uitermate vruchtbare bodem voor wielrenners. Zo zagen onder meer Manuel Ortega, Manuel Beltrán en Javier Moreno het levenslicht in Jaén, waar toeristen zich zeker niet zullen vervelen. De renners hebben echter geen tijd voor culturele uitstapjes, gefietst zal er worden!

De eerste beklimming is de Alto de Cambil na ruim twintig kilometer, gevolgd door de Puerto de la Mata en de Puerto de Solera, meteen ook de zwaarste beklimming van de dag met percentages tot 20%. Voor het echte spektakel is het wachten op de ’tweetrapsraket’ Puerto de Mágina (16,1 km aan 4,2%) en de Puerto de Baeza (8,8 km aan 5,4%) en de laatste kilometers naar Úbeda. Zo ligt er op drie kilometer van de meet nog een kort en steil (8%) klimmetje.

Start: 12.00 uur
Finish: 16.12-16.39 uur

Zaterdag 22 februari, etappe 4: Villanueva Mesía – Granada (125 km)

Het is wellicht niet de koninginnenrit, maar de voorlaatste etappe met finish in Granada is een nieuwe mogelijkheid voor de klimmers om tijd te pakken op de betere tijdrijders. Het gaat vanuit Villanueve Mesía, ten westen van de aankomstplaats, naar twee beklimmingen van de derde categorie: de Puerto de Nivar en de Alto de Huetor Santillan. Daarna dalen de renners af naar Granada, waar ze enkele uren later finishen.

De organisatie geeft de renners dus de kans om de aankomst alvast te bestuderen, maar na de doorkomst in het historische Granada gaat het in één ruk naar Monachil, waar de weg begint te stijgen richting de top van de Alto del Purche (1.474 meter, eerste categorie). Een beklimming die ook wel bekend staat als de Alto de Monachil, een klim die al meerdere keren werd gebruikt in de Ronde van Spanje.

De Alto del Purche is negen kilometer lang en stijgt gemiddeld 7,5%, maar kent ook regelmatig uitschieters tot 14, 15 en zelfs 16%. Vorig jaar maakt de Alto del Purche deel uit van de koninginnenrit van de Ruta del Sol, een etappe die werd gewonnen door Simon Yates. Eenmaal boven is het nog goed twintig kilometer dalen tot de aankomst in Granada. Wie dan nog ploeggenoten bij zich heeft, kan wellicht verloren terrein goedmaken.

Start: 13.15 uur
Finish: 16.13-16.32 uur

Zondag 23 februari, etappe 5: Mijas – Mijas (13 km, ITT)

De individuele tijdrit, hij is terug van weggeweest. Vorig jaar koos de organisatie nog voor een rit-in-lijn van Villa de Otura naar Alhaurín de la Torre, nu is Mijas de plek waar de beslissing zal vallen in de strijd om de eindzege. De nog aanwezige coureurs krijgen een tijdrit van dertien kilometer voorgeschoteld over geaccidenteerd terrein. De vraag is of de verschillen nog speelbaar zijn tussen de nummers een, twee en drie in het klassement.

De eerste renner (lees: de nummer laatst in het klassement) vertrekt om 13.30 uur vanuit Cala de Mijas, een kust- en badplaats die deel uitmaakt van de gemeente Mijas. Van daaruit gaat het over licht golvende wegen naar het eerste en enige tussenpunt na 5,3 kilometer. De eerste kilometers zijn behoorlijk pittig en redelijk technisch, maar eenmaal voorbij het meetpunt loopt de weg naar beneden en zal de gemiddelde snelheid toenemen.

Het parcours blijft echter verraderlijk door een aantal scherpe bochten. Met nog ruim twee kilometer te gaan volgt een vervelend klimmetje van enkele honderden meters. Dit is ook meteen de laatste helling in deze Ruta del Sol, al volgt in de laatste kilometer nog een rotonde (onder de rode vod), een 90-gradenbocht (op 500 meter van de streep), een tweede rotonde (300 meter te gaan) en een scherpe rechterbocht vlak voor de meet.

Start: 13.30 uur (vertrek eerste renner)
Finish: 15.36-15.38 uur (finish laatste renner)

Favorieten

De Ruta del Sol heeft concurrentie van de Volta ao Algarve, de Tour du Haut Var en de UAE Tour, maar de organisatie is er toch in geslaagd om een fraai deelnemersveld te presenteren. Er staan negen WorldTour-formaties aan het vertrek, waaronder Movistar, Jumbo-Visma, Lotto Soudal en Astana. Team Ineos is dan weer niet van de partij. Er zijn tot slot ook een aantal ProTeams die zich willen bewijzen.

Jakob Fuglsang – foto: Cor Vos

Maar we beginnen bij de man die zijn titel verdedigt: Jakob Fuglsang. De Deen was de afgelopen weken veelvuldig in het nieuws, maar het ging dit keer niet om een prestigieuze zege of een contractverlenging. Nee, Fuglsang werd genoemd in een geheim rapport van anti-dopingorganisatie CADF, dat via een lek op straat kwam te liggen. Niet zozeer de inhoud, maar de namen van Fuglsang en ploeggenoot Alexey Lutsenko werden in verband gebracht met de omstreden dopingdokter Michele Ferrari, die levenslang is geschorst vanwege bewezen dopingpraktijken.

Het CADF kwam ruim een week geleden met het statement naar buiten dat het vertrouwelijke rapport niet naar de internationale wielerunie UCI was gestuurd, waardoor er – voorlopig althans – geen onderzoek komt naar de geopperde relatie tussen de ploeg Astana en de omstreden Ferrari. De besmeurde Fuglsang zit echter met de gebakken peren. Zijn naam is nu voor altijd verbonden aan die van dopingdokter Ferrari, of het nu wel of niet terecht is. De ervaren klimmer moet echter door, in de hoop het vertrouwen terug te winnen van de sceptici.

Het is maar de vraag of Fuglsang mentaal klaar is voor de Ruta del Sol, maar hij zou niet de eerste renner zijn die wint op revanchegevoelens. Zijn Kazachstaanse werkgever heeft meerdere pionnen op het schaakbord. Zo staat ook Ion Izagirre aan het vertrek. De Spanjaard werd vorig jaar tweede achter zijn ploegmaat Fuglsang en eindigde recent, ondanks een gebrekkige wintervoorbereiding, als zevende in de Ronde van Valencia. Let ook op het Russische rondetalent Aleksandr Vlasov, die indruk maakte in de Tour de la Provence.

Enric Mas – foto: Cor Vos

De mannen van Movistar zullen even moeten schakelen, nu ze weten dat Alejandro Valverde niet aan de start staat van de Ruta del Sol. De Spanjaard kiest voor het tweede jaar op rij voor de UAE Tour, waardoor hij (voorlopig) blijft staan op vijf eindzeges. Het moet nu komen van Enric Mas en Marc Soler, de andere kopmannen binnen de Spaanse formatie. Soler begon uitstekend aan het seizoen met winst in de Trofeo Pollença-Andratx, maar de Catalaan viel vervolgens tegen in de Ronde van Valencia. Hij werd slechts twaalfde.

Soler hoopt beter te presteren in het zuiden van Spanje. Voor Enric Mas is de Ruta del Sol zijn derde koers voor Movistar na de Challenge Mallorca en de Vuelta a Murcia, die hij door een verkoudheid vroegtijdig moest verlaten. De 25-jarige klimmer is geen veelwinnaar en blonk tot op heden niet uit in het kortere rondewerk, maar hij weet natuurlijk wel hoe je een klassement moet rijden. En vergeet niet dat Mas vorig seizoen de Tour of Guangxi won, wat misschien wel het begin is van iets moois. Met een dergelijke achternaam – ‘mas’ is Spaans voor ‘meer’ – moet je altijd mikken op meer, zoveel is zeker.

Astana is misschien wel de te kloppen ploeg, Movistar rekent op een sterk duo, maar Mitchelton-Scott heeft ook een kandidaat-winnaar in huis met Jack Haig. De Australiër heeft wat tijd nodig gehad om te wennen aan het allerhoogste niveau, maar is inmiddels een renner om rekening mee te houden. De 26-jarige Haig liet vorig jaar al enkele fraaie uitslagen noteren en werd vorige week nog tweede in de Ronde van Valencia, achter de ongenaakbare Tadej Pogačar. Zien we hem nu wel zegevieren in de Ruta del Sol?

Jack Haig – foto: Cor Vos

Bahrain McLaren staat ook met meerdere toppers aan de start. In de Ronde van Valencia zagen we Dylan Teuns naar de vijfde plek in het klassement klimmen. Zijn Spaanse ploegmakker Pello Bilbao werd vorig jaar nog knap vierde in de Ruta del Sol, maar kwam in Valencia niet verder dan de negentiende plaats. Teuns en Bilbao hebben dit seizoen al gereden; voor Mikel Landa begint het allemaal in de Ruta del Sol. Kan de sierlijke klimmer al meteen schitteren voor zijn nieuwe werkgever? Dan zal hij wel tijd moeten pakken in de bergetappes.

Het Franse AG2R La Mondiale hoopt op een knalprestatie van Pierre Latour, die zijn seizoen begon met een derde plek in de afsluitende tijdrit van de Ster van Bessèges. Dat belooft wat voor de slotdag van de Vuelta a Andalucia. UAE Emirates rekent op Brandon McNulty en in mindere mate op David De la Cruz. De Amerikaan werd al vierde in de Vuelta a San Juan en zal moeten toeslaan op de slotdag. En dan hebben we ook nog Rubén Fernández, die namens Fundación-Orbea uitstekend aan 2020 is begonnen met enkele top 10-plaatsen in eigen land.

Tot slot is het nog uitkijken naar enkele outsiders zoals Harm Vanhoucke en Sander Armée in dienst van Lotto Soudal, de voor Jumbo-Visma uitkomende Antwan Tolhoek, Haig’s ploeggenoot Mikel Nieve, Floris De Tier (Alpecin-Fenix) en Óscar Cabedo (Burgos-BH). Die laatste werd negentiende in de Ronde van Valencia en is een interessante renner om in de gaten te houden.

Sprinters

De rappe mannen komen er bekaaid vanaf deze Ruta del Sol, maar met een beetje goede wil tellen we één sprintkans aan het begin van de vijfdaagse rittenkoers. Er staan wel enkele snelheidsduivels aan het vertrek met Sonny Colbrelli (Bahrain McLaren), Bryan Coquard, Jens Debusschere (beiden B&B Hotels-Vital Concept), Clément Venturini (AG2R La Mondiale), Eduard Prades (Movistar), Andrea Pasqualon (Circus-Wanty Gobert) en Juan José Lobato (Fundación-Orbea).

We hebben nog meer snelle renners die normaal niks te zoeken hebben in een pure massasprint, maar na een lastige etappe verre van kansloos zijn. Dan denken we aan Marco Canola (Gazprom-RusVelo), Alex Edmondson (Mitchelton-Scott), Matej Mohorič (Bahrain McLaren, al rijdt daar de eerder genoemde Colbrelli ook), Julien Simon (Total Direct Energie) en nieuwkomer Stefano Oldani (Lotto Soudal).

Bryan Coquard is een van de snelle mannen aan het vertrek – foto: Cor Vos

Favorieten volgens WielerFlits
**** Jakob Fuglsang
*** Jack Haig, Dylan Teuns
** Ion Izagirre, Mikel Landa, Marc Soler
* Enric Mas, Brandon McNulty, Ruben Fernández, David De la Cruz

Website organisatie
Deelnemerslijst (ProCyclingStats)

Weer en TV

Het belooft prima koersweer te worden in het zuiden van Spanje. In startplaats Alhaurín de la Torre is het een graad of twintig en blijft het droog. Het is een voorbode voor de rest van de week, aangezien de gemiddelde temperatuur zal schommelen rond de 20 graden Celsius. In het gebergte zal het wel een stukje koeler zijn.

De Ruta del Sol is live te volgen via Eurosport 1 en de Eurosport Player. De sportzender is er dagelijks bij vanaf 15.00 uur. WielerFlits zal elke dag met een Volg Hier komen, waar het mogelijk is om de wedstrijd te bespreken.