De witte wegen van Toscane hadden een week na het Vlaamse openingsweekend het decor van de Strade Bianche moeten vormen. Veel ploegen zaten al in Italië, de voorbeschouwingen stonden gereed om te worden gepubliceerd, maar het hele feest ging uiteindelijk niet door. De reden is bekend. Maar nu, enkele maanden later, zal er dan toch worden gekoerst in de Toscaanse heuvels. Dus kunnen we alsnog deze vraag stellen: wie volgt Annemiek van Vleuten op in de tweede Women’s WorldTour-koers van het seizoen? WielerFlits blikt vooruit op de zesde editie van Strade Bianche voor vrouwen.

Historie

Ooit was er niets. Alles was niets en niets was alles. En toen was er opeens iets. Het maakt niet uit welke theorie je aanhangt: het is zonneklaar dat het na het ontstaan van Het Eerste Iets nog wel even duurde vooraleer de fiets zou worden uitgevonden. Als we de geschiedenis van het universum simplistisch samenvatten was er eerst niets en vervolgens was er iets. En uiteindelijk kwam er de fiets.

Het competitieve zit in de mens. Dus niet lang na de uitvinding van de fiets werd al met anderen gestreden. Denkt u aan officiële wedrennen op velocipedes, maar ook op ongereguleerde wijze werd er al wat afgekoerst, vaak op wegen waar de hedendaagse gravelliefhebber weke knieën van krijgt. En dat is door de eeuwen heen niet veranderd. Want op de fiets wil je je vaak, al dan niet onderbewust, met anderen meten. Het maakt niet uit of het nu een wereldkampioenschap is, een wedstrijdje verplassen op Strava (enorm populair tijdens een globale pandemie), de Tour de France, of – de belangrijkste van allemaal – de plaatsnaambordjessprint.

foto: Cor Vos

In de jonge dagen van de wielersport moest de penicilline nog moest worden uitgevonden, de televisie moest nog gemeengoed worden en fietsende vrouwen werden gezien en behandeld als paria’s. Maar de paria’s reden wel. En hard ook. Denkt u aan rensters als Alfonsina Strada, Tillie Anderson en meer van dat soort legendarische namen uit de pionierstijd. Bijna honderd jaar na de legendarische Giro van Strada is het een stuk beter gesteld met de gezondheidszorg, technologie en vrouwenrechten. Ondanks deze ontwikkelingen zijn er mensen die verlangen naar vroeger tijden. Romantische wielerliefhebbers (prachtig pleonasme) hebben daar ook een handje van. Heel veel wegen mogen in de laatste 150 jaar dan wel met een mooie ZOAB-laag zijn bedekt, voor velen is er niets mooiers dan het koersen over wegen die van bitumineuze voegvullingsmassa aan elkaar hangen en kasseiwegen waar de olifanten van Hannibal hun slurven voor zouden hebben opgehaald. Sinds enkele jaren zijn ook races over karrensporen en zandwegen weer helemaal hip.

Dat laatste soort wegen staat centraal tijdens Strade Bianche, de mythische wittewegenkoers die hard op weg is een modern wielermonument te worden. Mannen reden voor het eerst weer over de Toscaanse zandpaden in 2007, het vrouwenpeloton volgde in 2015. Het is een koers die barst van de heroïek. En dan met name op die onverharde paden. Terwijl wielen het zand doen knarsen is het in het fabuleuze decor dat Toscane heet niet moeilijk om te je gedachten te verliezen aan fantasieën over vroeger tijden. Hoe zou Alfonsina Strada hier bijvoorbeeld hebben rondgereden? Wat zou zij vinden van het feit dat bijna honderd jaar later er een heel peloton vrouwen vrijwillig komt stofhappen op jacht naar eeuwige wielerroem? En wat te denken van Gino Bartali, die tijdens de Tweede Wereldoorlog met valse identiteitspapieren in zijn zadelpen volgens officiële schattingen zo’n achthonderd levens wist te redden. Zou hij op dezelfde wegen hebben gezwoegd? Zou hij continu met angst in het lijf hebben rondgereden of kon hij op zijn belangrijke missies ook nog wel genieten van het landschap? Je zou tussen het mijmeren door bijna vergeten dat er ook nog gekoerst moet worden.

foto: Cor Vos

Laatste winnaressen Strade Bianche
2019: Annemiek van Vleuten
2018: Anna van der Breggen
2017: Elisa Longo Borghini
2016: Elizabeth Deignan
2015: Megan Guarnier

Vorig jaar

Hét verhaal van Strade Bianche 2019 begon niet in het hart van Siena, maar eigenlijk al iets minder dan twee jaar geleden in de buurt van Innsbruck. Een paar dagen nadat ze haar wereldtitel tijdrijden verlengt, gaat het mis in de wegwedstrijd. Op iets minder dan honderd kilometer voor de finish komt Annemiek van Vleuten ten val. Een lullige val bij een Oostenrijkse vluchtheuvel. Ze rijdt de koers uit (wat heet: de Gelderse wordt nog zevende) maar in de knie zit het goed mis. Volgens de doktoren lijkt ze het voorjaar te kunnen vergeten, maar niet voor het eerst is ze de medische wetenschap te vlug af. Van Vleuten revalideert zich spectaculair snel terug in het zadel en tijdens Omloop Het Nieuwsblad staat ze er weer eigenlijk als vanouds. De vrouw die blij mocht zijn als ze na het voorjaar weer voorzichtig wedstrijden zou kunnen rijden, maakt de officieuze seizoensopening mee vanaf de eerste rij. Ze wint weliswaar niet, maar ze koerst actief mee van voren en wordt vierde.

Tegenslagen lopen als een rode draad door het wielerleven van de Wageningse, maar met elke tegenslag lijkt er meer succes voor terug te komen. Een week na de Omloop schoot ze al raak in Strade Bianche. Met nog een goede twaalf kilometer te gaan draait ze op een onverharde strook bergop de duimschroeven zo stevig aan dat de concurrentie zich al snel gewonnen moest geven. Hierna rijdt ze alleen naar de befaamde Piazza del Campo, om daar voor de eerste keer dat jaar de handen de lucht in te mogen steken. Later maakt ze het zegegebaar in onder meer Luik-Bastenaken-Luik, de Giro Rosa en het wereldkampioenschap op de weg. Diepe dalen, hoge pieken.

Annemiek van Vleuten boekte een bijzondere overwinning – foto: Cor Vos

Uitslag Strade Bianche voor vrouwen 2019
1. Annemiek van Vleuten (Mitchelton-Scott)
2. Annika Langvad (Boels-Dolmans)
3. Katarzyna Niewiadoma (Canyon-SRAM)
4. Marta Bastianelli (Virtu)
5. Cecilie Uttrup Ludwig (Bigla)
Volledige uitslag Strade Bianche voor vrouwen 2019

Parcours

Het Toscaanse landschap speelt de hoofdrol in menig vijfstuiverroman, maar lieflijk is het parcours allerminst. Op het 136 kilometer lange traject, waarvan ruim dertig onverhard, is het goed zoeken naar een stukje vlakke weg, zeker in de tweede helft van de koers. De meeste onverharde stroken liggen in het eerste deel van de wedstrijd, maar na de ravitaillering begint deel twee met de langste onverharde strook van allemaal: eentje van 9,5 kilometer dwars door de Crete Senesi, misschien wel het mooiste stuk van het parcours. De strook van San Martino in Grania golft voortdurend en ze eindigt met een stevig potje klimmen. Daarna is er even de gelegenheid om de benen te strekken, maar in de laatste 35 kilometer van de wedstrijd wachten nog drie kortere stroken. Het is niet dat de wegen niet worden onderhouden, maar het is soms toch flink schuiven en bonken op weg naar het schelpvormige kloppende hart van Siena. O ja, vlak zijn ook deze stoffige straten niet.

Na de laatste strook van Le Tolfe is het nog zo’n tien golvende kilometers naar de binnenstad van Siena. Daar wacht nog toetje in de vorm van een zeer nijdige helling. Zodra de rensters onder de Porta di Fontebranda rijden loopt het al lekker omhoog, maar op de plavuizen van de Via Santa Caterina wordt het pas echt steil. Vraag bijvoorbeeld maar aan Wout van Aert hoe je hier nog stil kunt vallen… Na deze muur met een maximaal stijgingspercentage van zestien procent ben je nog niet binnen, want om het Piazza del Campo te bereiken moet je je nog door wat nauwe straatjes heen wringen. Goed te doen als je alleen vooruit rijdt, maar in een groep is het linke soep, zeker daar het in de laatste meters nog wat naar beneden loopt. Stelregel is: wie zich als eerste door de laatste bocht wurmt, wint de koers.

De acht sterrati van Strade Bianche voor vrouwen 2020
1. Vidritta – lengte: 2,1 km
2. Bagnaia – lengte: 5,8 km
3. Radi – lengte: 4,4 km
4. La Piana – lengte: 5,5 km
5. San Martino in Grania – lengte: 9,5 km
6. Monteaperti – lengte: 0,8 km
7. Colle Pinzuto – lengte: 2,4 km
8. Le Tolfe – lengte: 1,1 km

Start: 11.55 uur
Finish: tussen 15.44 en 16.15 uur

Favorieten

In elk wielerseizoen zit een soort van logica. Een opbouw op weg naar een climax, of een reeks van climaxen. Dit jaar is de logica vanwege het coronavirus wel een beetje zoek. Er zijn ploegen als Team Sunweb en Parhotel Valkenburg die pas in de Strade Bianche weer een eerste wedstrijd rijden. Maar in het Baskenland werd er afgelopen week al stevig gekoerst over lastig terrein. Veel rensters die hoge ogen willen gooien in Strade Bianche staken daar hun neus al aan het venster.

En dan heb je Annemiek van Vleuten, die alle drie de wedstrijden in het Baskenland op haar naam wist te schrijven. Ogenschijnlijk overwinningen op bestelling, maar het niveau was in deze wedstrijd toch ook niet onaardig. Hoe het ook zij, het maakt dat ze sinds de wegwedstrijd bij de WK wielrennen van vorig jaar nog niet is verslagen. Voordat het wielerseizoen in de remmen kneep won ze Omloop Het Nieuwsblad, en daar kwamen dus drie pittige Baskische koersen bij. Is de titelverdedigster de topfavoriete voor Strade Bianche? Reken maar! Eén kanttekening: in de historie van deze jonge klassieker wist niemand de koers twee keer achter elkaar te winnen. Zowel bij de mannen als vrouwen slaagde er nog nooit iemand in zijn of haar titel te prolongeren.

Wie o wie stopt de regenboograket? – foto: Cor Vos

Maar de concurrentie zal er alles aan willen doen om de Wageningse wereldkampioene te kloppen. Denkt u maar aan Anna van der Breggen, die zeker in de finale van Durango-Durango, de laatste wedstrijd van het Baskische drieluik, Van Vleuten flink partij kon bieden. Op het heuvelachtige parcours was er al hard gekoerst, maar AvdB hield de regenboograket ook na haar aanval op de laatste klim steeds in het vizier. Een teken dat het met de vorm van Van der Breggen ook wel goed lijkt te zitten. Kan de kopvrouw van Boels-Dolmans net als in 2018 aan het langste eind trekken?

Dan zal ze – naast Van Vleuten – ook moeten afrekenen met Elisa Longo Borghini, ook al een ex-winnares van de wittewegenwedstrijd. Van de drie genoemde rensters is zij het minst een echte afmaakster, maar als ze wint doet ze het in stijl. In het Baskenland stond ze twee keer op het podium. In de Clasica Femenina Navarra reed ze een mooie tijd samen met Van Vleuten in de aanval. Op een helling werd ze wel glad uit het wiel gereden, maar het is wel een vormindicatie. Reken maar dat ELB op een list aan het broeden is. Daarnaast kunnen ze bij Trek-Segafredo ook rekenen op de kracht van het collectief. Ellen van Dijk is ook na de coronastop weer lekker aan het brommeren, al wordt winnen op dit parcours vermoedelijk lastig gezien de oppositie. Lucinda Brand en voormalig winnares Lizzie Deignan mogen we ook zeker niet uitsluiten, al kon Brand in Spanje nog niet meteen helemaal van voren meedoen. In Strade Bianche kan dat zomaar anders zijn…

Katarzyna Niewiadoma speelde de voorbije jaren de rol van kroonprinses in Strade Bianche. Bij de eerste editie van de koers reed ze als zesde de Piazza del Campo op, daarna stond ze steevast op het podium. Winnen was echter nog niet mogelijk voor de Poolse, nog altijd slechts 25. Het is nu vooral even de vraag hoe het met haar vorm is gesteld, omdat ze dit jaar nog geen enkele wedstrijd reed. Zelf liet ze onlangs doorschemeren dat het de goede kant op gaat, dus met Kasia moeten we ook zeker rekening houden.

Van der Breggen, Longo Borghini en Niewiadoma zijn bekend met het podium – foto: Cor Vos

Mavi Garciá stak in tegenstelling tot Niewiadoma al wel haar neus aan het venster. De 36-jarige Spaanse kleurt niet alleen menig koers omdat ze in het opvallende tenue van Alé BTC Ljubljana rijdt, ze doet dit ook met haar aanvalslustige instelling. Ze is niet bang de knuppel in het hoenderhok te gooien en er zal ongetwijfeld een dag komen waarop dat resultaat oplevert voor de vice-wereldkampioene duathlon van 2017. Gebeurt dat al in Strade Bianche? Tja, als Annemiek van Vleuten in goede gezondheid aan de start staat zal het een lastige opgave worden, maar Garciá gaat het hoe dan ook proberen. Ook een renster als Marta Bastianelli is met haar sterke eindschot niet uit te vlakken op dit parcours. Als zij bij het binnenrijden van Siena nog in het voorste groepje zit, moet je echt van goeden huize komen om deze uitgekookte Italiaanse te kloppen.

CCC-Liv zou drie koersen rijden in het Baskenland, maar dat werd er slechts een. Ashleigh Moolman-Pasio testte in Durango-Durango de benen met een splijtende demarrage. Hiermee liet ze niet alleen de kopgroep uit elkaar spatten, maar ook haar eigen benen. Ze viel stil, waarna Annemiek van Vleuten dankjewel zei en gezwind overnam. De voorbije jaren is de Zuid-Afrikaanse een vaste waarde in de finale van Strade Bianche en dat zal dit jaar normaliter niet anders zijn. Als ze haar krachten net zo verdeelt als op de virtuele Ventoux kan ze zomaar een gooi doen naar de zege. Haar ploeggenotes Marianne Vos (bescheiden zeventiende in Durango-Durango), Sofia Bertizzolo en Soraya Paladin mogen we ook tot de kanshebbers rekenen.

Helemaal aan het begin van het rare wielerseizoen werd er ook al een Women’s WorldTour-koers verreden. De Cadel Evans Great Ocean Road Race was de eerste Women’s WorldTour-wedstrijd ooit op het zuidelijk halfrond. Liane Lippert schoot in het verre Geelong de hoofdvogel af. Een hoop grote namen reden daar niet, maar het Duitse toptalent van Team Sunweb deed het toch maar mooi. Het maakt dat zij is Siena in de paarse leiderstrui aan de start mag verschijnen. Rest alleen de vraag: kan ze ook op tegen de absolute wereldtop? Vermoedelijk gaat dat nog iets te ver, maar misschien maakt het paarse tricot nog iets extra’s in haar los. Op een goede dag moet ze in staat worden geacht om in de kop van de wedstrijd mee te doen. Iets wat we van diverse ploeggenotes overigens ook kunnen zeggen. Winnen zal echter een lastiger karwei zijn…

Wat kan Lippert in haar paarse trui? – foto: Cor Vos

Demi Vollering rijdt net als Niewiadoma en Lippert haar eerste koers sinds de coronabreak. 2020 had voor haar al het jaar van de bevestiging moeten worden, na haar doorbraak bij het grote publiek vorig seizoen. Haar derde plaats in het klassement van de pittige Setmana Ciclista Valenciana liet in ieder geval al zien dat er geen sprake hoeft te zijn van het tweedealbumsyndroom, maar het was voor de Berkelse natuurlijk wel lekkerder geweest als ze gewoon door had kunnen koersen. Maar dat geldt natuurlijk voor het gehele peloton. Met de nodige klimcapaciteiten én een snelle finish in haar benen heeft ze in ieder geval wel genoeg in huis om hoog te eindigen in haar eerste Strade Bianche.

De laatste renster met een sterretje? Daar komen diverse rensters voor in aanmerking. Vos zou gezien haar reputatie in bijkans elk koers wel een ster verdienen. De Deense springveer Cecilie Uttrup Ludwig, die haar eerste koers voor FDJ-Nouvelle Aquitaine-Futuroscope gaat rijden, kan in Strade Bianche ook prima uit de voeten, en zo kunnen we nog wel een paar namen verzinnen. Amanda Spratt bijvoorbeeld. Of Marta Cavalli, Erica Magnaldi, Tatiana Guderzo of Ane Santesteban, om maar eens wat outsiders te noemen. Maar de eer is voorbehouden aan Clara Koppenburg. De Duitse dankt dit aan stabiel optreden in de Baskische eendagskoersen die ze reed. Ze werd een keer zesde en een keer vierde. Kan het vedergewicht de nieuwe sponsor Paule Ka blij maken met een overwinning? Dat lijkt een vrij onrealistisch scenario, vooral met dank aan een zekere Nederlandse renster van Mitchelton-Scott…

Favorieten volgens WielerFlits
**** Annemiek van Vleuten
*** Anna van der Breggen, Elisa Longo Borghini
** Katarzyna Niewiadoma, Mavi Garciá, Ashleigh Moolman-Pasio
* Demi Vollering, Liane Lippert, Clara Koppenburg, Marta Bastianelli

Website organisatie
Deelnemerslijst (ProCyclingStats)

Weer en TV

In maart is het vaak behoorlijk fris op de route, zeker aangezien de vrouwenwedstrijd doorgaans in de ochtenduren wordt verreden. Nu zal het echter een warme editie van Strade Bianche zijn. Als de rensters even voor het middaguur uit Siena vertrekken zal het volgens de voorspellingen al een graadje of 28 zijn. Aan het einde van de middag kan het kwik zomaar oplopen tot 35 graden. Kortom: laat die beenstukken maar thuis!

Vanaf 15.00 uur begint de RAI met haar uitzending. Rond 15.10 uur is de wedstrijd ook te volgen via Sporza en Eurosport. Via de streamingsdiensten van beide platforms zijn de wedstrijdbeelden ook te zien.