Ties Wijntjes

•

Het reizen met de racefiets heeft de afgelopen jaren een vlucht genomen in de vorm van bikepacking. Middels een stel kleine fietstassen die je direct aan je frame kan monteren kan je op minimalistische wijze en in een mum van tijd talloze kilometers verslinden. Dag in, dag uit. Even snel als de fiets je naar prachtige plekken brengt, ben ik verliefd geworden op deze vorm van reizen. In deze serie neem ik je mee tijdens mijn avonturen en leg ik uit hoe jij je eerste bikepackingtrip maakt!

Bikepacking is een samentreksel van biking en backpacken, maar bovenal een hippe term om aan te duiden dat je met een bepakte fiets reist. Vaak duidt de term bikepacken op het gebruik van specifieke tassen; niet de traditionele fietstassen die op een rekje boven het achterwiel worden gemonteerd maar kleine tassen die direct op de fiets zelf worden gemonteerd.

De fiets
Belangrijk is ten eerste dat je voor vertrek ervoor zorgt dat niet alleen jij, maar ook je fiets in topvorm is. Een hoop materiaalproblemen zijn te repareren, maar voorkomen is fijner. Een lekke band vervangen, slechte schakelprestaties of een krakende fiets zullen je reis niet breken, maar het kan wel tot irritaties leiden die je op vakantie liever niet hebt. Het kan dus geen kwaad je fiets voor vertrek even langs de fietsenmaker te brengen voor een uitgebreide check, al kan je het nodige onderhoud ook zelf doen.

Een fiets met stuur-, frame- en zadeltas – foto: Ties Wijntjes

Zelf kies ik er altijd voor om met een nieuwe set buitenbanden aan de reis te beginnen. Tevens kies ik voor het bikepacken een wat stuggere band dan ik normaal monteer. Snelheid maakt me op vakantie niet zo veel uit, maar lekke banden wil ik graag voorkomen. Als je met een gravelfiets of mountainbike op reis gaat, dan is het ook goed jezelf af te vragen wat voor type ondergrond je vooral zal tegenkomen – en hier je bandenkeuze op te baseren.

Het monteren van een nieuwe cassette en ketting is geen overbodige luxe, zeker voor langere reizen waar de slijtage best fors kan zijn. Als je door gebergte gaat fietsen is het sowieso van belang om te checken of je het juiste verzet hebt voor de bergen. Zeker gezien dit met bepakking nog weer een stukje zwaarder is. Tenslotte is het wijsheid te kijken naar de staat van derailleurkabels en deze eventueel te vervangen. Je wil absoluut voorkomen dat je de laatste kilometers bergop met een gebroken derailleurkabel moet afwerken.

Bikepackingtassen
Afhankelijk van het soort reis kan je naar gelang verschillende soorten tassen kopen, en van verschillende formaten. Grofweg zijn er drie soorten tassen; stuurtassen, zadeltassen en frametassen. Voor een weekendje weg kunnen twee tassen met een gezamenlijke inhoud van 15 liter al genoeg zijn, terwijl de fanatieke kampeerder tot wel 90 liter bepakking aan de fiets kan hangen.

Stuurtassen zijn vaak ronde tassen met een opening aan beide kanten. De tassen werken vaak met een rolsluiting; je rolt de zijkanten van de tas een paar keer op en sluit het met een buckle (klepsluiting). Nadelig aan een dergelijk soort tas is dat je door het soort sluiting en het feit dat de tas tussen de stuurbeugel hangt, niet even snel wat spullen in de tas stopt of eruit haalt. Wanneer goed gemonteerd is het echter een tas waar je tijdens het fietsen relatief weinig van merkt.

Aan de buitenkant van de tassen kan je vaak nog wat extra spullen bevestigen – foto: Ties Wijntjes

Frametassen komen in vele verschillende soorten voor. Ook hier is het formaat van belang. Zo zijn er tassen die de gehele driehoek van het frame vullen maar ook ‘halve’ frametassen die enkel de ruimte direct onder de bovenbuis vullen en zo ruimte houden voor bidons. De frametas is vooral handig om zwaardere spullen in mee te nemen, aangezien de tas relatief laag en centraal gemonteerd wordt. Hierdoor heeft het gewicht van deze tas minder invloed op het stuurgedrag van de fiets.

Tenslotte de meest gebruikelijke tas: de zadeltas. Niet geheel verrassend wordt dit soort tas aan het zadel en de zadelpen bevestigd. De tas steekt vaak flink achter het zadel uit, waardoor het een gek gezicht kan zijn. Echter is dit de meest voorkomende tas omdat het een behoorlijk pakvolume biedt. Ook is deze tas veelzijdig in gebruik omdat door een rolsluiting het formaat van de tas aan de inhoud kan worden aangepast.

Naast deze drie soorten tassen zijn er nog enkele andere, vaak wat kleinere tassen, waaruit je kan kiezen. Zo heeft Ortlieb tassen die je aan de voorvork kan bevestigen en zijn er tal van andere tasjes om accessoires in te vervoeren. Ook kan je kiezen om met een rugzak te fietsen, maar comfortabel is dit, zeker tijdens lange ritten, niet. Welke tassen voor jouw reis handig zijn, ligt aan de reis die je gaat maken en de bepakking die je meeneemt.

Bij het inpakken van de tassen komt de nodige handigheid kijken. Aangezien je de stuurtas niet in een handomdraai opent, is dit de ideale plek voor je tentje, eventuele slaapspullen, of casual kleding. Zwaardere spullen zoals kookgerei wil je het liefst in een frametas plaatsen zodat het zwaartepunt van je fiets niet al te veel veranderd. Volumineuze items passen het best in een zadeltas. In het begin zal het inpakken een puzzel zijn, maar als je het een paar keer doet wordt het gauw routine.

Materiaal
Afhankelijk van de reis die je gaat maken zal je het een en ander aan materiaal mee moeten nemen. Reservemateriaal en wat simpel gereedschap voor de fiets zal altijd een noodzaak zijn. Als je op campings gaat overnachten zal je uiteraard de nodige kampeerspullen en kookgerei moeten inpakken. Wil je wildkamperen? Dan wordt de paklijst weer een stuk langer.

Wat betreft reservemateriaal is het goed te beginnen met de inhoud van een gemiddeld zadeltasje: een binnenbandje, multitool, bandenlichters en een fietspompje (of CO2-patroon). Hoe verder je de bebouwing achter je laat, des te meer materiaal je zelf zal moeten meenemen. Voor lange tochten waar je geen fietsenmakers tegenkomt is het bijvoorbeeld verstandig een paar reservespaken in te pakken, evenals een buitenband en wat kettingolie. Voor noodgevallen neem ik altijd een paar tie-wraps en een stukje isolatietape mee.

Voor hotelovernachtingen hoef je natuurlijk geen slaapspullen mee te nemen, maar om te kamperen heb je allereerst een vorm van beschutting nodig. De meest gangbare optie is een tentje, maar je kan ook kiezen voor de meer compacte bivakzak, of zelfs enkel een tarp (dekzeil). Ten tweede is het belangrijk te bedenken hoe je gaat slapen. Zo kan je kiezen tussen een hangmat of een slaapmatje, en zal je tevens een slaapzak nodig hebben. Afhankelijk van de temperatuur kan het fijn zijn een geïsoleerd matje mee te nemen of een isolerende onderlaag tegen de kou. Onderschat de rol van comfort niet: een goede nachtrust maakt de rit overdag een stuk leuker.

De MSR Pocket Rocket en het Bo-camp RVS koffiefilter – foto: Ties Wijntjes

Als je tent of bivak staat, is het tijd om te eten en op te laden na een lange dag. Voor een warme maaltijd zal je een vorm van brandstof en een kooktoestel moeten hebben. Ook hier is het belangrijk je af te vragen waar de reis naartoe gaat. Als je de wildernis in gaat, is het belangrijk dat je voor een makkelijk verkrijgbare brandstof gaat zoals benzine. Als je meer in de bewoonde wereld blijft, is gas een duurzame en efficiënte variant. Mijn favoriet is de MSR Pocket Rocket vanwege zijn kleine formaat en het feit dat de bijbehorende gastankjes relatief goed verkrijgbaar zijn. Uiteraard heb je ook nog een pannetje, mes en bestek (of een spork) nodig.

Uiteindelijk is bij het bepalen wat je meeneemt belangrijk dat je dat doet met het plan en doel van je reis in gedachten; wat heb je écht nodig en waar kan je juist ter plekke in voorzien? Enerzijds is belangrijk dat je vooral praktisch inpakt, maar tegelijkertijd wil je niet aan comfort inboeten. Je uitrusting gaat je reis niet maken, maar kan hem wel breken als je te veel aan comfort inboet.

In deel twee van deze serie lees je over het plannen en verder voorbereiden van je reis: welke bestemming kies je, hoe bepaal je de route en wat voor training gaat eraan vooraf?