Vlaanderen is tijdens het voorjaar het mekka van de koers. Maar bijna twaalfhonderd kilometer ten zuiden van de Koppenberg, Oude Kwaremont en Paterberg wordt in een andere wielergekke regio – Baskenland – ook een zeer prestigieuze wedstrijd verreden: de Ronde van het Baskenland. WielerFlits neemt je mee in de historie!

Fabian Cancellara noemde het tijdens zijn actieve carrière de Settimana Santa, de heilige Vlaamse wielerweek. De E3 Saxo Classic, Gent-Wevelgem, Dwars door Vlaanderen en de koers waar het allemaal om draait: de Ronde van Vlaanderen. De Taaienberg, Oude Kwaremont, Paterberg… Het zijn met kasseien bezaaide hellingen, normaal gelegen in een oase van rust. Begin april veranderen ze echter in openluchttheaters.

Ontelbare wielerfans als toeschouwers van een voorstelling met zo’n tweehonderd acteurs. Dat moet toch uniek zijn? Veel Vlamingen leven in de veronderstelling dat tussen pakweg Antwerpen en Oudenaarde het epicentrum van de koers ligt. Maar wie weleens een bezoek heeft gebracht aan de Ronde van het Baskenland, weet wel beter. Waar je ook komt in de Noord-Spaanse regio, overal zie je ze: de oranjehemden.

Tienduizenden Baskische wielerfanaten, ook wel Euskotarrak genoemd. Ze verzamelen zich in de periode tussen de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix op de flanken van de San Miguel, Izua en Arrate. En ze zullen schreeuwen. Aupa! Aupa! Aupa! De Ronde van het Baskenland is meer dan een wielerwedstrijd. Het is een zoektocht naar vrijheid, maar ook verbondenheid. Elk jaar weer…

De Baskische wielerfans juichen nog net iets harder voor lokale renners – foto: Cor Vos

De eerste zeven edities van de Ronde van het Baskenland vonden plaats tussen 1924 en 1930. Opvallend is dat pas de zevende editie een Spaanse winnaar opleverde. De eerste zes werden door West-Europeanen gewonnen. De Fransman Francis Pélissier was de eerste. In 1930 was het aan Mariano Cañardo om als eerste Spanjaard de etappekoers te winnen. De volgende editie vond plaats in 1935, toen de Italiaanse wielerlegende Gino Bartali won.

De daaropvolgende jaren werd de koers niet verreden vanwege de Spaanse Burgeroorlog. Het duurde lang voordat de Ronde van het Baskenland zoals we die nu kennen weer op de kalender stond. De eerste editie van deze ‘nieuwe’ ronde werd in 1969 afgewerkt. Net als in de eerste editie in 1924 won er een Fransman, ditmaal was het de grote Jacques Anquetil.