• zondag 8 november 2020 om 12:30

Voorbeschouwing: EK Veldrijden 2020 in Rosmalen

De organisatie van het EK veldrijden heeft een tijd aan een zijden draadje gehangen. Uiteindelijk hebben de Europese kampioenschappen het toch gehaald van het coronavirus, al wordt het een editie zonder publiek en zonder U19-renners (junioren). WielerFlits blikt vooruit.

Historie

De eerste Europese veldritkampioenschappen werden in 2003 in het Tsjechische Tabor gehouden. Al kwamen daar in Zuid-Bohemen slechts drie categorieën in actie: heren junioren, heren beloften en de dames (alle leeftijden samen). Martin Zlamalik (U23), Niels Albert (U17) en Hanka Kupfernagel waren de allereerste laureaten die een sterrentrui overhandigd kregen. Organisator van het event is niet de Internationale Wielerunie UCI, maar de Europese Wielerunie UEC.

Hanka Kupfernagel kroonde zich tot allereerste Europese kampioene ooit – foto: © Cor Vos

Pas tien jaar later werd een vierde categorie toegevoegd aan het EK. Het was in 2013 in Mlada Boleslav dat de Nederlandse Annefleur Kalvenhaar in een modderpoel aan de oever van de rivier de Jizera de eerste Europese titel voor dames beloften veroverde. Minder dan een jaar later zou de talentvolle Nederlandse jammer genoeg overlijden aan de gevolgen van een zware val tijdens een mountainbike-wedstrijd in het Franse Méribel. Ze was toen net 20 geworden.

Nog twee jaar later kregen ook de elite heren hun Europees kampioenschap. Aanvankelijk zagen de profs dit vooral als een overbodige wedstrijddag op een al overvolle kalender, maar met de jaren steeg ook dat EK voor profs in waarde. Toon Aerts ondervond het nadat hij in 2016 de titel pakte in het Franse Pontchâteau.

(H)erkenning
“Een zege die een rechtstreekse invloed op mijn carrière had”, zegt Aerts daarover. “Meer organisatoren wilden mij aan de start en ik kon iets meer startgeld opstrijken. Die sterrentrui zorgde zowel voor herkenning als erkenning en mijn aanzien in het veldritpeloton groeide sneller dan verwacht.” De voorbije drie jaar trok Mathieu van der Poel aan het langste eind en met drie overwinningen is hij recordhouder in de nog jonge geschiedenis van het EK.

Bij de dames is Daphny van den Brand recordhoudster met maar liefst vier Europese titels. Sanne Cant volgt met drie overwinningen. En sinds vorig jaar voegde de UEC nog een zesde wedstrijd toe aan het programma. Puck Pieterse was in het Italiaanse Silvelle de eerste Europese kampioene in de dames junioren-categorie.

Covid-19 zorgt ervoor dat het EK tijdelijk herleid wordt tot vier categorieën. De junioren moeten het een jaartje zonder kampioen stellen. De reden van die beslissing is dat deze sporters gezien hun leeftijd niet over de vereiste topsportstatus beschikken die de overheid eist. Bovendien hebben meerdere Europese landen recentelijk besloten dat deze leeftijdscategorie (-19) geen sport in competitieverband mag beoefenen.

Laatste winnaars:
Heren
2019: Mathieu van der Poel
2018: Mathieu van der Poel
2017: Mathieu van der Poel
2016: Toon Aerts
2015: Lars van der Haar

Dames
2019: Yara Kastelijn
2018: Annemarie Worst
2017: Sanne Cant
2016: Thalita de Jong
2015: Sanne Cant
2014: Sanne Cant
2013: Helen Wyman
2012: Helen Wyman
2011: Daphny van den Brand
2010: Daphny van den Brand

Vorig jaar

Iserbyt toont weerbaarheid, maar Van der Poel wint

Een jaar geleden was het Italiaanse Silvelle het decor voor het EK. Quinten Hermans opende sterk, gevolgd door Van der Poel en de rest van het Belgische blok. De wereldkampioen zag het gevaar en gooide er nog in de openingsronde zwaar de beuk in. Hermans moest naar adem happen, maar Eli Iserbyt pareerde de eerste prik van Van der Poel.

Bij de tweede prik van de Nederlander, iets voor half wedstrijd, was het Michael Vanthourenhout die het initiatief nam, maar door een stuurfoutje van de West-Vlaming kreeg Van der Poel toch een kloofje van een vijftal seconden. Iserbyt toonde echter weerbaarheid en reed op de asfaltstrook richting aankomst de kloof dicht. Ook Vanthourenhout sloot opnieuw aan.

Van der Poel bleef Iserbyt voor in Silvelle – foto: Cor Vos

In de tweede koershelft kwamen de versnellingen van de Belgen, die Van der Poel probeerden af te matten, maar die liet zich niet uit zijn lood slaan. En toen het vooraan stilviel, kwamen ook Quinten Hermans, Laurens Sweeck en Toon Aerts zowaar weer aansluiten.

In de voorlaatste ronde zette Van der poel nog een keer alles op alles en deze keer kon alleen Iserbyt volgen. Met zijn tweeën kleurden ze de razendspannende slotfase, tot bij de laatste trappenpartij Iserbyt zich onder de hevige druk even mistrapte. Hij verloor drie seconden, een gaatje dat hij niet meer gedicht kreeg. Drie op drie voor Van der Poel. Iserbyt werd knap tweede, Laurens Sweeck pakte nog het brons.

Uitslag EK Elite heren 2019
Heren Elite
1. Mathieu van der Poel
2. Eli Iserbyt op 3″
3. Laurens Sweeck op 20″
4. Michael Vanthourenhout op 24″
5. Lars van der Haar op 25″
6. Quinten Hermans op 38″
7. Toon Aerts op 1’01”
8. Tom Pidcock op 1’10”
9. Felipe Orts Lloret op 1’22”
10. Tim Merlier op 1’42”

Yara Kastelijn trekt uitstekende vorm door

Ellen Van Loy startte het snelst, maar het was vrouw-in-vorm Yara Kastelijn die in de openingsronde de forcing voerde. Annemarie Worst volgde. Kastelijn won in de aanloop naar het EK zowel de Superprestige in Gavere als de DVV Trofee-proef op de Koppenberg. Kastelijn zat in de goede flow en die wilde ze in Silvelle gewoon doortrekken.

Ze slaagde er snel in een kloofje te slaan, zette vol door en daar had Worst geen antwoord meer op. Dan maar rekenen op de Italiaanse Eva Lechner om het spannend te houden. De ’thuisrijdster’ reed verrassend naar Kastelijn, maar de vreugde was van korte duur. Een halve ronde verder bleek Lechner zich toch te hebben vergaloppeerd en moest gas terugnemen.

Yara Kasterlijn reed het hele EK aan de leiding – foto: Cor Vos

Kastelijn kwam zo na een ronde al door met een voorsprong van tien seconden op Worst en zestien op Lechner. Uiteindelijk zou Lechner zich nog herpakken, maar Kastelijn nog bedreigen was geen optie meer. De 777-renster beperkte zich de daaropvolgende rondes tot consolideren en foutloos blijven en dat deed ze perfect. Veertig minuten later pakte ze haar eerste kampioenentrui in het veld. Lechner en Worst pakten zilver en brons.

Dames Elite
1. Yara Kastelijn
2. Eva Lechner op 12″
3. Annemarie Worst op 26″
4. Maud Kaptheijns op 1’09”
5. Laura Verdonschot op 1’16”
6. Sanne Cant op 1’23”
7. Alice Maria Arzuffi
8. Alicia Franck op 1’48”
9. Loes Sels op 1’52”
10. Ellen Van Loy op 2’11”

Parcours

De UEC durft voor de Europese kampioenschappen al eens locaties op te zoeken waar het veldritpeloton niet of amper vertrouwd mee is. Zo trokken we onder meer naar Mlada Boleslav (Tsjechië), Lorsch en Frankfurt (Duitsland), Lucca (Italië) of Ipswich (Groot-Brittannië). Maar het parcours dat Richard Groenendaal op het terrein van Autotron Rosmalen uittekende, kent het gros van de crossers uiteraard van twee jaar geleden. Ook toen werden de Europese kampioenschappen immers in de deelgemeente van ‘s-Hertogenbosch gehouden.

Groenendaal noemt het grote aantal natuurlijke en aangelegde hindernissen de belangrijkste factor in het parcours, waar nauwelijks hoogteverschil in zit en waar het terrein ook niet gevoelig is voor weersinvloeden. “Het is de aaneenschakeling van ritmeverstoringen die uiteindelijk door gaat wegen en ervoor zorgt dat er toch verschillen gemaakt kunnen worden”, vertelt de voormalige wereldkampioen.

“Je zag het aan de manier waarop Annemarie Worst twee jaar geleden won. Ze kon haar concurrentes onder druk blijven zetten door een hoog tempo op te leggen en zo goed als foutloos te blijven. Daarachter moest men haar daardoor uiteindelijk toch ruimte geven. Mathieu van der Poel reed bij de mannen dan weer op een recht stuk weg, maar wel op het moment dat het veld al volledig uit elkaar was geslagen. Dat komt toch omdat je die aaneenschakeling hebt van hindernissen als de balken, een brug, een strandje en een zandbak. En weersinvloeden zullen heel beperkt zijn, tot het stukje achterop het parcours. Alleen als het tijdens de wedstrijden onophoudelijk regent, kan daar wat moddervorming ontstaan.”

De belangrijkste verandering met de vorige keer is dat de start- en finishstrook diagonaal over het terrein getrokken is en niet recht. “Het leidt tot een iets veiliger startsituatie”, aldus Groenendaal. “En je komt beter uit met de finish. We hebben daarom ook een extra trap geplaatst. Ook hebben we de vlonder niet meer in het water geplaatst. Die was voorzien en gaf ons wat ruimte en extra spektakel. Maar in een uitgave zonder publiek letten we ook op de kosten. Je moet zo’n vlonder huren en er moeten duikers in het water liggen om renners eventueel te kunnen redden als ze eraf vallen. Bovendien hebben we zonder toeschouwers die extra ruimte niet nodig.”

De brug over het water is er dit jaar niet meer bij – foto: Cor Vos

Programma & info

Door de huidige maatregelen rond het coronavirus gaat het EK veldrijden dus door zonder de U19-wedstrijden. Dat betekent dat er vier van de oorspronkelijke zes voorziene kampioenschappen overblijven. Toch blijven de wedstrijden zoals voorzien gespreid over twee dagen.

Programma
zaterdag 7 november:
12u30: U23 Heren
14u00: Elite Dames

zondag 8 november:
12u00: U23 Dames
13u30: Elite Heren

Locatie:
Autotron Rosmalen (de wedstrijd is publieksvrij)

Website:
www.ek-veldrijden.nl
website UEC
Livetiming (ChronoRace)

Deelnemerslijsten:
Elite Heren
Elite Dames
U23 Heren
U23 Dames

Favorieten

Heren

Met Mathieu van der Poel, Tom Pidcock, Tim Merlier en Gianni Vermeersch missen we maar liefst vier renners uit de top elf van het EK van vorig jaar. Idem wat betreft Wout van Aert, die eind deze maand de competitie hervat. Het zorgt toch voor een devaluatie van de kwaliteit van het deelnemersveld bij de mannen elite.

En zonder Tom Pidcock wordt het nóg meer een duel België-Nederland. Bijna de helft van de startlijs draagt het Belgische of het Nederlandse vlaggetje. Wie van die andere helft eventueel in aanmerking komt voor een toptienplaats? De Spanjaard Felipe Orts en de Duitser Marcel Meisen misschien. Of Kevin Kuhn in een topdag. Maar ga er toch maar vanuit de de top tien hoofdzakelijk Nederlands praat.

Eli Iserbyt en Toon Aerts blijven ook na de Koppenbergcross de absolute topfavorieten en mogen als Belgische kopmannen beschouwd worden, voor zo ver dat in het veldrijden een rol van betekenis speelt. Op de Koppenberg stak Iserbyt er met kop en schouders bovenuit, maar de Bult van Melden is op geen enkel vlak te vergelijken met de omloop in Rosmalen. Die leunt een stuk dichter aan bij die van Ruddervoorde van twee weken geleden. Maar ook daar moest Aerts zijn meerdere erkennen in de West-Vlaming. Iserbyt staat dan ook net dat trapje hoger in onze sterrenverdeling.

“Als twee honden vechten om een bot, …. ” Het was een uitspraak van Lars van der Haar, vorige zaterdag op de top van de Koppenberg. Van der Haar is de voorbij weken aan een mooie reeks bezig en dat bekroonde hij in Oudenaarde met een tweede plaats. En zoals Belgisch bondscoach Sven Vanthourenhout ons deze week vertelde, Van der Haar kan op een kampioenschap dikwijls net dat tikkeltje meer.

Een naam die de voorbije weken weinig is gevallen, is die van Laurens Sweeck. De Belgische kampioen stond in de seizoensaanvang drie keer op het podium, maar de laatste weken lijkt de motor een beetje te sputteren. Maar schrijf Sweeck vooral niet af. Hij heeft zich in alle rust op het EK kunnen voorbereiden en kan zondag zeker een rol van betekenis spelen. En dat geldt overigens ook voor zijn ploegmaat Michael Vanthourenhout, die zijn laatste vier wedstrijden in de top vijf finishte.

Onze laatste ster gaat naar Quinten Hermans. De Limburger maakt week na week progressie en dat resulteerde op de Koppenberg in een fraaie vierde plaats. De naweeën van de blessure die hij deze zomer opliep bij een valpartij in de Dauphiné lijken helemaal achter de rug. Corné van Kessel en Daan Soete lijken de twee voornaamste outsiders voor een dichte ereplaats.

Van der Haar werd in 2018 6de in Rosmalen – foto: Cor Vos

Favorieten volgens WielerFlits
*** Eli Iserbyt
** Toon Aerts, Lars van der Haar
* Laurens Sweeck, Michael Vanthourenhout, Quinten Hermans

Dames

Nederlands bondscoach Gerben de Knegt selecteerde zes dames voor het EK in eigen land. Vijf van de zes mogen met terechte titelambities aan de start staan. Zowel Ceylin del Carmen Alvarado, Denise Betsema, Annemarie Worst, Lucinda Brand als Yara Kastelijn hebben de goede vorm te pakken.

Omdat net als bij de heren ook voor de dames de theorie opgaat dat wie op de Koppenberg won, daarom niet zomaar de beste is op het parcours van Rosmalen, geven we toch maar weer onze drie sterren aan Ceylin del Carmen Alvarado. De regerende wereldkampioene won in Ruddervoorde op een gelijkaardig parcours. Rekening houdende met hoe de Rotterdamse in Gieten en Ruddervoorde rondfietste, is ze onze topfavoriete.

Maar Avarado wordt op de hielen gezeten door het trio Betsema-Worst-Brand. Denise Betsema maakte indruk in Beringen en Ruddervoorde, waar ze vanuit laatste positie alsnog een toptienplaats behaalde, maar kon die prestatie niet helemaal doortrekken op de Koppenberg. Toch moet ze in Rosmalen, waar ze twee jaar geleden – toen verrassend – brons pakte, in staat zijn om mee te bikkelen voor de titel.

Annemarie Worst bewees met een zege op de Koppenberg over de topvorm te beschikken. Eerder werd ze ook al tweede in Gieten en Ruddervoorde. Bovendien kan ze met vertrouwen naar Rosmalen afreizen, want twee jaar geleden werd ze er al Europees kampioene. Toen hield ze in de finale vakkundig Marianne Vos af.

En waarom zou Lucinda Brand niet voor haar eerste trui in het veld kunnen gaan? Brand is dit seizoen alweer de regelmaat zelve. Ze startte in vijf wedstrijden en stond telkens weer op het podium. Weliswaar voorlopig met slechts één zege achter haar naam: de Ethias Cross van Kruibeke. Het dames-EK kondigt zich in elk geval super spannend aan.

Onze laatste sterren gaan naar Yara Kastelijn en Laura Verdonschot. Kastelijn is uittredend kampioene, eindigde dit seizoen overal waar ze startte in de top vijf, maar lijkt in deze fase van het seizoen toch net dat tikkeltje minder te zijn dan haar concurrentes. Toch behoort een podiumplaats zeker tot de opties.

Laura Verdonschot dankt haar vermelding aan de fraaie wedstrijd die ze reed in Ruddervoorde. Na een mindere start knokte de Belgische knap terug en toen het vooraan even stilviel, kwam ze zowaar opnieuw aansluiten in de kop van de koers. Een medaille is wellicht iets te hoog gegrepen voor de Limburgse, maar een mooie ereplaats kan zeker.

Laura Verdonschot – foto: Cor Vos

Geen ster voor Sanne Cant. De drievoudige wereldkampioene presteerde ondermaats in Ruddervoorde en paste voor de Koppenbergcross. Dan kan je haar moeilijk tot de favorietes rekenen. En toch schrijven haar niet helemaal af. Misschien heeft dat weekendje rust haar deugd gedaan en start ze in Rosmalen als herboren. Dan geldt voor haar hetzelfde als voor Laura Verdonschot: een mooie ereplaats kan. Ook uitkijken naar de prestatie van Eva Lechner, die vijfde eindigde in de Koppenbergcross.

Favorieten volgens WielerFlits
*** Ceylin del Carmen Alvarado
** Annemarie Worst, Denise Betsema
* Yara Kastelijn, Lucinda Brand, Laura Verdonschot

Weer en TV

Zowel het EK voor dames elite (zaterdag) als dat van de heren elite worden gecoverd door Sporza in België en NOS (NPO1) en Eurosport in Nederland. De exacte uitzenduren vind je via deze link.