Youri IJnsen

• zondag 15 januari 2023 om 11:55

Het tweede weekend van januari staat traditiegetrouw helemaal in het teken van de nationale kampioenschappen veldrijden. De Nederlandse titelstrijd vindt plaats in het Gelderse Zaltbommel. Op zondag 15 januari zoekt de KNWU opvolgers voor Lars van der Haar en Marianne Vos. WielerFlits blikt vooruit!

Historie

De eerste officiële editie van het NK veldrijden werd gehouden in 1963. In het Limburgse Elsloo was het na een wedstrijd waarin profs en amateurs samen de strijd aangingen thuisrijder Huub Harings die de nationale titel veroverde. Het zou de eerste van vijf nationale titels zijn voor de Limburger.

Tussen 2015 en 2020 was de driekleur een prooi voor Mathieu van der Poel. Dat is buitengewoon knap, maar nog geen record. Hennie Stamsnijder veroverde tussen 1977 en 1988 maar liefst negen nationale titels. Richard Groenendaal volgt met acht titels op een verdienstelijke tweede plek. Lars Boom raapte tussen 2007 en 2012 zes nationale titels op, terwijl Adrie van der Poel tussen 1989 en 1999 ook zes keer het rood-wit-blauw veroverde.

Hennie Stamsnijder – foto: Cor Vos

En dus staat Van der Poel junior sinds twee jaar gelijk met zijn vader en Boom. Tussendoor was Lars van der Haar twee keer de gelukkige. De Terriër van Woudenberg was ook afgelopen jaar verreweg de beste.

Bij de vrouwen staat het NK sinds 1988 officieel op het programma. Anita Hakkert pakte destijds in Hulsberg de eerste nationale titel ooit. Daphny van den Brand is met elf zeges recordhoudster. Marianne Vos won er zeven, waarvan de laatste in de vorige crosswinter. Lucinda Brand was na Vos twee keer Neerlands beste, gevolgd door jonkie Ceylin del Carmen Alvarado. Eendagsvlieg Thalita de Jong doorbrak in 2016 ook Vos’ hegemonie.

Laatste tien winnaars NK veldrijden
Vrouwen
2022: Marianne Vos
2021: geen editie vanwege coronapandemie
2020: Ceylin del Carmen Alvarado
2019: Lucinda Brand
2018: Lucinda Brand
2017: Marianne Vos
2016: Thalita de Jong
2015: Marianne Vos
2014: Marianne Vos
2013: Marianne Vos
2012: Marianne Vos

Mannen
2022: Lars van der Haar
2021: geen editie vanwege coronapandemie
2020: Mathieu van der Poel
2019: Mathieu van der Poel
2018: Mathieu van der Poel
2017: Mathieu van der Poel
2016: Mathieu van der Poel
2015: Mathieu van der Poel
2014: Lars van der Haar
2013: Lars van der Haar
2012: Lars Boom

Laatste editie

Vrouwen

NK veldrijden 2022 – elite vrouwen
Marianne Vos (Jumbo-Visma) in 51u15s
Lucinda Brand (Baloise Trek Lions) +19s
Ceylin del Carmen Alvarado (Alpecin-Fenix) +32
4. Fem van Empel (Pauwels Sauzen-Bingoal)* +51s
5. Shirin van Anrooij (Baloise Trek Lions) +53s
Volledig verslag + uitslag
* Beloftenkampioen

Mannen

NK veldrijden 2022 – elite mannen
Lars van der Haar (Baloise Trek Lions) in 1u02m05s
Corné van Kessel (Tormans-Circus) +51s
Mees Hendrikx (IKO-Crelan)* +58s
4. Ryan Kamp (Pauwels Sauzen-Bingoal) +1m23s
5. Pim Ronhaar (Baloise Trek Lions) +2m17s
Volledig verslag + uitslag
* Beloftenkampioen

Parcours

In Zaltbommel is langs de rivier De Waal een technisch en zwaar parcours uitgezet in de uiterwaarden aan de noordkant van de Gelderse vestingstad. De start- en finishstrook is op de Waalkade, die bezaaid is met kinderkopjes. De crossers zullen op het westelijke deel van het parcours de uiterwaard indraaien.

Daarna volgen een aantal zandstroken en technische grasstroken die het de veldrijders bemoeilijken. Via de Rotterdamse Bol en een fietsbrug, steken de deelnemers over van het noordelijke deel van het parcours naar het zuidelijke. Hier ligt zich ook de materiaalpost. 

Aan die kant van het parcours bevinden zich de stadsdijken, waar het nodige klimwerk op de crossers wacht. Die wisselen ze overigens af met zware modderstroken, vanwege het hoge grondwaterpeil door de Waal.

Via de Heksenwal en – volgens de organisatie – een spectaculaire ram, ploeteren de crossers zich weer naar de waterkant en het noordelijke deel van het parcours. Aan het einde van een lange powerstrook liggen vervolgens drie balken. Na twee S-bochten en de trappen bij het beroemde standbeeld van Jip & Janneke, rijden de crossers op de finish af.

Toch is het nog maar de vraag hoe het parcours er zondag bij ligt. Donderdagmiddag werd duidelijk dat een deel van het parcours onder water staat. Hevige regenval een een hoog grondwaterpeil brengen de organisatie in verlegenheid. Pompen en de brandweer moeten ervoor zorgen dat het parcours zondag berijdbaar is.

“Een aantal stukken staat echt blank”, vertelt voorzitter Robert Schimmer. “De Waal is niet het probleem, maar het regenwater. Maar we zorgen ervoor dat het goed te berijden is dit weekend. De veiligheid van de renners heeft altijd onze prioriteit.”

Programma en info

Programma
Zondag 15 januari
09.30 uur: Junioren meisjes
10.45 uur: Junioren jongens
12.00 uur: Beloften vrouw
13.40 uur: Elite vrouwen
15.00 uur: Elite mannen + beloftemannen

Locatie en inkom
Adres: Hogeweg, Zaltbommel
Inkom: Toegang is gratis!

Website organisatie

Favorieten vrouwen

Jammer genoeg is Shirin van Anrooij er niet bij tijdens het komende NK veldrijden. De 20-jarige renster van Trek Baloise Lions is de te kloppen vrouw van het moment, met zeges in Gavere (Wereldbeker), Koksijde (X2O) en Zonhoven (Wereldbeker). Zij verkiest een trainingsstage in Spanje om zich beter voor te bereiden op het WK in Hoogerheide en haar wegseizoen met Trek-Segafredo. Dan nog was het de vraag geweest in welke categorie zij zou uitkomen, omdat Van Anrooij hardop twijfelt over de belofte- of elitewedstrijd. Die keuze is namelijk ook leidend voor het WK.

Toch hoeven we voor een andere topfavoriet niet ver te zoeken. Voor het overwicht van Van Anrooij begon, was Fem van Empel de te kloppen vrouw. De nieuwe aanwinst van Jumbo-Visma is ook nog altijd maar 20 lentes jong. Hoewel ze de laatste weken pech heeft met eerst een snoeiharde val in Val di Sole en later een aantal valpartijen in Zonhoven, moet de Europees kampioene prima uit de voeten kunnen op het parcours in Zaltbommel. Ze won in Dublin immers ook nog een echte moddercross.

De twee topfavorieten bij de vrouwen – foto: Cor Vos

Van Empel steekt echter niet mijlenver boven de rest uit. Sterker nog, er is er eentje die het eigenlijk verdient om op gelijke trede te staan. Puck Pieterse belandde dit jaar nog niet één keer buiten het podium. De wereldkampioene U23 won in die categorie in november ook de Europese titel en op dit moment is zij ook leidster in de Wereldbeker voor beloften. Voor dit NK heeft ze de knoop doorgehakt en komt ze uit in de elitecategorie. Gezien haar technische vaardigheden moet ze op de drassige ondergrond in Zaltbommel een prachtige tweestrijd met Van Empel kunnen voeren. Zeker als je in gedachten houdt dat Pieterse de Wereldbeker in Hulst won, dat qua parcours een flink aantal gelijknissen toont met dit NK.

We zien deze winter een duidelijke wisseling van de wacht. Vorig jaar won Lucinda Brand nog bijna alles wat er te winnen viel. Dit seizoen is ze niet minder sterk, maar zijn de drie youngster simpelweg haar niveau ontstegen. Toch mag je een goede Brand nooit en te nimmer afschrijven. Ze weet als geen ander hoe je op een kampioenschap met druk moet omgaan. Dat haar ploeggenote Van Anrooij niet van de partij is, kan tevens een voordeel zijn. Als Van Empel en Pieterse naar elkaar gaan kijken, kan de 33-jarige Zuid-Hollandse in dat steekspel weleens de lachende derde zijn.

De keuzes waar Van Empel, Pieterse en Van Anrooij de voorbije weken en maanden voor stonden, kent Ceylin del Carmen Alvarado maar al te goed. Zij moest op jonge leeftijd kiezen tussen de beloften en elite. Ze koos voor het laatste en werd destijds in Dübendorf meteen wereldkampioen. De laatste twee seizoenen ging het echter bijzonder moeizaam bij de Rotterdamse van Alpecin-Deceuninck. Begin dit seizoen won ze voor het eerst in bijna twee jaar tijd weer een cross en dat bracht de nodige emoties naar buiten. Ze won nog een paar wedstrijden en kan ook het NK winnen, alhoewel een zware moddercross niet meteen haar ding is.

Inge van der Heijden – foto: Cor Vos

Naast de revival van Alvarado, kunnen we datzelfde zeggen van Inge van der Heijden – net als het lastig hebben op zuigende ondergronden, overigens. De veldrijdster van 777 werd een paar jaar geleden de eerste wereldkampioene bij de beloften ooit, maar kon tot voor dit seizoen de hooggespannen verwachtingen maar moeilijk inlossen. De 23-jarige Noord-Brabantse is bezig aan heel steady seizoen op een hoog niveau. Ze is een vaste klant in de top-5 en steeds vaker schurkt ze tegen het podium aan. Na zeges in de Kleeberg Cross Mechelen en OZ Cross Fayetteville is het wachten op de écht grote klapper. Volgt die in Zaltbommel?

De kwaliteit onder de Nederlandse vrouwen is enorm. Zo rijdt Denise Betsema volgens haar trainer haar beste waarden ooit, maar qua resultaten lijkt zij er deze winter op achteruit te zijn gegaan ten opzichte van haar voorgaande seizoenen. De 28-jarige Texelse boekte pas één overwinning deze winter (tijdens de Superprestige in Ruddervoorde), maar uiteraard droomt ook zij van het rood-wit-blauw. Ze zal dan wel iets moeten verzinnen om al dat andere geweld tegen te gaan. Misschien heeft ze dat wel gedaan; ze sloeg als zandspecialiste ‘haar’ Zonhoven over in functie van het NK.

Welgeteld één wedstrijd reed Marianne Vos het afgelopen jaar in de nationale driekleur. De levende legende was vorig jaar in Rucphen de beste, maar reed tot het WK vervolgens alleen de Wereldbeker in Hoogerheide (die ze won). Omdat ze ook in Fayetteville op het hoogste schavotje stond, werd het rood-wit-blauw daarna overruled door de regenboogtrui. Bij hoge uitzondering geven we haar een extra ster. De meervoudige wereldkampioene kent niet haar beste seizoen en komt in sommige crossen zelfs helemaal niet in het stuk voor. Maar ook hier geldt: een oude vos verleert nooit haar streken.

Marianne Vos – foto: Cor Vos

Zijn we er dan al? Nee, want eigenlijk is dit NK veldrijden een soort gesloten WK veldrijden. Het houdt maar niet op. In normale doen zou Annemarie Worst altijd een ster hebben gekregen, maar ze sukkelt al een tijdje met haar knie. De 777-renster is echter ook altijd iemand die opleeft op de kampioenschappen en dat maakt haar een heel, heel gevaarlijke outsider. Ook Aniek van Alphen rijdt een gedegen seizoen, met verrassende zeges in Essen en Boom. En dan is er ook nog Manon Bakker, die met een uitschieter het podium kan halen. Dat bewees ze nog in Val di Sole.

Favorieten volgens WielerFlits
*** Fem van Empel
** Puck Pieterse, Lucinda Brand
* Ceylin del Carmen Alvarado, Inge van der Heijden, Denise Betsema, Marianne Vos

Deelnemerslijst

[toto id=”458853″ link=”http://bit.ly/3ZtySMZ” title=”Wie wint het NK Veldrijden bij de dames?”]

Favorieten mannen

Waar bij de vrouwen een grote naam ontbreekt, is dat bij de mannen de absolute superster. Al heel vroeg deze winter besloot Mathieu van der Poel om het NK over te slaan. Dat deed hij vorig jaar ook, al kwam dat toen hoogstwaarschijnlijk door de rugblessure die heel zijn winter om zeep hielp. Daardoor komt er voorlopig geen ontstijging van het aantal nationale titels dat zijn vader Adrie in de wacht sleepte; beiden staan op zes stuks. Mathieu won achtereenvolgens zes titels van 2015 tot en met 2020. Neemt MVDP deel, dan staat de NK-winnaar negen ven de tien keer vast.

Toch belooft er ook nu weinig spanning te zijn. Na Van der Poel is er in Nederland weliswaar een gat naar de eerstvolgende, maar ook na Lars van der Haar is de kloof met de rest van het veld relatief groot. De 31-jarige crosser van Baloise Trek Lions is titelverdediger en gezien zijn sterke jaar lijkt hij zich ook nu weinig zorgen te hoeven maken. Toch moet een wedstrijd eerst altijd nog plaatsvinden en daarom zal Van der Haar op zijn hoede zijn. Maar als hij zijn vorm en klasse van de laatste wedstrijden meeneemt, ligt een nieuwe titel in de lijn der verwachting.

Lars van der Haar

De grootste tegenstand voor Van der Haar verwachten we uit zijn eigen ploeg. Twee andere crossers van Baloise Trek Lions zullen loeren op hun kans. Op basis van zijn seizoen en prestaties, lijkt Pim Ronhaar de grootste uitdager voor Van der Haar. Net als Pieterse maakte ook hij de keuze om per 1 januari vervroegd over te stappen naar de elitecategorie. Dat was overigens niet meteen uit weelde, want als voormalig U23 wereldkampioen kon Ronhaar eigenlijk alleen nog maar verliezen bij de beloften. In Zonhoven stapte hij nog af met het oog op het NK veldrijden.

De derde medaillekandidaat uit de stal van Sven Nys, is voormalig wegrenner Joris Nieuwenhuis. Ook hij was eens wereldkampioen bij de beloften. De Zeddammer besloot afgelopen jaar om zijn contract bij Team DSM niet te verlengen en zich weer volledig op het veldrijden te storten. Dat heeft hem geen windeieren gelegd, want na een paar wedstrijden inkomen reed hij vanaf het EK begin november een aantal heel sterke resultaten. De laatste weken heeft Nieuwenhuis het wat lastiger, maar ook hij weet dat de prijzen pas in de kampioenschappenmaand januari te verdienen zijn.

Waar hij de laatste jaren meermaals op het podium van het NK stond, lijkt dat voor Corné van Kessel nu een heel lastige opgave. De ervaren crosser wisselde per 1 januari het shirt van Tormans-Circus met dat van Deschacht-Hens-Maes. Daarnaast miste hij het begin van de crosswinter vanwege een gebroken sleutelbeen en die basis lijkt hij nog altijd niet terug op orde te hebben. Van Kessel was de laatste jaren altijd goed voor een uitslag op de plekken zes tot tien in de elitewedstrijden, maar die haalt hij dit seizoen slechts amper. Vlak hem echter niet uit, want in een moddercross komt hij altijd bovendrijven.

David van der Poel – foto: Cor Voss

Dat niet uitvlakken geldt misschien nog wel meer voor David van der Poel. De 30-jarige crosser van Alpecin-Deceuninck kende twee zware winters met een hardnekkige rugblessure. Daar is hij intussen van verlost en tijdens de Wereldbeker in Zolder had hij voor het eerst het idee dat hij weer de cross kon rijden die hij wilde. Daarna volgden de betere uitslagen snel: elfde in Loenhout, veertiende in Koksijde en vijftiende in Zonhoven. Dat was steeds na lange inhaalraces, omdat Van der Poel ver weggezakt is op de UCI Ranking. De startrij is geen issue op het NK en dus kan hij van meet af aan laten zien wat hij waard is. Dat is nodig ook, wil hij zijn geplande afscheid in Hoogerheide niet missen.

Dan is er ook nog Ryan Kamp. Hij zou normaal gesproken misschien wel boven de twee ervaren crossers staan, maar de renner van Pauwels Sauzen-Bingoal maakt niet zijn allerbeste seizoen mee. Vorige week kwam hij nog ten val tijdens training, waarbij hij een lichte hersenschudding opliep. Het is daarom ook maar de vraag of hij op tijd fit geraakt voor het NK in Zaltbommel, zeker ook omdat hij al in Diegem zijn laatste uitslag van de winter reed (veertiende). Kamp voldeed in de Wereldbekers al aan de WK-kwalificatie-eis van bondscoach Gerben de Knegt, maar zal zich vanwege de concurrentie wel willen laten zien in een man-tegen-man-gevecht op het NK.

Met Mees Hendrikx en Stan Godrie zijn er ook nog twee outsiders voor het podium, hoewel dat zeker voor die laatste een verdomd lastig karwei zal zijn. Mees Hendrikx is uittredend kampioen bij de beloften na zijn derde plek in de gemixte mannen-beloftenwedstrijd en rijdt een steady eerste jaars als eliterenner in het shirt van Crelan-Fristads. Op een goede dag kan hij zeker verrassen en zich mengen in de strijd om het podium. Voor hem en ook Godrie geldt dat zij zich wel moeten laten zien. Nederland heeft voor het WK straks zeven plekken te verdelen. Behoudens Godrie en David van der Poel, is iedereen uit deze voorbeschouwing al geplaatst.

Favorieten volgens WielerFlits
*** Lars van der Haar
** Pim Ronhaar, Joris Nieuwenhuis
* Corné van Kessel, David van der Poel, Ryan Kamp

Deelnemerslijst

Weer en tv

Volgens Weeronline staat er een vrij wisselvallig weekend op het programma. Vooral op zaterdag gaat het op uitgebreide schaal geruime tijd regenen in Zaltbommel. Overdag ligt de temperatuur rond een graad of 11 en daarmee is het zeer zacht voor de tijd van het jaar. Hierbij waait een veelal matige tot soms vrij krachtige zuidwestenwind. 

Als op zondag de elites gaan rijden is het weerbeeld iets gunstiger dan op zaterdag. Toch zal de grond op veel plekken voornamelijk uit modder bestaan doordat het de voorgaande dagen zeer nat is geweest. Het is zondag iets minder zacht dan voorgaande dagen. De middagtemperatuur ligt in Zaltbommel rond 8 graden en zo nu en dan kan de zon even doorbreken. Verspreid over de dag kan een enkele bui vallen maar een aaneengesloten periode van regen zit niet in de vooruitzichten. 

Het kampioenschap is te volgen bij de NOS, al zal dat niet van start tot finish zijn vanwege het WK Shorttrack. Omroep Gelderland is er wel de gehele wedstrijden bij en geldt dus als een goed alternatief van de NOS. Niet in de gelegenheid om te kijken? Bespreek dan het wedstrijdverloop in WielerFlits‘ Wielercafé!