Na de tijdrit staat voor het damespeloton zaterdag het tweede onderdeel van het Nederlands kampioenschap wielrennen op het programma: de wegrit. Vorig jaar liet Chantal Blaak in de diepe finale haar vluchtmakkers met een machtige aanval achter zich, waarna ze naar de overwinning soleerde. Ook dit jaar kunnen we weer een prachtige strijd verwachten, maar wie gaat er met de felbegeerde rood-wit-blauwe trui naar huis? WielerFlits blikt vooruit.

Historie
Maar liefst 77 jaar na het eerste NK voor mannen kregen de dames ook een kans, in 1965. In dat jaar wist Ineke van IJken de winst te grijpen, nadat ze zichzelf hard had gemaakt voor het plaatsvinden van de eerste editie van een NK voor vrouwen. “In 1964 kwam Anneke van Doesburg met het idee om met het vrouwenwielrennen te beginnen”, vertelde ze in 2015 aan de NOS. Van Doesburg vult aan: “Daar moesten we de organisatoren van de wielerrondes voor hebben, die moesten dat voor ons doen. Ze stonden er erg sceptisch tegenover. We moesten het eigenlijk hebben van familieleden, die in een comité zaten en dat voor ons wilden doen.”

Wat volgde na dat eerste kampioenschap was een ware dynastie van de gezusters Hage. Bella van der Spiegel-Hage won in 1966 haar eerste driekleur, om dat de twee daaropvolgende jaren te herhalen. Haar zus Keetie van Oosten-Hage proefde in 1968 voor het eerst van een kampioenstrui, toen ze wereldkampioen op de weg werd. In 1969 was ze voor het eerst de beste in de Nationale titelstrijd. Dit was het begin van een reeks van acht (!) opeenvolgende overwinningen in het NK. In 1978 wist ze de titel nog een negende keer op haar naam te schrijven, waarmee ze de absolute recordhouder is.

Het podium van vorig jaar – foto: Marcel Koch

De voorbije jaren zagen we regelmatig een andere winnaar. Marianne Vos was in 2009 de laatste die zichzelf wist op te volgen. Al vier keer was zij Neerlands beste. Vorig jaar greep Blaak de zege. Ze was onderdeel van de vroege vlucht en liet op twee kilometer voor de streep haar laatste vluchtkompanen, Anouska Koster en Floortje Mackaij, op karakteristieke wijze achter zich. Een paar maanden hebben we kunnen genieten van de rood-wit-blauwe trui van Blaak; daarna werd ze wereldkampioen in Bergen.

Laatste tien winnaars NK op de weg voor vrouwen
2008: Marianne Vos
2009:  Marianne Vos
2010:  Loes Gunnewijk
2011: Marianne Vos
2012:  Annemiek van Vleuten
2013:  Lucinda Brand
2014:  Iris Slappendel
2015:  Lucinda Brand
2016:  Anouska Koster
2017:  Chantal Blaak

Parcours
De start wordt zaterdag om 12:00 uur gegeven in Nispen, de oudste plaats uit de omgeving. In de geschiedenisboeken dateren de eerste verwijzing naar Nisipa als kerkdorp uit 1157. Destijds zetelde hier de parochie Nispen, waar onder andere de Vlaamse plaatsen Kalmthout en Essen onder vielen, net als Roosendaal en Zegge in hedendaags Nederland. De prominentie van destijds is het kleine dorpje sindsdien verloren; verschillende parochies splitsten zich af. Tevens verloren ze de functie als grensdorp: grensposten, grenswisselkantoren en expeditiekantoren verdwenen.

Vanuit het dorp vertrekt het peloton voor een lus van 49,1 kilometer door het open Brabantse landschap. In noordelijke richting wordt koers gezet richting Kruisland, waarna via de Kruislandsedijk Steenbergen wordt aangedaan. Hier draait het peloton terug in zuidelijke richting op weg naar Hoogerheide, via Moerstraten, Heerle en Heimolen. De afstand van deze lus zal het peloton geen angst inboezemen, maar eventuele wind heeft in deze aanloop vrij spel.

In Woensdrecht draaien de dames voor het eerst de lokale ronde op. Dat gebeurt drie kilometer voor de finish via de geasfalteerde Langeweg. Dit plaatselijke parcours van 11,5 kilometer zal het peloton zeven keer geheel afwerken. In Hoogerheide wordt het parcours gekenmerkt door brede, goed geasfalteerde wegen. In Woensdrecht wacht het peloton echter het tegenovergestelde: smalle wegen, klinkertjes en zelfs een kasseistrook.

Die kasseienstrook is de Bossestraat. Slechts 350 meter lang en in dalende lijn (4,8%), maar op vier kilometer van de streep de ultieme springplank om de finale te openen. Via de eerder genoemde Langeweg koerst het peloton naar een van de volgende mogelijke scherprechters: de Rijzendeweg. Hier stijgt het wegdek 500 meter aan 3%. Via klinkerweggetjes en de geasfalteerde doch smalle Onderstal komt het peloton aan bij de Scheldeweg. Hierover verrijden de dames dit jaar de laatste 230, licht oplopende, meters van het NK. Hier vindt ook ieder jaar de finish van de GP Adrie van der Poel plaats, de wereldbeker veldrijden in Hoogerheide.

Favorieten
Jarenlang was ze hét boegbeeld van het nationale en internationale vrouwenwielrennen: Marianne Vos. Ze won bijna alle grote wedstrijden wel eens en Eddy Merckx noemde haar “de beste wielrenster van haar generatie”. Niet voor niets dragen de veelwinnaars dezelfde bijnaam: De Kannibaal. Dit seizoen mocht ze haar handen nog niet in de lucht steken, maar was ze er vaak dichtbij. In twaalf koersdagen eindigde ze acht keer bij de beste tien. Recentelijk reeg ze in de OVO Energy Women’s Tour de podiumplaatsen aaneen, waarmee ze bewees dat haar sprint in orde is. Voor de nationale titelstrijd hoeft ze echter niet op een massasprint te wachten, ook in een klein groepje of zelfs solo kan Vos het afmaken.

Verruilt Vos de Europese kampioenstrui voor de Nederlandse driekleur? – foto: SWPix

Een dame die ongetwijfeld wél hoopt op een sprint is Amy Pieters. De coureur van Boels-Dolmans behaalde dit jaar vier overwinningen en was vroeg in het seizoen een van de sterkste rensters. In de Women’s Tour leek het allemaal niet te vlotten, maar desalniettemin is ze een pion om rekening mee te houden. De 27-jarige Haarlemse kan zware wedstrijden goed overleven en heeft nog een flinke spurt in de benen. Mocht het tot een sprint komen, dan is ze een van de grootste kanshebbers.

Datzelfde geldt voor Kirsten Wild. Ze begon haar seizoen op de baan. Tijdens het WK in Apeldoorn won ze maar liefst drie gouden medailles en samen met Pieters greep ze zilver op de koppelkoers. Haar wegcampagne verliep tevens succesvol, met drie sprintzeges. Menig topsprinter was ze al te snel af, en tijdens het NK zullen weinig dames met haar naar de streep willen rijden. Een heuvelachtig parcours kan ze goed verteren, dus haar concurrenten zullen moeten aanvallen om haar te lossen.

In de Healthy Ageing Tour was Wild onder andere Pieters al eens te snel af – foto: Orange Pictures / Sportfoto.nl

Mocht het tot een sprint van een grote groep komen, dan zou Lorena Wiebes voor een verrassing kunnen zorgen. De sprintster van Parkhotel Valkenburg is pas 19 jaar maar is zich dit seizoen rap aan het ontwikkelen. In enkele Vlaamse eendagskoersen was ze de voorbije maand al dichtbij haar eerste profzege, maar moest ze het tot dusver met ereplaatsen doen. De vraag is hoe lang ze mee kan als de race door sterke blokken als Boels-Dolmans en Sunweb hard wordt gemaakt.

Ook titelverdedigster Chantal Blaak moet niet worden uitgevlakt. Op kenmerkende wijze boekt ze haar meeste overwinningen: met een aanval in de diepe finale. Zo was ze vorig jaar de beste in de titelstrijd rondom Montferland, maar ook op het WK in Bergen en dit jaar nog in de Amstel Gold Race. In een massasprint zal ze niet de kopvrouw binnen haar ploeg zijn, maar in een uitgedund groepje kan ze rap aankomen. Voor Ellen van Dijk gaat dezelfde vlieger op. Zij mocht dit seizoen al tweemaal een zege op haar palmares bijschrijven door een straffe solo. In de Thüringen Ladies Tour sprintte ze bovendien vijf keer naar een plek bij de beste vijf. Haar vorm is goed, getuige haar Nederlandse titel in het tijdrijden van woensdag.

Blaak is Brand te snel af in een sprint-á-deux in de Amstel Gold Race – foto: Orange Pictures / Sportfoto.nl

Voor Lucinda Brand zal het van een solo moeten komen. Zo won ze in 2013 en 2015 ook al de nationale kampioenschappen. De voorjaarsklassiekers zijn over het algemeen koersen die de Dordrechtse goed liggen. De vraag is daarentegen of het parcours rondom Hoogerheide zwaar genoeg is voor Brand om het verschil te maken. Dat het parcours op papier niet ongelooflijk zwaar is, is dan weer in het voordeel van Marjolein van ’t Geloof. De 22-jarige renster onder contract bij Lotto Soudal toonde dit jaar enkele keren goed aan te kunnen komen, al moest ze het afleggen tegen de snelste spurtbommen. Ontpopt ze zich in Hoogerheide tot vaderlands snelste?

Dan zijn er nog twee namen waar in geen enkele koers langs gekeken mag worden. Om te beginnen Anna van der Breggen. De olympisch kampioene is vooral in haar sas wanneer het wegdek flink omhoog loopt. Met overwinningen in Strade Bianche en de Ronde van Vlaanderen toonde ze vroeg dit seizoen aan over verschillende kwaliteiten te beschikken. Ook Annemiek van Vleuten mag niet onderschat worden. Voor de Wageningse tijdrijder is het haar eerste wedstrijd, de tijdrit (ze werd vierde, red.) daargelaten, na een hoogtestage van drie weken. Ook voor haar lijkt de route op het eerste gezicht over te weinig hoogtemeters te beschikken. Met haar kwaliteiten als tijdrijder kan ze echter met een late aanval verrassen.

Outsiders
Zaterdag staan er ook een pak outsiders aan de start van de wegwedstrijd voor de dames. Zo heeft WaowDeals met Anouska Koster de kampioene van 2016 in haar gelederen. Vorig jaar wist Koster nog drie zeges te boeken én eindigde ze als tweede op het NK achter Blaak. Dit jaar staat de zegeteller nog op nul. Als de favorieten naar elkaar kijken, dan kan de Friesin wellicht profiteren. Dat geldt ook voor Riejanne Markus. Met een vierde plek in de Amstel Gold Race toonde de 23-jarige renster uit Diemen dit jaar haar potentie. Ook bij haar verliep de rest van het seizoen wat stug. Wie weet beleeft de ploeggenote van Koster en Vos in Hoogerheide haar definitieve doorbraak.

Koster gaat voor haar derde nationale titel – foto: Martin Paldan | GripGrab

Iemand die dit jaar ook steeds meer op de voorgrond lijkt te treden is Eva Buurman. Na twee seizoenen in dienst van Parkhotel Valkenburg koos ze deze winter voor een overstap naar Trek-Drops. Die beslissing lijkt haar geen windeieren te leggen want ze sprintte in de Thüringen Ladies Tour en Women’s Tour naar maar liefst acht top-10 noteringen. Sunweb vindt in de benen van Floortje Mackaij een derde flinke motor. Vorig jaar moest de 22-jarige Woerdense genoegen nemen met een derde plek. Eén jaar verder lijkt ze weer stappen te hebben gezet, bewijst ze dat gelijk met de overwinning? Wellicht geeft de tijdritzege van vriend Dylan van Baarle haar de juiste boost.

Namens Alé Cipollini lijkt Janneke Ensing de aangewezen pion. Met Roxane Knetemann en Karlijn Swinkels heeft ze tevens twee sterke ploeggenoten aan de start staan. Voor Parkhotel Valkenburg zouden Natalie van Gogh en Belle de Gast een rol kunnen spelen, al lijken zij op papier het onderspit te moeten delven. En wat kan eenling Nina Kessler? In de Omloop het Nieuwsblad en Le Samyn kon ze nog mee met de besten. Lukt dat zaterdag ook?

Favorieten volgens WielerFlits
**** Marianne Vos
*** Amy Pieters, Kirsten Wild
** Lorena Wiebes, Chantal Blaak, Ellen van Dijk
* Lucinda Brand, Marjolein van ’t Geloof, Anna van der Breggen, Annemiek van Vleuten

[poll id=”832″]

Weer en TV
De dames kunnen zaterdag rekenen op goed weer tijdens de koers. Maar liefst 25 á 30 graden lijkt het te worden, met volle zon. Of de wind een rol van betekenis kan gaan spelen is nog maar de vraag, voorlopig lijkt er sprake te zijn van windkracht drie uit het oosten. De NOS is er vanaf 14:30 bij met een live uitzending op NPO 2.