Een witte trui met blauwe bollen is uit modieus oogpunt misschien niet het meest stijlvol. Sportief gezien vormt de bergtrui voor deze Vuelta weer een mooie beloning voor moedige aanvallers. Wat mogen we dit jaar verwachten? We blikken vooruit op de strijd om het bergklassement.

Historie

Wielerland Spanje bracht in het verleden erkende klimmers als Federico Bahamontes, José Manuel Fuente en José María Jiménez voort. Het bergklassement in de Vuelta kent dan ook een rijke historie. Al sinds de eerste editie wordt een bergklassement bijgehouden. De overwinning ging toen nog naar de Italiaan Edoardo Molinar, maar de jaren erna zouden de thuisrijders het klassement domineren. Recordhouder met vijf bergtruien is de Spanjaard José Luis Laguía. In de jaren ’80 wist hij in het shirt van Reynolds de trui vijf maal te winnen. Na zijn actieve carrière was hij jarenlang ploegleider bij Movistar.

De blauwe bollen werden het handelsmerk van Moncoutié – foto: Cor Vos

Wanneer we de winnaars van de laatste jaren overlopen, valt op dat de prijs meestal naar aanvallers gaat. De Fransman David Moncoutié maakte tussen 2008 en 2011 zijn handelsmerk van het veroveren van de trui. Hij won het klassement vier keer op rij. De truien hebben in de geschiedenis verschillende kleuren gekend, maar sinds enkele jaren draagt de beste klimmer een wit shirt met blauwe bollen. Dit jaar wordt de trui gesponsord door ‘Loterías y Apuestas del Estado’, vrij vertaald de Spaanse Staatsloterij.

Laatste tien winnaars bergklassement Vuelta
2018: Thomas De Gendt
2017: Davide Villella
2016: Omar Fraile
2015: Omar Fraile
2014: Luis Leon Sanchez
2013: Nicolas Edet
2012: Simon Clarke
2011: David Moncoutié
2010: David Moncoutié
2009: David Moncoutié

Vorig jaar

In 2018 was het Thomas De Gendt die na drie weken de blauwe bollen mee naar huis mocht nemen. De rasaanvaller maakte al vanaf de eerste klimkilometers zijn intenties duidelijk. Hij gaf de aanzet voor de eerste lange vlucht van de Vuelta, al moest hij in de strijd om de punten vooralsnog zijn meerdere erkennen in Luis Ángel Maté, die onderweg naar Caminito del Rey op drie van de vier hellingen als eerste boven kwam.

De Spanjaard ging de dagen erna vrolijk verder met punten verzamelen en had na anderhalve week vijftig punten voorsprong op De Gendt. Die sloeg echter later in de Vuelta zijn slag, door met name in etappes 13, 14 en 17 punten te scoren. Hij onttroonde Maté na vijftien dagen en zou (hoewel Bauke Mollema nog dichtbij kwam) de trui tot het einde vasthouden. België kreeg daardoor 36 jaar na Lucien Van Impe een nieuwe bergkoning.

Puntentelling

De renners moeten de komende drie weken over maar liefst 57 geclassificeerde beklimmingen, waar er in totaal 352 punten te veroveren zijn.

De meeste punten zijn er te verdienen op het hoogste punt van deze Vuelta, de Cima Alberto Fernandez. Het dak van de Spaanse rittenkoers ligt dit jaar aan het einde van de zestiende etappe, wanneer de renners aankomen op de Alto de La Cubilla. Alberto Fernández was een Spaanse wielrenner die in 1984 om het leven kwam bij een verkeersongeval. Als eerbetoon vernoemde de organisatie vanaf het jaar erop het hoogste punt van de ronde naar de renner die twee keer op het eindpodium stond van de Vuelta.

De puntentelling is als volgt:

• Cima Alberto Fernandez: 20 – 15 – 10 – 6 – 4 – 2 punten
• Buitencategorie: 15 – 10 – 6 – 4 – 2 punten
• 1e categorie: 10 – 6 – 4 – 2 – 1 punten
• 2e categorie: 5 – 3 – 1 punten
• 3e categorie: 3 – 2 – 1 punten

Indien er twee renners met hetzelfde puntenaantal eindigen, wordt degene die eerder bovenkwam op de Cima Alberto Fernández tot winnaar uitgeroepen.

Favorieten

De strijd om de blauwe bollen is misschien wel een van de lastigste voorbeschouwingen van het jaar. Voorafgaand aan de Vuelta spreekt immers vrijwel niemand de ambitie uit om voor het bergklassement te gaan. De beste klimmers ambiëren een hoge klassering in het algemeen klassement. Vrijbuiters die bij hun ploeg de vrijheid krijgen om op avontuur te gaan, zullen eerder inzetten op dagsucces en de gesprokkelde punten zien als een mooie bijvangst.

De Gendt zal ten aanval trekken – foto: Cor Vos

Bij het overlopen van de kanshebbers, komen we al snel bij Thomas De Gendt uit. De 32-jarige renner van Lotto Soudal begint aan zijn derde grote ronde van het seizoen en zal ongetwijfeld zoals we van hem gewend zijn veelvuldig ten aanval trekken. Vorig seizoen leverde deze aanvalslust hem de bergtrui op, al was dat ook voor hem vooraf niet het plan. “Vorig jaar was de bolletjestrui niet eens mijn grootste doel in de Vuelta, dat was ritwinst,” keek De Gendt recent terug in Bahamontes. “Maar na een paar dagen merkte ik dat ik misschien wel een kans maakte. Daarna kwam alles netjes samen.” Aangezien de Belgische Loterijformatie zonder uitgesproken kopman voor het klassement of de sprints start, zal hij alle vrijheid krijgen om dit jaar weer punten te sprokkelen.

De Gendt is een van de vier oud-winnaars aan de start. Twee andere renners die het bergklassement al eens wonnen, vinden we bij Astana. De Kazachstaanse formatie komt ter ondersteuning van kopman Miguel Ángel López met een ijzersterke klimmersarmada naar Spanje. Onder hen Omar Fraile, die in 2015 en 2016 het bergklassement won. De Bask kwam die jaren uit voor respectievelijk Caja Rural en Dimension Data, en hij had bij deze ploegen een andere rol dan vandaag de dag bij het grote Astana.

De kans is groot dat hij zich moet schikken in de ploegtactiek waarbij een eindzege van López als hoogste doel geldt. Luis León Sánchez zit in hetzelfde schuitje. Zijn bergtruizege dateert alweer van vijf jaar geleden, in een editie waarin Astana-kopman Fabio Aru eindigde op een vijfde plaats. De selectie van Movistar bestaat eveneens uit heel wat getalenteerde klimmers, maar ook hier geldt dat zij vooral de kopmannen moeten ondersteunen. Bij Jumbo-Visma zal dat niet anders zijn.

Ben King won vorig jaar twee etappes – foto: Cor Vos

Een renner die wel op de nodige vrijheid zal kunnen rekenen is Ben King. De 30-jarige Amerikaan veroverde vorig jaar tijdens een uiterst succesvolle Vuelta twee ritoverwinningen. Aanvallend rijden leverde hem daarnaast een vierde plek in het bergklassement op. Zijn ploeg Dimension Data mikt dit jaar – ondanks de aanwezigheid van Louis Meintjes – niet op het klassement, maar gaat met meerdere renners voor dagsucces. Naast King en Meintjes gaan ook Ben O’Connor en de veelbelovende Amanuel Ghebreigzabhier op jacht naar dagsucces, waardoor mogelijk ook het bergklassement in het vizier zal komen.

Wanneer we het hebben over bergen, kunnen we uiteraard niet om de Colombianen heen. De meest getalenteerde klimmers (Quintana, López, Esteban Chaves en Rigoberto Urán) hebben ambities voor het klassement, maar zien we eveneens vaak terug in een dienende rol. In theorie beschikt immers ook Daniel Martínez over de kwaliteiten om mee te doen om het bergklassement, maar hij zal bij EF Education First de komende weken Rigoberto Urán moeten schaduwen. Ook ploeggenoot Sergio Higuita rijdt in een ondersteunende rol. Bij UAE Emirates zal Sergio Henao in dienst moeten rijden van kopman Fabio Aru.

Dylan Teuns mag deze Vuelta zijn gang gaan – foto: Cor Vos

Bij Bahrain Merida hoeft Dylan Teuns zich de komende weken niet uit te sloven voor een kopman. De winnaar van de Touretappe naar La Planche des Belles Filles krijgt samen met ploeggenoot Mark Padun de taak om zijn ploeg dagsucces te bezorgen. In de jacht daarop zal hij onderweg ongetwijfeld de nodige punten meegraaien.

Deceuninck-Quick-Step heeft met Fabio Jakobsen een sprinter mee, maar een echte klassementskopman ontbreekt. Of aanvallers als Philippe Gilbert en Zdenek Sybar zich zullen mengen in de strijd om de bergtrui, valt nog maar te bezien. Interessanter is het wellicht om te kijken hoe de nieuwe generatie Belgen hier zal presteren. Harm Vanhoucke (die bij Lotto Soudal de betreurde Bjorg Lambrecht vervangt) en Steff Cras (Katusha-Alpecin) maken beiden hun debuut in een grote ronde bij ploegen zonder kopman. Hoewel beide renners talentvol zijn, wordt het bergklassement echter zelden gewonnen door een debutant in een grote ronde.

Wat kan routinier Mikel Nieve? – foto: Cor Vos

Bij Mitchelton-Scott vinden we Mikel Nieve terug. De gelouterde Bask won drie jaar geleden (toen nog namens Team Sky) het bergklassement in de Giro d’Italia. De Australische formatie heeft dit jaar zijn hoop gevestigd op een topklassering van Esteban Chaves, dus het is nog even afwachten hoeveel vrijheid hij de komende weken gaat krijgen. Ook Rafal Majka weet wat het is om een bergklassement te winnen. Hij deed dit al twee keer in de Tour de France. Hij start echter met klassementsambities aan de Vuelta. Waarschijnlijk zal hij enkel bij tegenslag zich in de langere vluchten gaan mengen. Ploeggenoot Felix Großschartner speelt wellicht eerder een rol van betekenis, maar dan moet de Oostenrijker wel de vrijheid krijgen om zich in de strijd om de dagzeges te mogen mengen.

Trek-Segafredo reist met onder meer Gianluca Brambilla af naar Spanje. De carrière van de 31-jarige Italiaan (in 2016 nog ritwinnaar van een bergetappe) is een beetje in het slop geraakt. Bij de Amerikaanse formatie is het eveneens uitkijken naar de Deen Niklas Eg, die afgelopen week nog vijfde werd in de Tour of Utah.

Houdt Luis Angel Maté de bollen nu wel tot het einde vast? – foto: Cor Vos

Het bergklassement kan voor de ploegen die hier mogen starten dankzij een wildcard, een middel zijn om op te vallen. Namens Cofidis zal Luis Angel Maté ongetwijfeld een nieuwe poging doen om zich te revancheren voor zijn mislukte campagne vorig jaar. Nicolas Edet won het klassement al eens in 2013. Bij de Franse formatie vinden we tevens de naam van Darwin Atapuma terug. De Colombiaanse klimmer is een beetje in de vergetelheid geraakt, maar beschikt over de kwaliteiten om in dit klassement mee te kunnen spelen. Bij Euskadi-Murias vinden we Oscar Rodríguez terug, vorig jaar nog verrassend ritwinnaar op La Camperona. Eerder deze maand reed hij nog een sterke Ronde van Burgos. Kan hij hier voor een verrassing zorgen?

Favorieten volgens WielerFlits
**** Thomas De Gendt
*** Ben King, Dylan Teuns
** Luis León Sánchez, Omar Fraile, Louis Meintjes
* Mikel Nieve, Gianluca Brambilla, Luis Angel Maté, Oscar Rodríguez

Deelnemerslijst Vuelta 2019