Het EK in Drenthe eindigt zondag met de wegrit voor elite-mannen. De start is in Assen, maar de ontknoping zal plaatsvinden op en rond de VAM-berg én het gloednieuwe Dak van Drenthe. Op deze kunstmatige, maar pittige hellingen zullen sterren als Mads Pedersen en Wout van Aert strijden om de Europese trui. WielerFlits blikt vooruit!

Historie

Voor het eerste Europese kampioenschap op de weg voor elite-mannen hoeven we niet ver terug in de tijd. De junioren, beloften en vrouwen betraden al langer het strijdtoneel voor de Europese sterrentrui, maar de elite-mannen doen dat pas sinds 2016. Dat jaar moest het EK eigenlijk plaatsvinden in de badplaats Nice, aan de Franse Côte d’Azur. Omdat na een terroristische aanslag de veiligheid niet kon worden gewaarborgd, werd uitgeweken naar Plumelec in Bretagne.

Met Peter Sagan kreeg het EK voor elite mannen een klinkende eerste naam op de erelijst. De Slowaak klopte Julian Alaphilippe en Daniel Moreno met een machtige sprint op de Côte de Cadoudal, de helling waar Alejandro Valverde in 2008 de eerste etappe van de Tour de France won. Twee maanden later zou Sagan in Qatar ook nog zijn tweede opeenvolgende wereldtitel pakken.

Later in 2016 maakte initiator UEC bekend dat het volgende EK wielrennen in het Deense Herning zou worden gehouden, op een parcours met kansen voor sprinters. Het was Alexander Kristoff die het daar haalde. In 2018 trok het circus naar het Schotse Glasgow, waar het EK wielrennen onderdeel was van een multisportevenement van zeven sporten. Na 230,4 kilometer kroonde Matteo Trentin zich tot de derde Europese kampioen, voor Mathieu van der Poel en Wout van Aert.

Vanaf 2019 besloot de UEC de koersen op het EK voortaan korter te laten zijn, om de wedstrijden voor zowel publiek als media aantrekkelijker te maken. Het parcours voor de elite-mannen mocht ‘nog maar’ tussen de 150 en 180 kilometer bedragen. Het eerste EK ‘nieuwe stijl’ werd verreden in Nederland, in het Noord-Hollandse Alkmaar. Elia Viviani ging er toen met de Europese sterrentrui vandoor. Opvallend: de Italiaan won niet in een massasprint, maar in een sprint-a-deux. Yves Lampaert was geen partij voor Il Veggente.

In 2020 zegevierde Viviani’s landgenoot Giacomo Nizzolo wél vanuit een massasprint in Plouay. Een jaar later volgde in Trento de vierde Italiaanse zege op rij. De taaie Sonny Colbrelli wist zich vast te bijten in het wiel van de beresterke Remco Evenepoel en was aan de streep te snel voor de Belg.

foto: Cor Vos

Laatste winnaars EK wielrennen voor mannen
2022: Fabio Jakobsen
2021:  Sonny Colbrelli
2020:  Giacomo Nizzolo
2019: Elia Viviani
2018: Matteo Trentin
2017: Alexander Kristoff
2016:  Peter Sagan

Laatste editie

Het EK vond vorig jaar plaats in het zuiden van Duitsland. De renners reden van Murnau am Staffelsee naar München, waar enkele lokale rondes op het programma stonden. Het parcours was zo goed als vlak. Een massasprint stond dus in de sterren geschreven, maar Lukas Pöstlberger (Oostenrijk) en Silvan Dillier (Zwitserland) trokken niettemin ten aanval. Zij reden samen kilometerslang op kop.

Een goede honderd kilometer voor de finish was er even wat actie in het peloton, toen de Italianen doortrokken op een korte, maar steile helling. Vier renners – Marco Haller (Oostenrijk), Jan Tratnik (Slovenië), Rui Oliveira (Portugal) en Dries De Bondt (België) – scheidden zich even later af, maar het duurde niet lang of zij waren weer gegrepen, waarna de rust al snel terugkeerde. Pöstlberger en Dillier reden op dat moment nog op kop. Hun avontuur eindigde pas een stuk later, op dertig kilometer van de streep.

In de slotronde was er nog een aanval van Stefan Bissegger, maar een massasprint viel niet te ontlopen. Fabio Jakobsen, die de Nederlandse ploeg de hele dag voor hem had zien werken, leek in aanloop naar die massasprint wat te ver te zitten. In het wiel van Danny van Poppel sloop hij echter mee met de trein van de Belgen, die Tim Merlier brachten. Laatstgenoemde ging vroeg aan, maar Jakobsen kwam er met overtuiging overheen. Hij sprintte na voorbereidend werk van Van Poppel naar de zege. Démare strandde op de tweede plek, Merlier werd derde.

Juichen! – foto: Cor Vos

Uitslag wegrit EK elite mannen 2022
1. Fabio Jakobsen (Nederland)
2. Arnaud Démare (Frankrijk)
3. Tim Merlier (België)
4. Danny van Poppel (Nederland)
5. Sam Bennett (Ierland)
Wedstrijdverslag

Parcours

Zondag 24 september, wegrit EK elite mannen: Assen – VAM-berg (199,8 km)

Drenthe is het decor van de EK wielrennen 2023. De wegrit voor elite mannen start in Assen, de hoofdstad van de provincie. Na een lange lus langs plaatsen als Norg, Gieten en Westerbork bereiken de renners na goed 110 kilometer Wijster. De Nederlanders in het peloton zullen dan weten hoe laat het is. Want wie Wijster zegt, zegt: de VAM-berg.

De coureurs beklimmen de VAM-berg eerst via het Atteropad (circa 500 meter à 6%), de meest noordelijke variant van de befaamde beklimming. Hierna gaat het nog even lichtjes naar beneden voor begonnen wordt aan een korte, maar krachtige keienstrook naar de eerste top. In 2020 en 2021 was hier de eindstreep van het NK getrokken. Op dit EK ligt de finish een stukje verder, na een afdaling en de daaropvolgende beklimming van het Mount Vampad (circa 200 meter à 12%). Op deze helling won Pascal Eenkhoorn vorig jaar de sprint om het rood-wit-blauw van Daan Hoole.

Er wacht de renners nu zes ronden van 13,7 kilometer, ronden die bijna identiek zijn aan die van het NK van vorig jaar. Bijna, want er is één groot verschil. Vrijwel direct na het passeren van de streep, wacht een nieuwe beklimming: het Dak van Drenthe. Op deze pas geasfalteerde vuilnisbelt – met een hoogte van 63 meter – rijst het wegdek driehonderd meter aan 7,8% gemiddeld. De eerste honderd meter zijn goed te doen, zeker omdat je wat snelheid mee kunt nemen uit een lichtjes dalende strook. Maar nog op het eerste rechte stuk van de klim neemt het stijgingspercentage toe.

Dak van Drenthe VAM Berg, Midden-Drenthe, Netherlands

• Distance: 817 m, Elevation: 50 m, Avg. Grade: 6.8 %

“Daarna krijg je een haarspeldbocht naar rechts”, vertelt bondscoach Koos Moerenhout in een uitgebreid interview met WielerFlits en RIDE Magazine. “Hoewel het maar vijftig meter is, is dat echt een rotstukje. Het is daar zo steil, dat haalt je volledig uit je ritme. Je draait dan met een nieuwe haarspeldbocht naar links. Daarna valt het wel weer wat mee. Maar daarna krijg je een strook van zo’n vier- tot vijfhonderd meter. Dat is echt een plateau. De beste renners kunnen daar een tand bijsteken. Daar kun je in koers het verschil maken.”

foto: Cor Vos

De bondscoach verwacht dat de opeenstapeling van het Atteropad, Mount Vampad en het Dak van Drenthe slopend zal zijn. “Als je op die hellingen drie keer een bommetje kunt gooien, dan trek je – zeker in de finale – alles uit elkaar. Bovenop Het Dak heb je dan dat plateau, dat zeker met wind verschillen gaat opleveren. Je duikt dan een snelle afdaling in, dus blijft het op een lint. Als je daar niet direct mee kunt, zit je in de problemen. Voor je het weet, keer je weer terug aan de voet van de VAM-berg, de eerste klim. En dan begint het hele proces weer opnieuw.”

Eenmaal het Dak van Drenthe afgedaald, wachtten er nog iets meer dan tien kilometer tot de voet van de Atteropad. Het gaat hier doorgaans over brede wegen, en dus dus niet louter over de smalle banen die we nog kennen van de NK’s van 2020 en 2021. Wat dat betreft, moet het wel mogelijk zijn om tussen de hellingen in enigszins te herstellen. Maar zeg dat maar niet tegen de renners als ze na een kleine tweehonderd kilometer voor de laatste keer aan de voet van de VAM komen.

Start: 12.15 uur
Finish: tussen 16.58 en 17.10 uur

Favorieten

Een nieuw, onbekend parcours levert altijd speculatie op. Welke soort renners komen op dit rondje bovendrijven? Volgens Bauke Mollema, die het Dak van Drenthe als een van de eersten verkende, zijn de ‘snelle klassiekermannen’ in het voordeel. Koos Moerenhout zegt in het eerder aangehaalde interview iets soortgelijks. “Het parcours gaat richting het klassieke werk, zoals we dat kennen in Vlaanderen. Maar het leent zich ook voor mannen en vrouwen met uithoudingsvermogen, die daarna nog een beetje snelle benen hebben. Zij zijn in het voordeel”, aldus de bondscoach.

Een gouden kans voor Mathieu van der Poel om in eigen land Europees kampioen te worden, zou je zeggen. Maar de Nederlander heeft na het behalen van zijn wereldtitel in Glasgow gekozen voor een ietwat lichter najaarsprogramma. Moerenhout zal nu vooral hopen op Olav Kooij, die bewezen heeft veel meer te zijn dan een pure sprinter. Anders word je niet tweede op een NK in Limburg. Of zevende op een NK op de VAM-berg, zoals in 2021. Voor Nederland starten verder thuisrijder Elmar Reinders, de genoemde Bauke Mollema, Ide Schelling, Mike Teunissen, Daan Hoole, Nils Eekhoff en Sjoerd Bax. Laatstgenoemde rekenen we na zijn zege in de Trofeo Matteotti ook tot de outsiders.

Kooij won vier etappes op rij in de Tour of Britain – foto: Cor Vos

In tegenstelling tot Van der Poel, staat zijn eeuwige concurrent Wout van Aert wel aan het vertrek. Bij afwezigheid van MVDP is hij zelfs de absolute topfavoriet. De Belg was vorige week nog wel ziek en raakte zijn fiets daardoor enkele dagen niet aan. Misschien dat hij daarom nog niet echt imponeerde in de tijdrit, al zouden veel renners maar wat graag brons behalen op een EK. Onlangs won de renner van Jumbo-Visma wel een rit en het eindklassement in de Ronde van Groot-Brittannië. Mooie zeges, maar Van Aert zou maar wat graag een nog wat grotere vis binnen hengelen in 2023. Een Europese titel bijvoorbeeld.

België vaardigt überhaupt een sterk team af voor het EK. Zo tekenen ook Florian Vermeersch (uitstekend in vorm), Jasper Stuyven (altijd goed op kampioenschappen) én Arnaud De Lie acte de présence. Vooral laatstgenoemde is een gevaarlijke klant. De Lie heeft een ijzersterke sprint in de benen, maar schrikt ook niet terug voor een zware koers. Integendeel. Zien we Stier van Lescheret na tweehonderd kilometer als eerste de VAM-berg opstormen? De conditie is alvast op punt. Met de Grand Prix Cycliste de Québec won hij recentelijk zijn eerste WorldTour-koers.

Ook Van Aert was aan het feest in het Verenigd Koninkrijk – foto: Cor Vos

Mads Pedersen lijkt de voornaamste uitdager van de Belgen. Het moge niet verrassen dat de renner van Lidl-Trek aan de start staat in Drenthe, want het voelt alsof hij dit jaar overal aan de start staat. En vaak met succes. Pedersen boekte dit jaar zeven zeges, waaronder een etappe in de Giro en eentje in de Tour. Zijn laatste grote succes was een sensationele zege in de BEMER Cyclassics Hamburg. Gezien zijn tweede plaats van afgelopen zondag in de Grand Prix d’Isbergues – weliswaar in een massasprint – lijkt de vorm nog niet verdwenen.

Over vorm gesproken: Filippo Ganna maakte indruk in de Vuelta a España met een tijdritzege op Remco Evenepoel en… als sprinter! In twee massasprints eindigde de krachtpatser als tweede, een plek die hij in de spectaculaire slotrit naar Madrid ook behaalde. Drie dagen later reed Ganna de tijdrit van het EK nog niet, maar zondag zal hij – met supercompensatie – ongetwijfeld willen huishouden in de wegrit. De concurrentie mag haar borst natmaken. Italië zal verder rekenen op Matteo Trentin, de Europees kampioen van 2019. Hij vindt in Drenthe een parcours op zijn maat.

Mads Pedersen was de beste in de BEMER Cyclassics – foto: Cor Vos

Dat geldt ook voor Christophe Laporte, die we zeker moeten rekenen tot de ‘snelle klassiekermannen’ waar Mollema het over had. Maar hoe goed is de Fransman momenteel? Een zesde plaats in de Grand Prix Cycliste de Québec is niet slecht, maar ook weer niet heel indrukwekkend. Met de vorm van Anthony Turgis, runner-up in de Super 8 Classic, zit het wél snor. De snelle Axel Zingle was eveneens goed op dreef in de Renewi Tour en rijdt überhaupt een sterk seizoen, met ereplaatsen in bijvoorbeeld de Brabantse Pijl en de Amstel Gold Race. Tot slot heeft Frankrijk ook nog Arnaud Démare, maar het parcours lijkt (op dit moment) net wat te zwaar voor de renner van Arkéa-Samsic.

Oud-winnaar Alexander Kristoff is niet aanwezig. Noorwegen trekt daarom wellicht de kaart van Rasmus Tiller. De nationaal kampioen is altijd goed op rondjes met korte klimmetjes en beschikt bovendien over een sterk eindschot. In de Ronde van Groot-Brittannië klopte hij Danny van Poppel nog in een sprint om de overwinning. Het was zijn tweede zege van het seizoen, nadat hij in juni al zijn tweede Dwars door het Hageland had gewonnen, op de Citadel van Diest.

De Fransen hebben een sterke ploeg, maar wie maakt het af? – foto: Cor Vos

De laatste ster zou eigenlijk gaan naar Stefan Küng, maar de Zwitser ging hard onderuit in de individuele tijdrit. Hij komt daardoor niet meer in actie dit seizoen. Andreas Kron vervangt hem in ons lijstje favorieten. De Deen, ritwinnaar in de voorbije Vuelta, heeft een goede punch en zal zich dus uit kunnen leven op de VAM-berg. Tot slot, noemen we ook nog de namen van Toms Skujiņš (Letland), Søren Wærenskjold (Noorwegen), Iván García Cortina (Spanje) en Michał Kwiatkowski (Polen).

Favorieten volgens WielerFlits
**** Wout van Aert
*** Mads Pedersen, Arnaud De Lie
** Filippo Ganna, Olav Kooij, Matteo Trentin
* Christophe Laporte, Rasmus Tiller, Axel Zingle, Andreas Kron

Website organisatie
Deelnemerslijst (WielerFlits)

Weer en TV

Deze week valt er behoorlijk wat neerslag in Nederland, maar zondag blijft het droog. Volgens Weeronline wordt het zo’n 19 graden Celsius. Er zal behoorlijk wat bewolking zijn, maar de zon zal er zo af en toe ook doorkomen. De wind – 4 Beaufort – komt uit het zuiden. Dat betekent dat de renners hem meestentijds tegen hebben richting het rondje bij de VAM-berg.

De wegrit voor elite mannen is op verschillende kanalen te kijken. Eurosport 1 is er bij vanaf 12.15 uur, een kwartier eerder kun je al terecht op Eurosport.nl, Discovery+ en GCN+. Sporza vertoont de livebeelden op VRT1 vanaf 13.30 uur. Om 14.10 uur begint de NOS met de uitzending van het kampioenschap op NPO1.