De E3 Saxo Bank Classic keert op vrijdag 26 maart na een jaar afwezigheid terug. Met een nieuwe naam, een spraakmakende affiche waarin mascotte Germaine een hoofdrol speelt, maar vooral het kruim van de kasseispecialisten die voor de winst in deze WorldTour-klassieker zullen strijden. Wordt het een zoveelste Van Aert versus Van der Poel, of herhaalt Stuyven zijn kunstje van Milaan-San Remo misschien? WielerFlits blikt vooruit.

Historie

In 1958 stond de eerste editie van Harelbeke-Antwerpen-Harelbeke – zoals de wedstrijd destijds heette – op de wielerkalender. Man van de streek Armand ‘Mantie’ Desmet uit Waregem (amper tien kilometer van Harelbeke) kroonde zich tot de eerste laureaat. Desmet, later ook nog tweede in de Vuelta, was geen veelwinnaar en greep in Harelbeke zelfs zijn eerste overwinning bij de profs. Zijn trofee? Een radio, die de in 2012 overleden Desmet nog lang zou koesteren.

Johan Museeuw was Michele Bartoli te snel af in 1998 – foto: Cor Vos

Desmet luidde een reeks van negentien achtereenvolgende Belgische overwinningen in Harelbeke in. Van E3 was op dat moment nog geen sprake in de naamgeving van deze koers, wél in het parcours. De E3 (tegenwoordig A14-E17) was namelijk een autosnelweg tussen Harelbeke en Antwerpen, en laat dat nu juist het traject zijn dat deze wedstrijd een lange tijd gevolgd heeft. Vandaar dat de organisatie vanaf 1970 koos voor de naam ‘E3 Prijs Harelbeke’.

En ook al had ‘Keizer van Herentals’ Rik Van Looy zich op dat moment al viermaal op de erelijst gezet, toch verwierf de wedstrijd als E3 Prijs Harelbeke pas écht haar naamsbekendheid en veroverde het een plekje op de kalender op de zaterdag (maar inmiddels vrijdag) voor de Ronde van Vlaanderen, middenin de Vlaamse Wielerweek. De E3 werd, ondanks zijn jonge leeftijd, een rasechte klassieker en een vaste waarde in het Vlaamse voorjaar.

Roger De Vlaeminck, Herman Van Springel, Freddy Maertens, Jan Raas, Johan Museeuw, Mario Cipollini en Fabian Cancellara vinden we allemaal terug op de erelijst, maar opvallend genoeg géén Eddy Merckx. De ‘Grootste Aller Tijden’ probeerde het wel, maar moest in 1972 de duimen leggen voor de obscure Hubert Hutsebaut uit Lendelede, die behalve de E3 Prijs alleen een Vueltarit op zijn erelijst heeft staan. Hutsebaut liet dat jaar ook die andere legende, Walter Godefroot, achter zich. Een ware stunt dus, maar vooral een hiaat op het palmares van Merckx.

In 2006 moest Alessandro Ballan eraan geloven: nummer drie voor Boonen – foto: Cor Vos

Recordhouder is Tom Boonen, die het record van Rik Van Looy op indrukwekkende wijze van de tabellen veegde. Tussen 2004 en 2008 was Boonen oppermachtig in Harelbeke en omstreken. Of het nu een massasprint tegen Jaan Kirsipuu betrof (2004), de sprint van een klein groepje (2005 en 2007) of een late aanval (2006): Boonen kon het in Harelbeke gewoon op alle manieren afronden. Het orgelpunt kwam er in 2012, misschien wel het beste klassiekerjaar van Boonen. In een millimetersprint tegen de afscheidnemende Óscar Freire kroonde Boonen zich definitief tot recordhouder met vijf triomfen, maar zette hij ook de unieke combinatie E3 Harelbeke-Gent-Wevelgem-Ronde van Vlaanderen-Parijs-Roubaix neer.

In het afgelopen decennium profileerde de E3-Prijs (in 2019 de E3 BinckBank Classic en vanaf dit seizoen de E3 Saxo Bank Classic) zich voornamelijk met innovatie en opvallende affiches, die ieder jaar consternatie opleveren. Halfnaakte dames, het hoogbejaarde, handtastelijke bloemenmeisje Germaine, getatoeëerde kinderen of als FC De Kampioenen verklede wielerkampioenen: ze passeerden allemaal de revue in Harelbeke.

Dit jaar maakt Germaine haar comeback. Maar men pakt ook uit met robots en een afsluiting gemaakt uit kunststof. Sterk marketingwerk van deze organisatie, die vorig jaar geen plaatsje op de najaarskalender besloot aan te vragen. “We werken een volledig jaar aan onze klassieker. We streven naar een totaalbeleving die ene dag die we tot in de puntjes verzorgen. Maar ergens in oktober organiseren, dat zien we niet zitten. Het is enerzijds te kort bij de editie van volgend jaar en er zijn ook te veel vragen. Kijk, het voorjaar in Vlaanderen staat garant voor topkwaliteit. Niet voor half werk. We streven naar een nieuwe topeditie in 2021, met het sterkst mogelijke deelnemersveld”, vertelde PR-verantwoordelijke Jacques Coussens ons destijds.

Tom Boonen kroonde zich in 2012 tot recordhouder na een millimetersprint – foto: Cor Vos

Laatste tien winnaars E3 Saxo Bank Classic
2020: Afgelast vanwege coronacrisis
2019: Zdeněk Štybar
2018: Niki Terpstra
2017: Greg Van Avermaet
2016: Michał Kwiatkowski
2015: Geraint Thomas
2014: Peter Sagan
2013: Fabian Cancellara
2012: Tom Boonen
2011: Fabian Cancellara

Vorige editie

De afgelasting van vorig jaar zorgt ervoor dat we voor de laatste editie van de E3 BinckBank Classic – en tevens de eerste en enige onder die naam – terug moeten naar 2019. Het jaar dat Zdeněk Štybar, met ook winst in de Omloop Het Nieuwsblad, zijn palmares nog eens wat kon opsmukken.

Bob Jungels kleurde de koers, met onder andere Hirschi in zijn spoor – foto: Cor Vos

Het was tevens een aangename kennismaking met beloftewereldkampioen Marc Hirschi, die er samen met Jaime Castrillo, Aksel Nõmmela, Thomas Sprengers, Stijn Steels, Mihkel Räim, Lionel Taminiaux en Ludwig De Winter al vroeg in de wedstrijd op uittrok. De acht kregen een goede vijf minuten ruimte, maar werden al redelijk vroeg in de finale weer opgeslokt door een elitegroepje.

Onder impuls van Štybar en Tiesj Benoot scheurde het peloton in verschillende stukken op de Boigneberg, maar een echte afscheiding kwam er pas onder impuls van Bob Jungels, dat voorjaar al winnaar van Kuurne-Brussel-Kuurne. Jungels maakte in zijn eentje de sprong naar de overgebleven vroege vluchters Hirschi, Sprengers en Steels, en zag later ook nog Nils Politt en Jasha Sütterlin de oversteek maken. Deze zes begonnen aan het zwaartepunt van de koers: het koppel Paterberg-Oude Kwaremont.

Een sterke Hirschi spartelde nog behoorlijk lang tegen, maar op de Karnemelkbeekstraat begon Jungels dan toch aan zijn solo-avontuur. De Luxemburger reed een geruststellende marge van driekwart minuut bij elkaar, maar zag dat op de Tiegemberg een ijzersterk trio de krachten bundelde. Wout van Aert, Alberto Bettiol en Greg Van Avermaet kregen wel waakhond Zdeněk Štybar mee, maar maakten kilometer na kilometer terrein goed. Tot op zeven kilometer van de streep het licht bij Jungels uit ging.

Štybar rondde het ploegwerk van Deceuninck-Quick Step af – foto: Cor Vos

Drie kilometer later probeerde Štybar het een eerste keer, even later deed de nog niet opgebrande Jungels hetzelfde. De mannen van Deceuninck-Quick-Step deden er alles aan om hun overwicht uit te spelen, maar het kwam tot een sprint. En daarin trok de frissere Štybar, die de laatste twintig kilometer had kunnen meesurfen op de inspanningen van Bettiol, Van Aert en Van Avermaet, aan het langste eind. Een sterk staaltje teamwork van de blauwe brigade.

Uitslag E3 BinckBank Classic 2019
1. Zdeněk Štybar (Deceuninck-Quick-Step)
2. Wout van Aert (Jumbo-Visma) in z.t.
3. Greg Van Avermaet (CCC)
4 Alberto Bettiol (EF Education First)
5. Bob Jungels (Deceuninck-Quick-Step) op 3s

Parcours

De E3 Saxo Bank Classic doet haar status van Ronde van Vlaanderen-light weer alle eer aan. Met zeventien korte kuitenbijters en negen kasseistroken belooft het wederom een koers te worden voor de klassiekerspecialisten met inhoud. De organisatie heeft opvallend weinig aan haar traject gesleuteld, in vergelijking met de voorgaande edities. Nieuw in deze editie zijn de Kanarieberg en de Oude Kruisberg in de absolute beginfase en sinds 2019 vinden we ook Berg ter Stene in de voorfinale, pal tussen de Taaienberg en de Boigneberg (waar de koers vaak losbarst) in.

Starten en finishen doen we naar goede gewoonte in Harelbeke, het epicentrum van deze E3 Saxo Bank Classic. Daarna volgt een lange lus richting het oosten, waarbij de renners nog meer dorpen die wielrennen ademen, zoals Waregem, Oudenaarde, Zottegem, Geraardsbergen (zonder Muur) en Ronse, doorkruisen. Desondanks zijn deze eerste honderd kilometer van de wedstrijd naar goede gewoonte relatief vlak.

Opletten is het vanaf La Houppe, in de provincie Henegouwen, op 118 kilometer van de streep. Vanaf daar begint een nerveuze fase waarin de renners quasi elke tien kilometer een kuitenbijter voor de wielen geschoven krijgen. De Kanarieberg, Oude Kruisberg, Knokteberg, Hotondberg en Kortekeer zijn echter niet met kasseien betegeld en dus is de verwachting niet dat we hier al veel spektakel te zien krijgen. Wel kan het kansen vormen voor de renners van de tweede lijn om te anticiperen.

De echte finale begint op 80 kilometer van de aankomst in Harelbeke. De Taaienberg, met het steile beginstuk en de lange uitloper, zal voor altijd een beetje de heuvel van Tom Boonen blijven, die er traditioneel zijn eerste prikje uitdeelde. De Taaienberg is de eerste kasseihelling van de dag en meteen een lastige. Tien vlakke kilometers verder volgen de hindernissen elkaar nog sneller op, met de Berg ten Stene, Boigneberg en de kasseien van de Eikenberg, Stationsberg en Mariaborrestraat op een afstand van amper vijftien kilometer.

Via de Kapelberg gaat het richting Kluisbergen, waar de twee met kasseien betegelde scherprechters van de Ronde van Vlaanderen in omgekeerde volgorde liggen te wachten. Eerst de steile Paterberg op 42 kilometer van de streep, drie kilometer verder de Oude Kwaremont, die een pak langer is, maar vooral een hele lange uitloper heeft. Extra pittig is tien kilometer later nog de Karnemelkbeekstraat, weliswaar een helling zonder kasseien, maar met een maximaal stijgingspercentage van 18 procent daarom niet minder lastig. Dit is de laatste kans om grote verschillen uit de bouwen.

Later volgen immers alleen nog de kasseien van de Varent (op 24 kilometer van de streep) en de Tiegemberg, waarna er nog negentien relatief vlakke kilometers via Anzegem en Deerlijk richting aankomstplaats Harelbeke leiden. Daar ligt de aankomst vlakbij provinciaal domein De Gavers. Weinig verrassingen nog in de slotkilometers, want in de laatste 600 meter op de Stasegemsesteenweg vinden we geen bochten meer.

Vrijdag 26 maart 2021, Harelbeke – Harelbeke (203,9 km)
Start: 12.15 uur
Finish: tussen 16.57 en 17.37 uur

Favorieten

Zoals gezegd staat hier de wereldtop van de kasseispecialisten aan het vertrek, wat trouwens al jaren het geval is. Zeker sinds de organisatie in 2012 de WorldTour-status te pakken kreeg. Opvallende afwezige is wereldkampioen Julian Alaphilippe, die pas in Dwars door Vlaanderen zijn eerste kasseien op het menu heeft staan. Wel zijn alle WorldTour-teams uiteraard aanwezig, net als Alpecin-Fenix, Bingoal-WB, Sport Vlaanderen-Baloise, Total Direct Energie, Uno-X en Vini Zabù.

De andere twee kampioenen van het kransje toppers dat tegenwoordig ook De Grote Drie wordt genoemd, Wout van Aert en Mathieu van der Poel, zijn uiteraard wel present. Maar voor deze wedstrijd geven we Van Aert een (weliswaar zeer) licht voordeel. De Jumbo-Visma-kopman kwam nochtans iets moeizamer op gang dan zijn Nederlandse opponent. Na de Strade Bianche liet Van Aert bijvoorbeeld weten nog die laatste punch te missen.

Wout van Aert toonde zich sterk op de Poggio – foto: Cor Vos

Intussen zit dat wel oké, na twee etappewinsten in Tirreno-Adriatico en een sterke Milaan-San Remo. In de finale gaf Van Aert misschien wel de beste indruk van allemaal. Zowel op de Poggio als in de straten van San Remo was de Kempenaar bij de les, maar de status van topfavoriet is in een wedstrijd als Milaan-San Remo zeker geen cadeau. Vandaar dat de titelverdediger wel kon leven met brons. De E3 Saxo Bank Classic schenkt Van Aert een dankbaarder parcours, waar de beteren automatisch komen bovendrijven. Ook beschikt hij over de ervaring van twee jaar terug.

Mathieu van der Poel is in deze E3 Saxo Bank Classic aan zijn proefstuk toe. Maar voor een topper als Van der Poel, die zijn eerste Amstel Gold Race won en ook vierde werd in zijn eerste Ronde, hoeft dat niet noodzakelijk een probleem te zijn. Wél een probleem is de afgelopen Tirreno-Adriatico, waar de Nederlandse kampioen in zijn monsterlijke solovlucht in de striemende regen mogelijk net dat tikkeltje te diep is moeten gaan.

In Milaan-San Remo miste hij mogelijk om die reden de ultieme punch aan het eind, al was ook zijn plaatsing op de Poggio verre van ideaal. Een eenmalig probleempje of komen er toch barstjes in de onaantastbaarheid van het supertalent? Wél een voordeel voor Van der Poel: de Nederlandse kampioen moet alvast geen krachten sparen voor Gent-Wevelgem, twee dagen later. Hij heeft besloten om deze voor hem enerverende sprintkoers dit jaar links te laten liggen.

Kostte de krachtsexplosie in Tirreno-Adriatico Van der Poel te veel krachten? – foto: Cor Vos

Is de rest dan kansloos? Zeker niet. Zo stellig als iedereen voor Milaan-San Remo was dat de godenkinderen iedereen naar huis zouden rijden, zo voorzichtig zijn we nu. Jasper Stuyven, die na een mindere Omloop Het Nieuwsblad ook in Kuurne-Brussel-Kuurne al mee de finale kleurde, zou zomaar zijn kunstje van Milaan-San Remo kunnen herhalen. Anticiperen is het codewoord voor de Vlaams-Brabander.

Stuyven vindt in Mads Pedersen bovendien de ideale bliksemafleider. De Leuvenaar kan zijn aanvallende koers rijden, terwijl de op papier snellere Pedersen misschien eerder de kat uit de boom mag kijken. Dat zagen we bijvoorbeeld in Kuurne-Brussel-Kuurne, met succes, gebeuren. De ex-wereldkampioen en Stuyven vullen elkaar bij Trek-Segafredo perfect aan en – niet onbelangrijk – zijn ook buiten de koers goede maatjes.

Voor dat blok moet Deceuninck-Quick-Step niet onderdoen. Met aanvallers Florian Sénéchal, Yves Lampaert, Kasper Asgreen en titelverdediger Zdeněk Štybar heeft Patrick Lefevere vier kandidaat-winnaars in huis die met een ontsnapping kunnen meeschuiven. Man in vorm Davide Ballerini is de pion die zich gedeisd kan houden voor de sprint, maar eigenlijk houdt ook hij van agressief koersen. De blauwe brigade start zoals zo vaak zonder absolute kopman, en laat juist dat de grote sterkte zijn.

Davide Ballerini eert zijn ploeg: meteen ook de grote sterkte van Deceuninck-Quick Step – foto: Cor Vos

Lampaert klom bijzonder sterk in Parijs-Nice en versierde zo een top-10-notering in de slotrit, terwijl Asgreen in de diepe finale van Kuurne-Brussel-Kuurne een sleutelrol speelde door Van der Poel terug te halen. Štybar ging op zoek naar ritwinst in de Tirreno-Adriatico, terwijl Sénéchal er een sterke Bredene Koksijde Classic heeft opzitten. Aan hoogvorm geen gebrek dus. Anderzijds is het voor velen ook nu of nooit, want vanaf Dwars door Vlaanderen is wereldkampioen Alaphilippe weer present.

Voor Tom Pidcock is dit de zoveelste klassieker op rij waar hij zichzelf mag ontdekken. Voor de 21-jarige Brit is het zijn eerste voorjaar bij de profs, en gek genoeg overtrof hij tot nu toe overal de verwachtingen. Van een podium in Kuurne-Brussel-Kuurne tot een aanval in de afzink op de Poggio, of een top 5-plek in de Strade Bianche: de Brit overtreft zijn stoutste dromen. Niemand mag dus verbaasd zijn als hij ook hier weer boven zichzelf uitstijgt en meegaat met de besten. Pidcock houdt nochtans niet van kasseien, maar als ex-winnaar van Parijs-Roubaix voor junioren en de Koppenbergcross voor beloften kan de kopman van INEOS Grenadiers uiteraard ook dat terrein aan.

Søren Kragh Andersen had deze week zomaar Milaan-San Remo kunnen winnen, maar de Deen durfde niet voldoende te pokeren. Kragh hoopt op zijn 26e eindelijk zijn eerste klassieker te winnen, in navolging van zijn dubbele ritwinst in de Tour van vorig jaar. De kopman van Team DSM heeft zo van die dagen waarop hij grandioos boven zichzelf kan uitstijgen en wie weet is het vrijdag wel zover. Onderschat zijn ploeg vooral ook niet, met ook Tiesj Benoot en Nils Eekhoff.

Anthony Turgis werd in het verleden al tweede in Kuurne en Dwars door Vlaanderen – foto: Cor Vos

Verder mogen Anthony Turgis (Total Direct Energie) en Nils Politt (BORA-hansgrohe) niet ontbreken in ons favorietenlijstje. Turgis is zo’n jongen die er al een aantal jaar zit aan te komen, en in het openingsweekend bevestigde met spraakmakende resultaten. Maar het bleef niet bij die tweede plek in Kuurne alleen, want ook in Milaan-San Remo sloop hij voorzichtig de top 10 binnen. Stilaan neemt de Fransman helemaal de fakkel over van Niki Terpstra, hier winnaar in 2018, en Edvald Boasson Hagen bij Total Direct Energie.

Over Politt kunnen we bijna hetzelfde zeggen. Zijn eindsprint is iets minder indrukwekkend dan die van Turgis, maar de Duitser zet daar wel uitstekende hardrijderskwaliteiten tegenover. Ook viel hij dit seizoen nog in geen enkele eendagskoers buiten de top-10. Bij BORA-hansgrohe krijgt hij deze week alle kansen, nu Peter Sagan nog in Catalonië vertoeft. De Slowaak leefde op in Milaan-San Remo, en dus heeft Politt hier te bewijzen dat hij op zijn minst een gedeeld kopmanschap waard is in wat nog komt.

Maar ook buiten onze sterrenverdeling vinden we heel wat kanshebbers. Denk maar aan het de duo’s van Lotto Soudal en AG2R Citroën: Philippe Gilbert en John Degenkolb enerzijds, Greg Van Avermaet en Oliver Naesen anderzijds. Of sterke jongens als Sep Vanmarcke (Israel Start-Up Nation), Alexey Lutsenko (Astana-Premier Tech), Alberto Bettiol (EF Education-Nippo), Jhonatan Narváez (INEOS Grenadiers), Michael Gogl (Qhubeka ASSOS), Stefan Küng (Groupama-FDJ), Loïc Vliegen (Intermarché-Wanty-Gobert), Arjen Livyns (Bingoal-WB) en Dylan Teuns (Bahrain Victorious).

Voor Michael Matthews is dit terrein misschien net iets te lastig – foto: Cor Vos

Anderzijds mag het ook niet verbazen als rappe mannen als Michael Matthews (BikeExchange), Sonny Colbrelli (Bahrain Victorious) of Matteo Trentin en Alexander Kristoff (UAE Emirates) hier bijzonder ver geraken en uitpakken met een goede uitslag. Winnen zou hier net wat te hoog gegrepen moeten zijn.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Wout van Aert
*** Mathieu van der Poel, Jasper Stuyven
** Tom Pidcock, Søren Kragh Andersen, Davide Ballerini
* Florian Sénéchal, Nils Politt, Mads Pedersen, Anthony Turgis

Website organisatie
Deelnemerslijst

Weer en TV

Meteovista voorspelt voor vrijdag een stevige wind, die vanuit het zuidwesten blaast aan een windkracht van vijf Beaufort. Temperaturen schommelen rond de 13 graden Celsius en er is ook een kans op enkele buiten in de late namiddag. Omstandigheden die de wedstrijd best wat zwaarder zouden kunnen maken.

Sporza is vanaf 13:30 van de partij met een live-uitzending, waarbij Michel Wuyts en José De Cauwer het commentaar zullen verzorgen. Eurosport-kijkers zullen op de Player aangewezen zijn, want de zender geeft de voorrang aan de Ronde van Catalonië.

Coronavirus

Een nieuwe lockdown in België dreigt, enkele dagen voor de E3 Saxo Bank Classic. “Als de overheid straks stelt dat het opnieuw een harde lockdown wordt, vrees ik voor onze koers. Maar, voor de duidelijkheid, ik ga er nog altijd van uit dat er gereden zal worden”, zegt Jacques Coussens van de E3 Prijs tegen Het Nieuwsblad.

“Ik ben de overheid niet, en zij beslist. We hebben als organisatoren alle mogelijke veiligheidsmaatregelen getroffen, we zetten in Harelbeke zelfs robots in die de podiummissen vervangen en op corona testen. We roepen bovendien het publiek altijd op om thuis te blijven en naar televisie te kijken.”