donderdag 4 januari 2024 om 08:00

De Amstel Gold Race is en blijft de Nederlandse parel van het voorjaar

Leve de heuvelklassiekers! De Brabantse Pijl vormt vaak een brug tussen de kasseienkoersen en de heuvelklassiekers, maar de Amstel Gold Race is dé start van de nieuwe fase van het wielerjaar. Dé Nederlands koers kent een rijke erelijst en een prachtige geschiedenis. WielerFlits neemt je mee in de historie van deze wedstrijd.

In 1966 gaat de lang gekoesterde droom van de vermaarde amateurwielerploegleider Herman Krott in vervulling. De Amsterdammer stond aan het roer van de Amstel Bier-ploeg, een team dat in de loop der jaren renners zou grootbrengen als Fedor den Hertog, Joop Zoetemelk, Gerrie Knetemann, Gert-Jan Theunisse en Leo van Vliet. In het diepste geheim werkte hij echter aan een Nederlandse klassieker. Eentje die qua status kon wedijveren met de Ronde van Vlaanderen en Milaan-San Remo.

Krott deed dit samen met Ton Vissers, die in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw als ploegleider en organisator van diverse wielerkoersen zijn strepen in het wielermilieu had verdiend. Krott en Vissers werkten het idee uit en besloten de Amstel-brouwerij in Amsterdam te benaderen als potentiële sponsor. “Herman had een Amstel-amateurwielerploeg en we waren uitgenodigd in Amsterdam”, vertelde een toen 93-jarige Vissers in 2015 aan de NOS.

“Dus wij vroegen: jullie sponsoren al zoveel, kun je ons niet sponsoren? Die man zegt: dat komt goed uit. Wij brengen Amstel Gold op de markt, dus als het Amstel Gold Race mag heten, wil ik jullie wel sponsoren. Het was eigenlijk in vijf minuten gepiept.” De geboorte van de Amstel Gold Race was hiermee een feit.

Herman Krott in 1981 – foto: Cor Vos

Diverse testritten over zijn beoogde parcours van zijn Amsterdam naar Maastricht bleken onhaalbaar. Zodoende was Breda de eerste startplaats. Gefinisht werd er op Koninginnedag 1966 in Meerssen. De winnaar van die allereerste editie werd Jean Stablinski. De tot Fransman genaturaliseerde Pool was ex-wereldkampioen, werkte in de mijnen van Wallers en had diverse klassiekers en de eindwinst in de Vuelta a España op zijn naam staan. Voor Stablinski was het zijn laatste grote zege in de nadagen van zijn carrière, voor Krott was het een grote vis die als eerste naam op de erelijst zou prijken. Er zouden nog velen volgen.

Hoewel de Amstel Gold Race niet tot de vijf wielermonumenten gerekend wordt, spreekt de erelijst voor zich. Een greep uit het lijstje met winnaars: Eddy Merckx (twee keer), Gerrie Knetemann (twee keer, met elf jaar (!) ertussen), Freddy Maertens, Jan Raas (de Zeeuw won liefst vijfmaal, waarmee Raas recordhouder is), Steven Rooks, Joop Zoetemelk, Jelle Nijdam, Eric Van Lancker, Adrie van der Poel, Frans Maassen, Johan Museeuw, Bjarne Riis, Michael Boogerd, Erik Zabel, Erik Dekker, Michele Bartoli, Alexandre Vinokourov, Davide Rebellin, Fränk Schleck, Philippe Gilbert (vier keer), Enrico Gasparotto en Michał Kwiatkowski.

13 apr

Lees ook Leo van Vliet mocht van UCI niet juichen om winst Van der Poel in Amstel Gold Race 2019

13 apr

Met achttien zeges topt Nederland het lijstje met winnaars, gevolgd door België (dertien) en Italië (zeven). De laatste thuisoverwinning dateert van 2019. Toen was het Mathieu van der Poel die op magistrale wijze Jakob Fuglsang, Julian Alaphilippe en Michał Kwiatkowski remonteerde. Na een bizarre comeback wist de man in het rood-wit-blauw met een machtige sprint de concurrenten voorbij te stellen. Eenieder had Van der Poel al afgeschreven voor de winst. Vanaf die dag wist iedereen: vlak Van der Poel nooit uit.

Een ander moment uit de recente geschiedenis dat velen zich nog zullen herinneren, was de millimetersprint van Tom Pidcock en Wout van Aert in 2021. Uiteindelijk kreeg laatstgenoemde de overwinning toegewezen, al is er jaren na dato nog altijd discussie over die finish.

De spannende sprint tussen Van Aert en Pidcock in 2021- foto: Cor Vos

Oprichter Krott heeft deze edities niet meer mogen meemaken. Hij overleed in 2010. In 1996 had had Krott het stokje van koersdirecteur al overgedragen aan Leo van Vliet. Er is de laatste jaren flink gesleuteld aan het parcours, maar de toppers blijven komen en de winnaars mogen er zijn. De erfenis van Krott komt overigens nog ieder jaar terug in de vorm van de Herman Krott Trofee, voor de meest strijdlustigste renner van de Amstel.

Inmiddels is bekend dat vanaf 2026 de leiding over de koers wederom wordt overgedragen aan een nieuwe partij. Leo van Vliet stop ermee en Flanders Classics neemt de organisatie op zich. Stichting Amstel Gold Race wil samen met de nieuwe organisator de koers nog verder uitbouwen. Na 30 jaar trouwe dienst zwaait Leo van Vliet dus af, maar de parel van Nederland zal blijven bestaan.