Een periode zonder wielerwedstrijden geeft ons de gelegenheid om de geschiedenisboeken in te duiken. In de rubriek ‘WielerFlits Retro’ halen we dagelijks herinneringen op aan wat er op deze dag in het verleden gebeurde. We duiken in ons archief en nemen jullie mee naar memorabele momenten uit de wielerhistorie. Vandaag: Wat gebeurde er in de wielerwereld op 5 juni?

1988: Erik Breukink wint heroïsche Giro-rit over Gavia

Breukink won in winterse omstandigheden een historische etappe – foto: Cor Vos

Op weg naar zijn tweede plaats in het eindklassement van ’88 vertolkt een 24-jarige Erik Breukink een heldenrol in een van de meest heroïsche Giro-etappes ooit. Na dertien dagen staat de bergrit over de Aprica- en Gaviapas naar het skioord Bormio op het menu en de vooruitzichten doen de karavaan sidderen. De start belooft al weinig goeds, met regen en mist, maar de dag zou zich tot een ware helletocht ontwikkelen. Op de Gavia ontnemen sneeuwbuien de renners elk zicht.

Johan van der Velde, die op de top van de iconische klim een minuut voorsprong heeft, is volledig bevangen door de kou en moet het hoofd buigen. Breukink en Hampsten, die alle andere rivalen hebben achtergelaten, gaan hem voorbij en vanaf dat moment strijden zij om de etappewinst en de leiderstrui. In de afdaling ziet Breukink kans om zich los te werken, waarna hij zijn voorsprong niet meer weggeeft. Verkleumd, maar dolgelukkig komt de Gelderlander over de aankomst.

De schade is enorm na 120 kilometer klappertanden: Flavio Giupponi (voor de etappe vierde in het klassement) finisht op 4:55, Urs Zimmermann (tweede) op 5:02, Franco Chioccioli in zijn roze trui op 5:04 en Roberto Visentini (derde) zelfs op meer dan een half uur. Dankzij zijn etappezege rukt Breukink op naar de tweede plek in het stand op slechts vijftien seconden achterstand van Hampsten, die de koppositie van Chioccioli overneemt.

De Giro-organisatie blijkt precies een jaar later haar lesje te hebben geleerd. Als de nacht voor de zestiende etappe, over de gevreesde bergtop van de Gavia, naar wintersportoord Santa Caterina di Valfurva een pak sneeuw valt en er ’s morgens gevaar voor lawines en aardverschuivingen blijkt te bestaan, is de boodschap van koersdirecteur Vincenzo Torriani aan alle ploegleiders duidelijk. “Afgelast”, laat hij hun weten: scènes als in 1988 wil men koste wat kost voorkomen.

Beelden 14e etappe Giro d’Italia 1988
Uitslag 14e etappe Giro d’Italia 1988

1994: Revelatie Marco Pantani klimt naar tweede plek

De doorbraak van Marco Pantani is een feit – foto: Cor Vos

Een jonge Marco Pantani beleeft in de Ronde van Italië van 1994 zijn doorbraak als superklimmer. Eerst weet hij al de bergetappe naar Merano te winnen, waardoor hij oprukt naar de zesde plaats in het klassement. Een dag later schiet hij nog eens raak als de route over de Stelvio en Mortirolo naar Aprica leidt. En hoe. Op aanraden van zijn ploeg houdt de Italiaan zich rustig op de Stelvio, maar eenmaal op de Mortirolo richt hij een slagveld aan. Uiteindelijk komt zijn kopman bij Carrera-Tassoni Claudio Chiappucci als tweede over de streep, op bijna drie minuten achterstand. Miguel Indurain moet drieënhalve minuut toegeven, roze trui Yewgeni Berzin zelfs meer dan vier. Dankzij zijn zege schuift Pantani op naar de tweede plaats in het klassement en nadert hij Berzin tot op bijna een minuut.

Beelden 15e etappe Giro d’Italia 1994
Uitslag 15e etappe Giro d’Italia 1994

1999: Uitsluiting Marco Pantani levert Gotti roze trui op

Marco Pantani verlaat onder politie begeleiding het hotel – foto: Cor Vos

Twee dagen voor het einde lijkt de Giro d’Italia 1999 beslist, nadat Marco Pantani zijn voorsprong in het klassement heeft uitgebreid naar meer dan vijf minuten. Maar dan belandt hij plots van de hemel in de hel. Bij een controle blijkt de hematocrietwaarde van zijn bloed twee procent boven de toegestane waarde van 50 te liggen, wat kan duiden op gebruik van EPO. De gedoodverfde eindwinnaar is woest, maar krijgt voor de voorlaatste etappe wel een startverbod opgelegd.

Zonder Pantani gaat de rit over de Gavia en de Mortirolo naar Aprica gewoon van start. Door het wegvallen ligt de weg naar de roze trui ineens weer helemaal open, onder andere voor Ivan Gotti. De Polti-renner valt aan op de Mortirolo en neemt met Roberto Heras en Gilberto Simoni minuten voorsprong op Paolo Savoldelli, zijn belangrijkste concurrent. Heras wint de etappe, terwijl Gotti zich verzekert van zijn tweede eindzege met enkel nog de vlakke slotrit naar Milaan voor de boeg.

Beelden 21e etappe Giro d’Italia 1999
Uitslag 21e etappe Giro d’Italia 1999

2011: Lars Boom de snelste in proloog Dauphiné

Lars Boom op weg naar proloogwinst – foto: Cor Vos

Lars Boom treft in het Critérium du Dauphiné 2011 een proloog die hem op het lijf is geschreven: een technisch rondje door Saint-Jean-de-Maurienne van net geen vijfenhalve kilometer. Een fraaie kans om na de eerste dag de leiderstrui aan te trekken, zoals hij dat een jaar eerder bijvoorbeeld deed in Parijs-Nice. De 25-jarige Rabo-renner zet de tijd stil na 6:18, goed voor een gemiddelde van 51,4 per uur. Daarmee is hij sneller dan Bradley Wiggins, maar onder anderen Cadel Evans en Alexander Vinokourov moeten dan nog finishen. De Brabander ziet uiteindelijk niemand onder zijn tijd duiken, waardoor hij is verzekerd van de etappewinst en de gele trui. “Het was een mooi parcours met een kleine heuvel er in”, zegt Boom na zijn overwinning. “Dat is perfect voor mij.”

Verslag proloog Critérium du Dauphiné 2011
Beelden proloog Critérium du Dauphiné 2011
Uitslag proloog Critérium du Dauphiné 2011

2016: Alberto Contador opent Dauphiné met zege

Contador begon sterk aan de Dauphiné – foto: Cor Vos

De Dauphiné-organisatie heeft in 2016 een parcours voor klimmers uitgetekend en in de proloog gaat de weg al gelijk omhoog. Vanuit wintersportoord Les Gets moeten de renners namelijk een voor een de steile flanken van de Mont Chéry beklimmen. Vanwege de kans op regen gaan een aantal klassementsrenners vroeg van start. Zo hebben Adam Yates en Julian Alaphilippe een poosje de snelste tijd in handen, tot Chris Froome binnenkomt en de voorlopige toptijd noteert. Maar na de Brit moet nog bijna twee derde van het peloton finishen. Uiteindelijk snoept Alberto Contador dertien seconden van Froomes tijd af en met een gemiddelde van 20,7 per uur pakt de kopman van Tinkoff de etappezege en de leiderstrui. Ook Richie Porte duikt nog onder de tijd van zijn ex-ploegmaat door en eindigt op de tweede plaats.

Verslag proloog Critérium du Dauphiné 2016
Beelden proloog Critérium du Dauphiné 2016
Uitslag proloog Critérium du Dauphiné 2016

En verder:

1983: Soevereine Giuseppe Saronni stelt zijn tweede Giro-eindzege veilig
1989: Giro: bergetappe over Passo Gavia afgelast door hevige sneeuwval
1990: Bugno neemt voorschot op Giro-eindzege in tijdrit naar Sacro Monte
1991: Tijdritwinst in Langhirano brengt Bugno op één seconde van roze trui
1992: Franco Vona blijft leider Indurain net voor in Giro-etappe naar Corvara
1993: Moreno Argentin wint Giro-bergrit naar Corvara vóór Lelli en Bugno
1996: Mario Cipollini ontpopt zich tot Giro-sprintkoning met vierde ritwinst
1997: José Luis Rubiera wint Giro-rit naar Falzes na solo van 30 kilometer
1998: Gian Matteo Fagnini sprint in Mendrisio het snelst van een kopgroep
2005: George Hincapie blijft Leipheimer één tel voor in proloog Dauphiné