In oktober 2018 werd Johan Bruyneel levenslang geschorst door het Internationaal Sporttribunaal CAS vanwege zijn betrokkenheid bij de organisatie van dopinggebruik bij US Postal en Discovery Channel. Het bleef vervolgens stil rondom de Belgische ex-renner, maar Bruyneel werkt nu aan een boek over zijn dopingverleden. In gesprek met De Telegraaf licht hij alvast een tipje van de sluier op.

Bruyneel werd begin deze eeuw gezien als de architect van de zeven Tourzeges van Lance Armstrong. De Amerikaan werd echter ontmaskerd als dopinggebruiker en werd in 2012 levenslang geschorst door het Amerikaanse antidopingbureau USADA. Armstrong nam in zijn val Bruyneel mee, die in 2014 voor tien jaar werd geschorst.

Die schorsing werd vier jaar later omgezet in een levenslange uitsluiting, waardoor Bruyneel nooit meer een functie mag uitoefenen in het wielrennen. “Het klopt zeker dat we schade hebben toegebracht aan de wielersport, maar dat kwam omdat we deel uitmaakten van een generatie”, zo kijkt Bruyneel anno 2019 terug op het zogeheten EPO-tijdperk.

Geen keuze 
“Wij hebben niet gekozen om te fietsen in het EPO-tijdperk, maar iedereen werd geconfronteerd met dit jarenlange onoplosbare probleem.” Volgens de Belg was er aan het begin van deze eeuw geen keuze. “Als je op het hoogste niveau wilde blijven fietsen, dan kon je niet anders dan meedoen.” En dus deed Bruyneel mee.

“Er rustte in de jaren negentig geen enkel taboe op EPO. Het was een onopspoorbaar product en op genoeg plekken eenvoudig te verkrijgen. Dan is het vrij makkelijk om het te gebruiken. Het was ook niks nieuws in het wielrennen. Elk tijdperk kent zijn eigen systemen. Alle Tourwinnaars namen de middelen die in hun tijdperk beschikbaar waren.”

Johan Bruyneel en Lance Armstrong vieren een zoveelste Tourzege – foto: Cor Vos

Medische begeleiding 
En dus faciliteerde de ploegleiding van US Postal en later Discovery Channel het gebruik van doping. “Maar ik ben het niet eens met de conclusie dat er binnen onze ploeg een dopingprogramma was. In die tijd kon je in zoveel landen EPO verkrijgen, het was allemaal niet ingewikkeld. Als er geen medische begeleiding was vanuit de ploeg, gingen renners zelf op zoek.”

En voor dat laatste wilde Bruyneel juist waken. “Want dan gingen coureurs op zoek naar kwakzalvers als Eufemiano Fuentes (de beruchte Spaanse dopingarts, red.) of op eigen initiatief EPO injecteren. En dan beginnen de echte problemen. De toekomst van de ploeg was namelijk in gevaar bij een positieve dopingtest.”

Andere cultuur 
De Amerikaanse formatie probeerde het dopinggebruik dan ook te reguleren. “Maar er waren twee basisprincipes. Ten eerste mocht de gezondheid van de renners nooit in gevaar komen, maar er mocht ook niemand positief testen. Ik ben er trots op dat niemand in onze ploeg enig gezondheidsrisico heeft gelopen.”

Bruyneel was kortom actief tijdens de verdorven jaren van de wielersport, maar de oud-renner kijkt optimistisch naar de toekomst. “Ik heb de laatste jaren voor het eerst het gevoel dat er daadwerkelijk een andere cultuur heerst. Er zullen altijd sporters zijn die naar een ontraceerbaar middel grijpen, maar de omvang is niet meer zo groot.”