Classified Powershift: Schakelsysteem dat de voorderailleur overbodig maakt
Foto's: Joris Knapen
maandag 23 augustus 2021 om 10:21

Classified Powershift: Schakelsysteem dat de voorderailleur overbodig maakt

Een net iets andere samenstelling van het carbon, een onderdeel dat een beetje duurzamer is of een minuscule aanpassing aan de vorm van een buis. Innovatie in de wielersport bestaat vaak uit een variatie op wat er al is. Het Belgische Classified komt met een echte gamechanger die het binnenblad en de voorderailleur overbodig maakt. Schakelen tussen groot en klein gebeurt bij hen in de naaf, maar nog altijd met een 11 of 12-speed cassette. Dat is sneller, duurzamer en efficiënter. Wij mochten het systeem een week testen.

Dat “je wel echt compleet anders zult moeten schakelen”, gaven de mensen van Classified nog mee toen we een van hun testfietsen kwamen ophalen in de fabriek in het Belgische Turnhout. Na een uitgebreide technische uitleg van het nieuwe schakelsysteem van Belgische makelij, was dat de belangrijkste boodschap: “Test het maar gewoon, je zult het wel merken.”

En ze hadden gelijk. Wegrijdend met het Classified-systeem kun je niet anders dan continu wisselen tussen wat in klassieke onderdelengroepen het binnen- en buitenblad is. Kleiner, groter, kleiner, groter. Je merkt het verschil in versnelling direct (150 milliseconden volgens het bedrijf zelf). Waar je normaal even moet wachten tot de ketting volledig op het andere blad ligt, schakel je hiermee zelfs stilstaand voor een stoplicht. Nadien rij je direct weg, zonder de paar lastige pedaalslagen die je gewend bent.

Afstappen of bovenfietsen
Op de testfiets die wij meekregen is een Ultegra Di2 groep gemonteerd. De linkershifter die normaal de voorderailleur bedient, is nog enkel om te remmen. De voorderailleur is weg en op de Rotor-crank zit slechts een blad. Rechtsonder de linkershifter is een nieuwe schakelknop op het stuur gemonteerd die verbonden is met een bluetooth-systeem van Classified. Die stuurmodule is, net als het Di2-systeem aan de andere kant, in het holle uiteinde van het stuur ingewerkt. Druk op de knop en in de achternaaf wordt razendsnel via dat bluetoothsysteem groter of kleiner geschakeld. Of beter gezegd: de verhouding van de overbrenging van de cassette op de as wordt aangepast van 1 naar net geen 0,7. Een voorblad van 54 wordt daarmee een 37, 52 een 36, 50 een 34 en 48 een 33.

We nemen de proef op de som en verlaten het vlakke land om de steile heuvels rondom Overijse te beklimmen. De Smeysberg, straks een van de scherprechters tijdens het WK op de weg, sprinten we op de grote plaat op zolang we kunnen. Dan volgt het moment waarop we moeten terugschakelen. Eerst met de achterderailleur, daarna in de naaf. Het is met Classified mogelijk om staand op de pedalen terug te schakelen naar wat we vroeger het binnenblad noemden. Het systeem kan tot 1.000 watt aan tijdens het schakelen. Technisch verloopt het soepel, maar de stap van 52 naar 36 blijft ook met Classified behoorlijk groot. Idealiter schakel je tegelijkertijd met je achterderailleur een paar tanden zwaarder. Precies dat bedoelden ze met “compleet anders schakelen”.

Zo’n grote stap terug onder volle belasting kan vooral een uitkomst bieden in het veldrijden. Crossers die een kort klimmetje met zoveel mogelijk snelheid willen aanvatten, sprinten er op de grote plaat op en schakelen net onder de top terug om nog fietsend boven te kunnen komen. In sommige gevallen kan dat het verschil maken tussen afstappen en doorfietsen. We zien het potentieel, maar kunnen dat met onze wegfiets moeilijk testen.

Als wielertoerist zul je bovenop de Smeysberg of andere klimmetjes vooral willen uitblazen en rustig op die kleine versnelling blijven rijden. Maar de profs schakelen boven weer groter en zullen juist hier het verschil proberen te maken. Naar het buitenblad schakelen kost, zelfs met een elektronische voorderailleur, meer tijd en moeite dan kleiner schakelen. Een prof die met Classified groter wil schakelen bovenop een berg, is meteen vertrokken. In de Vlaamse of Waalse klassiekers of de Limburgse heuvels kan dat het verschil maken tussen mee zijn of gelost worden.

Planetair schakelsysteem
Maar wat gebeurt er nu eigenlijk in die naaf nadat we op dat knopje drukken? Classified zelf omschrijft het systeem in de zogenaamde Powershift hub als een planetair schakelsysteem. Standaard trap je de versnelling van je voorblad plus die waarop de ketting op de cassette ligt. Als je schakelt naar je virtuele binnenblad, treedt een planetair tandwielensysteem in werking wat ervoor zorgt dat je wiel minder omwentelingen maakt dan je cassette. De exacte werking van het systeem in de naaf houdt Classified geheim.

Een gelijkaardig systeem wordt ook al jaren in veel stadsfietsen of elektrische fietsen gebruikt. Het unieke van Classified is dat dat planetaire schakelsysteem hier gekoppeld wordt aan een cassette met 11 of 12 tandwielen. Daardoor heb je alsnog maximaal 12×2=24 versnellingen. Bovendien kan dat in dit geval onder zware belasting, zeer efficiënt en aan een competitief gewicht.

Een van de redenen waarom dat mogelijk is, zijn de stalen cassettes die uit één stuk gemaakt zijn. Daar ontstaat in de holte van de cassette meer ruimte voor de naaf met daarin het planetaire schakelsysteem. Je kunt geen standaard cassettes gebruiken bij het Classified-systeem, alleen degene die door het bedrijf zelf gemaakt worden (11-speed in 11-27, 11-30, 11-32 en 11-34, 12-speed in 11-28, 11-30, 11-32 en 11-34). De 175 euro die je voor de 11-speed betaalt en de 199 euro voor de 12-speed liggen in lijn met de prijzen van andere cassettes uit het topsegment.

Carbon wielset
Omdat het grootste deel van de technologie in de naaf zit, heeft Classified daar omheen een carbon wielset gebouwd (met 50, 35 of 30 mm hoge velgen) zodat het gemakkelijk is om het systeem te installeren. Iedere fiets met flatmount schijfremmen van 140 of 160 mm en een achternaaf van 142 mm en voornaaf van 100 mm breed is geschikt om de wielset te gebruiken. Dat zijn zeer courante maten waardoor het gaat om de meerderheid van de fietsen met schijfremmen. De wielsets werden door Classified zelf ontwikkeld en doen volgens het bedrijf niet onder voor andere carbon wielsets uit het topsegment. Het voorwiel is uitgerust met een Hope RS4 of DT Swiss 240 DBCL Straightpull naaf.

Naast de wielset zijn er de stuurmodule en schakelknop die geïnstalleerd moeten worden in het stuur. Verder heb je een crank met slechts een blad nodig en kun je de voorderailleur verwijderen. Je klassieke achterderailleur (mechanisch of elektronisch) moet je wel behouden, net als de shifters en alle remonderdelen van je onderdelengroep. Classified is voorlopig compatibel met Shimano en SRAM. Alles wordt kosteloos geïnstalleerd door een erkende Classified-dealer.

De drie varianten kosten alle drie, inclusief Powershift hub en cassette, 2.399 euro en zijn binnen vijf weken leverbaar. Dat is het voordeel van productie in de Benelux. De bredere 30 mm hoge velg (32 tot 42 c) wordt aangeraden voor gebruik op gravel en weegt volgens Classified, exclusief de speciale naaf, zo’n 1.375 gram. De 35 mm-versie weegt 1.315 gram en de 50 mm 1.415 gram. De naaf is gemakkelijk uitwisselbaar en kan in meerdere wielsets gebruikt worden. Volgens Classified weegt het totale systeem (dus met zwaardere naaf en extra batterij, maar zonder voorderailleur en tweede voorblad) ongeveer evenveel als een standaard onderdelengroep.

Achterderailleur met clutch
Tijdens onze testritten loopt de ketting er een keer af op een vlak stuk weg met klinkers. De kans dat dat gebeurt is groter zonder voorderailleur en one-by groepen gebruiken daarom doorgaans een clutch in hun achterderailleurs om de spanning op de ketting te houden. Classified raadt zelf ook aan om altijd een derailleur met clutch te gebruiken, maar op onze testfiets was nog een normale Ultegra Di2 derailleur gemonteerd.

Het is het enige wat we kunnen aanmerken op het systeem. Je hebt alle voordelen van een one-by (een rechtere ketting, efficiëntere overbrenging en minder onderdelen die stuk kunnen gaan), maar zonder de beperkingen (minder versnellingen en grotere stappen tussen de versnellingen). Je wisselt razendsnel van het vroegere binnenblad naar buiten- of andersom onder volledige belasting. Verder is het systeem, omdat alles ingewerkt zit in de naaf, onderhoudsvriendelijker dan een voorderailleur.

Conclusie
Voor 2.399 euro heb je een nieuwe wielset met een hoogst innovatief schakelsysteem. Of de verbaasde blikken bij je teamgenoten of fietsvrienden je zoveel waard zijn, is natuurlijk een afweging die iedereen voor zichzelf moet maken. Maar wetende dat je voor een set gewone carbon wielen ook al snel 1.000 tot 1.500 euro kwijt bent, valt de prijs nog mee.

Classified (www.classified-cycling.cc) heeft de potentie om een echte gamechanger te zijn in het wielrennen. Met name op wedstrijdniveau en onder de hoogste druk kan het systeem het verschil maken tussen winst en verlies. Naar eigen zeggen krijgt het Belgische bedrijf veel verzoeken van profrenners en ploegen die met Classified zouden willen rijden. Tom Boonen is naast ambassadeur ook investeerder. Het zal een kwestie van tijd zijn voordat Classified definitief in de openbaarheid treedt in het peloton.

Verantwoording:
De testfiets is beschikbaar gesteld door Classified. Nadien werd de fiets teruggegeven. Er is geen bedrag betaald voor plaatsing van deze review.

RIDE Magazine

Om te reageren moet je ingelogd zijn.