Review: de Cannondale Topstone Carbon 1 Lefty gravelbike
foto's: Joris Knapen
Ties Wijntjes
woensdag 4 januari 2023 om 11:16

Review: de Cannondale Topstone Carbon 1 Lefty gravelbike

Met de snelle opkomst van het gravelfietsen, zijn er ook steeds meer verschillende soorten gravelbikes beschikbaar. Fabrikanten zijn steeds op zoek naar manieren om de gravelbike beter te maken en dat betekent niet enkel een stijvere of lichtere fiets, maar vaak ook een fiets die meer comfort biedt. Cannondale ging daar met de Topstone Carbon 1 Lefty een stuk verder in dan veel concurrenten, door een geveerde voorvork aan de fiets toe te voegen.

De meningen verschillen er behoorlijk over, maar één ding is zeker: deze fiets maakt de tongen los. Of het nou in de bossen, bij het stoplicht of gewoon thuis is; iedereen begint over de bijzondere looks van de fiets. De één vind het prachtig, de ander juist niks, maar opvallen doe je sowieso met deze bijzondere gravelbike van Cannondale.

Dat komt vooral door de Lefty. Het blijft een apart gezicht, ook als je bekend bent met het fenomeen: een voorvork met slechts één poot, in plaats van twee zoals normaal is. Alsof er een hap uit de voorkant van de fiets is genomen. Het maakt de tongen dus in ieder geval los, maar over de precieze werking ervan zometeen meer.

Comfortabel
Cannondale presenteert de Topstone als een alleskunner. Singletrack, gravelen, ultra-endurance wedstrijden; de Topstone moet het allemaal kunnen. De verschillende modellen van de Topstone zijn allemaal uitgerust met kingping-vering, een systeem in de achterzijde van het frame om schokken en trillingen op te vangen. Geen traditionele vering, maar volgens Cannondale biedt het wel extra comfort zonder krachtverlies van een asscharnier in de zitbuis.

Deze tweede generatie van de Topstone biedt volgens Cannondale ook meer vertrouwen dan zijn voorganger, door enkele aanpassingen in de geometrie als een verlaagde bovenbuis en een lagere trapas. Voor nóg meer comfort zijn verschillende modellen van de Topstone ook uitgerust met de Lefty Oliver, een voorvork met een veerweg van 30 millimeter. De fiets biedt ruimte aan banden tot 45 millimeter breed, dus je kunt vrij grote banden monteren.

Comfort en vertrouwen lijken dus de sleutelwoorden om deze fiets te beschrijven. De Topstone moet je over onverharde wegen leiden zonder dat het ongemakkelijk wordt; zowel fysiek als mentaal. Met die theorie in gedachten, testte ik de Topstone Carbon 1 Lefty de voorbije weken.

De eerste kilometers over asfalt zijn niet gelijk een graadmeter, maar zodra ik het bos induik valt me één ding op: wat fietst de Topstone fijn. De fiets is super controleerbaar en voorspelbaar in zijn stuurgedrag. In korte bochten, op hobbelige paden en over de eerste kilometers singletrack voelt de fiets gelijk vertrouwd; het sturen lijkt vanzelf te gaan.

Dat is best bijzonder, want vaak moet ik echt even wennen aan een fiets en vertrouwen winnen, maar daar is bij de Topstone dus geen sprake van. Het is geen racer waarmee je iedere bocht aanvalt, maar hij is alsnog bijzonder wendbaar en stuurt vooral heel makkelijk. Dat vind ik – zeker op een gravelbike – een flinke plus.

Vering
Ook op het gebied van dat andere sleutelpunt, comfort, excelleert de Topstone. De Kingpin en Lefty zorgen er met 30 millimeter veerweg ontegenzeggelijk voor dat een hoop klappen en hobbels worden opgevangen. Of het nou op een brede gravelweg of smalle singletrack is; je rit wordt er een stuk aangenamer van. Zeker op de ruwere paden en tijdens langere ritten ervaar ik serieus profijt van de vering.

Daarnaast draagt die vering ook bij aan het fijne stuurgedrag op off-road paden. Door de klappen die worden opgevangen, knalt de fiets niet alle kanten op, maar kan je met relatief gemak het traject van de fiets zelf blijven bepalen.

De Lefty is niet alleen visueel anders dan de gemiddelde geveerde voorvork, ook qua onderhoud en montage is het anders. Zo kan je niet zomaar alle wielen monteren op een fiets met de Lefty, omdat deze een speciale as moet hebben. Om het wiel te verwijderen moet je daarnaast ook de remklauw loshalen om het wiel van de voorvork te kunnen verwijderen, al kan dat met een snelspannertje. Een voordeeltje is dan juist weer dat je het wiel niet uit het frame hoeft te halen om een band te vervangen, omdat één zijde van de vork volledig open is. Daarnaast kan je net als bij andere luchtgeveerde voorvorken de hoeveelheid demping van de vork instellen met een speciaal luchtpompje. Onderaan de vork zit een klein ventiel waar je wat lucht af kan laten of juist de druk wat op kunt voeren, afhankelijk van je eigen gewicht en rijstijl. Handig, want zo bepaal je dus zelf hoe snel de vork inveert.

Logischerwijs betekent de vering wel een vermindering van de stijfheid. Bij de Lefty valt dat nog mee, omdat deze suspension lockout heeft: een schakelaar waarmee je de vering vastzet. Deze werkt bijzonder goed, dus als je de vering ‘op slot’ zet, merk je er amper nog wat van.

De Kingpin is daarentegen wel iets wat je altijd merkt. Zeker op vlakke stukken asfalt waar je een beetje snelheid maakt en in het zadel blijft zitten, voel je bij iedere trap de achterkant wat inzakken. Voor een gravelbike als deze is dat geen ramp, maar het betekent wel dat je op de weg wat snelheid inlevert. Ook het lichte gestuiter op het zadel wat dat veroorzaakt, is een klein nadeel.

Afmontage
De Topstone Carbon 1 Lefty wordt geleverd met de elektronsiche SRAM Force eTap AXS groepset, met een enkel voorblad en twaalf versnellingen aan de achterzijde. Het directe schakelgedrag van de groep is erg fijn en door het ontbreken van een tweede voorblad heb je nooit last van een ketting die tegen een voorderailleur aanloopt. Natuurlijk zijn de stappen tussen de versnellingen wel wat groter, omdat het bereik van de cassette erg breed is.

Het grootste voordeel aan de groep is wat mij betreft het sterke remgedrag van de hydraulische schijfremmen van SRAM. Dat is een kwestie van voorkeur, maar het scherpe remmen – ook in natte omstandigheden of als de remblokjes al wat zijn versleten – zorgt ervoor dat je echt kunt rekenen op de remmen. Daarnaast is het fijn op bijvoorbeeld singletrack of smalle paden, waar je snel wil kunnen anticiperen op wat komen gaat.

Anderzijds ondervind ik ook een klein nadeel van de SRAM Force eTap AXS groep. Om precies te zijn van de achterderailleur. Alhoewel deze voorzien is van een clutch (een systeem wat de derailleur beter op spanning houdt om het klappen van de ketting tegen te gaan), werkt deze niet super. Zeker op singletrack of ruwe paden klappert de ketting alsnog redelijk en stuitert hij zelfs een enkele keer van het voorblad.

De wielen zijn van Cannondale’s eigen Hollowgram productlijn. De carbon velgen zijn behoorlijk stijf. Dit zorgt niet alleen voor snelheid en reactiviteit, maar ook voor een stukje directe feedback. Je voelt door de vering niet iedere hobbel in de weg, maar door de stijve wielen voel je wel heel goed hoe de fiets zich gedraagt.

Ook de naven zijn van Hollowgram, met intern aan de achterzijde een freehub-systeem van DT Swiss. Dat laatste viel me eerlijk gezegd een beetje tegen, want het is een naaf die vrij traag het wiel grijpt. Tijdens lange inspanningen is dat geen probleem, maar op technische singletracks waar je heel vaak na elkaar kort aanzet, is het wat onhandig als je net wat meer in het luchtledige trapt. Zeker gezien dit het soort gravelbike is wat uitnodigt om technische singletrack op te zoeken.

De fiets wordt geleverd met Vittoria Mezcal banden. Die banden passen wat mij betreft dan weer erg goed bij de fiets, want ze zijn met het ruwe noppenprofiel niet per se snel maar vooral gemaakt voor slechte, ruwe ondergrond. Een miniem nadeel is dat de banden niet standaard tubeless worden geleverd, wat bij een gravelbike van dit kaliber zeker wel zo zou mogen zijn wat mij betreft

Ook het stuur, een aluminium Cannondale 2 Shortdrop, is een goeie match. Houd je het stuur vast bij de remgrepen, dan voelt hij behoorlijk stijf aan wat een gevoel van controle over de fiets oplevert. Grijp je het stuur in de beugels, die een flare (uitloop) van twaalf graden hebben, dan is er juist wat comfort door licht buigen van het aluminium. Wederom: comfort en vertrouwen.

De Strapstack Storage

Tot slot is de Topstone voorzien van een klein maar wel uiterst handig detail: Strapstack Storage. Dit is een klein bevestigingspunt onder de voorste bidonhouder waar je met een rubberen bandje een paar accessoires mee kunt nemen. Ideaal om een binnenbandje te plaatsen, waardoor je deze snel bij de hand hebt en wat extra ruimte in de zakjes van je kleding overhoudt.

Slotsom
De Topstone Carbon 1 Lefty is het topmodel uit de Topstone-serie van Cannondale. Voor €8.999,- moet je serieus diep in de buidel tasten voor deze gravelbike, maar daar krijg je een hoop voor terug. Tegelijkertijd zijn er ook modellen beschikbaar die een stuk goedkoper zijn en die door dezelfde geometrie qua rij-eigenschappen een hoop zullen delen met hun grotere broer.

Die geometrie zorgt er in combinatie met de vering die de Lefty Oliver en Kingping bieden voor dat de fiets ongelooflijk fijn is in de omgang. De fiets is reactief, wendbaar en super direct in zijn stuurgedrag. Vertrouwen komt hierdoor niet te voet, maar al vanaf de eerste trap. Dit maakt de fiets vanaf het begin een genot om op te rijden.

Beide veringen zorgen er tevens voor dat de Topstone Carbon 1 Lefty uitermate geschikt is voor het ruwere werk. Singletrack, slechte grindwegen en smalle paden zijn met deze fiets allemaal goed te doen omdat de vering extra comfort en controle biedt. Dat gaan ten koste van enige snelheid op snellere paden en verharde wegen, maar dat is mijns inziens ook niet het doel van deze gravelbike.

Al met al is de Topstone Carbon 1 Lefty een aangename en betrouwbare gravelbike die ideaal is voor lange tochten en ritten over grove ondergrond. Er zijn lichtere en snellere gravelfietsen beschikbaar, maar de Topstone blinkt vooral uit op slechte, onverharde ondergrond. Precies daar excelleert hij, door comfort en aangenaam stuurgedrag.

RIDE Magazine

Om te reageren moet je ingelogd zijn.