Ties Wijntjes

• donderdag 8 september 2022 om 11:00

Na lang wachten is de nieuwe Canyon Ultimate gepresenteerd. Bijna zes jaar na de lancering van de vierde generatie is de opvolger van Canyon’s vlaggenschip voor het grote publiek beschikbaar. Canyon nodigde WielerFlits uit om de fiets enkele dagen te testen in het gebergte rondom Nice, waar we kennis maakten met een lichtgewicht racepaard.

Evolutie, geen revolutie. Dat is een van de eerste beschrijving van de nieuwe Canyon Ultimate die we te horen krijgen. De Ultimate staat al jaren bekend als een uiterst betrouwbare, degelijke fiets en het doel bij het ontwikkelen van de nieuwe generatie was om daar geen uitzondering op te zijn.

Mijn testfiets: de Canyon Ultimate CFR Di2

Dat was in het begin overigens niet evident, want de productie van een nieuwe Ultimate stond niet buiten kijf. Met de alsmaar diffuser wordende fietsmarkt, vroeg het team van Canyon zich af of een allround racer wel een vereiste was. Het antwoord bleek ja te zijn. Omdat er vraag naar is vanuit de profploegen, maar in de eerste plaats omdat Canyon de Ultimate nog altijd als hun maatstaaf voor een racefiets beschouwt, het referentiepunt.

“Perfecte balans”
Zodoende werd er ruim 2,5 jaar geleden gestart met de ontwikkeling van een nieuwe versie van de Ultimate. Een evolutie dus, geen revolutie. De nieuwe Ultimate moest alles wat zijn voorganger was zijn, maar dan beter. Zodoende ging het Canyon niet enkel om het produceren van een super lichte fiets, zeker met de gewichtslimiet van 6,8kg van de UCI in gedachte. Naast het lage gewicht, wilde ze ook verbeterde aerodynamica bewerkstelligen en naast grote stijfheid van het frame, moest het evengoed comfort bieden. Zoals ze het bij Canyon noemen: perfect balance.

Productontwikkelaar Lukas Birr omschrijft dat als volgt: “We ontwikkelden de fiets allereerst met topsport in gedachten, maar ook alsof we de ideale fiets voor de Ötztaler Radmarathon (een Gran Fondo van 200 kilometer en 8.000 hoogtemeters, red.) wilden maken”, vertelt hij. Ergo: de ideale fiets om op te racen door het hooggebergte, maar ook een fiets waar je urenlang achtereen op kan fietsen dus. Daarin zat de uitdaging niet zozeer in het produceren van een stijve frameset, maar vooral om dat te doen in combinatie met de nodige comfort en niet te vergeten het lage gewicht én verbeterde aerodynamica.

Om te beginnen met de aerodynamica. Prestatie-technisch is het waarschijnlijk de kleinste vooruitgang, maar visueel de grootste. Om de aerodynamica van de frameset te verbeteren werkte Canyon samen met Swiss side, een Zwitsers bedrijf dat zich volledig richt op aerodynamica in de auto- en wielersport. Het doel was een verbetering van 7 watt (gemeten zonder rijder) op 45 kilometer per uur, het resultaat was 10 watt. Mét een berijder van de fiets is er sprake van een verbetering van 5 watt.

Die verbetering is grofweg aan drie veranderingen van de fiets toe te wijzen. Allereerst aan kabelintegratie: de nieuwe Ultimate wordt geleverd met het aerodynamische CP0018 stuur dat we ondertussen kennen van de Canyon Aeroad. Een tweede plek waar aerodynamische winst wordt geboekt is de voorvork, waarvan de kroon verhoogd is en de vorm van de poten gewijzigd is ten opzichte van de vorige Ultimate. Tot slot is de fiets voorzien van een D-vormige zadelpen en zadelbuis, wat turbulentie aan de achterzijde van het frame vermindert.

Stijf maar comfortabel
Om de fiets ondanks de stijfheid ook van enig comfort te voorzien, is er vooral gefocust op de achterkant van de fiets. Zo zijn de carbonlagen die de achterste driehoek vormen op een andere manier op elkaar geplaatst. De grootste winst is echter geboekt door de wijze waarop de verschillende buizen met elkaar verbonden zijn te veranderen. Zo zijn de uiteinden van de staande voorvork iets verder naar de voorzijde van de bovenbuis geplaatst, wat het comfort ten goede moet komen. Ook biedt de nieuwe Ultimate ruimte aan bredere banden dan voorheen, tot 32 millimeter.

Omdat de fiets geen prestigeproject is om de lichtst mogelijke fiets te ontwikkelen, besloot Canyon te investeren in een paar verstevigingen van het frame. Niet zozeer ter verbetering van de stijfheid, maar vooral ter verbetering van de durabiliteit. Door een extra 30 gram carbon op kwetsbare plekken van het frame te gebruiken, hoopt Canyon de kans op schade bij valpartijen te beperken maar tegelijkertijd de levensduur van de fiets wat te vergroten. Ondanks de verbeterde aerodynamica en verstevigingen, is het gewicht van de frameset overigens behoorlijk laag, waardoor het lichtste model van de Ultimate afgemonteerd slechts 6,3 kilo weegt.

Balans tussen comfort en stijfheid
Tot zover de getallen en theorie, over naar de praktijkervaring. Ik test in Nice de Ultimate CFR Di2: op papier het meest high end model, afgemonteerd met 12-speed Shimano Dura-Ace Di2 en DT Swiss PRC 1100 Mon Chasseral wielen. Tijdens de eerste rit wordt één ding al heel snel duidelijk: de uitspraak “evolutie, geen revolutie” klopt volledig. De fiets lijkt niet alleen qua uiterlijk maar ook in zijn gedrag erg op de vierde generatie Ultimate. Je voelt gelijk de voor de Ultimate zo kenmerkende stijfheid en bijzonder goede reactiviteit.

Die stijfheid van de fiets centreert zich gevoelsmatig aan de voorzijde en in de trapas. Dat laatste voel je vooral als je op gang probeert te komen of even aanzet. Het is niet de reactie van een ultrastijve racer, maar je voelt de fiets bij het aanzetten behoorlijk onder je wegschieten. Op het vlakke voelt de fiets daardoor al snel, maar zeker omhoog lijkt de fiets hierdoor te vliegen.

De voorzijde van de fiets – zowel het frame als de cockpit – is ook ongelooflijk stijf en daardoor bij vlagen wat nerveus. Al is nerveus niet écht het goede woord, eerder wispelturig. Ongemakkelijk wordt het pas bij langere stukken slecht wegdek in een afdaling, waar het gestuiter zijn tol eist op mijn handen en schouders, iets waar ik normaal nooit last van heb. Echt storend is het in werkelijkheid overigens niet, want zo slecht als het wegdek waar dit gebeurde was kom je het niet vaak tegen en de fiets is niet specifiek met dergelijke ondergrond in gedachten ontworpen.

Dalen op de nieuwe Ultimate voelt heel gecontroleerd

Anderzijds is deze stijve voorzijde wat ervoor zorgt dat afdalen op een gladde lap asfalt een waar genot wordt. Door de grote reactiviteit kan je de fiets ongelooflijk controleren, ook op hoge snelheid. Met snelheden boven de 60 kilometer per uur een lopende bocht door knallen of op hoge snelheid corrigeren voor medeverkeer of een steentje op de weg is geen enkel probleem.

De berg op vliegen
De vernieuwde achterdriehoek lijkt niet alleen op papier maar ook in realiteit meer comfort te bieden. Alhoewel het nog altijd merkbaar stijf is, merk ik ook wel degelijk dat de impact van een gat in de weg of een steentje onder de banden achter minder hard aan komt. Er lijkt net bepaalde demping te zijn die niet alleen het comfort, maar ook de controle van de fiets ten goede komt; je achterwiel stuitert niet bij ieder gat in de weg gelijk alle kanten op, in tegendeel zelfs.

Ook merkbaar is het lichte gewicht van de fiets. Bergop komt de fiets het best tot zijn recht en merk je dat iedere trap direct in snelheid resulteert. Het lichte gewicht maakt bergop fietsen niet alleen snel, maar ook leuk. Je ritme – en snelheid – vasthouden gaat erg makkelijk, en als je even wil aanzetten op een wat vlakker stuk, schiet de fiets bij wijze van spreken onder je uit. Zeker als je gaat staan merk je dit erg goed: de fiets beweegt (door het lichte gewicht en de stijfheid) ongelooflijk soepel onder je heen en weer waardoor je het spreekwoordelijke ‘dansen op de pedalen’ geen zwoegen is maar juist heel makkelijk gaat.

Jay Vine won al twee keer op de nieuwe Ultimate in de Vuelta a España – foto: Cor Vos

Het enige wat eigenlijk een beetje tegenvalt, is het Selle Italia C59 Carbon zadel, dat volledig uit Carbon bestaat. Dit maakt het zadel niet alleen erg oncomfortabel maar ook erg fragiel: tijdens een drietal ritjes in Nice zie ik op meerdere zadels al visuele schade ontstaan en breekt een enkele zelfs. Sowieso valt de keuze voor een ultralicht zadel als de C59 een beetje uit de toon van de fiets, die juist een goede mix van comfort en prestatie moet zijn. Een echt probleem is het niet, want enkel het CFR Di2 model wordt met dit zadel geleverd.

Na een aantal ritten over de glooiende wegen van Nice en de achterliggende bergen, is mij heel goed duidelijk geworden dat Canyon ongelooflijk goed werk heeft geleverd in de ontwikkeling van de nieuwe Ultimate. De indrukwekkende stijfheid en reactiviteit, zonder al te grote concessies op het vlak van comfort zorgen ervoor dat de vijfde generatie van deze inmiddels iconische fiets een fantastische racer is, die de grens van performance en plezier weet te vinden.

Meer info over de nieuwe Ultimate lees je op de site van Canyon

Verantwoording:
Canyon is mediapartner van WielerFlits en ondersteunt op deze manier ons platform. Een redacteur van onze site testte op uitnodiging in Nice de nieuwe Canyon Ultimate en schreef aan de hand van zijn ervaringen dit verhaal.