Niels Bastiaens

• zondag 22 mei 2022 om 08:15

Na twee maanden afwezigheid, is het komende tien dagen tijd voor liefst vier manches van de Exterioo Cycling Cup. De Antwerp Port Epic is de eerste, maar zeker niet de minste. Met 28 kilometer kasseien en 36 kilometer over onverharde wegen, is het een van de meest interessante 1.1-koersen van het jaar. Wie volgt Mathieu van der Poel op? WielerFlits blikt vooruit.

Historie

De Antwerp Port Epic is een relatief jonge wedstrijd, maar kent wel diepere wortels. Eigenlijk is deze koers in verschillende fases voortgevloeid uit traditiekoers Schaal Sels, die al sinds 1921 op de kalender staat en in de meest recente editie werd gewonnen door Attilio Viviani.

De ommekeer kwam er in 2015. Omwille van wegenwerken aan de Bredabaan in 2014, hadden organisator Ben Simons en zijn team in dat jaar geen koers kunnen organiseren. Het gaf hen alle tijd om te herbronnen en na te denken over een nieuw concept om de wedstrijd nieuw leven in te blazen. Zijn idee? Het parcours opsmukken met onverharde wegen.

Bij de eerste poging in 2015 liep dat nog mis: de wedstrijd moest stilgelegd worden, omdat de jurywagen was blijven vaststeken in een maïsveld. Dat leverde de organisatie de wereldpers op, maar niet op de manier waarop ze hadden gehoopt.

Van der Hoorn won de legendarische editie van 2017 – foto: Cor Vos

Een jaar later ging alles vlekkeloos en kreeg men met Wout van Aert een gedroomde winnaar. In de daaropvolgende editie vocht diezelfde Van Aert op de Bredabaan in Merksem een beklijvend duel uit met Nederlander Taco van der Hoorn, die uiteindelijk het laken naar zich toetrok. De goede trein leek voor de Schaal Sels eindelijk vertrokken. Het ging zo vlot dat de koers stilaan aan uitbreiding toe was, maar in Merksem stootte men toch op een aantal logistieke beperkingen.

Daarom besloot de organisatie vanaf 2018 een onderverdeling te maken tussen enerzijds de Schaal Sels, een criterium in en rond Merksem voor snelle mannen (dat vorig jaar overigens niet doorging door – hoe kan het ook anders – de coronamaatregelen), en anderzijds de Antwerp Port Epic. Hier staan de onverharde wegen en de haven van Antwerpen centraal. En vooral laatstgenoemde is elk jaar een koers om naar uit te kijken.

Wel opvallend: voor het eerst wordt de ‘APE’ niet meer in september gereden, maar in mei. “We hebben in september altijd knappe koersen gehad, maar opboksen tegen de Ronde van Spanje of de Ronde van Engeland die op hetzelfde moment worden gereden is wel erg moeilijk”, verklaart Ben Simons van de organisatie aan Het Nieuwsblad.

Vermeersch was in 2020 Dewulf te slim af – foto: Cor Vos

“Ook de crossploegen laten het in september al vlugger afweten, omdat het veldrijden eraan komt. Toen er een plekje vrij kwam in mei aarzelden we niet. In mei wordt wel de Ronde van Italië gereden, maar toch reken ik op een kwalitatiever deelnemersveld”, aldus Simons.

Laatste tien winnaars Antwerp Port Epic
2021: Mathieu van der Poel
2020: Gianni Vermeersch
2019: Aimé De Gendt
2018: Guillaume Van Keirsbulck
2017: Taco van der Hoorn – als Schaal Sels
2016: Wout van Aert – als Schaal Sels
2015: Robin Stenuit – als Schaal Sels
2014: geen winnaar
2013: Pieter Jacobs – als Schaal Sels
2012: Niko Eeckhout – als Schaal Sels

Vorig jaar

Hét verhaal van de editie van vorig jaar? De comeback van Mathieu van der Poel, na een zware val tijdens het mountainbike-event op de Olympische Spelen. De Nederlander sukkelde een tijd lang met zijn rug, maar besloot zich in de Antwerp Port Epic te testen, om te zien of het WK in Vlaanderen en Parijs-Roubaix nog haalbaar waren.

De ploegmaats van Alpecin-Fenix staken vroeg de lont in het kruitvat. De kopman schoof mee in de aanval en belandde in een serieuze elitegroep. Ruim zestig kilometer voor het einde reed Van der Poel daar samen met drie ploegmaats: Jonas Rickaert, Tim Merlier en Dries De Bondt. Zij hadden Taco van der Hoorn, Danny van Poppel (Intermarché-Wanty-Gobert), Tobias Andersen, Casper van Uden (Team DSM), Ludovic Robeet (Bingoal Pauwels Sauces WB), Rasmus Tiller (Uno-X), Thomas Joseph (Tarteletto-Isorex), Piotr Havik (BEAT Cycling) en Campbell Stewart (Black Spoke) met zich mee.

Een achtervolgende groep met Tiesj Benoot, Kenneth Van Rooy en Bert De Backer kwam niet meer dichter dan een halve minuut, omdat Alpecin-Fenix haar overtal in de kopgroep gebruikte om het tempo hoog te houden. De talentvolle Van Uden moest zijn twaalf medevluchters laten gaan door een lekke band; hij zakte terug in de groep-Benoot op 50 seconden achterstand.

Vorig jaar was de grote test voor Van der Poel – foto: Cor Vos

Op 25 kilometer van de finish opende Van der Poel de finale. Op de onverharde strook van Opstalpolder sloeg hij meteen een gaatje, dat alleen door Van der Hoorn gedicht werd. Piotr Havik probeerde op de kasseien van de Torenseweg nog de oversteek te maken, maar dat was al te laat. Van der Poel en Van der Hoorn pakten snel twintig seconden en breidden die alsmaar uit. Uit de achtergrond viel Tiller met pech weg.

Op de brug op 1,6 kilometer van de meet probeerde Van der Hoorn het met een aanval, maar ‘MVDP’ reageerde alert. Van der Poel werd in de slotkilometers de kop op gedwongen door zijn landgenoot van Intermarché-Wanty-Gobert, maar in de sprint-à-deux stond er geen maat op de kopman van Alpecin-Fenix. De Bondt en Merlier counterden alle aanvallen die vanuit de achtervolgende groep geplaatst werden, waardoor op ruime achterstand gesprint werd voor de derde plaats. Van Poppel ging vroeg aan, maar hij werd in extremis nog gepasseerd door Merlier, die zo derde werd en zijn leidende positie in de Bingoal Cycling Cup verder wist uit te breiden.

Uitslag Antwerp Port Epic 2021
1. Mathieu van der Poel (Alpecin-Fenix)
2. Taco van der Hoorn (Intermarché-Wanty-Gobert) op 1s
3. Tim Merlier (Alpecin-Fenix) op 1m14s
4. Danny van Poppel (Intermarché-Wanty-Gobert) in z.t.
5. Rasmus Tiller (Uno-X)

Parcours

De Antwerp Port Epic heeft zijn naam niet gestolen. Qua spektakelgehalte kan het parcours van deze klassieker in wording sterke troeven voorleggen. Zo vinden de renners er liefst 28 kilometer kasseien en 36 kilometer over onverharde wegen. Dat over een totale afstand van 182 kilometer. Dat de wedstrijd ditmaal twee kilometer korter is dan vorig jaar is slechts een detail, want voor het overige is het parcours een blauwdruk van vorig jaar.

Starten doen de renners net als vorig jaar middenin de haven van Antwerpen, vlakbij het Schengenplein. Zij zullen ook de hele dag in deze regio blijven vertoeven. Via Beveren, Kieldrecht en Stabroek treffen de renners al na 55 kilometer de eerste belangrijke hindernis. De kasseien van de Torenseweg (1080 meter) met aansluitend de onverharde Opstalpolder (1810 meter) zullen doorheen heel de rit centraal staan en komen maar liefst zes keer voorbij.

De tweede belangrijke en vaak terugkerende passage is de Zone De Leeuw-Kabeljauw te Berendrecht en Zandvliet, bestaande uit 2405 meter onverhard en bovendien 1280, 1525 en 1325 meter kasseien. In deze zone komen we in totaal drie keer terug, waarvan de laatste keer tussen veertig en dertig kilometer van het einde. Het is dan ook de verwachting dat hier en op de zone van de Torenseweg en Opstalpolder het deelnemersveld volledig uit elkaar gereden wordt. Dat was namelijk ook de afgelopen jaren het geval.

Mocht al dat onverhard- en kasseiwerk toch niet volstaan, dan rest er in de laatste tien kilometer ook nog een onverharde zone in de Ekerse Putten. 1100 meter onverhard en 465 meter kasseien is alles wat de renners dan nog rest, alvorens ze wederom door de haven van Antwerpen richting finishplaats aan het Schengenplein kunnen rijden. Daar komen de renners niet ver van het iconische Havenhuis aan, waar ze ook begonnen zijn.

Zondag 22 mei 2022, Antwerpen – Antwerpen (182 km)
Start: 12.30 uur
Finish: tussen 16.40 en 17.04 uur

Favorieten

Waar de organisatie vorig jaar nog met de twee voormalige Strade Bianche-winnaars Mathieu van der Poel en Tiesj Benoot kon uitpakken, moet ze het dit jaar zonder de supervedetten doen. Wel zijn er bij de twee WorldTeams en drie ProTeams genoeg interessante namen om er een spektakel te maken. Veel van die jongens deden het bovendien goed in Parijs-Roubaix.

Gianni Vermeersch is een man in vorm – foto: Cor Vos

Gianni Vermeersch leidt zondag de troepen van Alpecin-Fenix, dat een ploeg met veel crosservaring naar deze Antwerp Port Epic stuurt. Vermeersch vertelde ons vorige week nog dat hij van deze koers een groot doel heeft gemaakt, en bovendien is hij in de winning mood. Hoe hij eerst Philippe Gilbert ging terughalen en later nog Oliver Naesen overtroefde op de Casselberg in de Vierdaagse van Duinkerke, was zonder meer indrukwekkend. Vermeersch is in Antwerpen ook ex-winnaar, wat natuurlijk altijd motiveert.

Die andere ex-winnaar aan de start, vinden we eveneens bij Alpecin-Fenix, in de persoon van Guillaume Van Keirsbulck. Waar het vorig jaar nog soms wat naar competitieritme zoeken was, zagen we afgelopen voorjaar een herboren GVK. De West-Vlaming reed mee finales van de grote klassiekers en deed mooie dingen in dienst van de kopmannen. Dit zijn voor hem de koersen bij uitstek waar hij ook zelf nog eens zou kunnen uithalen.

Lotto Soudal zet daar een sterk trio tegenover. En de ploeg moét wel presteren in deze koersen. Een overwinning zou de ploeg zondag 125 UCI-punten kunnen opleveren, die broodnodig zijn in de strijd voor het behoud van een WorldTour-licentie. Daarom stuurt het Arnaud De Lie naar Antwerpen. Dat De Lie meer is dan een sprinter, weten we al langer. Maar ook het onverharde is hem niet vreemd. Kijk maar naar zijn ijzersterke Tro Bro Léon van vorige week, waar hij op plek vier strandde.

Pakt De Lie zijn vierde 1.1-koers van 2022? – foto: Cor Vos

Florian Vermeersch had die Tro Bro Léon zomaar kunnen winnen, maar de renner uit Zaffelare werd in de finale uit de kopgroep teruggeslagen met een lekke band. Hopelijk kent hij in de Port Epic wat meer geluk. Mocht Vermeersch in aanmerking komen voor de zege, dan zou het zijn allereerste profzege zijn. Brent Van Moer daarentegen heeft al een knappe Dauphiné-ritzege op zijn palmares staan, maar ook de Waaslander is hongerig om er dit weekend nog één bij te doen.

Verder is het uitkijken naar een ijzersterk Intermarché-Wanty-Gobert. Herinnert u zich nog hun ijzersterke Parijs-Roubaix, waar ze met liefst zes renners in de top 25 eindigden? Drie van hen zijn ook hier weer van de partij, in een koers die zomaar op de kasseien beslist kan worden. Het is moeilijk in te schatten of dan wel Adrien Petit (zesde in Roubaix), Andrea Pasqualon (19e) of Tom Devriendt (vierde) het laken naar zich toetrekt. Ook Dimitri Claeys zit in de selectie.

Ook een man om naar uit te kijken: Europees beloftekampioen Thibau Nys. In de GP Vermarc van vorige week, zijn eerste profkoers van het jaar op de weg, trapte hij naar eigen zeggen nog op de adem. Maar hier kan de Balenaar met zijn crosservaring misschien de laatste procentjes bijschaven. Ga vooral niet met Nys naar de streep, want dan ben je sowieso geklopt door de Telenet-Baloise Lion-renner.

Hoe ver komt Europees beloftekampioen Thibau Nys? – foto: Cor Vos

Hebben we dan nog niet genoemd: de selecties van Bingoal Pauwels Sauces WB en Sport Vlaanderen-Baloise. Bij die ploegen zouden we niet schrikken als de winnaar uit hun kamp komt. Timothy Dupont, Milan Menten, Arjen Livyns en ex-Nokere Koerse-winnaar Ludovic Robeet kunnen op dit terrein natuurlijk altijd verrassen, terwijl ook Jens Reynders – nog even leider in de Tour de Hongrie – en Parijs-Roubaix-revelatie Ward Vanhoof op een resultaat zullen hopen.

Bij de continentale formaties zullen, naast Thibau Nys, de ogen allicht ook gericht zijn op Thimo Willems, de kopman van Minerva Cycling die afgelopen week nog heel wat profs aftroefde in de GP Vermarc, een kersmiskoers voor profs. Verder zullen ook ex-profs Aaron Gate (Black Spoke), Etienne van Empel (China Glory) en Coen Vermeltfoort iets willen laten zien. Net als Andreas Goeman (Tarteletto-Isorex), afgelopen maand nog succesvol in de Tour of Hellas.

Favorieten volgens WielerFlits
**** Gianni Vermeersch
*** Arnaud De Lie, Florian Vermeersch
** Andrea Pasqualon, Tom Devriendt, Adrien Petit
* Thibau Nys, Guillaume Van Keirsbulck, Milan Menten, Ward Vanhoof

Website organisatie
Deelnemerslijst

Weer en TV

Het wordt zondag een zonnige Antwerp Port Epic. Géén onweersbuien of hittegolven, wel een aangename maximale temperatuur van 24 graden. Van wind, twee Beaufort uit het zuiden, is ook amper sprake. Zowel Sporza op één als de Eurosport Player zijn er vanaf 15.15 uur live bij.