De eerste bergetappe in de Vuelta a España 2023, met aankomst in skigebied Arinsal, is gewonnen door Remco Evenepoel. De Belgische kampioen wist na een enerverende slotfase de sprint van een elitegroep te winnen, voor Jonas Vingegaard en Juan Ayuso. Evenepoel, die na de finish nog wel ten val kwam, deelt zo een nieuwe tik uit aan de mannen van Jumbo-Visma. Evenepoel is nu ook de nieuwe leider in de Spaanse ronde.

Na een veelbesproken openingsweekend in en rond Barcelona, was er ook na de derde etappe van de Vuelta a España weer voldoende gespreksstof. Althans, dat was toch de verwachting voor de start, aangezien de renners vandaag een eerste zware bergetappe kregen voorgeschoteld. Op de derde dag verlieten de coureurs het Spaanse grondgebied voor een finish in het Andorraanse Arinsal, op bijna 2.000 meter hoogte. Met twee beklimmingen van de eerste categorie, vormde deze rit een eerste échte test voor de mannen met klassementsambities.

De kopgroep van de dag liet even op zich wachten, aangezien heel wat rensters probeerden mee te springen. De vlucht leek vandaag een serieuze kans van slagen te hebben en dat hadden de coureurs bij de start goed in hun oren geknoopt. Er ontstond dus een hevig gevecht om in de kopgroep te komen en uiteindelijk wisten elf renners elkaar te vinden. De vlucht ontstond in meerdere schuifjes. Eduardo Sepulveda (Lotto Dstny), Amanuel Gehbreigzabhier (Lidl-Trek) en Pierre Latour (TotalEnergies) reden weg en kregen niet veel later het gezelschap van zes tegenaanvallers.

De vroege vlucht in beeld – foto: Cor Vos

Kopgroep van elf krijgt de ruimte
Damiano Caruso en Jasha Sütterlin (Bahrain Victorious), Lennard Kämna (BORA-hansgrohe), Andrea Vendrame (AG2R Citroën), Rune Herregodts (Intermarché-Circus-Wanty) en Jon Barrenetxea (Caja Rural-Seguros RGA) gingen met succes in de tegenaanval en zo ontstond er een kopgroep van negen. Het peloton – met daarin de klassementsmannen – vond het wel welletjes en liet de voorsprong al snel oplopen naar de vijf minuten. Tussen de kopgroep en het peloton probeerden twee renners nog de oversteek te maken, met de Fransman Mathis Le Berre (Arkéa-Samsic) en de Spanjaard José Manuel Díaz (Burgos-BH).

Le Berre en Diáz slaagden erin om de sprong naar voren te maken en zo trokken we met elf leiders naar de voet van de eerste klim van de dag. In het peloton leidde EF Education-EasyPost inmiddels de achtervolging in dienst van rode trui Andrea Piccolo en ook Jumbo-Visma en Soudal Quick-Step waren bereid om een deel van het vuile werk op te knappen. Hierdoor bleef de voorsprong schommelen rond de vijf minuten. Door het berenwerk van Nederlands kampioen Dylan van Baarle werd het verschil met de koplopers – met het verstrijken van de kilometers  – alsmaar kleiner.

Andrea Piccolo in de rode leiderstrui – foto: Cor Vos

Klimmen geblazen
En zo begonnen Caruso, Sütterlin, Kämna, Vendrame, Herregodts, Barrenetxea, Díaz, Le Berre, Sepúlveda, Latour en Gehbreigzabhier met een bonus van goed twee minuten vanuit de Andorrese hoofdstad Andorra la Vella aan de Coll d’Ordino (19,8 km aan 4,9%). Vlak voor deze klim spatte de kopgroep volledig uiteen. Díaz besloot zijn duivels te ontbinden en kreeg de betere klimmers Caruso, Kämna, Sepúlveda, Barrenetxea en Gehbreigzabhier mee in zijn spoor. Diáz moest zijn inspanning vrijwel meteen bekopen en zo begonnen we met vijf koplopers aan de daadwerkelijke Coll d’Ordino.

Ook in het peloton werd het kaf van het koren gescheiden. Onder aanvoering van Robert Gesink werd de groep een eerste keer uitgedund, maar de mannen van Team dsm-firmenich hadden nog grotere plannen en namen dan ook resoluut de koers in handen. Inmiddels was de kopgroep al gereduceerd tot drie renners. Kämna, Sepúlveda en Caruso reden nog altijd aan een zeer strak tempo omhoog en wisten zo hun voorgift van goed twee minuten vast te houden. In de groep der favorieten was er inmiddels wat reuring, na een versnelling van Jay Vine en Romain Bardet, maar Wilco Kelderman wist deze poging te neutraliseren.

Rode man Piccolo haakt af, Bardet is bedrijvig 
Dit bleek echter wel de versnelling te veel voor Piccolo. Met nog goed twee kilometer te klimmen ging het licht uit bij de rodetruidrager en zo kregen we na één dag alweer een nieuwe leider in de Vuelta a España. Bardet, wellicht? De Fransman had duidelijk goede benen en schudde nog een keer aan de boom, maar Kelderman had duidelijk de opdracht gekregen om gevaarlijke aanvallen in de kiem te smoren. Bardet en Kelderman werden zo weer ingerekend door de favorietengroep, aangevoerd door de mannen van Evenepoel. En de koplopers? Die bereikten ondertussen de top van de Coll d’Ordino.

Kämna, Caruso en Sepúlveda op weg naar de slotklim – foto: Cor Vos

Caruso ging op zoek naar de bergpunten, maar de Italiaan moest zijn meerdere erkennen in Sepúlveda, die zijn ambities voor de bergtrui kenbaar maakte. De drie koplopers begonnen met een minuut voorsprong op de groep der favorieten aan de afdaling van de Coll d’Ordino. In deze snelle afzink verloor Sepúlveda – die nota bene woonachtig is in Andorra – door een lekke band de aansluiting met zijn twee medevluchters. We begonnen zo niet met drie, maar met twee koplopers aan de zeven kilometer lange slotklim (6,9 km aan 8,2%) naar Arinsal. Op deze pittige beklimming moest het allemaal gebeuren voor de ritzege en het klassement.

Kämna versus Caruso, UAE Emirates met een strak tempo
In aanloop naar de slotklim viel het wat stil in de groep met klassementsrenners, waardoor Kämna en Caruso weer wat konden uitlopen. De Duitser trok al in de eerste klimkilometer ten aanval, maar de taaie Caruso gaf geen krimp. Een tweede versnelling van Kämna zette ook geen zoden aan de dijk, maar bij een derde demarrage moest Caruso toch al diep in zijn krachtenarsenaal tasten. De renner van BORA-hansgrohe leek meter per meter uit te lopen, maar moest toch weer lijdzaam toezien hoe zijn Italiaanse rivaal weer wist aan te sluiten. Alle ingrediënten leken aanwezig voor een spannende tweestrijd.

Sepp Kuss liet zich zien op de laatste klim – foto: Cor Vos

Die ingrediënten leken niet echt aanwezig bij de favorieten, want daar was het (vergeefs) wachten op een tempoversnelling. Door de felle tegenwind keken de favorieten voor de eindzege vooral naar elkaar, en bleef het gehoopte spektakel uit. Met nog goed vier kilometer te gaan besloot UAE Emirates het tempo dan toch de hoogte in te gooien. Door een tempoversnelling van Vine moest dan toch de ene na de andere renner overboord. Zo ging het te snel voor Einer Rubio, Wout Poels en Mikel Landa, en smolt ook de voorsprong van de twee koplopers als sneeuw voor de zon. Dit was het sein voor Kämna om nog eens te versnellen.

Favorieten laten zich zien, sprint voor de zege
De Duitser wist zo toch weg te rijden van de zichtbaar moegestreden Caruso, maar het bleek een gevecht tegen de bierkaai. De klassementsrenners moesten nog uit hun hok komen en het was Juan Ayuso die als eerste zijn kaarten op tafel gooide. De jonge Spanjaard werd vrijwel meteen gecounterd door de mannen van Jumbo-Visma en moest vervolgens even passen bij een tegenaanval van Sepp Kuss. De Amerikaan fladderde in zijn gekende stijl weg van de rest, maar werd al snel weer bijgehaald door Marc Soler. En Kämna? Die werd in het zicht van de haven dan toch gegrepen, bij het ingaan van de laatste kilometer.

Na de finish beleefde Evenepoel nog een heus schrikmoment – foto: Cor Vos

Een eerste elitegroep van een vijftiental renners begon uiteindelijk nog aan de laatste 500 meter. Evenepoel ging als eerste de sprint aan, met Vingegaard in het wiel, maar de Deen slaagde er niet meer in om de Belg nog te passeren. Sterker, de renner van Soudal Quick-Step had nog een extra versnelling in huis en won uiteindelijk afgetekend. Na de finish was er minder goed nieuws voor Evenepoel. De Belg botste op een aantal mensen die achter de streep stonden en hield er een fikse hoofdwonde aan over, maar de schade lijkt al bij al nog mee te vallen.