Een julimaand zonder Tour de France geeft ons de gelegenheid om de geschiedenisboeken in te duiken. In de rubriek ‘WielerFlits Retro’ halen we dagelijks herinneringen op aan wat er op deze dag in het verleden gebeurde. We duiken in het archief van onze huisfotograaf Cor Vos en nemen jullie mee naar memorabele momenten uit de wielerhistorie. Vandaag: wat gebeurde er in de wielerwereld op 14 juli?

1988: Rooks en Theunisse brengen Nederland in vervoering op Alpe d’Huez

Steven Rooks zegeviert op Alpe d’Huez – foto: Cor Vos

Steven Rooks reed in de Tour de France van 1987 nog kilometerslang op kop voor zijn PDM-kopman Pedro Delgado, een jaar later staan beide mannen lijnrecht tegenover elkaar na het vertrek van de Spanjaard bij de Nederlandse formatie. Delgado verdient nu zijn boterham bij het Spaanse Reynolds, Rooks is een plaats opgeschoven in de pikorde bij PDM en mag nu zijn eigen kans gaan als klassementsrenner. In de vierde etappe naar Évreux komt Rooks nog enkele centimeters te kort om Acácio Da Silva van de ritzege te houden, wat leidt tot een chagrijnig humeur.

Een week later staat de koninginnenrit in de Alpen op het programma, een rit van Morzine naar Alpe d’Huez, de bijna veertien kilometer lange klim met zijn 21 haarspeldbochten. Als tiener zag Rooks mannen als Joop Zoetemelk en Hennie Kuiper op deze berg zegevieren, terwijl Peter Winnen in 1981 hier definitief wist door te breken als beroepswielrenner. Rooks wil maar al te graag in één adem worden genoemd met zijn iconische landgenoten en versnelt op de Col du Glandon, de voorlaatste klim van de dag, samen met zijn ex-ploegmaat Delgado.

De Spanjaard is met maar één ding bezig en dat is het geel veroveren van Steve Bauer. Rooks is niet meteen een gevaar in het klassement en neemt zonder morren over van Delgado. De twee klimmers beginnen met driekwart minuut voorsprong aan Alpe d’Huez, maar zien nog twee renners aansluiten, enkele kilometers onder de top van de Alpencol: Fabio Parra (namens Kelme) en Gert-Jan Theunisse, een ploegmaat van Rooks. Op drie kilometer van de streep versnelt Parra tot tweemaal toe, op zoek naar een tweede opeenvolgende ritzege, maar de Colombiaan raakt niet weg.

Parra wordt opgehouden door de motoren en het vele publiek langs de kant van de weg. “Hij was toch niet weggeraakt. Ik had zijn achterwiel opgevreten”, zo verklaart Theunisse na afloop. Rooks slaagt er een kilometer later wél in om weg te rijden en zijn ploeggenoot houdt Delgado en Parra vervolgens in bedwang. Rooks komt solo over de streep, voor Theunisse en nieuwe leider Delgado. “Ik wilde dit winnen. Ik wilde eindelijk succes”, aldus Rooks, die zojuist onsterfelijk was geworden dankzij een zege op de ‘Nederlandse berg’.

Beelden 14e etappe Tour de France 1988
Uitslag 14e etappe Tour de France 1988

1999: Amateurfotograaf brengt Guerini ten val op Alpe d’Huez, maar Italiaan wint alsnog

Giuseppe Guerini wint na een vreemde finale – foto: Cor Vos

Elf jaar na de zege van Steven Rooks is het Giuseppe Guerini die als eerste over de streep komt op Alpe d’Huez, maar het ging in de slotfase nog bijna fout voor de Italiaan van Team Telekom. Guerini nadert de vod van de laatste kilometer, de voorsprong op een groepje met leider Lance Armstrong en Alex Zülle is toereikend. Er kan weinig meer misgaan voor Guerini, die zich een weg baant door een uitzinnige menigte. De supporters deinzen net op tijd terug als Guerini voorbijraast, maar een man met een zwarte jas en een fotocamera blijft midden op de weg staan.

Guerini schrikt bij het zien van de man en stuurt bruusk naar links, in de hoop de ondoordachte wielerfan te ontwijken. Maar net op dat moment wijkt de man in een opwelling een klein beetje uit, waardoor de koploper een botsing niet kan voorkomen. Heel even lijkt er zich een sportief drama te voltrekken op de flanken van Alpe d’Huez, maar de amateurfotograaf helpt Guerini al snel weer op de fiets en duwt hem zelfs nog even aan om zo extra vaart te maken. Guerini kijkt angstvallig achterom, vrezend voor de achtervolgers, maar die zijn nog altijd niet in zicht.

Guerini slaagt er uiteindelijk toch nog in om als eerste de finish te bereiken en de grootste zege uit zijn carrière te boeken. Na afloop van de etappe en de plichtplegingen op het podium krijgt de renner van Team Telekom in het hotel nog bezoek van de man die hem ten val bracht op Alpe d’Huez. De beste man biedt zijn excuses aan. En de actiefoto van Guerini? Die is helaas mislukt.

Beelden 10e etappe Tour de France 1999
Uitslag 10e etappe Tour de France 1999

2003: ‘Veldrijder’ Armstrong overleeft knotsgekke etappe naar Gap, Vinokourov wint

Alexander Vinokourov wint na een knotsgekke finale in Gap – foto: Cor Vos

Aan het begin van deze eeuw is de spanning ver te zoeken in de Tour de France. Lance Armstrong regeert met ijzeren hand en wint op overtuigende wijze de edities van 1999, 2000, 2001 en 2002. In 2003 gaat de Amerikaan op jacht naar een historische vijfde Tourzege. Maar de gedoodverfde favoriet van US Postal begint niet in de allerbeste vorm aan de negentigste editie van de Ronde van Frankrijk. De concurrentie, met een herboren Jan Ullrich, Joseba Beloki, Alexander Vinokourov, Tyler Hamilton en de Euskaltel-tandem Iban Mayo en Haimar Zubeldia, ruikt bloed.

In de tweede Alpenetappe naar de top van Alpe d’Huez wordt Armstrong al van alle kanten bestookt, een dag later is het Vinokourov die geen ontzag heeft voor de viervoudig Tourwinnaar en vol voor de aanval kiest. De Kazach van Team Telekom begint, na een etappe over de Col du Lautaret, Col d’Izoard en Côte de Saint-Apollinaire, als eerste aan de afdaling van de Col de la Rochette. De voorsprong van Vinokourov is niet groot, aangezien Armstrong besluit om het heft in eigen handen te nemen. In de afdaling van de Rochette wordt de geletruidrager voorbijgesneld door Beloki.

De razendsnelle en bij momenten zeer technische afzink van de Rochette ligt er door de verzengende hitte in het zuidoosten van Frankrijk, waardoor het wegdek langzaam smelt, alleen nog maar gevaarlijker bij. Beloki houdt zich echter niet in en opent de achtervolging op Vinokourov, maar gaat dan op hoge snelheid onderuit net voor het aansnijden van een rechterbocht. Armstrong, die getuige is van de crash van zijn Spaanse rivaal, moet uitwijken en besluit dan maar om een deel van het parcours als veldrijder af te werken. Het levert iconische beelden op.

Armstrong rijdt door het gras, stapt van de fiets om over een klein beekje te jumpen en springt dan weer op zijn stalen ros. De Texaan is net op tijd om weer aan te sluiten in de achtervolgende groep, zonder Beloki. De onfortuinlijke klimmer wordt hevig schreeuwend afgevoerd naar het ziekenhuis (met een gebroken dijbeen, pols en elleboog) en weet in de daaropvolgende seizoenen nooit meer zijn oude niveau te halen. De ritzege gaat na een veelbesproken finale naar Vinokourov, maar Armstrong is er zojuist op miraculeuze wijze in geslaagd om zijn Tourdroom levend te houden.

Beelden 9e etappe Tour de France 2003
Uitslag 9e etappe Tour de France 2003

2013: Gele Froome zet puntjes op de i na demonstratie op Mont Ventoux

Chris Froome, onaantastbaar op de Mont Ventoux – foto: Cor Vos

Chris Froome begint in 2013 als topfavoriet aan de Ronde van Frankrijk en de Brit stelt niet teleur tot aan de etappe naar de Mont Ventoux. De kopman van Team Sky slaagt er na acht etappes in om de gele trui te veroveren na een demonstratie in de Pyreneeën (Ax 3 Domaines) en begint met een voorsprong van meer dan twee minuten in het klassement aan de Reus van de Provence. De ploeggenoten van Froome ontwikkelen een strak tempo op de flanken van de Ventoux, waardoor de favorietengroep stevig wordt uitgedund. Toch gaat het niet hard genoeg voor twee Spaanstalige renners.

De eerste speldenprik komt op naam van Mikel Nieve, de tweede aanval is van Nairo Quintana. Beide renners zijn niet meteen een gevaar voor de gele trui en dus kiest Froome ervoor om het tempo van Richie Porte te blijven volgen. Nieve en Quintana lopen al snel driekwart minuut uit, maar dan trekt een beresterke Porte nog een laatste keer door en valt de favorietengroep volledig uit elkaar. Alleen Froome en Alberto Contador zijn in staat om de meesterknecht te volgen, maar even later moet Contador het antwoord schuldig blijven als Froome zelf op de pedalen gaat staan.

De leider in de Tour ontwikkelt op zijn kenmerkende koffiemolentje een enorm tempo en moet zelfs even inhouden bij een haarspeldbocht, om vervolgens Nieve en daarna Quintana in te rekenen én achter te laten. De Colombiaan van Movistar kraakt definitief in de slotkilometer, niks staat Froome meer in de weg om een historische zege op de Mont Ventoux te boeken. Quintana finisht in zijn eerste Tour als tweede op de iconische berg, de overige favorieten verliezen veel terrein. “Ik had nooit gedacht dat ik zou kunnen winnen op de Ventoux”, aldus Froome.

Wedstrijdverslag
Uitslag 14e etappe Tour de France 2013

2016: Rennende Chris Froome ‘steelt de show’ op Mont Ventoux

Een wielrenner zonder fiets: het blijft een surrealistisch beeld – foto: Cor Vos

In 2013 bezocht de Tour de France de Mont Ventoux, drie jaar later is de klim opnieuw een tussenstation op weg naar de finish in Parijs. En ook nu is Chris Froome de absolute hoofdrolspeler, maar dit keer niet omdat hij als eerste de top bereikt. De renners koersen ditmaal overigens tot het skistation Chalet Reynard, op 1.417 meter boven zeeniveau, enkele kilometers onder de eigenlijke top. De reden? Er wordt een noorderstorm tot windkracht 9 voorspeld en Tourdirecteur Christian Prudhomme kiest voor de veiligheid van de renners en toeschouwers.

De wind zorgt ironisch genoeg niet voor het meeste gevaar op de flanken van de Mont Ventoux, dat zijn de duizenden enthousiaste wielerfans langs de kant van de weg. Het blijkt voor de renners een hels karwei om zich een weg te banen door de menigte, laat staan dat ze elkaar kunnen passeren. Op vier kilometer van de top besloot Froome te versnellen in zijn gele trui en de Brit krijgt het gezelschap van Richie Porte en de ijzersterke Bauke Mollema. Deze drie renners beginnen gezamenlijk aan de laatste kilometer, in de hoop tijdwinst te boeken op de concurrentie.

Wat volgt is een scenario waar zelfs de beroemde Britse filmregisseur Alfred Hitchcock jaloers op zou zijn. De op kop sleurende Porte klapt door een struikelende toeschouwer vol op een motor en neemt Mollema en Froome mee in zijn val. Mollema kan verder, Porte zit na verloop van tijd ook weer op de fiets, maar Froome ziet dat zijn fiets kapot is en besluit in pure paniek de laatste kilometer lopend(!) af te haspelen. De Brit krijgt uiteindelijk wel een (veel te kleine) fiets aangereikt, maar aan de streep is het verschil met Mollema, die toch de grote winnaar lijkt, opgelopen naar twee minuten.

De chaos is compleet na een krankzinnige finale op de Mont Ventoux, er is consternatie binnen het kamp van Team Sky. De wedstrijdjury gaat in beraad en besluit uiteindelijk om Porte maar vooral Froome in dezelfde tijd als Mollema te plaatsen, waardoor Froome zijn gele trui behoudt en toch nog goede zaken doet in de strijd om de eindzege. “Ik ben opgelucht dat ik door deze etappe ben geraakt. Ik moet de organisatie bedanken voor hun correcte beslissing. Dit was de enige juiste keuze”, zo reageert Froome. En de ritzege? Die gaat naar vroege vluchter Thomas De Gendt.

Wedstrijdverslag
Uitslag 12e etappe Tour de France 2016

En verder:

1952: Superieure Coppi bereikt ook in Pau als eerste de finish
1955: Charly Gaul, de Engel van het Gebergte, slaat toe in Briançon
1964: Anquetil maakt op de slotdag geen fout en pakt vijfde Tourzege
1965: Felice Gimondi wordt in Parijs uitgeroepen tot eindwinnaar van de Tour
1967: Peloton eert overleden Simpson in etappe naar Sète: Hoban ‘mag’ winnen
1975: Thévenet beslist de Tour in rit naar Serre Chevalier, Merckx buigt het hoofd
1978: Zoetemelk kroont zich tot winnaar van klimtijdrit op Puy de Dôme
1982: Knetemann verslaat Hinault in tijdrit in en rond Valence d’Agen
1983: Lubberding komt als eerste over de streep in Aurillac
1987: Dag-Otto Lauritzen verrast met zege in prestigieuze rit naar Luz Ardiden
1990: Chozas verslaat Breukink na razendsnelle etappe naar Saint-Étienne
1991: Mauro Ribeiro zorgt voor eerste Braziliaanse zege in de Tour
1992: Jean-Paul van Poppel sprint naar ritzege in Straatsburg
1993: Verdeel- en heerspolitiek van Induraín: Rominger wint in Serre Chevalier
1995: Jalabert zet Tour bijna op zijn kop in etappe naar Mende
1997: Wereldkampioen Brochard wint eerste Pyreneeënrit naar Loudenvielle
2001: Taaie Laurent Jalabert kraait victorie in Vogezenrit naar Colmar
2002: Winnaar Kroon en Erik Dekker spelen het perfect uit in Plouay
2004: Fransen juichen op Quatorze Juillet voor oude rot Virenque
2005: Moncoutie soleert op Franse nationale feestdag naar zege in Digne-les-Bains
2007: Beloftevolle Gerdemann laat Duitsers dromen in Le Grand Bornand
2008: Toen alles nog goed was: Saunier Duval-duo heerst op Hautacam
2009: Cavendish snelt in Issoudun naar nieuwe overwinning
2010: Trouwe knecht Paulinho vloert Kiryienka in snikheet Gap
2011: Sammy Sanchez wint voor uitzinnige Basken op Luz Ardiden
2012: Greipel sprint naar de overwinning in Cap d’Agde
2014: Superieure Nibali slaat dubbelslag in de Vogezen, Contador geeft op
2015: Froome blaast tegenstand weg in eerste bergrit, zwarte dag voor de Fransen
2017: Bollenman Barguil schittert in felbetwiste Pyreneeënrit naar Foix
2018: Twee op twee voor Dylan Groenewegen in Amiens Métropole
2019: Impey verslaat Benoot in overgangsetappe naar Brioude